D’ogol ma yam suma a le sun guguzlu suma tchonina
(Gol Mat 21.33-46Luc 20.9-19)1 Jesus mi nde dazi zlad’a ki d’ogolâ ala: Sana mi pe guguzlud’a kur asinemu, mi ge kangâna kamu, mi djugot zula yam ahinad’a á miret guguzlu mamba, mi min gong nga fiyak ka ndjola adugu, mi tchuk suma sunda kur á fe mbiyo mazina kua mi, mi ge tam mi i yam andaga d’a dinga.
2 Kid’a yima duta ndaka, mi sun azong mama gen suma sun ndazina, kayam mi vumî vud’a guguzlu d’a azi humzid’a. 3 Wani azi vumu, a tomu, a gum abom hawa. 4 Mi sun azong ma dingâ geveziya. Máma, azi vumu, a tchom yamu, a kragam ngula mi. 5 Mi sunuzi ma hindina kua d’ei. Máma, azi tchumu. A le azungeî suma dingâ ablaud’a hina mi. A to suma dingâ, a tchi suma dingâ woi mi.
6 Ma ding ma ar tuna ni gorom ma hurum vum heîna. Mi sunumï gevezi á dabid’a kis. Mi dala: Azi mba le zulo gorona. 7 Wani suma sun ndazina a de tazi ala: Wana ni ma te djona; ei mbeyegi tcheiziya, kayam djona mi arî meina. 8 Azi vumu, a tchumu, a gum mbei bugol asine guguzlud’a.
9 Jesus mi djobozi ala: Sala asine máma mba mi le ni nana ki sum ndazina ge? Mi mba mi ba suma sun ndazina woyo, mba mi he asine máma woi mi suma dingâ. 10 Agi ndumugi nga zla d’a a b’irit kur mbaktumba hAlonid’a ala:
Ahina d’a suma djak gonga a gat teid’a,
ti mbut ta djik gonga akulod’a.
11 Wana ni sun nda led’a hi Ma didinid’a.
Ni vama ndandalâ ireya d’a d’uo zu?
12 Ata yi máma, suma nglona hi Juif-fîna a we tcha ala Jesus mi de zla d’a d’ogol ndata ni kaziya, a halam á ved’a, wani a le mandara ablau suma. A aramu, a iya.
A djop Jesus yam lombo d’a hed’a
(Gol Mat 22.15-22Luc 20.20-26)13 A sun suma dingâ aduk Fariziyêna azi ki suma hi Herot-na ata Jesus, kayam a hal á vum ki zla d’a de d’a avunamba. 14 Kid’a azi mbeï atamba, a dum ala: Ma hat suma, ami wami ala angî ma gagazi ma bei le mandara sa ba na, kayam ang nga ka ir sa d’uo mi, wani ang hat suma yam lovota hAlonid’a kur gagazid’a. Djivid’a ei hei tara mamulâ Sesar roze ei hum mbuo zu?
15 Wani Jesus mi we mbut ir mazid’a, mi dazi ala: Ni kayam me ba, agi kugun nge ge? Agi hanï sile ndata wana, an golod’u. 16 A mbamziya.
Jesus mi djobozi ala: Angusa ki b’ir ra wanda ni hi nge ge?
A hulong dum ala: Ni hi Sesar-ra.
17 Mi dazi ala: Agi hagi ahle sumala ni hi Sesar-ru na mi Sesar, agi hagi ahle sumala ni hAlona na mAlona mi. A le atchap kam heî.
A djop Jesus yam tchola hi suma matnid’a
(Gol Mat 22.23-33Luc 20.27-40)18 Sadusiyê suma a nga dala suma matna a mba tchol akulo d’uo na, a mbeï ata Jesus, a djobom ala: 19 Ma hat suma, Moise mi b’iri ala: Le sana wiyema mi mid’a, mi ar amamba bei gorâ ni, wiyema mi vatcha ndata, mi djok andjaf wiyema. 20 Wani adjeu suma kid’iziya a nga, azi ni b’oziyo taziya. Ma avo’â mi vatchad’a, mi mit bei mi vut gorâ. 21 Ma mbàna mi vad’u, mi mit bei mi vut gorâ mi. Ma hindina mi vat hina mi. 22 Aduk suma kid’iziyana ma vut gor tu nga d’i. Blogozi pet atcha ndata ti mit mi. 23 Kur bur ma tchola hi suma matnina, ti mba d’i arî atchad’a hi nge adigazi ge? Kayam azi ki zlazi d’a kid’iziyad’a pet a vat atchad’a.
