Butrus wa Yuuhanna wa l-kubaaraat
1 Wa wakit Butrus wa Yuuhanna gaaʼidiin yihajju le l-naas al-laammiin, rujaal al-diin wa naas min al-Sadduukhiyiin wa kabiir al-askar hurraas beet Allah jo leehum. 2 Wa humman zaʼlaaniin achaan al-rusul gaaʼidiin yiʼallumu al-naas. Wa yuguulu Isa baʼas min ust al-maytiin wa be da, akiid al-naas kula yabʼaso. 3 Wa karabo Butrus wa Yuuhanna wa dassoohum fi l-sijin lahaddi fajur achaan al-leel garrab. 4 Wa laakin naas katiiriin simʼo al-bichaara wa aamano be Isa. Wa adad al-muʼminiin tamma misil 5 000 raajil.
5 Wa ambaakir be fajur, kubaaraat al-Yahuud wa l-chuyuukh wa l-ulama lammo fi Madiinat al-Khudus. 6 Wa lammo maʼa Hanaan kabiir rujaal al-diin wa Gayaafa wa Yuuhanna wa Iskandar wa akhwaan aakhariin hana kubaaraat rujaal al-diin. 7 Wa jaabo Butrus wa Yuuhanna min al-sijin wa saʼaloohum. Wa gaalo : «Ligiitu al-gudra di min ween wa be usum yaatu sawweetu al-cheyy da ?»
8 Wa Butrus anmala be l-Ruuh al-Khudduus. Hu radda leehum wa gaal : «Ya kubaaraat al-chaʼab, ya chuyuukhna, 9 al-yoom tidooru tasʼaloona min al-hasana al-sawweenaaha le naadum maʼduur wa tidooru taʼarfu kikkeef hu ligi al-aafe. 10 Khalaas, aʼarfu kulluku wa khalli kulla Bani Israaʼiil yaʼarfu kadar al-naadum al-waagif giddaamku da ligi al-aafe be usum Isa al-Masiih al-min al-Naasira. Wa Isa da, hu bas al-naadum al-intu kataltuuh fi l-saliib wa Allah baʼasah min ust al-maytiin. 11 Al-Kitaab yuguul : <Al-hajar al-bannaayiin al-beet awwal ma dawwarooh bigi al-hajar al-muhimm fi buna al-beet.> Wa Isa hu al-hajar wa intu al-bannaayiin al-abeetuuh. 12 Ma fi naja illa be Isa wiheedah. Wa fi kulla l-ard, ma fi usum aakhar al-Allah nazzalah le l-naas al-waajib aniina niʼaamunu beyah wa nanjo, illa be usum Isa !»
13 Wa naas al-majlas alʼajjabo achaan Butrus wa Yuuhanna humman naas hille bas wa ma ulama wa laakin kallamo le l-majlas bala khoof. Wa irfo kadar Butrus wa Yuuhanna awwal raaykhiin maʼa Isa. 14 Wa laakin chaafo al-maʼduur al-ligi al-aafe waagif maʼaahum wa achaan da, ma gidro yuguulu leehum kalaam fasil. 15 Wa khalaas, marago Butrus wa Yuuhanna min al-majlas wa achchaawaro ambeenaathum.
16 Gaalo : «Nisawwu chunu le l-rujaal dool ? Humman sawwo cheyy ajiib bilheen wa kulla naas Madiinat al-Khudus chaafooh wa ma nagdaro nankuruuh. 17 Wa laakin ma nidooru kalaamhum yiziid been al-naas. Khalli nihadduduuhum wa nuguulu leehum kadar min al-yoom, ma waajib yihajju le ayyi naadum be usum Isa.»
18 Wa khalaas, naadoohum daakhal wa amaroohum achaan abadan ma yikallumu wa la yiʼallumu al-naas battaan be usum Isa. 19 Wa laakin Butrus wa Yuuhanna gaalo : «Intu bas guulu leena weenu al-adiil giddaam Allah. Waajib nitaabuʼu kalaamku walla nitaabuʼu kalaam Allah ? 20 Wa aniina ma nagdaro nagoodu saakit. Waajib nihajju be l-cheyy al-chifnaah wa be l-kalaam al-simiʼnaah.»
