Jesus ki bur ma sabatna
(Gol Mat 12.1-8Mar 2.23-28)
1 Kur bur ma sabatna, Jesus nga mi kal aduk asine ma awuna. Mam suma hata a kus yam awuna, a hozom kaboziya, a mud’a. 2 Fariziyê suma hiuna a dazi ala: Ni kayam me ba, agi nga lagi vama gat meid’a d’elei lovota kam á led’a kur bur ma sabatnina ge?
3 Jesus mi hulong dazi ala: Agi ndumugi nga kur mbaktumba hAlonid’a yagi tu vama David azi ki suma a nga ki sed’ema a lum ata yima meid’a nga d’i tchazina d’uo zu? 4 Ni nana ba, mi kal kur gonga hAlonid’a, mi yo avungô ma nga tinda avok Alonina, mi tum mi hum mi suma a nga ki sed’ema mi ge? Kur gat meid’a, suma ngat buzuna a tumî azi hol.
5 Jesus mi dazi kua ala: An Gor Sana ni Sala bur ma sabatna mi.
Sama abom tche mogod’ina
(Gol Mat 12.9-14Mar 3.1-6)
6 Kur bur ma sabat ma dingâ, Jesus mi kal kur gong nga toka hi Juif-fîd’a, nga mi hat suma. Sana nga kua, ni ma abom ma ndjufâ mi tche mogod’ina. 7 Suma hat gata azi ki Fariziyêna a so irazi yam Jesus ngolol á we na ni mi sut ini sama tugud’eid’a kur bur ma sabatna zu? Kayam azi nga hal lovota á vum ki zlad’a.
8 Wani mam we djib’er mazid’a tcha. Mi de mi ma abom tche mogod’ina ala: Ang tchol akulo, ang tchol adigaziya. Mam tchol akulo avok suma pet. 9 Jesus mi dazi ala: An nga ni djobogiya, na ni gat meid’a ar lovota á le djivid’a kur bur ma sabatna, d’oze á le tchod’a zu? Á sut sana, d’oze á tchi sana zu? 10 Mi pret tam mi gol suma a nga ata yi mámina pet, mi de mi sa máma ala: Ang mat abong ngeyo. Mi mad’am mbeyo, abom mbut blangâm ma adjeuna.
11 Huruzi zal ngola, a ndjak vunazi yam vama azi mba lum ki Jesus-na.
Jesus mi man suma a sunuzina dogo yam mbà
(Gol Mat 10.1-4Mar 3.13-19)
12 Kur bur máma Jesus mi i yam ahinad’a á tchen Alona. Kur andjege ndata pet, nga mi tchen Alona. 13 Kid’a yina fo dad’a, mi yi mam suma hata, mi man adigazi dogo yam mbà, mi tinizi simiyêzi ala suma a sunuzina: 14 Simon ma mi tinim simiyêm ala Pierre-râ ki wiyema Andre, Jacques ki Jean, Filip ki Bartelemi, 15 Matiye ki Toma, Jacques Alfe goroma ki Simon ma kak djangûna ki gata hi Romê-nid’a avo’â, 16 Judas Jacques goroma ki Judas Iskariyot ma mba mi he Jesus abo sumina mi.
Jesus mi hat ablau suma, mi sut suma tugud’eid’a mi
(Gol Mat 4.23-25)
17 Jesus mi tchugï asem kä ki sed’eziya, mi tchol ata yima kikid’i’â. Ni yima ablau mam suma hata a nga kuana. Ata yi máma, ablau suma a nga toka kua ngola mi. Azi ni suma Jude-na, suma Jerusalem-ma, suma a nga avun alum ma ngolîna, suma Tir-râ ki suma Sidon-na mi. 18 Azi mba á humumu, kayam mi sud’uzi kur tugud’ei mazid’a mi. Suma a nga fe ndaka abo muzuk ma tchonina, mi digim mbei kuruzi mi. 19 Ablau suma pet a nga hal á domu, kayam ad’enga nga d’i buzuk kei atam á sud’uzi pet.
Furîd’a ki hohoud’a
(Gol Mat 5.1-12)
20 Jesus mi gol mam suma hata, mi dazi ala:
Agi suma houd’a, agi lagi furîd’a
kayam leud’a hAlonid’a ni magid’a.
21 Agi suma meid’a nga d’i tchagi ka tchetchema,
agi lagi furîd’a
kayam Alona mba mi hagi tena ngola.