24 Jesus mi hulong dazi ala: Ni kayamba agi nga wagi mbaktumba hAlonid’a kad’eng mamba d’uo d’a ba, agi vid’igi woi wan nduo zu? 25 Kayam fata suma a mba tchol akulo aduk suma matnid’a, azi mba vik arop pi, aropma a mba vik andjof fuo mi, wani azi mba ka’î d’igi malaika suma sä akulona na. 26 Wani kayam zlad’a hi suma mat suma a mba tcholozi akulonid’a, agi ndumugi nga kur mbaktumba hi Moise-sa, ata yima mi de yam awei-avirina d’uo zu? D’igi Alona mi dum na ala: An nAlona hi Abraham-ma, Alona hi Isa’â, Alona hi Jakob-ma mi. 27 Alona nAlona hi suma arinina, nga nAlona hi suma matnina d’i. Kayam ndata, agi vid’igi woi ngola heî.
Vun ma he ma ngol ma kalâ
(Gol Mat 22.34-40Luc 10.25-28)28 Sama hat gata tu, mi hum a nga tchi tazi tuguyod’a. Mi we d’ala Jesus mi hulong zla d’a de d’a djivid’a mi Sadusiyêna d’a. Hina wani, mi hut gevemu, mi djobom ala: Vun ma hed’a pet ma djivi ma kal ndramina, ni ma lara ge?
29 Jesus mi hulong dum ala: Ma kal ndramina ba wana: Agi Israel-lâ, agi humugiya, Ma didina Alo meina ni Ma didina tu go. 30 Ang le yam Ma didina Alo mangâ ki hurung pet ki tang pet ki djib’er manga pet kad’engêng pet mi. 31 Ma mbàna wana: Ang le yam ndrangâ d’igi ang tanga na. Vun ma he ma ding ma kal máma ki djivid’ina nga d’i.
32 Ma hat gata mi dum ala: Gagazi, ma hat suma, ang de nata yad’u. Ma didina nAlona tu gid’eng ma ding ma d’igi mam na na nga d’i. 33 Djivid’a sana mi le kam ki hurum pet ki djib’er mamba pet kad’eng mamba pet mi. Mi le yam ndrama d’igi mam tamba na mi, wani kal ahle suma ngat buzu suma ngala kahle suma ngat buzu suma a nga hazi mAlonina pet mi.
34 Ata yima Jesus mi wum ala mi hulong zla d’a de d’a irata na, mi dum ala: Ang nga dei ki leud’a hAlonid’a d’i. Wani suma a nga le mandarâ á djop zlad’a mi Jesus bugolo.
Mesi azi ki David
(Gol Mat 22.41-46Luc 20.41-44)35 Kid’a Jesus nga mi hat suma kur gong nga kud’ora hAlonid’id’a, mi djobozi ala: Ni nana ba, suma hat gata a nga dala: Mesi máma ni David goroma ge? 36 Kayam David tamba ki yamu, Muzu’â hAlonina mi zud’um mi dala:
Ma didina Alona mi de mi Salana ala:
Ang kak ata bigan nda ndjufa,
gak an mba ni tin mang suma djangûna ad’u asengû.
37 David tamba nga mi yum ala Salana. Ni nana ba, Mesi mi mbut goroma ge?
Giget ta yam suma hat gatid’a
(Gol Mat 23.1-36Luc 20.45-47)38 Ablau suma a hum Jesus ki furîd’a. Mi dazi kur hat mamba ala: Agi gologi tagi djivi ki suma hat gat suma a min á tit ki baru d’a fiyakina. Azi min ala suma a gazi depa ad’u su’â, 39 a min á kak yam zlumiyô suma avo’â kur gongîyo mazi suma toka, a min yima avo’â ata yima te tena mi. 40 Azi tahlena harop suma modonod’a, a nga tchen Alona tchen nda fiyaka á mbut tazi djivid’a avok suma. Sum ndazina a mba kazi sariyad’a kazi ngola kala.
He d’a hawad’a hatcha d’a modono d’a hohoud’id’a
(Gol Luc 21.1-4)41 Jesus mi kak gen zanduk ma suma tchuk beged’a kuana á we ni nana ba, ablau suma a nga tchuk beged’a kur zandu’â ge? Ablau suma ndjondjoîna a tchuk ngola. 42 Atcha d’a modono d’a hohoud’a ti mba, ti tchuk sisid’a mbà, nala, siled’a tu.