21 Wa naas al-majlas haddadoohum ziyaada wa khalaas talagoohum. Al-kubaaraat ma gidro yiʼaakhubuuhum achaan humman khaayfiin min zaʼal al-chaʼab. Wa kulla l-naas gaaʼidiin yachkuru Allah fi chaan al-ajab al-bigi da. 22 Wa l-raajil al-ligi al-aafe be l-ajab da umrah tamma ziyaada min 40 sana.
Duʼa al-muʼminiin
23 Wakit Butrus wa Yuuhanna talagoohum khalaas, gabbalo le akhwaanhum wa ooroohum be kulla cheyy al-gaalooh leehum kubaaraat rujaal al-diin wa l-chuyuukh. 24 Wa kulluhum saʼalo Allah be niiye waahide wa gaalo : «Ya siidna, khaalig al-samaawaat wa l-ard wa l-buhuur wa kulla cheyy al-fiihum. 25 Inta kallamt be l-Ruuh al-Khudduus be waasitat abdak jiddina Dawuud wa gult :
<Maala al-umam atmarrado ?
Wa maala al-chuʼuub yilʼaamaro fi l-ma indah faayde ?
26 Muluuk al-ard jahhazo le l-harib
wa l-salaatiin achchaawaro
didd Allah
wa didd al-Masiih al-Allah azalah.>
27 «Wa khalaas, al-kalaam da alhaggag hini fi l-madiina di. Hiruudus wa Bilaatus al-Bunti wa kubaaraat al-umam wa Bani Israaʼiil achchaawaro didd abdak al-Khudduus, Isa al-inta azaltah wa darrajtah achaan yabga al-Masiih. 28 Wa sawwo leyah kulla cheyy al-min awwal inta bas be gudurtak kharrartah laabudda yabga. 29 Ya Allah, hassaʼ chiif humman gaaʼidiin yihadduduuna. Antiina aniina abiidak gudra achaan niballukhu kalaamak bala khoof. 30 Bayyin gudurtak wa achfi al-mardaaniin wa sawwi alaamaat wa ajaayib be usum Isa abdak al-Khudduus.»
31 Wa baʼad saʼalo Allah, al-bakaan al-laammiin foogah anhazza wa kulluhum anmalo be l-Ruuh al-Khudduus wa gammo yiballukhu kalaam Allah bala khoof.
Haal al-Muʼminiin
32 Wa kulla l-muʼminiin induhum galib waahid wa fikir waahid. Wa ma fi naadum yuguul khumaamah haggah halaalah. Wa ayyi naadum minhum yajʼal maalah misil maal al-akhwaan. 33 Wa l-rusul gaaʼidiin yachhado le buʼaas al-Rabb Isa be gudra kabiire bilheen wa rahmat Allah gaaʼide fi kulla l-muʼminiin be ziyaada. 34 Wa ayyi naadum minhum indah al-cheyy al-yakfi leyah achaan kulla l-muʼminiin al-induhum ziraaʼa walla buyuut gaaʼidiin yibiiʼuuhum wa yijiibu al-gurus 35 wa yisallumuuh le l-rusul fi chaan al-akhwaan. Wa l-rusul gaaʼidiin yigassumuuh wa yantuuh le ayyi naadum hasab al-hu hawjaan leyah.
36 Wa naadum waahid min al-naas al-baaʼo khumaamhum usmah Yuusuf. Wa l-rusul khatto leyah usum Barnaaba maʼanaatah al-yichajjiʼ. Wa hu min gabiilat Laawi wa hillitah fi jaziirat Khubrus. 37 Hu indah zereʼ wa baaʼah wa sallam al-gurus le l-rusul fi chaan al-akhwaan.
Piɛrə gə Ja̰ d’aar no̰ njékaa dɔ ɓeeje’g
1 Loo gə́ Piɛrə gə Ja̰ d’isi d’ula dəwje ta bèe-bèe ndá njékinjanéməsje gə njeŋgəm kəi-Ala gə Saduseḛje ree d’iŋga dee dɔ’g. 2 Meḛ dee o̰ dee dɔ né gə́ deḛ ndoo koso-dəwje’g neelé mbata deḛ d’ula dee pana: Mbɔl dɔ Jeju ɓa dəwje d’a kunda ne loo teḛ dan njé gə́ d’wəi’g. 3 D’ur dɔ dee’g d’wa dee ɓugu dee daŋgai’g saar bèlè mbata kàr godo ŋga. 4 Nɛ njé gə́ na̰je bula gə́ d’oo ta lə dee lé d’ɔm meḛ dee dɔ’g ar bula lə diŋgamje aḭ tɔl-dɔg-loo-mi.
