Allah rassal Samuwiil
1 Wa Allah gaal le Samuwiil : «Le mata inta tahzan le Chaawuul, al-ana abeetah battaan ma yamluk fi Israaʼiil ? Hassaʼ da, chiil garnak wa amla dihin wa taʼaal nirassilak le Yassa al-min hillit Beet Laham achaan ana azalt waahid min iyaalah le yabga malik.» 2 Wa Samuwiil gaal : «Kikkeef ana namchi ? Kan Chaawuul simiʼ, ma yaktulni walla ?» Wa Allah gaal leyah : «Chiil maʼaak ijle wa guul : ‹Ana jiit nigaddim dahiiye le Allah.› 3 Wa taʼazim Yassa kula fi l-dahiiye di. Wa ana niʼooriik be l-cheyy al-tisawwiih. Wa tamsah wa tidarrijah leyi al-naadum al-niwassifah leek.»
4 Wa Samuwiil sawwa kulla cheyy al-gaalah leyah Allah. Wa wakit wassal fi hillit Beet Laham, kulla kubaaraat al-hille barjalo wa marago le yigaabuluuh wa gaalo : «Jaytak di aafe bas ?» 5 Wa Samuwiil gaal : «Aafe bas ! Jiit le nigaddim dahiiye le Allah. Khassusu nufuusku wa taʼaalu maʼaayi fi l-dahiiye di.» Wa hu khassas Yassa wa iyaalah wa azamaahum fi l-dahiiye.
Samuwiil darrajah le Dawuud
6 Wa wakit Yassa wa iyaalah jo, Samuwiil chaaf Aliyaab wa gaal fi nafsah : «Akiid ! Hu da bas al-Allah darrajah. Wa daahu gaaʼid giddaamah !» 7 Wa laakin Allah gaal le Samuwiil : «Ana rafadtah. Wa khalli jamaalah wa tuulah ma yaʼajubuuk ! Achaan ana ma nichiif al-achya misil al-insaan yichiifhum. Al-insaan yichiif al-zaahir bas wa laakin ana Allah nichiif al-fi l-galib.»
8 Wa baʼad da, Yassa naada Abinadaab wa jaabah giddaam Samuwiil. Wa Samuwiil gaal : «Hu da kula, Allah ma azalah.» 9 Wa Yassa jaab wileedah Chamma giddaam Samuwiil wa Samuwiil gaal : «Hu da kula, Allah ma azalah.» 10 Wa Yassa jaab sabʼa min iyaalah giddaam Samuwiil. Wa Samuwiil gaal le Yassa : «Dool Allah ma azalaahum.» 11 Wa Samuwiil saʼalah le Yassa wa gaal : «Dool bas iyaalak walla ?» Wa Yassa radda leyah wa gaal : «La. Faddal waahid wa laakin sakhayyar. Wa gaaʼid yasrah be l-khanam.» Wa Samuwiil gaal : «Rassil leyah yaji ! Aniina ma naakulu lahaddi hu yiwassil.»
12 Wa Yassa rassal leyah wa jaabah. Wa hu jamiil wa loonah sameh wa uyuunah kula samhiin. Wa Allah gaal : «Da bas hu. Gumm amsahah wa darrijah !» 13 Wa khalaas, Samuwiil chaal dihin min garnah wa masah Dawuud wa darrajah giddaam akhwaanah. Wa tawwaali, Ruuh Allah nazal fi Dawuud wa min al-yoom da, hu gaaʼid foogah. Wa Samuwiil gabbal fi hillit al-Raama.
Allah khallaah le Chaawuul
14 Wa Ruuh Allah khalla Chaawuul. Wa ruuh fasle jaat min Allah wa gaaʼide tiʼazzibah. 15 Wa khaddaamiin Chaawuul gaalo leyah : «Daahu fi ruuh fasle hana l-ilaahaat gaaʼide tiʼazzibak. 16 Wa hassaʼ da, khalli inta siidna al-malik tanti izin le khaddaamiinak wa aniina namchu nifattuchu naadum al-yaʼarif yadrub jigindiiye. Achaan kan al-ruuh al-fasle hana l-ilaahaat nazalat foogak, hu yadrub al-jigindiiye. Wa da yabga leek chiyya akheer.» 17 Wa Chaawuul gaal le khaddaamiinah : «Fattuchu leyi raajil al-yaʼarif yadrub al-jigindiiye wa jiibuuh leyi.» 18 Wa waahid min al-khaddaamiin gaal leyah : «Daahu ana naʼarif waahid min iyaal Yassa al-min hillit Beet Laham. Hu yaʼarif daribiin al-jigindiiye wa hu raajil faaris wa muhaarib wa yaʼarif yikallim wa hu jamiil. Wa Allah maʼaayah.»