43 Jesus mi yi mam suma hata gevem mi dazi ala: Gagazi, an nga ni dagiya, atcha d’a modono d’a hohou d’a wanda, ti tchuk beged’a kal suma ding suma a tchuk beged’a kur zandu’îna pet. 44 Kayam suma ding suma a tchuk beged’ina pet, a yo ni aduk bege mazi d’a ndjondjoîd’a. Wani ndad’u, kur hohou mata ti tchu’î bege d’a ndat nga ki d’a pet, ni d’a nga d’i ngom ki tata pet mi.
Gosɔta gə́ wɔji dɔ meeyèr lə njéndɔ-nduúje
Mat 21.33-46, Lug 20.9-191 Jeju un ta si ndoo dee gə gosotaje pana: Dəw kára bèe wa ndɔ, ma̰a nduú keneŋ ndá yeḛ ula ŋgalaŋ gugu ne dəa ləm, yeḛ uru bwa keneŋ gə́ ka̰ mbula mán-nduú ləma, yeḛ uru pal ləm tɔ, tɔɓəi yeḛ wa ndɔ-nduú lé ula ji njéndəaje’g ɓa ɔd par aw mbá dɔ ɓee gə́ raŋg . 2 Naḭ ra kandə nduú lé ndá yeḛ ula kura ləa rɔ njéndɔ-nduúje’g mba karee taa kandə nduú kea̰ gə́ d’a gə karee lé. 3 Deḛ d’ḭ d’ur dɔ kura’g lé kundá tubá d’aree rəm gə jia kari ba. 4 Yen ŋga yeḛ ula kura ləa gə́ raŋg rɔ dee’g tɔɓəi, nɛ deḛ kunda dəa d’ula ne sul dɔ rəa’g. 5 Tɔɓəi yeḛ ula kura ləa gə́ raŋg rɔ dee’g ɔm gə́ gɔl munda, nɛ deḛ tɔlee, tɔɓəi yeḛ ula njé gə́ raŋg tɔɓəi tɔ, nɛ deḛ kunda dee ləm, tɔl dee ləm tɔ. 6 Ŋgonee gə́ yeḛ undá dan kəmee’g ya ŋga nai, yeḛ ulá rɔ dee’g gə́ rudee. Yeḛ ə̰ji mée’g pana: D’a ɓəl kəm ŋgon mee neḛ. 7 Nɛ njéndɔ-nduúje lé d’ula na̰ ta pana: Aa ooje, ŋgon gə́ njekwa nénduba lé si aw gə́ nee ŋga, reeje ar sí n’tɔleeje, j’ya̰je ne nénduba ləa gə́ ka̰ síjeḛ. 8 Deḛ d’ubá d’wá tɔlee d’unee d’undá d’ilá ŋgaŋloo ndɔ-nduú’g raga nu.
9 Togə́bè ŋga, see ɓasinè mbai gə́ njendɔ-nduú lé a ra ban ŋga wa. Yeḛ a ree kwa njéndəaje lé tɔl dee kar dee d’udu guduru ndá yeḛ a taa ndɔ-nduú ləa lé kar njé gə́ raŋg tɔ. 10 Ta nee gə́ to mee maktub gə́ to gə kəmee lé see seḭ turaje el ɓəi wa.
Pil mbal gə́ njékṵdakəije mbad d’ila kɔrɔ lé
Yee nja tel to mbal kunda dɔ kum kəi gə́ gəd tɔ.
11 Né neelé Mbaidɔmbaije ɓa ra,
Ndá to né gə́ dum kəm sí ya tɔ .
12 Deḛ saŋg rəw kwá mbata deḛ gər gao, ta gə́ Jeju pa lé wɔji dɔ dee-deḛ ya, nɛ deḛ ɓəl boo-dəwje gə́ d’aar keneŋ. Togə́bè deḛ d’ubá d’yá̰ d’ɔd d’aw.
Lar-gədɓee gə́ to ka̰ Sesar gə né ka̰ Ala lé
Mat 22.15-22, Lug 20.20-2613 Waga ndá d’ula Parisiḛje gə Herodiḛje gə́ na̰je rəa’g mba kar dee ndo̰ təa. 14 Deḛ ree rəa’g d’un ta dəjee pana: Mbai, jeḛ n’gər gao i lé to kankəm dəw gə́ gəd ya, i to gə́ njeɓel kəm dəw kára kara el ləm, i to gə́ njekɔr kəm dəw kára kara el ləma, I ndoo dee rəw lə Ala lé gə goo rəbee ya ləm tɔ. Bèe ŋga see kuga lar-gədɓee lə Sesar lé see to né gə́ kəm ra əsé to né gə́ kəm ra el wa. See j’a kuga səa əsé j’a kuga səa el wa.
