Matarat al-kharaab fi l-Saamira
1 Al-azaab le madiinat al-Saamira,
hi misil taaj al-istikbaar
hana sakkaara Afraayim.
Al-azaab leeha hi,
al-jamaalha wa ziinitha
misil zuhuur al-yaabsiin.
Al-madiina di fi raas al-waadi al-akhdar,
wa da bakaanku intu al-khimirtu min al-khamar.
2 Daahu yaji raajil gaadir wa chadiid min al-Rabb
al-bichaabih matarat barad
wa riih chadiide al-tidammir.
Wa hu misil matara al-indaha almi chadiid al-yakhrig
wa be chidde, kulla cheyy yiraggidah fi l-ard.
3 Wa l-madiina al-misil taaj al-istikbaar
hana sakkaara Afraayim,
hu yifajjikhha tihit rijileenah.
4 Wa l-madiina al-gaaʼide
fi raas al-waadi al-akhdar,
hi al-jamaalha wa ziinitha
misil zuhuur al-yaabsiin,
hi tabga misil al-tiin al-yalda ajala
wa yanjad gubbaal waktah.
Al-yichiifhum yichiilhum
wa yazruthum tchutt !
5 Wa fi l-yoom da, Allah al-Gaadir
yabga misil taaj jamiil
wa kadmuul hana charaf
le l-faddalo min chaʼabah.
6 Wa Allah yanti ruuh al-adaala
le l-yisawwu al-chariiʼa.
Wa yanti al-gudra le l-yihaarubu al-adu
wa yadharooh min biibaan al-madiina.
Kalaam al-sakkaara
7 Wa laakin al-naas dool,
humman kula yittartaʼo be sabab al-khamar
wa yiwadduru be sabab al-mariise.
Wa rujaal al-diin wa l-anbiya
yittartaʼo be sabab al-mariise
wa yibarjulu be sabab al-khamar.
Wa yiwadduru be sabab al-mariise
wa yikhalbutu al-ruʼya
wa yittartaʼo fi l-chariiʼa.
8 Aywa, kulla l-taraabiiz malaaniin
be l-gadiif wa l-wasaakha
wa ma fi bakaan waahid nadiif.
9 Wa humman yuguulu :
«Le yaatu
Ichaʼya yidoor yiwassif al-maʼrafa ?
Wa le yaatu
yifahhim kalaamah al-simʼah ?
Le l-atfaal al-mafruudiin walla ?
Aywa, le l-atfaal al-khallo al-ridaaʼa walla ?
10 Asmaʼo, hu buguul kalaam bala maʼana :
‹La la la la la,
da da da da da,
ke ke ke ke ke.›»
11 Tamaam ! Be kalaam ma mafhuum
wa be lisaan ma maʼruuf,
al-Rabb yihajji le chaʼabah.
12 Hu gaal leehum :
«Daahu bakaan al-jumma, jummu al-ayyaan !
Wa daahu bakaan al-raaha !»
Wa laakin humman
ma dawwaro yasmaʼooh.
13 Wa be da, kalaam Allah yabga leehum :
«La la la la la,
da da da da da,
ke ke ke ke ke.»
Khalaas wakit maachiin,
yagaʼo be gafaahum
wa yikassuru salabaahum
wa yagaʼo fi charak wa yakurbuuhum.
Allah khatta hajar al-zaawiye
14 Wa fi chaan da, asmaʼo kalaam Allah,
ya l-chammaatiin,
intu al-gaaʼidiin tahkumu fi l-chaʼab da fi Madiinat al-Khudus.
15 Tuguulu : «Aniina sawweena alaakha maʼa l-moot
wa istifaag maʼa l-khubuur.
Wakit al-waba yilwassaʼ kula,
ma yalhagna.
Achaan be l-kidib,
sawweena bakaan al-yahmiina
wa be l-khachch,
sawweena bakaan al-yilabbidna.»
16 Wa fi chaan da, daahu Allah al-Rabb gaal :
Ana khatteet hajar fi Sahyuun
wa da hajar zaawiye khaali wa mujarrab
le yisawwi al-asaas gawi.
Wa ayyi naadum al-yiʼaamin beyah
abadan ma yagaʼ.
17 Wa nisawwi al-adaala misil miizaan
wa l-hagg misil mikyaal.
