Bani Israaʼiil talabo malik
1 Wa wakit Samuwiil bigi chaayib khalaas, darraj awlaadah hukkaam fi Israaʼiil. 2 Wa wileedah al-bikir usmah Yuwiil wa l-taani Abiiya. Wa humman gaaʼidiin yahkumu min hillit Biir Sabʼa. 3 Laakin al-awlaad dool ma taabaʼo derib abuuhum. Dawwaro maslahat nafishum wa yakhbalo al-rachwa wa yidangusu al-chariiʼa.
4 Wa kulla chuyuukh Bani Israaʼiil lammo wa macho le Samuwiil fi hillit al-Raama. 5 Wa gaalo leyah : «Daahu inta bigiit chaayib wa awlaadak ma gaaʼidiin yitaabuʼu derbak. Hassaʼ da, darrij leena malik yahkimna, misil al-umam al-aakhariin.» 6 Wa Samuwiil ziʼil fi l-kalaam al-buguul : «Darrij leena malik yahkimna.» Wa gamma saʼal Allah. 7 Wa Allah gaal leyah : «Asmaʼ kalaam al-chaʼab fi kulla cheyy al-buguuluuh leek. Humman ma rafadook inta laakin rafadooni ana. Wa ma yidooru nahkimhum. 8 Aʼarif ! Min yoom al-ana maragtuhum min balad Masir lahaddi hassaʼ, humman khallooni wa abado ilaahaat aakhariin. Wa l-cheyy al-daayman sawwooh leyi ana da, hassaʼ gaaʼidiin yisawwuuh leek inta kula ! 9 Wa hassaʼ da khalaas, akhbal talabhum. Laakin hazzirhum wa arrifhum huguug al-malik al-yahkimhum.»
Huguug al-malik
10 Wa Samuwiil hajja le Bani Israaʼiil al-talabo minnah malik be kulla l-kalaam al-gaalah leyah Allah. 11 Wa gaal leehum : «Daahu huguug al-malik al-yahkimku. Hu yichiil awlaadku le yusuugu leyah arabaatah hana l-harib wa yarkabo fi kheelah wa yajru giddaam arabatah. 12 Wa yichiil waahidiin minhum wa yisawwiihum khuyyaad fi aalaaf wa khuyyaad fi khamsiinaat. Wa yahartu zerʼah wa yagtaʼo intaajah wa yasnaʼo leyah silaah hana l-harib wa aalaat arabaatah hana l-harib.
13 «Wa yichiil banaatku achaan yisawwan leyah riihe fi beetah wa yisawwan leyah akil wa yidissan leyah khubza fi l-furun. 14 Wa yichiil al-adiil min ziraaʼitku wa jineenaatku hana l-inab wa l-zaytuun wa yantiihum le khaddaamiinah. 15 Wa yichiil al-uchur min intaaj ziraaʼitku wa inabku wa yantiihum le khaddaamiinah wa kubaaraatah. 16 Wa yichiil khaddaamiinku wa khaddaamaatku wa subyaanku wa hamiirku al-induhum gudra le yakhdumu leyah. 17 Wa yichiil al-uchur min khanamku. Wa fi l-akhiir, intu zaatku tabgo leyah abiid ! 18 Wa fi l-wakit da, intu tabku le Allah achaan al-malik al-intu azaltuuh. Wa laakin fi l-yoom da, Allah ma yasmaʼku abadan.»
19 Wa be da kula, al-chaʼab abo ma simʼo kalaam Samuwiil wa gaalo : «La ! Ma lammaana ! Darrij leena malik bas 20 achaan aniina kula nabgo misil al-umam al-aakhariin. Malikna yahkim foogna wa yamchi giddaam askarna wa yihaarib maʼaana.»
21 Wa Samuwiil simiʼ kulla kalaamhum wa kallamah le Allah. 22 Wa Allah gaal leyah : «Kan ke da, asmaʼ kalaamhum wa darrij leehum malik.» Wa khalaas, Samuwiil gaal le Bani Israaʼiil : «Khalli ayyi waahid yigabbil hillitah.»
Israɛlje dəji Samel mbai lə dee
1 Loo gə́ Samel ɓuga mba̰ ndá yeḛ unda ŋganeeje ɓa gə́ njégaŋ-rəwtaje dɔ Israɛlje’g. 2 Ŋgondəree ria lə Joɛl ləm, njekɔm’g joo ria lə Abija ləm tɔ. Deḛ to njégaŋ-rəwtaje mee ɓee-boo gə́ Beer-Seba. 3 Ŋgalə Samel njaa gə goo rəw gə́ bɔ deeje njaa keneŋ el. Deḛ d’ya̰ rɔ dee dan kəmkəḭ’g ləm, deḛ taa nétɔstaje d’al ne dɔ rəwta gə́ gaŋg gə dɔ najee ləm tɔ. 4 Ŋgatɔgje gə́ Israɛl lai mbo̰ dɔ na̰ ree d’iŋga Samel Rama. 5 Deḛ d’ulá pana: Aa oo, i lé ɓuga mba̰ ləm, ŋganije kara njaa gə goo rəw gə́ i njaa keneŋ el ləm tɔ. Ndá ɓasinè maji kari unda mbai dɔ sí’g mba karee gaŋg rəwta lə sí to gə́ deḛ ra ɓee lə ginkoji dəwje gə́ raŋg lai bèe tɔ .