Yassa rassal Dawuud le Chaawuul
19 Wa khalaas, Chaawuul rassal naas le Yassa wa gaal : «Rassil leyi wileedak Dawuud al-gaaʼid yasrah be l-khanam.» 20 Wa Yassa chaal humaar wa chadda foogah khubza wa girbe hana khamar wa sakhal wa antaah le Dawuud wileedah wa rassalah le Chaawuul. 21 Wa Dawuud macha le Chaawuul wa gaaʼid yakhdim leyah. Wa Chaawuul habbaah marra waahid wa sawwaah khaddaam al-yichiil leyah silaahah. 22 Wa battaan Chaawuul rassal le Yassa wa gaal : «Khalli Dawuud yagood maʼaayi achaan ana ridiit beyah marra waahid.»
23 Wa wakit ruuh al-ilaahaat taji fi Chaawuul, Dawuud yichiil al-jigindiiye wa yadrubha. Wa fi l-bakaan da khalaas, Chaawuul haalah tabga leyah akheer wa yirtaah wa l-ruuh al-fasle kula tikiss minnah.
Ala mbər Dabid mba karee to gə́ mbai
1 Njesigənea̰ ula Samel pana: See ndɔ gə́ ra ɓa i a kəw rɔi no̰ gə mba Sawul wa. Ma m’ubá m’yá̰ gə mba karee o̰ ɓee dɔ Israɛlje’g el ŋga. Ɔm ubu ku-gaji-da’g ləi aree rusu ndá aw: m’a kulai ɓee lə Isai, dəw gə́ Betlehem, mbata ma m’oo ŋgon kára gə́ mbuna ŋganeeje’g, yeḛ gə́ ma m’ndigi karee to mbai lé.
2 Samel pana: See m’a kaw to gə́ ban wa. Sawul a koo taree ndá a tɔlm.
Nɛ Njesigənea̰ ulá pana: I a kwa ma̰də maŋg jii’g kaw ne ndá a pana: I ree mba kinja nékinjaməs kar Njesigənea̰. 3 I a ɓar Isai loo-nékinjaməs’g lé ndá m’a kari gər né gə́ kəm kari ra tɔɓəi yeḛ gə́ m’a kulai lé i a kwa dəa gə ubu kam ya.
4 Samel ra to gə́ Njesigənea̰ ulá lé ndá yeḛ ɔd aw Betlehem. Ŋgatɔgje gə́ mee ɓee-boo’g neelé d’aḭ ree rəa’g gə ɓəl mee dee’g pana: See i ree gə meelɔm ya wa.
5 Yeḛ ila dee keneŋ pana: Bèe ya. Ma m’ree mba kinja nékinjaməs kar Njesigənea̰. Maji kar sí saŋgje rɔ sí ndá reeje awje səm na̰’d loo-kinja-né-məs’g lé.
Yeḛ ar Isai gə ŋganeeje gə́ diŋgam kara saŋg rɔ dee ləm, yeḛ ɓar dee loo-kinja-né-məs’g lé ləm tɔ. 6 Loo gə́ deḛ ree ɓa yeḛ oo Eliab ndá yeḛ pata mée’g pana: Tɔgərɔ, yeḛ gə́ Njesigənea̰ wa dəa gə ubu lé aar nea̰’g nee kən. 7 Nɛ Njesigənea̰ ula Samel pana: Maji kari oo rəa gə́ raga el ləm, əsé kagrea gə́ ŋgal el ləm tɔ mbata ma mbəree el. Mbata Njesigənea̰ lé oo né to gə́ dəw oo né bèe el. Dəw lé né gə́ oo gə kəmee ɓa yeḛ oo gə́ né, nɛ Njesigənea̰ lé mee dəw ɓa yeḛ oo ya.