Wa laakin al-barad yuguchch
al-bakaan al-yahmi al-kidib
wa almi yakhrig
al-bakaan al-mullabbid foogah al-khachch.
18 Wa alaakhitku maʼa l-moot tafchul
wa istifaag maʼa l-khubuur kula yabga ma fiih.
Wa wakit al-waba yilwassaʼ,
yakhribku.
19 Fi ayyi wakit hu yufuut,
yakrubku
achaan al-waba yufuut kulla yoom,
fajur wa achiiye.
Wa wakit tasmaʼo be khabarah,
khoof chadiid yakrubku.
20 Wa da misil al-masal al-buguul :
«Al-sariir yabga gisayyir le l-mattitiin
wa l-khattaay tabga dayge le l-khita.»
Tahziir le l-chammaatiin
21 Be akiid, Allah yugumm
misil gamma fi jabal Faraasiim
wa yakhdab
misil khidib fi waadi Gibʼuun.
Wa da le yisawwi khidimtah
wa hi khidimtah al-ajiibe
wa yihaggig amalah
wa hu amalah al-khariib.
22 Wa hassaʼ, ma tichchammato
achaan ma tidaayugu foogku guyuudku.
Achaan damaar kulla l-balad
alkharrar khalaas.
Ana simiʼtah
min Allah al-Rabb al-Gaadir.
Al-teeraab wa l-gatiʼ
23 Aftaho udneeku wa asmaʼo kalaami !
Khuttu baalku wa asmaʼo al-nuguulah !
24 Wakit al-harraati yidoor yiteerib,
ma yichaglib al-ard ayyi wakit
wa yisaawiiha walla ?
Wa kulla yoom yisawwi leeha
majaari walla ?
25 La ! Baʼad saawa al-ard bas,
yichattit habb al-kussubarra wa l-kammuun
wa yimaggin al-gameh al-ahmar be sufuuf
wa l-gameh al-abyad fi bakaanah
wa gameh al-kadaade fi khachum al-zereʼ.
26 Rabbah bas allamah al-khidme di
wa wassafah kikkeef yisawwiiha.
27 Wa l-kussubarra ma yudugguuh
be mudgaaga hana hadiid
wa l-kammuun ma yifajjukhuuh
be rijle al-araba.
Laakin be asa bas
yuduggu al-kussubarra
wa be mitraga
yuduggu al-kammuun.
28 Al-gameh yarhakooh
laakin ma yudugguuh katiir.
Yifajjukhuuh be rijle al-araba wa l-kaarro
laakin ma lahaddi yarhakooh marra waahid.
29 Wa da kula, jaayi min Allah al-Gaadir
hu siid al-choora al-ajiibe
wa l-hikma al-kabiire.
Njéba̰je gə́ mee kəi’g gə deḛ gə́ d’ḭ raga
1 Meeko̰ a koso dɔ ɓee-boo gə́ Samari
Gə́ to dɔgugu-beelé lə Eprayimje
Gə́ to njéra ɓər lə kidoje lé ləm,
Gə pudu gə́ to néɗɔi-rɔ dɔ wəl-loo gə́ aar kó’g
Gə́ wɔji dɔ deḛ gə́ d’ar kido tɔs dee ndəgərə naŋg lé ləm tɔ.
2 Aa ooje, dəw gə́ njesiŋgamoŋ gə tɔgmbaŋ
Gə́ ḭ rɔ Njesigənea̰’g si ree
Asəna gə ndi gə́ ər ləm,
Gə ko̰ ndi gə́ to njetuji loo ləma,
Asəna gə lel-boo gə́ ar kəm-rəw-manje d’ula kalaŋ ləm tɔ,
Ndá yeḛ tɔsee tilá gə siŋgamoŋgee.
3 Ɓee-boo gə́ Samari
Gə́ to dɔgugu-beelé lə Eprayimje
Gə́ to njéra ɓər lə kidoje lé
D’a tubá naŋg gə gɔl dee,
4 Ndá pudu gə́ ndòlé gə́ to néɗɔi-rɔ
Dɔ wəl-loo gə́ aar kó’g lé
A to kasəna gə kandə kodé gə́ kas
Gə́ d’oo kédé ɓa naḭ kḭjá teḛ ɓəi lé
Loo gə́ dəw ti wa jia’g ndá
Sɔ gə́ lé gən ya.