15 Jeju gər ta-hulai lə dee gao aree ila dee keneŋ pana: Gelee ban ɓa seḭ aḭje məəm bèe wa. Unje ŋgon lar gə́ ndá kára gə́ nee amje m’oo.
16 Deḛ d’un ŋgon lar gə́ ndá kára d’aree tɔ ndá Jeju dəji dee pana: Dɔ dəw gə́ to keneŋ gə né gə́ deḛ ndaŋg keneŋ neelé see wɔji dɔ na̰ ɓəi wa.
Deḛ ndigi təa’g pana: To ka̰ Sesar.
17 Yen ŋga yeḛ ila dee’g pana: Né gə́ to ka̰ Sesar ndá arje Sesar ya, né gə́ to ka̰ Ala ndá arje Ala ya tɔ. Tɔɓəi kaar dee wa dee paḭ dɔ tapea’g lé tɔ.
Ta gə́ wɔji dɔ kunda loo teḛ dan njé gə́ d’wəi’g lé
Mat 22.23-33, Lug 20.27-4018 Saduseḛje gə́ pana: Dəwje gə́ d’wəi d’a teḛ dan njé gə́ d’wəi’g pai godo lé ree rəa’g dəjee pana : 19 Mbai, aa oo godndu Moyis gə́ yeḛ un ar sí lé yeḛ pana: Ɓó lé ŋgoko̰ dəw wəi ya̰ dené ləa nduba lal koji ne ŋganje lé ndá maji kar dəw neelé taa dené-nduba lə ŋgokea̰ lé mba kunda ne kó ŋgokea̰ . 20 Togə́bè ŋgako̰ na̰je deḛ siri. Yeḛ gə́ kédé gə́ tɔg taa dené nɛ wəi lal koji ne ŋgon kunda ne kée. 21 Njekɔree gée taa dené-nduba ləa lé nɛ yeḛ wəi lal koji ne ŋgon kunda ne kée tɔ. Njekɔm gə́ munda lə dee lé kara ra togə́bè tɔ, 22 ar deḛ gə́ siri lé d’wəi lɔd lal koji ne ŋgon kunda ne kó dee. Gée gə́ gogo dené lé kara wəi udu goo dee més tɔ. 23 Bèe ŋga see ndɔ gə́ dəwje d’a gə teḛ dan njé gə́ d’wəi’g lé see dené neelé a to dené lə na̰ ŋga ɓa mbuna dee’g wa. Mbata deḛ siri lai təa gə́ dené lə dee ya.
24 Jeju ila dee keneŋ pana: Tapa sí ur sí walá mbata seḭ gərje ta gə́ to mee maktub gə́ to gə kəmee lé el ləm, seḭ gərje siŋgamoŋ lə Ala lé el ləm tɔ. 25 Mbata loo gə́ dəwje d’a kunda loo teḛ dan nje gə́ d’wəi’g lé diŋgamje d’a taa denéje el ləm, denéje kara d’a taa ŋgaw el ləm tɔ. D’a sí kasəna gə kuraje gə́ dara bèe ya. 26 Ta gə́ wɔji dɔ deḛ gə́ d’a teḛ dan njé gə́ d’wəi’g lé see seḭ turaje ta gə́ Moyis ndaŋg loo gə́ Ala lé teḛ dəa’g mbɔr ŋgon kag’d lé el wa. Mbata yeḛ ulá pana: Ma m’to Ala lé lə Abrakam ləm, gə Ala lé lə Isaak ləma, gə Ala lé lə Jakob ləm tɔ . 27 Ala lé to ka̰ deḛ gə́ d’aw kəmba ɓó to ka̰ njé gə́ d’wəi ɓa el. Takə̰ji lə sí uru sí dan wala’g sula ya.
Godndu gə́ ur dɔ mareeje lai lé
Mat 22.34-40, Lug 10.25-2828 Njendaji-maktub kára bèe gə́ aar loo-maḭ-ta’g lə dee lé gər to gə́ Jeju ila Saduseḛje keneŋ maji ya ndá yeḛ aw pər gə́ rɔ Jeju’g dəjee pana: See ɗi ɓa gə́ godndu gə́ doŋgɔr gə́ ur dɔ godnduje’g lai wa .
29 Jeju ilá keneŋ pana: Aa oo, godndu gə́ doŋgɔr ɓa to nee: Seḭ Israɛlje urje mbi sí ooje ta nee: Mbaidɔmbaije, Ala lə sí lé to gə́ Mbaidɔmbaije gə́ kára ba kiao. 30 Seḭ a kundaje Mbaidɔmbaije, Ala lə sí dan kəm sí’g ndigeeje dɔɓəŋgərə sí’g ləm, gə ŋgaw meḛ sí bura ləm, gə takə̰ji ləi bura ləma, gə sḭgarɔ sí bura ləm tɔ . 31 Aa oo, yee gə́ njekɔm’g joo ɓa to nee: Seḭ a kundaje mar síje dan kəm sí’g to gə́ seḭ raje gə rɔ sí bèe ya tɔ. Godndu gə́ boi gə́ uru dɔ njé gə́ joo neelé godo ŋga .