Agi suma nga tchigi ka tchetchema,
agi lagi furîd’a
kayam agi mba sanagiya.
22 Le suma a nga noyôgiya, a nga digigiya, a nga ngulugiya, le a nga gologi is d’igi suma tchona na yam an Gor Sana ni, ar agi lagi furîd’a. 23 Agi lagi furîd’a kur bur máma, agi lagagi akulo ki aîd’a kayam wurak magid’a ngola sä d’i djubugi akulo, kayam abuyozi ngolo a djop vun suma djok vun Alona adjeunina mi.
24 Wani ni zla d’a hohoud’a kagi agi suma ndjondjoîna,
kayam agi fagi wa djivi magid’a da’.
25 Ni zla d’a hohoud’a kagi agi suma hobogi ki tchetchembina,
kayam meid’a mba d’i tchagiya.
Ni zla d’a hohoud’a kagi agi suma nga sanagi ki tchetchembina,
kayam agi mba yorogi tagi ki tchina.
26 Le suma pet a nga yorogiya ni,
ni zla d’a hohoud’a kagiya,
kayam abuyozi ngolo a le ki suma djok vun suma ka zlad’a adjeuna nina mi.
Agi lagi yam magi suma djangûna
(Gol Mat 5.38-48Mat 7.12a)
27 Jesus mi had’azi kua ala: An nga ni dagiya, agi suma nga humuna, agi lagi yam magi suma djangûna, agi lagi djivid’a mi suma a nga noyôgina. 28 Agi b’agi vuna yam suma a nga gagi vunina, agi tchenegi Alona yam suma a nga lagi ndakina mi. 29 Le sana mi tumung agozlong abo tu ni, ang mbud’um ma hina mi. Le sana mi yo baru mang nga ngola ni, aram mi yo gumandje manga mi. 30 Sama lara pî ma mi tcheneng vanina, ang humu. Le sana mi hle va mangâ ni, ang djobom kam mbi. 31 Vama agi min suma a lagizina, agi lazizina mi.
32 Le agi lagi ni yam suma a le kagina holu ni, agi djubugi ni mersi d’a me d’ei ge? Kayam suma tchona pî a nga le yam suma a nga le kazina hina mi. 33 Le agi lagi ni djivid’a mi suma a nga lagi djivid’ina holu ni, agi djubugi ni mersi d’a me d’ei ge? Kayam suma tchona pî, a nga le hina mi. 34 Le agi hagi ni balâ mi suma agi djib’eregi ala azi mba hulongôgizina holu ni, agi djubugi ni mersi d’a me d’ei ge? Suma tchona pî, a nga he balâ mi suma tchona, kayam azi mba hulongôzizi hina mi. 35 Wani agi lagi yam magi suma djangûna, agi lagizi djivid’a, agi hazi balâ bei djib’er kam ba. Hina wani, wurak magid’a nga ngola, agi mba kagagi nAlo ma sä akulo ma kal teglesâ groma, kayam mam nga mi we hohowa suma bei le mersina ki suma tchona mi. 36 Agi wagi hohowa suma d’igi Abugi mi we hohowa suma na mi.
Ar agi vagi sa ki zla d’i
(Gol Mat 7.1-5)
Le pardon une puissance qui libère
37 Jesus mi had’azi kua ala: Ar agi kagi sariyad’a yam sa d’i. Hina wani, Alona mba mi kagi sariyad’a kagi d’i. Ar agi vagi sa ki zla d’i. Hina wani, Alona mba mi vagi ki zlad’a d’uo mi. Ar agi vad’agi hurugi woi yam suma. Hina wani, Alona mba mi vat hurum mbei kagi mi. 38 Agi hagi mi suma, Alona mba mi hagi mi. Kur nga d’a djivi d’a kota, azi mba oyôgizi vunadigagiya, a mba gazad’u, mba d’i sulul kä woyo. Kayam Alona mba mi ngagi ni ki nga d’a agi ngagi ki mi suma dingîd’a.
39 Jesus mi dazi zla d’a d’ogola kua ala: Ma duka ndak á tan ndram ma duka zu? Le mi le na ni, azi djak a mba tchuk kä kur zula. 40 Ma hata nga mi kal ma had’ama d’i, wani sama lara ma ndak vun hat mambina, mba mi mbut ni d’igi ma had’ama na.
