Angariʼ min al-zaaniye
1 Ya wileedi, khutt baalak le hikmati
wa asmaʼ al-ilim al-indi
2 le tifakkir adiil
wa lisaanak yikallim be maʼrafa.
3 Achaan al-zaaniye lisaanha asal
wa kalaamha halu.
4 Wa laakin fi l-akhiir
hi murra min al-hamdal
wa tariine min al-seef.
5 Deribha yiwaddi le l-moot
wa tariigha yuguud fi l-haawiye.
6 Hi ma indaha haaje
fi derib al-haya.
Hi waddarat khalaas
wa ma indaha khabar.
7 Wa hassaʼ, ya wileedi, asmaʼni
wa ma taaba kalaami.
8 Ma tamchi aleeha
wa ma tigarrib le baab beetha.
9 Kan macheet leeha,
giddaam al-naas titallif charafak
wa tisallim nafsak
le naadum al-ma yarhamak
10 wa l-ajaanib yaksabo maalak
wa le naadum aakhar tantiih khidmit duraaʼak
11 wa tatʼab wa tagnit fi aakhir umrak
fi wakit al-yanzil lahamak wa l-tiwaddir gudurtak.
12 Wa khalaas, tandam wa tuguul :
«Maala ana abeet al-addibiin ?
Wa maala galbi ma khassad
be luwaamit al-aakhariin ?
13 Ana ma simiʼt kalaam al-naas
al-yigarruuni
wa ma karramt saadaati
al-yiʼallumuuni.
14 Wa hassaʼ gariib
nalhag al-taʼab al-ziyaada
giddaam al-naas
wa giddaam al-mujtamaʼ.»
Agiif fi martak al-halaalak
15 Achrab almi biirak al-halaalak,
almi al-jaari min een biirak.
16 Ma tikhalli almi biirak yajri fi l-chawaariʼ
wa la yidaffig fi l-nagaʼaat.
17 Khalli almi biirak yabga leek inta wiheedak
wa ma le l-ajaanib al-maʼaak.
18 Allah yibaarik biirak
wa afrah be l-mara al-akhadtaha fi subaak.
19 Hi leek misil al-khazaala,
samha wa mahbuuba.
Khalli mahabbitha tarwiik fi kulla wakit
wa kuun machkhuul daayman be hubbaha.
20 Maala, ya wileedi, tinchakhil
be hubb al-zannaaya ?
Wa maala tikhalli chahwatak tiwaddiik
le mara aakhara ?
21 Allah yichiif kulla khidmit al-insaan
wa yiraakhib al-derib al-gaaʼid yichiilah.
22 Al-aasi yagaʼ fi isyaanah
wa zanbah yabga charak yakurbah.
23 Gillit al-adab taktulah
wa katarat al-fasaad tiwaddirah.
Məəi dɔ rɔi’g mbata lə kaiya-dené lé
1 Ŋgonəm, tuga mbii oo ne ta kəmkàr ləm ləm,
Ur mbii gèŋ oo ne ta gosonégər ləm ləm tɔ
2 Gə mba kari aa ne dɔ ta
Gə́ i la̰ji toree məəi’g ləm,
Mba kar tai ŋgəm ne négər ləm tɔ.
3 Mbata kaiya-dené lé təa lel
To gə́ ubu tə̰ji bèe ləm,
Ta gə́ təa’g lé kara kul yururu unda ubu ləm tɔ,
4 Nɛ rudee ndá adə mbag-mbag to gə́ táa bèe ləm,
Adə làm-làm to gə́ kiambas gə́ ŋgaŋgee joo bèe ləm tɔ.
5 Gɔlee aḭ par gə́ loo-yoo’g ləm,
Rəw-kabee aw njal teḛ ɓee lə njé gə́ d’wəi’g ləm tɔ.
6 Rəw gə́ ka̰ si kəmba lé
Yeḛ gɔl aree ɔr njal el ləm
Yeḛ ila mbir-mbir rəw-kabeeje’g
Ɓó yeḛ oo loo gə́ aw gə́ keneŋ lé el tɔ.
7 Ɓasinè lé ŋganəmje, ooje ta ləm,
Tɔɓəi ɔsje taje gə́ teḛ tam’g lé rəw el tɔ.
8 Rəw-kabee lé ɔs rɔi ŋgərəŋ keneŋ ləm,
Tibi mbɔr tarəwkəi ləa lé el ləm tɔ.
9 Nà banelə i a sané siŋgai dɔ njé gə́ raŋg’d ləm,
A kya̰ ləbi kar dəw gə́ njera né gə́ bɔsɔsɔ ləm tɔ.
10 Nà banelə némajije ləi lé
Njé gə́ raŋg d’a kuba majee ləm,
D’a kuba maji kandə nékula ləi
Mee kəi lə dəw gə́ raŋg ləm tɔ,
11 Nà banelə i a tuma̰ ŋgururu-ŋgururu
Rudu ndɔje’g ləi
Loo gə́ dakasi gə rɔi bura d’a gə tuji lé,
12 Ndá i a pa pana:
See to gə́ ban ɓa ma m’ə̰ji ta
Gə́ deḛ gɔlm ne lé bəḭ-bəḭ ləm
Meem mbad ta gə́ deḛ pa səm lé ləm,
13 Ma m’oo ta lə ɓémje-je el ləma,
Ma m’ur mbiim gə́ rɔ njéndoom néje’g el ləm tɔ wa.
14 Nai lam bèe mba kam m’uru dan némajel’d
Gə́ tur dɔm pubug mbuna koso-dəwje’g ləm,
Gə mbuna deḛ gə́ mbo̰ dɔ na̰’g ləm tɔ.
Unda dené ləi dan kəmi’g
15 Maji kari ai mán gə́ to mee jo’g ləi,
Man gə́ to mee bwa-mán’g ləi ya.
16 Ŋgira manje ləi lé
See kəm kar mán teḛ keneŋ
Ula loo gə́ raga’g wa.
Kəm-rəw-manje ləi lé
See kəm kar dee d’ula ruba ndag-looje’g wa.
17 Maji kar dee to d’wɔji dɔi-i nja gə kari ba
Ɓó a kar dəwje gə́ raŋg d’orè səi na̰ dɔ’g el.
18 Maji kar dɔ ŋgira ma̰n ləi ai səgərə,
Tɔɓəi maji kari ra rɔlel gə dené
Gə́ i təa gə kasi ba,
19 Yeḛ gə́ to asəna gə ma̰də arkas
Gə́ i ndigee yaa̰ ləm,
Gə ma̰də ndooi gə́ taa kəmi rəgm ləm tɔ lé,
Maji kar rɔi leli ta-ta dɔ ndigi gə́ i ndigee’g ləm,
Ar malee rai ŋgwɔd-ŋgwɔd gə́ kédé-kédé ləm tɔ.
20 Ŋgonəm, see ban ɓa i ar mal kaiya-dené
Rai ŋgwɔd-ŋgwɔd wa.
Ar mal to gə dené gə́ raŋg
Rai togə́bè ləm tɔ wa.
21 Mbata rəw-kaw dəw lé
To raga ndəgəsə kəm Njesigənea̰’g ləm,
Yeḛ ée loo kila-rəwje’g ləa lai ləm tɔ.
22 Njemeeyèr lé
Néra kori-korije ləa-yeḛ nja wá ləm,
Kula kaiyaje ləa ɓa təa jo̰dɔrɔ ləm tɔ.
23 Yeḛ a kwəi lal taa tandoo ləm,
Yeḛ a kunda ndolé
Mbata néra mbə ləa gə́ al dɔ loo sula ləm tɔ.
