Fi Iguuniya
1 Wa nafs al-cheyy bigi fi Iguuniya. Buulus wa Barnaaba dakhalo fi beet al-sala hana l-Yahuud wa gammo yihajju be gudra lahaddi naas katiiriin aamano be Isa min al-Yahuud wa min al-Yuunaaniyiin. 2 Wa laakin al-Yahuud al-abo ma yiʼaamunu harracho al-naas al-ma Yahuud wa khayyaro fikirhum achaan yazʼalo min al-muʼminiin. 3 Wa Buulus wa Barnaaba ma khaafo minhum wa tawwalo hinaak wa kallamo be l-Rabb Isa le naas al-hille be kalaam waadih. Wa l-Rabb antaahum alaamaat wa ajaayib achaan yisabbit bichaarat rahmatah giddaam al-naas. 4 Wa naas al-hille alfaarago, al-waahidiin lammo maʼa l-Yahuud wa l-waahidiin maʼa l-rusul.
5 Wa l-Yahuud astafago maʼa l-naas al-ma Yahuud wa kubaaraathum, wa kulluhum chaalo niiye achaan yiʼazzubu al-rusul wa yarjumuuhum. 6 Wa wakit Buulus wa Barnaaba simʼo al-khabar da, jaro fi balad Likooniya fi hillaal Listara wa Darba wa hawaaleehum. 7 Wa hinaak kula, gammo ballakho le l-naas be l-bichaara.
Fi Listara wa Darba
8 Wa fi hillit Listara fi naadum maʼduur. Hu mukarsah min wildooh wa yoom waahid kula, ma raakh. 9 Wa hu gaaʼid yasmaʼ kalaam Buulus adiil wa Buulus chaafah wa irif al-maʼduur indah iimaan achaan yalga al-aafe. 10 Wa Buulus naadaah be hiss chadiid wa gaal : «Gumm foog be rijileenak.» Wa l-raajil natta foog wa gamma yuruukh.
11 Wa l-naas al-laammiin chaafo al-cheyy al-Buulus sawwaah wa aato be lukhkhithum al-likooniiye wa gaalo : «Al-ilaahaat chaalo suurat al-naas wa nazalo fi usutna !» 12 Wa gaalo Barnaaba hu Ziyuus malik al-ilaahaat wa Buulus hu Harmiis khachum al-kalaam hana l-ilaahaat achaan hu bas al-gaaʼid yikallim. 13 Wa raajil al-diin hana l-sanam Ziyuus jaab tiiraan wa nuwwaar muladdamiin fi khachum baab beet al-sanam hana Ziyuus. Wa beet al-sanam da gaaʼid fi dakhuul al-hille. Hu wa kulla l-naas dawwaro yigaddumu dahiiye le l-rusul.
14 Wa wakit al-rusul Barnaaba wa Buulus simʼo be l-kalaam da, humman ziʼilo zaʼal chadiid wa charrato khulgaanhum wa jaro fi ust al-naas. 15 Wa gaalo : «Ya l-naas, maalku tisawwu cheyy misil da ? Aniina naas misilku bas ! Wa jiina niballukhu leeku al-bichaara achaan tikhallu al-kalaam al-baatil da wa titaabuʼu kalaam Allah al-Hayy. Hu bas khalag al-samaawaat wa l-ard wa l-buhuur wa kulla cheyy al-fiihum. 16 Fi l-zaman al-faat, Allah khalla kulla l-gabaayil yiʼiichu misil humman yidooru. 17 Wa laakin fi l-wakit da kula, Allah anta chahaada achaan yaʼarfuuh hu mawjuud. Hu sawwa leeku al-kheer wa razakhaaku be almi min al-sama wa khalla fi l-khariif wa chabbaʼaaku be akil wa antaaku farah fi guluubku.» 18 Wa be kalaamhum da kula, ma gidro yadharo al-naas yisawwu leehum dahiiye.
19 Wa baʼad da, Yahuud waahidiin jo min Antaakiya wa Iguuniya wa harracho al-naas. Wa rajamo Buulus achaan yaktuluuh. Wa khalaas, karrooh wa zagalooh barra min al-hille. Wa fi fikirhum, hu maat khalaas. 20 Wa laakin wakit al-talaamiiz jo wa hawwagooh, hu gamma wa gabbal maʼaahum fi l-hille. Wa ambaakir, Buulus macha maʼa Barnaaba le hillit Darba.