41 Ni kayam me ba, ang gol asu ma lerem ma nga ir wiyengîna, wani ang nga djib’er yam agu ma murguli ma nga irangâ d’uo ge? 42 Ni nana ba, ang de mi wiyengâ ala: Wiyena, ang tin an hlang asu ma lerem ma nga irangâ woyo, wani ang tanga we nga agu ma murguli ma nga irangâ d’uo ge? Ang ma lop ira, ar ang hlagu ma murguli ma nga irangâ woi tua, ang ndak á we yina woi tetet á hlasu ma lerem ma nga ir wiyengîna woi tua.
Hat ta yam aguna ki vud’umba
(Gol Mat 7.16-20Mat 12.33-35)
43 Jesus mi had’azi kua ala: Agu ma djivina nga mi vut tcho d’i, agu ma tchona nga mi vut djivi d’uo mi. 44 Agu ma lara pî a wumî ki vud’umu. A nga tchi vud’a tuluma ata aweid’a d’i, a nga tchi vud’a guguzlud’a ata kekerezeuna d’uo mi. 45 Sama djivina nga mi nde ni kahle suma djivi suma mi togozi kuruma woi abua, sama tchona nga mi nde ni kahle suma tcho suma mi togozi kuruma woyo, kayam vama nga oîd’a kur sanina ba, nga mi dumu.
Gongîyo suma mbàna
(Gol Mat 7.24-27)
46 Jesus mi had’azi kua ala: Ni kayam me ba, agi nga yan ala Salamina, Salamina, wani agi lagi vama an dagi kama d’uo ge? 47 Sama lara ma mba geven ma hum zla manda nga mi le sunda katna, an mba ni tagagi vama hle tam ki sed’ema. 48 Mi hle tamî d’igi sama mi min gonga mi djugot zula kä ngola mi gat ad’ut yam ahinad’ina na. Ata yima mbina mi kusa nga mi djangâ, mi wat gonga. Wani nga d’i giget ti, kayam ti min djivid’a.
49 Wani sama hum zla manda nga mi le nga sunda kat tuo na, mi hle tamî d’igi sama mi min gong mamba yam andagad’a bei mi djugud’ot ad’ut kä na na. Ata yima mbina nga mi djangâ, mi wat gong ndata; atogo hina zak, mba d’i dris kä. B’lak mata ni b’lak ka tchod’a.
Njékwakila Jejuje riba barkəmko gə ndɔ-kwa-rɔ’g lé
Mat 12.1-8, Mar 2.23-28
1 Ndɔ kára bèe gə́ to ndɔ-kwa-rɔ lé Jeju tal mee ndɔ gə́ kó unda kəm keneŋ. Njékwakiláje riba barkəmko rii gə ji dee d’usɔ . 2 Parisiḛje gə́ na̰je dəji dee pana: Gelee ban ɓa raje né gə́ kəm ra ndɔ-kwa-rɔ’g el lé wa.
3 Jeju ila dee keneŋ pana: Né gə́ ra Dabid gə deḛ gə́ d’aw səa loo gə́ lab ɔr dee neelé see seḭ turaje taree mee maktub’g el wa. 4 Yeḛ uru mee kəi-Ala’g un muru gə́ deḛ d’unda gə kəmee keneŋ lé o̰ ya̰ ar deḛ gə́ d’aw səa lé d’o̰ tɔ, nɛ muru neelé d’unda gə kəmee gə mba kar njékinjanéməsje ɓa d’o̰ gə kar dee ba lé see seḭ ooje togə́bè el wa .
5 Tɔɓəi yeḛ ula dee pana: Ŋgon-dəw lé nja ɓa to gə́ mbai dɔ ndɔ-kwa-rɔ lé tɔ.
Jeju aji dəw gə́ jia wəi wɔ
Mat 12.9-14, Mar 3.1-6
6 Ndɔ-kwa-rɔ gə́ raŋg, Jeju andə aw mee kəi-kwa-dɔ-na̰’g si ndoo dee ta keneŋ. Diŋgam kára gə́ jikɔlee wəi wɔ si keneŋ tɔ. 7 Njéndaji-maktubje gə Parisiḛje d’unda kəm dee lér-lér d’oo ne Jeju, see yeḛ a kajee gə ndɔ-kwa-rɔ nee wa, ɓó gə kiŋga ne loo kila ta dəa’g. 8 Nɛ yeḛ gər takə̰ji gə́ meḛ dee’g gao ndá yeḛ ula dəw gə́ jia wəi wɔ neelé pana: Uba naŋg ḭ aar tar gə ŋgali par dan sí’g nee ya.