8 Isai ɓar Abinadab aree dəs no̰ Samel’g ndá Samel pana: Njesigənea̰ mbər yeḛ gə́ nee el ya ɓəi tɔ. 9 Isai ar Sama dəs ndá Samel pana: Njesigənea̰ mbər yeḛ gə́ nee el ya ɓəi tɔ.
10 Isai ar ŋganeeje gə́ siri lé ree dəs no̰ Samel’g ndá Samel pana: Njesigənea̰ mbər yeḛ gə́ kára kara dan dee’g el.
11 Tɔɓəi Samel dəji Isai pana: See ŋganije ya lai nee ŋga wa.
Ndá yeḛ ilá keneŋ pana: Yeḛ gə́ ndɔḭ ɓa nai nɛ yeḛ aw ul badje.
Yen ŋga Samel ula Isai pana: Ula kula ɓaree mbata j’a si ta nésɔ’g el saar karee yeḛ a ree ɓa.
12 Isai ula kula ɓaree aree ree. Yeḛ lé kas pèl-pèl ləm, kəmee turu sia̰-sia̰ ləma, kura yaa̰ ləm tɔ. Njesigənea̰ ula Samel pana: Ḭta, wa dəa gə ubu mbata to yeḛ ya! 13 Samel un ubu gə́ ku-gaji-da’g lé ndá yeḛ wa ne dəa mbuna ŋgakea̰je’g tɔ. Ndil Njesigənea̰ dəb dɔ Dabid’g un kudee mee ndəa’g neelé saar gə́ kédé tɔ.
Samel ḭ tel aw Rama.
Dabid andə loo kula’g lə Sawul
14 Ndil Njesigənea̰ uba Sawul yá̰ ndá ndil gə́ yèr gə́ Njesigənea̰ ulá ɓa ree jɔgee. 15 Kuraje lə Sawul d’ulá pana: Aa oo, ndil gə́ yèr gə́ Ala ɓa ulá lé ɓa aw jɔgi. 16 Maji kar mbai lə sí pata! Kuraje ləi d’aar nɔḭ’g ndá d’a kaw saŋg dəw gə́ gər kim kṵdu-ko̰dè ɓó loo gə́ ndil gə́ yèr gə́ Ala ulá lé ree dɔi’g ndá yeḛ a kim né kari si ne lɔm ya.
17 Sawul ila kuraje ləa keneŋ pana: Maji kar sí iŋgaje dəw gə́ njekim né maji ya reeje səa amje.
18 Yeḛ gə́ kára mbuna kuraje’g un ta pa pana: Aa ooje, ma m’oo ŋgolə Isai, dəw gə́ Betlehem gə́ gər kim né maji. Yeḛ to dəw gə́ siŋga to kɔgərɔ-kɔgərɔ gə́ to bao-rɔ ləm, pata maji ləm, kura kəmee’g yaa̰ ləma, Njesigənea̰ nai səa ləm tɔ.
19 Sawul ula njékaḭkulaje rɔ Isai’g mba kar dee d’ulá pana: Ula gə ŋgoni Dabid gə́ to njekaw gə badje lé aree ree rɔm’g nee. 20 Isai wa mulayḛ̀je ndá yeḛ un muru ləm, gə ɓɔl-mán-nduú gə́ mḭ ləma, gə ŋgon bya̰ ləm tɔ, tɔ dee dəa’g ndá ula gə néje neelé ar ŋgonee Dabid aw ne ar Sawul. 21 Dabid ree rɔ Sawul’g tɔɓəi ree aar nea̰’g tɔ. Sawul lé ndigee yaa̰ ndá yeḛ ɔree gə́ njekodo nérɔje ləa ya. 22 Sawul ar dee d’ula Isai pana: M’ra ndòo rɔi’g mba kari ya̰ Dabid aree ra kula am mbata yeḛ taa kəm rəgm.
23 Togə́bè ɓa loo gə́ ndil gə́ yèr gə́ Njesigənea̰ ulá lé ree dəb dɔ Sawul’g ndá Dabid un kṵdu-ko̰dè im. Yen ɓa Sawul taa kəmə si ne lɔm, tɔɓəi ndil gə́ yèr lé sa rəa rəa’g aw tɔ.Dabid aw im kṵdu-ko̰dè mbɔr mbai Sawul’g (16.23)