1 Wa Allah hajja le l-nabi Yaahu wileed Hanaani kalaam bukhuss al-malik Baʼaacha wa gaal : 2 «Inta al-ma tisaawi cheyy kula, ana darrajtak wa sawweetak kabiir hana chaʼabi Bani Israaʼiil. Wa laakin inta taabaʼt derib Yarubaʼaam wa lazzeet chaʼabi Bani Israaʼiil fi l-zunuub wa be zunuubhum da, humman khaddabooni. 3 Wa hassaʼ da, ana nuguchchak inta wa aayiltak. Wa aayiltak tabga misil aayilat Yarubaʼaam wileed Nabaat. 4 Wa ayyi naadum min aayilat Baʼaacha al-yumuut fi lubb al-hille, al-kulaab yaakuluuh. Wa l-yumuut fi l-kadaade, tuyuur al-sama yaakuluuh.»
5 Wa l-baagi min amal Baʼaacha wa kulla cheyy al-sawwaah wa faraasiiytah maktuubiin fi kitaab taariikh muluuk Bani Israaʼiil. 6 Wa Baʼaacha maat wa lihig abbahaatah wa dafanooh fi hillit Tirsa. Wa wileedah Iila hakam fi badalah.
7 Wa Allah hajja be waasitat al-nabi Yaahu wileed Hanaani le Baʼaacha wa aayiltah be sabab kulla l-fasaala al-khaddabo beeha Allah wa l-achya al-sawwoohum be iidhum le yabgo sawa sawa misil Yarubaʼaam wa aayiltah. Wa achaan Baʼaacha dammar aayilat Yarubaʼaam.
Iila bigi malik fi Israaʼiil
8 Wa fi sanit 26 hana hukum Aasa malik mamlakat Yahuuza, Iila wileed Baʼaacha bigi malik fi mamlakat Israaʼiil fi hillit Tirsa. Wa hakam santeen. 9 Wa waahid min masaaʼiilah al-usmah Zimri atmarrad diddah. Wa hu da khaayid deech Iila al-indah masʼuuliiye fi nuss min arabaat al-harib. Wa wakit Iila gaaʼid yachrab wa yaskar fi Tirsa fi beet Arsa al-hu masʼuul fi gasir al-malik, 10 Zimri dakhal leyah wa darabah wa katalah. Wa da fi sanit 27 hana hukum Aasa malik mamlakat Yahuuza. Wa Zimri hakam fi badal Iila. 11 Wa min gaʼad fi kursi al-muluk, katal kulla aayilat Baʼaacha. Ma khalla naadum waahid kula min al-dukuura wa la min aayiltah wa la min rufgaanah. 12 Wa hasab kalaam Allah al-gaalah didd Baʼaacha be waasitat al-nabi Yaahu, Zimri dammar kulla aayilat Baʼaacha. 13 Wa da be sabab kulla zunuub Baʼaacha wa wileedah Iila. Humman aznabo wa lazzo naas mamlakat Israaʼiil fi l-zunuub. Wa be da, khaddabo Allah Ilaah Bani Israaʼiil be ibaadat al-asnaam. 14 Wa l-baagi min amal Iila wa kulla cheyy al-sawwaah maktuubiin fi kitaab taariikh muluuk Bani Israaʼiil.
Zimri bigi malik fi Israaʼiil
15 Wa fi sanit 27 hana hukum Aasa malik mamlakat Yahuuza, Zimri bigi malik wa hakam sabʼa yoom fi hillit Tirsa. Wa fi l-wakit da, askar mamlakat Israaʼiil gaʼado mugaabil hillit Gibbatuun al-fi iid al-Filistiyiin. 16 Wa l-askar ligo khabar kadar Zimri atmarrad didd al-malik wa katalah. Wa fi l-yoom da, tawwaali humman darrajooh le Umri khaayid al-deech malik fi Bani Israaʼiil. 17 Wa khalaas, Umri wa kulla askar Bani Israaʼiil gammo min hillit Gibbatuun wa jo haasaro hillit Tirsa. 18 Wa wakit Zimri irif kadar al-hille di chaalooha, khalaas dakhal fi gasir hana l-malik. Wa tachcha gasir al-malik wa nafsah kula wa maat. 19 Wa da bigi achaan zunuubah wakit sawwa al-fasaala giddaam Allah. Wa hu taabaʼ kulla l-fasaala al-sawwaaha Yarubaʼaam al-lazza naas mamlakat Israaʼiil fi l-zunuub.