Al-rusul gabbalo fi deribhum
21 Wa ballakho al-bichaara le naas al-hille wa katiiriin minhum bigo talaamiizhum. Wa baʼad da, gabbalo fi Listara wa min Listara macho fi Iguuniya wa gabbalo battaan fi Antaakiya Bisiidiya. 22 Wa fi kulla l-hillaal dool, chajjaʼo al-talaamiiz wa wassoohum achaan yagoodu saabtiin fi l-iimaan. Wa gaalo leehum : «Akiid, taʼab katiir yaji foogna kullina fi l-derib al-yiwaddiina fi mamlakat Allah.» 23 Wa fi ayyi bakaan, azalo naas min jamaaʼat al-muʼminiin achaan yabgo leehum kubaaraat. Wa saamo wa saʼalo Allah leehum wa ammanoohum le l-Rabb Isa al-humman kulluhum aamano beyah. Wa khalaas macho.
24 Wa baʼad chaggo balad Bisiidiya, jo fi balad Bamfiiliya. 25 Wa ballakho al-bichaara le naas hillit Barga wa macho giddaam le hillit Attaaliiya. 26 Wa hinaak rikbo fi safiina wa chaggo al-bahar achaan yigabbulu fi hillit Antaakiya fi Suuriya. Wa fi l-hille di, awwal saʼalo leehum Allah achaan yahfadhum be rahmatah wakit humman maachiin yisawwu al-khidme al-hassaʼ kammalooha. 27 Wa wakit wislo khalaas, naado kulla jamaaʼat al-muʼminiin yilimmu. Wa ooroohum be kulla cheyy al-Allah sawwaah beehum wa kikkeef Allah fatah derib al-iimaan le l-naas al-ma Yahuud. 28 Wa gaʼado wakit tawiil maʼa l-talaamiiz.
Pool gə Barnabas d’ila mber tagə́maji Ikɔnə
1 Mee ɓee gə́ Ikɔnə lé Pool gə Barnabas d’ɔd na̰’d d’aw kəi-kwa-dɔ-na̰’g lə Jibje ndá deḛ d’ɔr ta lə dee d’aree ɓar mḭ yaa̰, bèe ɓa Jibje gə Grekje bula yaa̰ d’un ne meḛ dee. 2 Nɛ Jibje gə́ d’ɔm meḛ dee dɔ ta’g lə dee el lé pélé meḛ njépole-magəje d’ar meḛ dee adə dee dɔ Pool gə Barnabas’g. 3 Lé bèe kara deḛ nai Ikɔnə ndɔ dee bula bəl ya ɓəi. Deḛ d’ɔr ne ta gə kəm ŋgondiŋgam nduna rɔ dee rɔ Mbaidɔmbaije’g. Yeḛ nja ɓa ɔr ne goo ta noji’g ləa ar dee ra ne némɔrije gə néje gə́ dumkoo gə ji dee. 4 Dəw-mee-ɓee-booje lé d’ɔr kəm na̰ ar njé gə́ na̰je to gə́ ka̰ Jibje ləm, njé gə́ na̰je to gə́ ka̰ njékaḭkulaje ləm tɔ.
5 Njétar-Alaje gə Jibje d’ɔm na̰’d gə mbaije lə dee mba ra sə dee majel tila dee gə kɔri-ər. 6 Loo gə́ Pool gə Barnabas d’oo no̰ dee kédé ndá d’ḭ d’uru njo̰loo’g mee ɓeeje gə́ Likaoni ləm, gə Listrə ləm, gə Derbə ləma, gə ɓeeje gə́ gugu dɔ dee ləm tɔ. 7 Lée neelé deḛ d’ila mber tagə́maji keneŋ.
Pool gə́ Barnabas d’aw Listrə
8 Dəw kára gə́ gɔlee unda ndolé mee kea̰je’g ɓa d’ojee ɓəi aree oo loo kuba naŋg kḭ njaa ndɔ kára el lé si Listrə. 9 Yeḛ si naŋg ur mbia oo ne ta gə́ Pool pa. Pool lé ar kəmee wəi dəa’g sḭ ée ne gə́ dəw gə́ mée to yel gə́ dɔ kaji’g, 10 ndá yeḛ pata gə ndia gə́ boi wəl pana: Uba naŋg ḭ aar tar dɔ gɔli’g paar.
Léegəneeya dəw neelé uba naŋg ja̰gjaŋ ḭ tar ɔs njaa ɓad-ɓad. 11 Loo gə́ boo-dəwje d’oo né gə́ Pool ra lé ndá deḛ pata gə ndu dee gə́ tɔg pir gə takɔji lə njé gə́ Likaoni pana: To magəje ɓa d’ḭ tar tel rɔ dee gə́ dəwje ree rɔ sí’g nee ya.
