Al-mara al-Saamiriiye
1 Al-Fariiziyiin simʼo kadar naas gaaʼidiin yabgo talaamiiz le Isa wa Isa gaaʼid yikhattis naas ziyaada min Yahya. Wa Isa irif humman simʼo al-khabar da. 2 Wa laakin be sahiih, Isa zaatah ma yikhattis al-naas, illa talaamiizah yikhattusu be iznah. 3 Wa achaan da, hu gamma min daar al-Yahuudiiya wa chaal derib hana daar al-Jaliil. 4 Wa waajib yuchugg daar al-Saamira.
5 Wa ja le hille Saamiriiye usumha Suukhaar wa hi gariib le l-zereʼ al-Yaakhuub antaah le wileedah Yuusuf. 6 Wa da bakaan al-foogah biir Yaakhuub. Wa Isa iyi min al-safar wa gaʼad tihit jamb al-biir yinjamma. Wa l-harraay bigat gaayle khalaas.
7 Wa mara Saamiriiye jaat achaan tichiil almi min al-biir. Wa Isa hajja leeha wa gaal : «Antiini almi nachrab.» 8 Wa talaamiizah ma fiihum. Humman faato fi l-hille achaan yachru leehum akil. 9 Wa l-Saamiriiye raddat leyah wa gaalat : «Haay ? Inta Yahuudi wa ana Saamiriiye. Kikkeef tasʼal minni almi tachrab ?» Wa gaalat al-kalaam da achaan al-Yahuud abadan ma yisallumu al-Saamiriyiin wa la yaakulu maʼaahum.
10 Wa Isa radda leeha wa gaal : «Kan awwal irifti atiiyit Allah wa yaatu al-naadum al-gaaʼid yasʼalki almi, inti tasʼaleeh wa hu yantiiki almi al-haya.» 11 Wa hi gaalat : «Ya l-sayyid, ma indak dalu wa l-biir tawiile. Almi al-haya tamurgah min ween ? 12 Jiddina Yaakhuub antaana al-biir di wa hu zaatah chirib minha almi maʼa awlaadah wa maalhum. Fi fikrak, inta akbar min Sayyidna Yaakhuub walla ?»
13 Wa Isa radda leeha wa gaal : «Ayyi naadum al-yachrab min almi hana l-biir di battaan al-atach yisawwiih. 14 Laakin ayyi naadum al-yachrab min al-almi al-ana nantiih abadan ke al-atach ma yakurbah. Al-almi al-ana nantiih yabga fi galbah misil een hana almi jaari wa yantiih al-haya al-abadiiye.» 15 Wa l-mara gaalat leyah : «Ya l-sayyid, antiini min almiik da achaan al-atach ma yakrubni wa khalaas ma naji hini battaan nichiil almi.»
16 Wa Isa gaal leeha : «Amchi naadi abu iyaalki wa taʼaali hini maʼaayah.» 17 Wa l-mara gaalat : «Ma indi raajil.» Wa Isa radda leeha gaal : «Kalaamki sahiih, ma indiki raajil. 18 Akhadti khamsa rujaal wa hassaʼ al-raajil al-inti gaaʼide maʼaayah ma raajilki. Gulti leyi kalaam sahiih.»
19 Wa l-mara gaalat : «Ya l-sayyid, hassaʼ bas ana irift inta nabi. 20 Juduudna abado Allah fi l-jabal da. Wa laakin intu al-Yahuud tuguulu Madiinat al-Khudus wiheedha al-bakaan al-foogah al-naas waajib yaʼabudu Allah.» 21 Wa Isa gaal leeha : «Mara zeene, saddigi kalaami. Fi l-wakit al-yaji gariib, intu taʼabudu Allah ma fi l-hajar da wa la fi Madiinat al-Khudus. 22 Intu gaaʼidiin taʼabudu Allah wa laakin ma taʼarfuuh. Aniina naʼabudu Allah wa naʼarfuuh achaan al-naja jaaye be waasitat al-Yahuud. 23 Wa laakin wakit jadiid yaji wa l-wakit da khalaas bada. Wa fi l-wakit da, al-naas al-yaʼabudu Allah be ibaada sahiihe, yaʼabudu Allah al-Abu be l-ruuh wa be l-hagg. Achaan di bas al-ibaada al-Allah abuuhum yidoorha. 24 Allah siid al-haya wa l-ruuh. Wa ibaadat al-naas ma sahiihe illa kan Ruuh Allah yuguudhum fi l-hagg.»