20 Wa l-baagi min amal Zimri wa muʼaamaratah maktuubiin fi kitaab taariikh muluuk Bani Israaʼiil.
21 Wa baʼad moot Zimri, chaʼab mamlakat Israaʼiil angasamo bakaanteen. Waahidiin taabaʼo Tibni wileed Giinat le yidarrujuuh malik. Wa waahidiin taabaʼo Umri. 22 Wa l-naas al-taabaʼo Umri khilbo naas Tibni wileed Giinat. Wa Tibni maat wa Umri bigi malik.
Umri bigi malik fi Israaʼiil
23 Wa fi sanit 31 hana hukum Aasa malik mamlakat Yahuuza, Umri bigi malik fi mamlakat Israaʼiil wa hakam 12 sana. Wa gabul da, hu hakam 6 sana fi hillit Tirsa. 24 Wa hu chara min Saamar jabal be 70 kiilo fudda. Wa bana madiina fi raas al-jabal da wa gawwaaha wa sammaaha madiinat al-Saamira. Wa da l-usum al-awwal hana Saamar siid al-jabal.
25 Wa Umri sawwa al-fasaala giddaam Allah ziyaada min kulla l-muluuk al-hakamo gablah. 26 Hu taabaʼ kulla duruub Yarubaʼaam wileed Nabaat al-lazza naas mamlakat Israaʼiil fi l-zunuub. Wa be da, khaddabo Allah Ilaah Bani Israaʼiil be ibaadat al-asnaam.
27 Wa l-baagi min amal Umri wa kulla cheyy al-sawwaah wa faraasiiytah maktuubiin fi kitaab taariikh muluuk Bani Israaʼiil. 28 Wa Umri maat wa lihig abbahaatah wa dafanooh fi madiinat al-Saamira. Wa wileedah Akhaab hakam fi badalah.
Akhaab bigi malik fi Israaʼiil
29 Wa fi sanit 38 hana hukum Aasa malik mamlakat Yahuuza, Akhaab wileed Umri bigi malik fi mamlakat Israaʼiil. Wa Akhaab wileed Umri hakam 22 sana fi mamlakat Israaʼiil fi madiinat al-Saamira. 30 Wa Akhaab wileed Umri sawwa al-fasaala giddaam Allah ziyaada min kulla l-muluuk al-hakamo gablah. 31 Wa hu taabaʼ al-zunuub al-sawwaahum Yarubaʼaam wileed Nabaat. Wa da kula, hu chaafah chiyya wa sawwa ziyaada minnah ! Akhaab macha akhadaaha le Izabiil bineeyit Atbaʼal malik balad Seeda wa sajad le ilaah al-usmah Baʼal wa abadah. 32 Wa fi l-Saamira, bana madbah wa beet le yaʼabudu foogah ilaah Baʼal. 33 Wa Akhaab khazza iidaan le ibaadat Achiira le yikhaddib Allah Ilaah Bani Israaʼiil ziyaada min kulla muluuk Israaʼiil al-hakamo gablah.
34 Wa fi waktah, Hiyiil al-min hillit Beet Iil gamma yabni hillit Ariiha battaan. Wa wakit bada yukhutt asaasha, wileedah al-bikir Abiraam maat. Wa battaan wakit gaaʼid yidiss biibaan al-durdur, wileedah al-taani al-usmah Saguub kula maat. Wa da hasab kalaam Allah al-gaalah zamaan be waasitat al-nabi Yachuuʼ wileed Nuun.
1 Njesigənea̰ un ta ula Jehu, ŋgolə Hanani mba karee ula Basa ta nee pana: 2 Ma m’ɔree mee nduji naŋg’d ɓa m’undá gə́ mbai dɔ koso-dəwje’g ləm gə́ Israɛl, nɛ yeḛ un dɔ gɔl Jeroboam ləm, yeḛ ar koso-dəwje ləm gə́ Israɛl ra kaiya ləm tɔ gə mba kar məəm ḭ ne səm pu dɔ kaiyaje’g lə dee. 3 Aa oo, m’a gə kar Basa gə njémeekəije ləa godo péd ndá m’a kar kəi ləa tel to asəna gə kəi lə Jeroboam, ŋgolə Nebat bèe. 4 Yeḛ gə́ rara gə́ mee kəi’g lə Basa gə́ a kwəi mee ɓee-boo’g ndá bisije ɓa d’a kusá, tɔɓəi yeḛ gə́ rara gə́ mee kəi’g ləa ɓa gə́ a kwəi mee wala’g ndá kara yelje ɓa d’a ko̰ yée tɔ.
5 Ges sor-néraje lə Basa gə néje gə́ yeḛ ra ləm, gə siŋgamoŋ ləa ləm tɔ lé, see ndaŋg taree mee Maktub-sorta néraje’g lə mbaije gə́ Israɛl el wa. 6 Basa wəi ndá deḛ dubee Tirsa tɔ. Ndá ŋgonee Ela ɓa o̰ ɓee toree’g ya.