Togə́bè yeḛ neelé uba naŋg ḭ aar tar dan dee’g ya tɔ. 9 Jeju ula dee pana: M’a dəji sí koo, see ndɔ-kwa-rɔ lé see to ndɔ gə mba ra né gə́ maji əsé to ndɔ gə mba ra né gə́ majel ɓa keneŋ wa. See to ndɔ gə mba kaji dəw əsé to ndɔ gə mba tɔl dəw ɓa keneŋ wa.
10 Yen ŋga Jeju aa kəm dee njal ɔr ndá ula dəw neelé pana: Ndɔji jii ra̰daŋ.
Dəw neelé ra togə́bè ya tɔ ndá jia lé tel to kari ba péd-péd tɔ. 11 Oŋg ti meḛ dee paŋ-paŋ ar dee maḭ na̰ ta dɔ né gə́ d’a ra gə Jeju lé ŋga.
Jeju ɔr njékaḭkulaje dɔg-gir-dee-joo
Mat 10.1-4, Mar 3.13-19
12 Mee ndəa’g neelé Jeju ɔd aw dɔ mbal’g gə mba ra tamaji ta Ala’g ndá yeḛ ar keneŋ saar ar loo àr dəa’g təsərə. 13 Loo gə́ loo àr mba̰ ndá yeḛ ɓar njékwakiláje gə́ rəa’g mbər dee dɔg-gir-dee-joo unda dee gə́ njékaḭkulaje as bèe: 14 Simo̰ gə́ yeḛ unda ria lə Piɛrə gə ŋgokea̰ Andre, gə Jak gə Ja̰ gə Pilibə gə Bartelemi 15 gə Matiyo gə Tomas gə Jak, ŋgolə Alpe, gə Simo̰ gə́ deḛ ɓaree Jelote, 16 gə Jude, ŋgolə Jak, gə Judas Iskariot gə́ tel to njekun dəa lé tɔ.
Jeju ndoo boo-dəwje ta ləm, aji njérɔko̰je ləm tɔ
Mat 4.23-25
17 Yeḛ risi sə dee gə́ bər loo gə́ loo asəna rai-rai keneŋ, lée neelé d’iŋga boo-njékwakiláje keneŋ gə dəwje bula digi-digi gə́ d’ḭ Jude ləm, gə Jerusalem ləma, gə Tir gə Sido̰ gə́ to ta mán’g ləm tɔ. Deḛ ree keneŋ gə mba koo ta təa’g ləm, gə mba kar rɔko̰je lə dee kara ɔr rɔ dee’g ləm tɔ. 18 Deḛ gə́ ndilje gə́ yèr d’ula kəm dee ndòo lé kara d’aji kəbərə-kəbərə ya. 19 Boo-dəwje lai-lai lé saŋg loo gə mba kɔrɔ rəa gə́ ji dee peb-peb ya mbata siŋgamoŋ teḛ rəa’g uru rɔ dee’g ndá aji dee lai-lai ya tɔ.
Rɔlel əsé némeeko̰ lé
Mat 5.1-12
20 Yen ŋga Jeju ɔr dəa gə́ tar ɓad gə́ rɔ njékwakiláje’g ula dee pana:
Seḭ njéndooje lé rɔ sí lel sí
Mbata ɓeeko̰ lə Ala lé to ka̰ sí-seḭ ya!
21 Seḭ gə́ ɓó tɔl sí ɓasinè lé
Rɔ sí lel sí mbata meḛ sí a ndan tub-tub ɓəi!
Seḭ gə́ no̰je jəm-jəm ɓasinè lé
Rɔ sí lel sí mbata seḭ a ndubaje rɔ sí raŋg-raŋg ɓəi to!
22 Loo gə́ dəwje d’a kḛji sí bəḭ-bəḭ ləm, loo gə́ d’a kun sí tuba sí ra sə sí néurti ləma, loo gə́ d’a mbad sí kunda sí gə́ ram-dəwje ləm tɔ gə mba Ŋgon-dəw lé ndá rɔ sí a lel sí ɓəi . 23 Mee ndəa’g neelé ndaje meḛ sí kaḭ, alje ne rɔ sí mbata seḭ a kiŋgaje némeekila lə sí gə́ boo dara ɓəi, mbata ka deeje kara d’ula kəm njéteggintaje ndòo togə́bè ya tɔ .