25 Wa l-mara gaalat leyah : «Ana naʼarif kadar naadum waahid yaji al-yinaaduuh al-Masiih. Wa wakit hu yaji, hu yifassir leena kulla cheyy.» 26 Wa Isa gaal leeha : «Ana al-nihajji leeki, ana bas hu.»
Al-Saamiriyiin aamano
27 Wa fi l-wakit da bas, talaamiizah gabbalo. Wa chaafo Isa gaaʼid yihajji maʼa mara wa alʼajjabo bilheen. Wa laakin ma fi naadum saʼalah wa gaal : «Tidoor chunu ? Wa maala tihajji maʼaaha ?»
28 Wa l-mara gammat wa khallat jarraha fi khachum al-biir wa machat fi l-hille daakhal. Wa hajjat le l-naas wa gaalat : 29 «Taʼaalu, chiifu al-naadum al-ooraani be ayyi cheyy al-ana sawweetah. Da bas al-Masiih walla ?» 30 Wa naas al-hille gammo achaan yamurgu yilaaguuh.
31 Wa wakit al-mara gaaʼide tihajji le l-naas fi l-hille, talaamiiz Isa gaaʼidiin yaʼasuruuh wa yuguulu : «Sayyidna, aakul.» 32 Wa laakin Isa radda leehum wa gaal : «Ana indi akil intu ma taʼarfuuh.» 33 Wa l-talaamiiz assaaʼalo ambeenaathum wa gaalo : «Naadum aakhar antaah akil walla ?»
34 Wa Isa gaal : «Al-rassalaani kallafaani be khidme wa waajib nikammilha. Wa da yabga leyi misil akli. 35 Ma taʼarfu al-masal al-buguul : ‹Arbaʼa chahar wa baʼad da, al-gatiʼ› ? Ana nuguul leeku, fukku uyuunku wa chiifu al-ziraaʼa. Al-khalla nijdat khalaas wa wakit al-gatiʼ ja. 36 Hassaʼ bas al-khaddaam al-yagtaʼ al-khalla yalga ujurtah wa yilimm al-khalla wa yakhzinha le l-aakhira. Wa be misil da, al-naadum al-yiteerib wa l-naadum al-yagtaʼ, yafraho sawa. 37 Fiyah masal waahid yuguul : ‹Naadum waahid yiteerib wa naadum aakhar yagtaʼ.› Wa l-kalaam da sahiih. 38 Ana rassaltuku fi ust al-naas misil khaddaamiin al-yagtaʼo zereʼ wa intu tagtaʼo fi bakaan ma harattu foogah. Naas aakhariin harato wa intu talgo faayde min khidmithum.»
39 Wa fi l-hille di, Saamiriyiin katiiriin aamano be Isa achaan simʼo kalaam al-mara wakit hi chahadat leyah wa gaalat : «Hu ooraani be ayyi cheyy al-ana sawweetah.» 40 Achaan da, al-Saamiriyiin jo talabo minnah hu yagood fi hillithum. Wa hu gaʼad maʼaahum yoomeen. 41 Wa naas ziyaada aamano beyah achaan simʼo kalaamah. 42 Wa hajjo le l-mara wa gaalo : «Aniina niʼaamunu. Ma achaan simiʼna kalaamki bas. Laakin aniina zaatna simiʼna kalaamah wa naʼarfu akiid hu bas al-naadum al-yinajji kulla l-naas.»
Wileed al-wakiil
43 Wa baʼad al-yoomeen dool, Isa gamma macha le daar al-Jaliil. 44 Wa Isa awwal oora talaamiizah wa gaal : «Kulla l-naas yikarrumu ayyi nabi illa naas hillitah ma yikarrumuuh.» 45 Wa ja fi daar al-Jaliil wa naas al-Jaliil firho be jaytah achaan chaafo kulla cheyy al-sawwaah fi Madiinat al-Khudus fi ayyaam al-iid. Naas al-Jaliil kula macho ayyado fi Madiinat al-Khudus.