7 Ta lə Njesigənea̰ teḛ gə ndu njetegginta Jehu, ŋgolə Hanani, ɔs ne Basa gə gel-bɔje ləa rəw mbata némajelje lai gə́ yeḛ ra kəm Njesigənea̰’d gə́ ar mée ḭ səa pu dəa’g gə goo kula reaje gə́ yeḛ ra tel to ne tana gə gel-bɔje lə Jeroboam ləm, mbata tuji gə́ yeḛ tuji ne gel-bɔje lə Jeroboam lé ləm tɔ.
Ela, mbai gə́ Israɛl
8 Ləb ko̰ɓee lə Asa, mbai gə́ Juda gə́ njekɔm’g rɔ-joo-giree-misa̰ lé ɓa Ela, ŋgolə Basa un kudu ko̰ ne Israɛlje, yeḛ si ɓee gə́ Tirsa o̰ ne ɓee as ləbee joo. 9 Kura ləa Jimri, mbai dɔ ges njékṵda-pusu-rɔje ləa lé ula njuma̰ mee mareeje’g ɔsee ne rəw. Ela lé si ɓee gə́ Tirsa, mee kəi’g lə Arsa gə́ to mbai dɔ njékulaje gə́ mee kəi’g lə mbai gə́ to Tirsa lé ndá, yeḛ ai kido aree tɔlee ilá keneŋ, 10 ndá Jimri andə aw dəa’g aw tɔlee. Yeḛ tɔlee mee ləb gə́ njekɔm’g rɔ-joo-giree-siri gə́ Asa to ne mbai gə́ Juda lé ndá, yeḛ o̰ ɓee toree’g tɔ. 11 Loo gə́ yeḛ tel to mbai si ne dɔ kalimbai’g ləa mba̰ ndá yeḛ tɔl gel-bɔje lə Basa lai ya̰ dəw ləa əsé njénoji ləa əsé baokura ləa kára kara kəmba el. 12 Jimri tuji gel-bɔje lə Basa lai gə goo ta gə́ Njesigənea̰ pa wɔji ne dɔ Basa gə ndu njetegginta Jehu lé 13 mbata kaiyaje lai gə́ Basa gə ŋgonee Ela ra ləm, gə d’ar Israɛlje ra ləm tɔ lé, d’ar mee Njesigənea̰, Ala lə Israɛlje ḭ ne səa pu mbata magəje lə dee ya.
14 Ges sor-néraje lə Ela, gə néje lai gə́ yeḛ ra lé see deḛ ndaŋg taree mee Maktub-sorta néraje’g lə mbaije gə́ Israɛl lé el wa.
Jimri, mbai gə́ Israɛl
15 Ləb gə́ njekɔm’g rɔ-joo-giree-siri gə́ Asa to ne mbai gə́ Juda lé ɓa Jimri si ɓee gə́ Tirsa o̰ ne ɓee ndəa siri. Njérɔje gugu dɔ Gibeto̰ gə́ to ɓee lə Pilistije sub gə mba rɔ ne səa. 16 Njérɔje gə́ d’isi gugu dɔ ɓee sub lé d’oo sorta njuma̰ lə Jimri ləm, gə tɔl gə́ yeḛ tɔl mbai ləm tɔ ndá, mee ndəa’g neelé ya njérɔje gə́ Israɛl lai gə́ d’isi loo-si dee’g lé d’un Ɔmri, ɓé-njérɔje ɓa d’undá gə́ mbai lə Israɛlje ya. 17 Ɔmri gə njérɔje gə́ Israɛl lai d’ḭ Gibeto̰ ndá d’aw d’aḭ dɔ ɓee gə́ Tirsa sub gə rɔ tɔ. 18 Jimri oo to gə́ deḛ taa ɓee-boo lé mba̰ ndá yeḛ aw mee kəi-mbai’d gə́ wɔji dɔ mbai, tɔɓəi yeḛ nja ila pər dəa’g tɔ. 19 Gelee gə́ nee ɓa yeḛ wəi ne mbata kaiyaje gə́ yeḛ ra loo gə́ yeḛ ra ne néje gə́ majel kəm Njesigənea̰’g, un ne dɔ gɔl Jeroboam ya̰ ne rəa yag dan kaiyaje gə́ Jeroboam ra ləm, gə ar Israɛlje kara ra ləm tɔ.
20 Ges sor-néraje lə Jimri ləm, gə njuma̰ kula ləa ləm tɔ lé see ndaŋg taree mee Maktub-sorta néraje’g lə mbaije gə́ Israɛl lé el wa.