5 Bèlè lookàree mbaije lə dəwje ləm, gə ŋgatɔg dəwje ləma, gə njéndaji-maktubje ləm tɔ lé mbo̰ na̰ kəmlə-kəmlə Jerusalem 6 ar An gə́ to gə́ ŋgɔ-njekinjanéməs gə Kayipə gə Ja̰ gə Aleja̰drə gə deḛ lai gə́ to gə́ ɓee lə mbai dɔ njékinjanéməsje-je lé d’isi keneŋ ya tɔ. 7 Deḛ d’ar Piɛrə gə Ja̰ d’ḭ d’aar dan dee’g, tɔɓəi deḛ dəji dee ta pana: See siŋgamoŋ gə́ ban əsé see ri na̰ ɓa seḭ raje ne né togə́bè wa.
8 Yen ŋga Ndilmeenda rusu mee Piɛrə njḭ-njḭ aree ula dee pana: Seḭ mbai-ɓeeje gə ŋgatɔg Israɛlje lé 9 to gə́ ɓogənè seḭ dəji síje ta dɔ noji gə́ jeḛ j’wa gə njerɔko̰ mba kar sí j’ula sí né gə́ ar rəa to ne kari lé 10 maji kar sí-seḭ lai gərje gao ləm, kar koso-dəwje gə́ Israɛl lai kara gər gao ləm tɔ. Jeju Kristi gə́ Najaret gə́ seḭ ɗareeje ɓa Ala aree unda loo teḛ dan njé gə́ d’wəi’g ɓəi lé mbɔl dɔ ria-yeḛ nja ɓa rɔ dəw neelé tel to ne kari péd-péd kəm sí’g. 11 Jeju neelé to gə́ Pil mbal gə́ seḭ njékṵdakəije mbadeeje iláje ne kɔrɔ lé. Nɛ yee nja tel to mbal kunda dɔ kum kəi gə́ gəd tɔ .
12 Dəw gə́ raŋg rara kara gə́ kaji a kḭ rəa’g lé godo. Ɓó lé seḭ a kawje rara gin dara gə dɔ naŋg nee mbuna dəwje’g kara seḭ a kooje ri dəw gə́ raŋg gə mba kun kaji ne lé el.
13 Loo gə́ deḛ d’oo Piɛrə gə Ja̰ pata gə́ gəd ya ndá kaar dee-deḛ dəwje neelé wa dee paḭ mbata deḛ d’oo dee gə́ dəwje gə́ mḭdé ba gə́ d’aw loo-ndoo-né’g el, nɛ deḛ tel gər dee gə́ njéboalookawje lə Jeju tɔ. 14 Nɛ loo gə́ deḛ d’oo njerɔko̰ gə́ rəa tel to kari péd-péd aar sə dee na̰’d lée’g neelé ndá deḛ d’oo loo kila ta’g el. 15 Deḛ d’un ndu dee gə mba kar dee d’unda loo teḛ loo-gaŋg-rəwta’g lə Jibje ndá deḛ dəji na̰ ta dɔ dee’g pana: See ɗi ɓa j’a ra gə dəwje neelé wa. 16 Mbata némɔri gə́ boo gə́ deḛ ra lé to raga ndəgəsə kəm njé gə́ Jerusalem’g lai ɓó jeḛ j’a kaskəm maḭ el. 17 Nɛ mba kar néra dee lé nea̰ oso gə loo mbidi-mbidi mbuna koso-dəwje’g el ndá maji kar sí j’ɔg dee rədədə kar dee pata gə ri dəw neelé d’ar nana kara gogo el ŋga.
18 Deḛ tel ɓar dee gogo ndá d’ɔg dee loo pata gə loo ndoo dəwje ta gə́ ri Jeju rədədə ya. 19 Piɛrə gə Ja̰ tel d’ila dee keneŋ pana: Ǝ̰jije maji ooje no̰ Ala’g ɓasinè ɓa, see ra torndu sí-seḭ ŋga ɓa maji unda ra ka̰ Ala wa. 20 Mbata jeḛ lé j’askəm kəw rɔ sí dɔ pata né gə́ jeḛ j’oo gə kəm sí gə mbi sí lé el.