32 Njendaji-maktub lé ilá keneŋ pana: Mbai, i pa lée’g ya, i pana: Ala lé kára ba kiao ɓó garee gə́ raŋg godo . 33 Dəw gə́ undá dan kəmee’g ndigee dɔɓəŋgəree’g ləm, gə takə̰ji ləa bura ləm, gə ŋgaw mée bura ləm, gə siŋgarea bura ləma, gə unda maree dan kəmee’g to gə́ yeḛ ra gə rəa bèe ləm tɔ ndá debee neelé ra né gə́ ur dɔ nékinjanéməsje lai gə́ roo ləm, gə nékinjanéməsje gə́ raŋg lai ləm tɔ .
34 Loo gə́ Jeju oo to gə́ yeḛ ndigi təa’g gə kəmkàree ndá yeḛ tel ulá pana: Ɓeeko̰ lə Ala lé nai əw səi el ŋga.
Loo gə́ yeḛ pa togə́bè lé ndá dəw kára kara oo loo kila ɗigi kaaree’g dəjee ne ta el ŋga .
Kristi, Ŋgon-Ala lé to Mbaidɔmbaije lə Dabid
Mat 22.41-46, Lug 20.41-4435 Jeju un ta si ndoo dee mee kəi-Ala’g kəmee gə́ kédé-kédé ndá yeḛ dəji dee pana: See gelee ban ɓa njéndaji-maktubje pana: Kristi lé to ŋgon Dabid wa. 36 Dabid nja kara Ndilmeenda taa mée aree pana:
Mbaidɔmbaije lé ula Mbai ləm pana:
Sí dɔ jikɔlm’g saar
Mba karm m’ar njéba̰je ləi tel to nétura-gɔl-kɔm ləi lé .
37 Dabid nja kara ɓaree Mbaidɔmbaije tɔ. Bèe ndá see yeḛ a to gə́ ŋgonee loo gə́ ra’g ɓəi wa.
Ta gə́ yeḛ ndoo boo-dəwje neelé lel dee yaa̰ tɔ.
Jeju ndəji boo-dəwje dɔ néra njéndaji-maktubje’g lé
Mat 23.1-36, Lug 20.45-4738 Loo gə́ yeḛ si ndoo dee lé yeḛ ula dee pana: Meḛ sí dɔ rɔ sí’g mbata lə njéndaji-maktubje lé, deḛ ndigi njaa gə kubu gə́ ŋgal yududu rɔ dee’g ləm, kar dəwje ra dee ne lapia loo-nadaje’g ləma, 39 deḛ saŋg loo-si ŋgaw ta dəwje kédé mee kəi-kwa-dɔ-na̰je’g gə loo-naḭje’g ləm tɔ. 40 Deḛ to njérum né mee kəi’g lə njékəisiŋgaje rum-rum ləm, deḛ ra tamaji kuree əw rab ne rɔ dee kəm dəwje’g ləm tɔ. Deḛje neelé ta gə́ d’a gə kɔr kila dɔ dee’g lé a kal dɔ loo sula.
Nékar lə njekəisiŋga lé
Lug 21.1-441 Jeju sí wɔji dɔ sa̰duk-lar njoroŋ, aa loo oo boo-dəwje gə́ d’ɔm lar keneŋ. Baoje gə́ na̰je bula d’ɔm ka̰ dee-deḛ keneŋ yaa̰-yaa̰. 42 Njekəisḭga gə́ njendoo kára bèe ree tɔ ndá yeḛ ɔm ŋgan lar gə́ njigi-njigi bèe keneŋ joo tɔ. 43 Yen ŋga Jeju ɓar njékwakiláje ula dee pana: Ma m’ula sí təsərə, njekəisiŋga gə́ njendoo lé né gə́ yeḛ ar lé ur dɔ ka̰ dee-deḛ lai gə́ d’ɔm néje lə dee mee sa̰duk lar’g neelé. 44 Mbata deḛ lai neelé dḭ ta néje lə dee gə́ as dee nag ɓa dḭ d’ɔm keneŋ ɓəi, nɛ yeḛ neelé bai nékiŋga gə́ a gə ŋgəm ne rəa nja odo lɔd ɔm kən ndá.