6 Ta gə́ deḛ pa pana: Ar neḛje mbai mba karee gaŋg rəwta lə neḛje lé lel Samel el. Bèe ɓa Samel ra ne tamaji ta Njesigənea̰’g tɔ. 7 Njesigənea̰ ula Samel pana: Maji kari aar gə koso-dəwje neelé dɔ taje lai gə́ d’a gə kulai’g lé ya. Mbata to i ɓa deḛ mbadi el, nɛ to ma ɓa deḛ mbadm gə mba kam m’o̰ ɓee dɔ dee’g el ŋga. 8 Néje lai gə́ deḛ ra səm, un kudee mee ndəa gə́ m’ar dee d’unda ne loo mee ɓee gə́ Ejiptə teḛ saar ɓasinè lé deḛ d’ubam d’ya̰’m ndá d’aw ra né d’ar magəje gə́ raŋg ya, yee ɓa deḛ ra ne səi-i kara bèe tɔ. 9 Maji kari oo ta lə dee ya nɛ ndəji ɓa ndəji dee kɔr ləm, ar dee gər né gə́ wɔji dɔ mbai gə́ a gə ko̰ dɔ dee lé ləm tɔ.
10 Samel ndaji taje lə Njesigənea̰ lai ar koso-dəwje gə́ dəjee mbai lé ya. 11 Yeḛ pana: Aa ooje, néje gə́ wɔji dɔ mbai gə́ a gə ko̰ dɔ sí lé ɓa nee: Yeḛ a twa ŋgan síje gə́ diŋgam kunda dee gə́ njékal pusu-rɔje ləm, gə mbuna njérɔ gə kundaje’g ləa ləm tɔ mba kar deḛ d’aḭ ne no̰ pusu-rɔ’g ləa. 12 Yeḛ a kunda dee gə́ mbai dɔ dəwje gə́ tɔl-dɔg-dɔg (1.000) ləm, gə mbai dɔ dəwje gə́ rɔ-mi rɔ-mi ləm, yeḛ a kar dee to kura-kwɔsje ləa ləm, a kar dee to njékinjakoje ləa ləma, gə njékoo nérɔje ləa gə njéra néje gə́ mee pusu-rɔje’g ləa ləm tɔ. 13 Yeḛ a twa ŋgan síje gə́ dené kar dee to njépodé néje gə́ ə̰də sululu ləm, gə njédiri-néje ləma, gə njékɔb-néje ləm tɔ. 14 Yeḛ a taa dəb ndɔje lə sí gə dəb ndɔ-nduúje lə sí, gə kag-koiyoje lə sí gə́ maji dum kar kuraje ləa. 15 Koje gə́ seḭ iŋgaje gə goo kandə néje gə́ seḭ dubuje ləm, gə mán-nduú gə́ seḭ iŋgaje gə goo miaa̰ gə́ seḭ manje ləm tɔ lé ndá, mee né gə́ dɔg’d lé yeḛ a taa təa kára mba kar kuraje ləa. 16 Yeḛ a kar kuraje lə sí gə́ diŋgam gə njé gə́ dené tel to kea̰-yeḛje ləm, yeḛ a twa maŋgje lə sí gə mulayḛ̀je-je lə sí gə́ maji d’unda mar deeje mba ra ne kula ləa-yeḛ ləm tɔ. 17 Nékulje lə sí dɔg ndá yeḛ a taa kára gə́ kea̰ ləm, seḭ ya kara a toje ɓər-kulaje ləa ləm tɔ. 18 Mee ndəa gən lé seḭ a raje né wəl-wəl kɔmje ne ta dɔ mbai gə́ seḭ ya ɓa toje njékɔreje lé nɛ Njesigənea̰ a koo ndu no̰ lə sí el.
19 Koso-dəwje d’ɔs mbi dee jigi d’udu dɔ ta’g lə Samel. Deḛ pana: Wai! Lé riri kara mbai a si dɔ sí’g ya. 20 Bèe ɓa j’a to kasje ne na̰ gə ginkoji dəwje gə́ raŋg bèe ya tɔ. Mbai lə sí lé a gaŋg rəwta lə sí ləm, yeḛ a kɔr no̰ sí ləma, yeḛ a kwɔji loo-rɔje lə sí ləm tɔ.
21 Loo gə́ Samel oo taje lai gə́ koso-dəwje pa lé ndá yeḛ tel ndaji taree ila mbi Njesigənea̰’g ya. 22 Yen ŋga Njesigənea̰ ula Samel pana: Maji kari oo ndu dee ndá unda mbai dɔ dee’g ya.
Samel ula dəwje gə́ Israɛl pana: Ɔdje awje. Nana kara maji karee aw mee ɓee-boo’g ləa-ləa ya.