46 Wa Isa macha battaan fi hillit Kaana fi daar al-Jaliil. Da l-bakaan al-chaglab foogah al-almi wa bigi khamar. Wa naadum waahid gaaʼid fi hillit Kafar Naahuum wa hu wakiil hana l-malik wa wileedah mardaan. 47 Wa wakit simiʼ kadar Isa gabbal fi daar al-Jaliil min daar al-Yahuudiiya, hu gamma macha leyah wa chahadah achaan yamchi maʼaayah wa yidaawi leyah wileedah al-gariib yumuut. 48 Wa Isa gaal leyah : «Intu ma tiʼaamunu illa kan tichiifu ajaayib wa alaamaat min Allah.» 49 Wa wakiil al-malik radda leyah wa gaal : «Ya sayyidna, taʼaal. Kan ma taji ajala, wileedi yumuut.» 50 Wa Isa radda leyah wa gaal : «Amchi beetak. Wileedak yahya.»
Wa l-naadum aaman be kalaam Isa wa chaal derbah wa gabbal beetah. 51 Wa wakit hu lissaaʼ maachi fi l-derib, khaddaamiinah gammo laagooh wa gaalo leyah : «Wileedak hayy !» 52 Wa saʼalaahum wa gaal : «Min saaʼa kam bigi leyah akheer ?» Wa gaalo : «Min amis al-saaʼa waahid, al-wirde khallatah.» 53 Wa abu al-wileed fakkar wa irif di bas al-saaʼa al-Isa hajja leyah foogha wa gaal : «Wileedak yahya.» Wa hu aaman be Isa wa kulla naas beetah aamano maʼaayah. 54 Wa di l-alaama al-taaniye al-Isa wassafaaha wakit ja fi daar al-Jaliil min daar al-Yahuudiiya.
Dené gə́ Samari
1 Jeju gər ta gə́ Parisiḛje pa pana: Jeju ra njékwakiláje batɛm bula unda Ja̰. 2 Nɛ njékwakila Jejuje ɓa ra dee batɛm ɓó to Jeju ɓa ra dee el. 3 Yen ŋga yeḛ ḭ Jude mba tel kaw Galile. 4 Karee unda mee ɓee gə́ Samari dana gaŋg lé ɓa gə kuma̰.
5 Yeḛ teḛ ɓee-boo gə́ Samari gə́ ria lə Sishar gə́ to mbɔr loo-ndɔ gə́ Jakob ar ŋgonee Jisəb kédé gə́ ləw . 6 Bwa-mán lə Jakob to keneŋ. Jeju dao yaa̰ mbata rəw əbee ndá yeḛ si dɔ mbal gə́ d’unda gugu ne ta bwa-mán. Kàr ar daŋdɔ.
7 Dené gə́ Samari kára ḭ ɓee ree gə mba to mán. Jeju kwɔiyee mán pana: Am mán bəl m’ai.
8 Mbata njékwakiláje d’aw mee ɓee’g mba ndogo nésɔ. 9 Dené gə́ Samari lé tel ilá keneŋ pana: I gə́ to Jib lé see ban ɓa i kwɔim-ma gə́ m’to gə́ dené gə́ Samari lé mán-kai wa.
(Yeḛ pa bèe mbata Jibje gə Samarije lé d’oo kəm na̰ el.) 10 Jeju ilá keneŋ pana: Ɓó lé i gər nojikwa gə́ Ala lé a kwa gə dəwje ɓa gər yeḛ gə́ kwɔii mán pana: Ar neḛ mán n’ai ndá i nja a kḭ kédé kwɔiyee mán-kai, bèe lé yeḛ kara a kari mán gə́ àr yal-yal gə́ aḭ teḛ kuji-kuji tɔ.