12 Deḛ ɓar Barnabas Jəwus tɔɓəi Pool ɓa deḛ ɓaree HermɛsTo ri magə gə́ njekaḭkula lə jəwus. mbata yeḛ ɓa gə́ njekun ta pa. 13 Njekinjanéməs lə magə Jəwus lé ḭ kəi-magə gə́ to loo kandə mee ɓee’g ree gə bɔ maŋgje gə́ pḛdé puduje d’ɔm gwɔs dee’g tarəwɓee’g, mbata yeḛ gə koso-dəwje neelé ndigi kinja bɔ maŋgje lé gə́ məs mba pole ne Pool gə Barnabas gə́ magəje. 14 Pool gə Barnabas gə́ to njékaḭkulaje lə Jeju lé loo gə́ deḛ d’oo bèe ndá d’wa kubu gə́ rɔ dee’g hao̰-hao̰ til ɓa deḛ teḛ pəd-pəd d’uru mbuna koso-dəwje’g neelé. 15 Deḛ pata tɔg pir pana: Seḭ dəwje lé see ban ɓa seḭ raje ne né bèe wa. Jeḛ lé jeḛ n’to gə́ dəwje to gə́ seḭ nja tɔ. Jeḛ j’ula sí tagə́maji gə mba kar sí ya̰je ne goo magəje gə́ gə mḭdé ba nee mba telje rɔ sí goo Ala gə́ njesikəmba’g lé. Yeḛ nja ɓa gə́ njekunda dara gə naŋg nee gə baa-boo-kad gə néje lai gə́ to keneŋ . 16 Mee ləbje gə́ ləw gə́ dəs mba̰ lé yeḛ ar ginkoji dəwje gə raŋg d’aw gə loo kaw dee kaw dee to gə́ meḛ dee ndigi. 17 Nɛ yeḛ ɔr gin rəa gə́ kédé-kédé gə némeemajije ləa ɓó yeḛ əw el. Yeḛ ar sí mán ndi gə́ dara ləm, yeḛ ar naḭ kàr gə ɓar taa tor na̰ ləma, yeḛ ar kó lə sí unda gə mba kar sí síje ne dan nésɔ’g bèdèg kar meḛ sí ndá ne kaḭ ləm tɔ.
18 Ta neelé ar dee d’əw rɔ dee kinja néməs pole dee ya nɛ meḛ dee to kəmba dɔ’g ɓəi ɓó meḛ dee ɔr dɔ’g el.
19 Yen ɓa Jibje gə́ d’ḭ Antiɔs gə Ikɔnə ree d’iŋga dee keneŋ ndá d’ula meḛ koso-dəwje na̰’d, d’ar dee tila Pool gə kɔri-ər, deḛ ndɔree d’ilá ŋgaŋloo’g d’ə̰ji ta meḛ dee’g pana: Yeḛ wəi mba̰. 20 Nɛ njékwakiláje d’aḭ na̰ dəa’g yir ndá yeḛ uba naŋg ḭta ɔd uru mee ɓee’g. Bèlè lookàree yeḛ ḭ gə Barnabas na̰’d mba kaw Derbə.
Deḛ tel d’aw Antiɔs gogo
21 Loo gə́ d’ila mber tagə́maji mee ɓee’g neelé d’iŋga njékwakiláje keneŋ bula bəl ya ndá d’ɔs tel d’aw Listrə ləm, gə Ikɔnə ləma, gə Antiɔs ləm tɔ. 22 Deḛ d’ula diŋgam meḛ njékwakiláje’g ndəji dee gə mba kar dee d’ai meḛ dee sam-sam dɔ meekun’g lə dee pana: Némeeko̰je gə́ gə ria-ria ɓa gə́ kuma̰ kar sí j’andə ne mee ɓeeko̰’g lə Ala lé.
23 Deḛ d’ɔr ŋgatɔgje mee Eglisəje gə loo kára-kára lai tɔɓəi loo gə́ deḛ ra tamaji ɓa d’ɔg meḛ dee ɓoo ɓəi ndá d’ɔm dee ne ji Mbaidɔmbaije’g yeḛ gə́ d’un meḛ dee d’aree lé.
24 Yen ŋga deḛ d’unda mee ɓee gə́ Pisidi gaŋg d’aw Pampili ləm, 25 d’ula dee ta mee ɓee gə́ Perjə ɓa d’ɔd d’aw Atali ɓəi ləm tɔ. 26 Lée neelé d’uru mee bato’g keneŋ gə mba tel kaw gə́ Antiɔs. To ɓee gə́ d’ɔr dee keneŋ d’ɔm dee ji noji lə Ala’g mba kar dee d’aw ra kula nee gə́ deḛ tɔl ne təa bém ɓasinè lé.
27 Loo gə́ deḛ teḛ Antiɔs mba̰ ndá deḛ d’ula kula ɓar Eglisəje d’ar dee d’wa dɔ na̰, tɔɓəi deḛ d’ɔr gin néje lai gə́ Ala ra sə dee d’ar dee d’oo ləm, d’ula dee ta loo rəw gə́ yeḛ ɔr ar njépole-magəje d’un ne meḛ dee ləm tɔ. 28 Deḛ ra ɓee gə njékwakiláje kur dee əw bəl ya.