5 Mee ndəa’g neelé Njesigənea̰ gə́ njeboo-néje a to gə́ dɔgugu-ronduba
Gə néɗɔi-rɔ mbata lə ges koso-dəwje ləa gə́ nai lé ləm,
6 Yeḛ a kar takə̰ji néra gə́ gə dɔ najee
Wa meḛ deḛ gə́ d’isi loo-gaŋg-rəwta’g ləma,
Yeḛ a to siŋgamoŋ mbata lə deḛ
Gə́ d’ɔs njéba̰je rəw saar d’unda dee tarəwɓee’g ləa ləm tɔ.
Njékidoje gə́ d’ula sul dɔ njetegginta’g
7 Nɛ deḛ nja kara d’ai mán-nduú d’aw ne jogè-jogè ləm,
Nékai gə́ mḭ ar dɔ dee tel ne wagəsa ləm tɔ,
Njékinjanéməsje gə njéteggintaje d’aw jogè-jogè dan nékai gə́ mḭ’g ləm,
Man-nduú taa rɔ dee pəl-pəl ləm tɔ.
Nékai gə́ mḭ ar dɔ dee tel wagəsa ləm,
Deḛ d’aw jogè-jogè loo gə́ deḛ tegginta ləm,
Deḛ ləŋg dɔ gaŋg rəwta’g ləm tɔ.
8 Dɔ tabulje lai lé tɔmé gə néje gə́ majel ɓa taa pəl-pəl
Ar loo gə́ tḛ́ bèe kara nai el.
9 Deḛ dəji pana:
See na̰je ɓa yeḛ ndigi ndoo dee ta kəmkàr wa.
See na̰je ɓa yeḛ ndigi ndoo dee ta ndooje wa.
See to ŋganje gə́ d’ɔg dee mbà
Gə́ d’ya̰ mbà ko̰ deeje ɓa
Yeḛ a gə ndigi ndoo dee ne wa.
10 Mbata to gə́ ndukun kila ndukun dɔ’g,
Ndukun kila ndukun dɔ’g ləm,
Rəbee kila rəbee dɔ’g, rəbee kila rəbee dɔ’g ləma,
Lam teḛ nee, lam teḛ nu ləm tɔ.
11 Yee ɓa dəwje to ne njépa taŋgɔmje gə́ lal gər ginee,
Gə njépa takɔjije gə́ raŋg lé
Ɓa Njesigənea̰ a kun dee
Mba kula ne koso-dəwje neelé ta .
12 Yeḛ ula dee kédé pana:
Aa ooje, loo-kwa-rɔ to nee
Ndá ya̰je loo arje yeḛ gə́ dao wa rəa keneŋ,
Aa ooje, loo-kwa-rɔ to nee!
Nɛ deḛ ndigi koo ta el.
13 Deḛ lé ta lə Njesigənea̰ gə́ a kwɔji dɔ dee ɓa nee:
Ndukun kila ndukun dɔ’g ləm,
Rəbee kila rəbee dɔ’g ləma,
Lam teḛ nee, lam teḛ nu ləm tɔ,
Gə mba kar loo gə́ d’aw njaa ndá
D’oso gaŋnda təd rɔ dee ləm,
Gə mba kar dee d’oso wul ba̰də’g
Aree wa dee ləm tɔ.
Mbal kunda dɔ kum kəi
14 Seḭ njékula sul dɔ loo’gje
Seḭ gə́ o̰je dɔ koso-dəwje gə́ Jerusalem lé
Ooje ta lə Njesigənea̰:
15 Seḭ pajena:
Jeḛ manje rɔ sí j’ar yoo ləm,
Jeḛ j’ɔmje ta lə sí na̰’d gə ɓee lə njé gə́ d’wəi ləm tɔ,
Loo gə́ néyoo gə́ a kun loo lad-lad a dəs
Ndá a teḛ dɔ sí’g el,
Mbata taŋgɔmje ɓa gə́ njo̰loo-kula-dɔ lə sí ləm,
Néra gə́ gə goo rəbee el ɓa gə́ né gə́ o̰ dɔ sí ləm tɔ.
16 Gelee gə́ nee ɓa Mbaidɔmbaije gə́ Njesigənea̰ pa togə́bè pana:
Aa ooje, ma m’unda mbal gə́ moŋg kəi mee ɓee gə́ Sio̰,
To mbal gə́ neán,
To mbal kunda dɔ kum kəi gə́ gadee to yaa̰
Gə́ d’unda d’aree to njaŋg,
Ndá yeḛ gə́ ɔm mée dɔ’g ndá
A ndəb-ndəb kaḭ el .