24 Seḭ bao-nékiŋgaje lé meeko̰ a koso dɔ sí’g,
Mbata seḭ iŋgaje nérɔlel gə́ ka̰ sí-seḭ lé mba̰.
25 Seḭ gə́ meḛ sí ndan tub-tub lé meeko̰ a koso dɔ sí’g
Mbata seḭ a kwəije yoo-ɓoo ɓəi.
Seḭ gə́ síje gə ŋgaŋ-kogo ɓasinè lé meeko̰ a koso dɔ sí’g
Mbata seḭ a kwaje ndòo rɔ sí loo-yoo’g ləm,
A sije dan mán-no̰’g ɓəi ləm tɔ.
26 Seḭ gə́ dəwje lai d’ɔr ta lə sí maji lé meeko̰ a koso dɔ sí’g mbata ka deeje lé to gə́ njéra né togəbèje gə njéteggintaje gə́ ŋgɔm lé bèe tɔ.
Meenoji gə́ ka̰ ndigi njéba̰je lə sí
Mat 5.38-48, Mat 7.12a
27 Nɛ seḭ gə́ ooje ta ləm lé ma m’ula sí təsərə, undaje njéba̰je lə sí dan kəm sí’g ləm, raje maji gə deḛ gə́ d’ə̰ji sí bəḭ-bəḭ ləm, 28 tɔrje ndu sí dɔ deḛ gə́ d’ɔr sə sí ləma, raje tamaji ta Ala’g mbata lə deḛ gə́ d’ula kəm sí ndòo ləm tɔ. 29 Ɓó lé dəw unda mbɔri gə́ kel kára ndá tel nje gə́ kel kára ila aree unda tɔ. Ɓó lé dəw a kɔr kubu ləi gə́ boi yul rɔi’g ndá tel aree kubu-kaar ləi gə́ raŋg dɔ’g ɓəi tɔ. 30 Nana ɓa gə́ kwɔii né ndá aree nja, yeḛ gə́ rara ɓa gə́ wai né ləi taai ndá ya̰ gée jia’g aree né ləa. 31 Né gə́ rara gə́ seḭ ndigije kar dəwje gə́ raŋg ra d’ar sí ndá maji kar sí-seḭ nja raje ar deeje togə́bè .
32 Ɓó lé deḛ gə́ d’unda sí dan kəm dee’g ɓa seḭ undaje deeje dan kəm sí’g ndá see to ndigi na̰ ŋga ɓa nee wa. Njékaiyaje kara deḛ gə́ d’unda dee dan kəm dee’g ɓa deḛ d’unda dee dan kəm dee’g ɓəi tɔ. 33 Ɓó lé seḭ raje maji gə deḛ gə́ ra sə sí maji ya to ŋga see to gə́ nojikwa ŋga ɓa nee wa. Mbata njékaiyaje lé kara deḛ ra togə́bè ya tɔ. 34 Ɓó lé dəwje gə́ d’a gə wɔr sí né nɛ seḭ ar deeje mbata meḛ sí to yel dɔ dee’g to gə́ a kiŋgaje né ji dee’g ya ɓəi ndá see to néwor ndá ŋga ɓa nee wa. Mbata njékaiyaje lé kara wɔr na̰ né gə mba tel kiŋga né ji na̰’d gogo bèe ya tɔ. 35 Nɛ seḭ lé undaje njéba̰je lə sí dan kəm sí’g ləm, waje sə dee noji ləma, ar deeje wɔr sí né ɓa undaje bala təa el ləm tɔ. Togə́bè ɓa nékiŋgaje lə sí a kal dɔ loo ɓəi ləm, seḭ a toje ŋgan Njekurdɔloo’g ləm tɔ mbata yeḛ ra meemaji gə njéra nédɔkuduje ləm, gə njémeeyèrje ləm tɔ. 36 Arje meḛ sí oso lemsé dɔ mar síje’g to gə́ bɔ síje ar mée oso lemsé dɔ sí-seḭ’g nja tɔ.