21 Gée gə́ gogo koso-dəwje gə́ Israɛl kai na̰ loo joo: ges dəwje gə́ na̰je ndigi kar Tibni, ŋgolə Ginat ɓa tel to mbai lə dee nɛ ges deḛ gə́ raŋg to ka̰ Ɔmri tɔ. 22 Deḛ gə́ d’ɔm goo Ɔmri’g lé bula d’unda deḛ gə́ d’ɔm goo Tibni, ŋgolə Ginat’g lé. Tibni wəi ndá Ɔmri ɓa o̰ ɓee tɔ.
Ɔmri, mbai gə́ Israɛl
23 Ləb ko̰ɓee lə Asa, mbai gə́ Juda gə́ njekɔm’g rɔ-munda-giree-kára lé ɓa Ɔmri un kudu ko̰ ne ɓee dɔ Israɛlje’g. Yeḛ o̰ ɓee as ləb dɔg-giree-joo. Loo gə́ yeḛ si ɓee gə́ Tirsa o̰ ne ɓee as ləb misa̰ mba̰ ndá, 24 yeḛ ndogo gə Semer dɔ mbal gə́ Samari kəm larnda tɔl-dɔg-loo-misa̰ (6.000), yeḛ unda ɓee-boo dɔ mbal’g ləm, unda ri Samari ɓa dɔ ɓee-boo’g neelé gə goo ri Semer gə́ to mbai dɔ mbal’g neelé ləm tɔ. 25 Ɔmri ra né gə́ majel kəm Njesigənea̰’g, yeḛ ra némajel unda dee-deḛ lai gə́ d’isi nea̰’g kédé ya. 26 Yeḛ un dɔ gɔl Jeroboam, ŋgolə Nebat lad-lad ləm, yeḛ ya̰ rəa yag dan kaiyaje gə́ Jeroboam ar Israɛlje kara ra d’ar mee Njesigənea̰, Ala lə Israɛlje lé ḭ ne səa pu dɔ dee’g mbata magəje lə dee lé ləm tɔ.
27 Ges sor-néraje lə Ɔmri, gə nésiŋgamoŋje ləa gə́ yeḛ ra lé see deḛ ndaŋg taree mee Maktub-sorta néraje’g lə mbaije gə́ Israɛl lé el wa. 28 Ɔmri wəi ar dee dubee Samari ndá, ŋgonee gə́ Akab ɓa o̰ ɓee toree’g tɔ.
Akab, mbai gə́ Israɛl
29 Akab, ŋgolə Ɔmri un kudu ko̰ɓee dɔ Israɛlje’g mee ləb ko̰ɓee’g lə Asa, mbai gə́ Juda gə́ njekɔm’g rɔ-munda-giree-jinaijoo lé. Akab, ŋgolə Ɔmri si Samari o̰ ɓee dɔ Israɛlje’g as ləbee rɔ-joo-giree-joo. 30 Akab, ŋgolə Ɔmri ra né gə́ majel kəm Njesigənea̰’g unda dee-deḛ lai gə́ d’isi nea̰’g kédé lé. 31 Kula gə́ yeḛ ula rəa mbiriri dan kaiyaje’g lə Jeroboam, ŋgolə Nebat lé yeḛ oo gə́ né gə́ lam ba bèe ndá yeḛ aw taa Jejabel, ŋgolə Etbaal, mbai gə́ Sido̰ gə́ dené ləa, tɔɓəi yeḛ pole magə-Baal ləm, yeḛ unda barmba dəb kəmee naŋg nea̰’g ləm tɔ. 32 Yeḛ unda loo-nékinjaməs lə Baal mee kəi’g lə Baal gə́ yeḛ unda Samari lé ləm, 33 yeḛ ra kag-magə gə́ ɓaree Asera ləm tɔ. Akab lé ra majel aree ur dɔ néra mbaije gə́ Israɛl gə́ d’isi nea̰’g kédé lé lai ya tɔɓəi, ar mee Njesigənea̰ Ala lə Israɛlje ḭ ne səa pu dəa’g tɔ.
34 Mee ndəa’g ləa lé Hiel gə́ to dəw gə́ Betel tel tum gin Jeriko gogo. Ndɔ gə́ yeḛ tum ne ginee lé Abiram gə́ to ŋgondəree lé wəi ləm, ndɔ gə́ tɔl ne kula lé kara ŋgonee gə́ ndɔḭ gə́ ria lə Segub lé wəi ləm tɔ gə goo ta gə́ Njesigənea̰ pa gə rəw gə́ rɔ Juje, ŋgolə Nun’g lé ya .