17 M’a kar né gə́ danasur to kúla-kwɔji-né ləm,
Gə néra gə́ gə dɔ najee a to nékwɔji maree ləm tɔ.
Nɛ ndi-kwɔji a tuji njo̰loo-kula-dɔ gə́ ŋgɔm lé ləm,
Man-kunda a tur dɔ nékɔn-rɔ
Gə́ to néra gə́ gə goo rəbee el lé ləm tɔ.
18 Manrɔ gə́ seḭ manje rɔ sí gə yoo lé
A tuji pugudu ləm,
Kɔm gə́ seḭ ɔmje na̰’d gə ɓee lə njé gə́ d’wəi lé kara
A godo ləm tɔ.
Loo gə́ néyoo gə́ un loo lad-lad a gə dəs ndá
Yee a tuba sí gə gɔlee mbajila-mbajila.
19 Loo gə́ rara gə́ yee a dəs ndá yee a kwa sí, mbata yee a dəs gə ndɔ, gə dan kàrá, gə loondul’g, gə ndɔje kára-kára lai ndá keaa gə́ a ɓar ta kára ba ya a kar dee d’unda ne bala tigi-tigi.
20 Tira a gwɔji ɗugusu ba as ndɔji rɔ keneŋ el ləm,
Pal-kubu kila dɔ’g kara a pèrèrè ba as kə́ ne rɔ el ləm tɔ.
21 Mbata Njesigənea̰ a kḭ tar
To gə́ yeḛ ḭ ne dɔ mbal gə́ Perasim ləm,
Oŋg a kḭ səa pu
To gə́ ḭ ne səa wəl-loo gə́ Gabao̰ ləm tɔ
Gə mba ra kula ləa gə́ to kula gə́ ɓəd ləm,
Gə mba tɔl kula ləa gə́ to kula gə́ dəw oo kédé el ləm tɔ .
22 Ɓasinè maji kar sí ya̰je rɔ sí dan nékula sul dɔ’g el nà banelə kúla gə́ d’wa sí ne lé a ŋgəŋ ŋgəŋ-ŋgəŋ. Mbata ta tuji ɓeeje lai lé to njaŋg mba̰, ma m’oo taree rɔ Mbaidɔmbaije gə́ Njesigənea̰ gə́ njeboo-néje’g.
Kəmkàr lə njendɔ gə kəmkàr lə Ala
23 Urje mbi sí ooje ne ndum!
Sije gèŋ ooje ta ləm!
24 Dəw gə́ ra ndɔ gə mba dubu né lé
See a ra ndɔ gə́ kédé-kédé wa.
See a tɔr kɔr naŋg gə tɔs kɔm tar gə́ kédé-kédé wa.
25 See loo gə́ yeḛ ra ndɔ aree àr ŋgad-ŋgad mba̰ ɓa
Yeḛ ila kər-bədərə gə dubu kamnaḭ gə́ ria lə kumin ləm,
Yeḛ dubu kó gə goo na̰ goo na̰ ləm,
Yeḛ dubu kó-ɔrj ta doa’g ləma,
Yeḛ unda teḭ rəw-nimeeje’g ləm tɔ ɓəi el wa.
26 Ala ləa ndée rəw gə́ kəm karee njaa keneŋ ləm,
Yeḛ tɔjee néje gə́ kəm ra ləm tɔ.
27 Dəw gə́ a ndɔr kun dɔ kamnaḭ gə́ to kər-bədərə el ləm,
Esé a dəs gə gɔl pusu dɔ kamnaḭ gə́ ria lə kumin el ləm tɔ,
Nɛ kər-bədərə gə kamnaḭ gə́ ria lə kumin lé
Deḛ kunda gə ŋgon kag ɓa səgə-səgə.Loo kunda-kó mee ɓee gə́ Palestin (28.27)
28 Deḛ d’ur kó lé gə mba ra muru
Nɛ d’usu gə́ kusu el.
29 Né neelé ḭ rɔ Njesigənea̰ gə́ njeboo-néje’g,
Ta né gə́ yeḛ wɔji-kwɔji ra lé maji dum ləm,
Kəmkàr ləa boo al dɔ loo sula ləm tɔ.