21 Deḛ d’ḭ d’ɔg dee rədədə dɔ’g gɔl kára ɓəi ɓa tel d’ɔm dee tar, deḛ d’oo loo ra sə dee né el mbata koso-dəwje lai d’ula rɔnduba dɔ Ala’g wɔji dɔ né gə́ teḛ togə́bè’g lé. 22 Mbata dəw gə́ d’ɔr rɔko̰ rəa’g gə mɔri neelé ləb kojee dum rɔ-sɔ ya.
Tamaji lə njétaamee-Kristije
23 Loo gə́ d’ɔm dee tar mba̰ ndá d’ɔd d’aw rɔ njé’g lə dee, deḛ d’ɔr sor néje lai gə́ mbai dɔ njékinjanéməsje-je gə ŋgatɔgje d’ula dee lé. 24 Loo gə́ d’oo bèe ndá d’unda ndu dee na̰’d bura d’ar Ala pana: Mbaidɔmbaije, i nja unda dara gə naŋg nee gə baa-boo-kad gə néje lai gə́ to keneŋ ləm , 25 i nja ɓa pata gə goo Ndilmeenda ula ta bɔ síjeḛ Dabid gə́ to kura ləi ləm tɔ pana:
See ban ɓa ginkoji dəwje gə raŋg ra né birim-birim
D’ar kəsta ɓa wa meḛ koso-dəwje bèe wa.
26 Mbaije gə́ dɔ naŋg nee d’wa dɔ gɔl rɔ dee ləm,
Njéko̰ɓeeje kara d’ɔm sə dee na̰’d ləm tɔ
D’ḭ ne gə Mbaidɔmbaije gə yeḛ gə́ wa dəa gə ubu lé .
27 Tɔgərɔ ya Herɔdə gə Po̰sə Pilatə d’ɔm na̰’d téréré gə ginkoji dəwje gə raŋg gə Israɛlje gə́ mee ɓee’g neelé mba kḭ gə kura ləi Jeju gə́ i wa dəa gə ubu ɔree unda ne gə kəmee doi lé ya 28 mba kar néje lai gə́ i wɔji gə jii gə tai kédé par-par lé deḛ ra nja. 29 Ɓasinè lé Mbaidɔmbaije, aa oo, loo kɔg gə́ d’ɔg sí rədədə lé ndá ar kuraje ləi d’ɔr ta ləi gə kəm ŋgon diŋgam ya ləm, 30 ula jii ndiŋ ar dee gə mba kar dee d’ɔr ne rɔko̰je ləm, gə ra ne némɔrije ləma, gə ra ne néje gə́ dumkoo ləm tɔ gə ri Jeju, kura ləi gə́ i undá gə kəmee lé ya.
31 Loo gə́ deḛ ra tamaji neelé mba̰ ndá kəi yə ula déréré-dèrèrè. Ndilmeenda taa meḛ dee pəl-pəl, ar dee d’ɔr ta lə Ala gə kəm ŋgon diŋgam tɔ.
Kɔm na̰’d, gə nojikwa lə njémeendaje
32 Koso-dəwje gə́ d’un meḛ dee neelé d’ɔm meḛ dee na̰’d sad d’isi d’asəna gə dəw gə́ kára ba bèe. Dəw kára kara mbuna dee’g oo néje ləa gə́ né kea̰-yeḛ nja gə karee el, nɛ deḛ lai d’oo néje lə dee gə́ ka̰ na̰ ya . 33 Njékaḭkulaje lé d’ɔr goo ta teḛ dɔkumbwa’g lə Mbaidɔmbaije Jeju d’aree ɓar mḭ yaa̰. Deḛ lai d’isi dan boo-meekulɔm’g. 34 Dəw kára kara né lalee mbuna dee’g el, deḛ lai gə́ ndɔje lə dee gə kəije lə dee to keneŋ lé ndogo 35 d’ya̰ d’odo laree d’aw d’ɔm no̰ njékaḭkulaje’g d’ar dee kai dee kára-kára lai d’wɔji ne dɔ né gə́ d’aw ndée lé.
36 Jisəb, yeḛ gə́ njékaḭkulaje d’unda ria lə Barnabas (tel ta koji sí pana: Ŋgon lə njekula diŋgam meḛ dee’g lé) yeḛ to dəw gə́ Lébi gə́ ɓee-kojee to gə́ Siprə lé 37 yeḛ ndogo ndɔ ləa ya̰ laree odo ree ɔm no̰ njékaḭkulaje’g tɔ.