Gaŋje ta dɔ mar síje’g el
Mat 7.1-5
37 Gaŋje ta dɔ mar síje’g el ndá Ala kara a gaŋgta dɔ sí’g el tɔ, ilaje ta dɔ mar síje’g el ndá Ala a kila ta dɔ sí’g el tɔ, ɔrje ta dɔ mar síje’g ndá Ala a kɔr ta dɔ sí’g tɔ. 38 Maji kar mar síje né gə́ kar ndá d’a kar sí né gə kar tɔ, d’a kar sí gə́ kar ɓó d’a kwɔji el, d’a kɔm né mee né’g lə sí, d’a yəg yəg-yəg ləm, d’a mbusu jigi-jigi ləma, d’a kɔm keneŋ karee rusu ruba naŋg pɔ-pɔ ləm tɔ, mbata d’a kwɔji né kar sí kwɔji ne bua ka̰ sí gə́ seḭ wɔjije ne lé ya tɔ.
39 Yeḛ ula dee gosota gə́ raŋg tɔɓəi pana: See njekəmtɔ a kaskəm kula kag ji njekəmtɔ maree’g wa. See deḛ joo bɔr d’a koso bwa’g el wa . 40 Njekwakila mbai a kur dɔ ɓéeje’g el, njekwakila mbai gə́ gɔl ta néreaje gɔl-gɔl ndá yeḛ a to kasəna gə ɓéeje ya tɔ .
41 See ban ɓa i unda kəmi dɔ njawala gə́ to kəm ŋgokɔḭ’g ŋga see guburu kag gə́ o̰ kəmi mbèd kən lé see i oo el wa. 42 Esé see i a kula ŋgokɔḭ pana: Ŋgokɔm, am m’ɔr njawala gə́ to kəmi’g kən m’ari ŋga see guburu kag gə́ o̰ kəmi mbèd kən lé see i oo el wa. Njehulai, ɔr guburu kag gə́ o̰ kəmi mbèd kən lé kédé ɓad ɓa i a koo loo gə mba kɔr ne njawala gə́ to kəm ŋgokɔḭ’g lé ɓəi.
Kandə kag lé ɓa a gər ne kag lé ɓəi
Mat 7.16-20, Mat 12.33-35
43 Kag gə́ tɔg ɓṵdu-ɓṵdu lé a kandə majel nda̰ el ləm, kag gə́ ŋgon ŋgɔsɔrɔ-ŋgɔsɔrɔ lé a kandə maji nda̰ el ləm tɔ. 44 Mbata kag gə́ rara kara lé ka̰dee ya ɓa d’a gəree ne. Dəw a kinja kandə kodé dɔ kag-kun’g el ləm, dəw a kinja kandə nduú dɔ kun ŋgar’g el ləm tɔ . 45 Dəw gə́ maji lé né gə́ maji gə́ to dɔɓəŋgəree’g ɓa a teḛ gə́ raga ɓəi, nɛ dəw gə́ njemeeyèr lé né gə́ majel gə́ to dɔɓəŋgəree’g ɓa a teḛ gə́ raga ɓəi tɔ, mbata né gə́ ɔs kɔr mee dəw’g lé ɓa a teḛ təa’g karee pa ɓəi tɔ .
Gosɔta gə́ wɔji dɔ kəije joo lé
Mat 7.24-27
46 See ban ɓa seḭ ɓarmje Mbaidɔmbaije, Mbaidɔmbaije ndá seḭ mbad raje né gə́ ma m’ula sí lé ɓəi wa. 47 M’a kwɔji sí né gə́ wa bua ka̰ dəw gə́ rara gə́ ree rɔm’g oo ta ləm gə́ ra née lé tɔ. 48 Yeḛ to asəna kára ba gə dəw gə́ tum gin kəi nɛ yeḛ uru bwa ila naŋg ndad-ndad gə́ teḛ dɔ mbal’g tum gin kəi dɔ’g tɔ. Loo gə́ mán bélm aw ula unda kaar kəi pəji-pəji ndá kəi lé yə rəa yəgə el mbata njekunda kəi lé unda maji péd-péd ya. 49 Nɛ yeḛ gə́ oo tapam ɓa ra née el ndá yeḛ to asəna kára ba gə dəw gə́ unda kəi ləa dɔ naŋg’d lal kuru bwa ɓa tum ne ginee. Loo gə́ mán bélm aw ula unda kaar kəi pəji-pəji ndá léegəneeya kəi lé təd kuyum oso naŋg tɔ ndá tuji gə́ oso dɔ kəi’g neelé to tuji gə́ boo ya.