11 Dené lé tel dəjee pana: Mbai, i aar gə nékɔrman el nɛ bwa-mán lé uru yaa̰. See i a kḭ gə mán gə́ aḭ teḛ kuji-kuji lé ra wa. 12 See siŋgamoŋ ləi unda ka̰ ka síjeḛ gə́ Jakob wa. Yeḛ nja uru bwa-mán neelé ar sí ləm, yeḛ ai manee kédé ɓa ya̰ ar ŋganee gə nékulje ləa kara d’ai ya ləm tɔ.
13 Jeju ilá keneŋ pana: Dəw gə́ rara ɓa gə́ ai mán gə́ mee bwa-mán’g neelé ndá kṵdaman a tɔlee gogo ya ɓəi. 14 Nɛ nana ɓa a kai mán gə́ m’a karee neelé ndá kunda a tɔlee gogo el ŋga. Man gə́ m’a karee lé a tel to ŋgira mán mée’g gə́ a kaḭ teḛ kuji-kuji ndá yeḛ a si gə kəmə gə́ gə no̰ lé mée’g.
15 Dené lé ra ndòo rɔ Jeju’g pana: Mbai, am mán neelé gə mba kar kṵdaman tɔlm gogo el ləm, mba karm m’ŋgəŋ ta bwa-mán’g neelé gogo el ŋga ləm tɔ.
16 Jeju ilá keneŋ pana: Aw ɓar ŋgabije ree səa rɔm’g nee ɓa.
17 Dené ilá keneŋ pana: Ŋgamje godo.
Jeju tel ulá pana: Bèe ya, tapai to tɔgərɔ ya mbata i pana: Ŋgabije godo. 18 Mbata kédé lé i taa ŋgawje ɓee mi tɔɓəi yeḛ gə́ sí səi ɓasinè to gə́ ŋgabije el tɔ. Tapai to gə́ kankəmta ya mbata i pana: Ŋgabije godo.
19 Dené lé tel ulá pana: Mbai, kəm inja dɔi’g am m’ooi gə́ njetegginta nja. 20 Bɔ síje-je lé d’wa Ala meḛ dee’g dɔ mbal’g neelé nɛ seḭ nja seḭ pajena: Jerusalem ɓa to loo gə́ kəm kwa Ala meḛ sí’g.
21 Jeju ula dené lé pana: Dené, ɔm məəi dɔ ta’g ləm gə́ m’a gə kulai. Ndɔ gə́ a gə ree lé seḭ a kwaje Bɔ-dəwje meḛ sí dɔ mbal’g nee el ləm, əsé Jerusalem el ləm tɔ. 22 Seḭ lé né gə́ seḭ gərje ginee el lé ɓa seḭ waje meḛ sí’g, nɛ jeḛ lé né gə́ jeḛ n’gər ginee njai-njai ɓa j’wá meḛ sí’g mbata kaji lé ḭ ɓee lə Jibje. 23 Nɛ kàree sí ree ɓa ree mba̰ ya ndá njékwa Ala lé meḛ dee’gje gə́ gəd-gəd lé d’a kwa Bɔ-dəwje meḛ dee’g gə ndil ləm, gə kankəmta ləm tɔ, mbata yee ɓa gə́ né gə́ Bɔ-dəwje ndigi ya. 24 Ala to Ndil, bèe ɓa deḛ gə́ ndigi kwá meḛ dee’g lé maji kar dee d’wá meḛ dee’g gə Ndil ləm, gə kankəmta ləm tɔ.
25 Dené lé tel ulá pana: Ma m’gər gao Mesi a gə ree ya (yeḛ gə́ ɓaree Kristi lé) loo gə́ yeḛ a ree ndá yeḛ nja a kɔr gin néje lai təsərə kar sí.
26 Jeju ilá keneŋ pana: Ma gə́ m’aar nɔḭ’g m’wɔji səi ta neelé ma m’to gə́ yeḛ lé nja.
27 Yen ŋga njékwakiláje teḛ wai ndá kaar dee wa dee paḭ mbata yeḛ si wɔji ta gə dené gə́ Samari lé. Nɛ dəw kára kara mbuna dee’g dəjee pana: See ta ɗi ɓa i dəjee wa. Esé see ta ɗi ɓa i wɔji səa bèe wa dəw dəjee togə́bè el.
28 Dené neelé ya̰ ku-jo ləa naŋg ɔd aw mee ɓee-boo’g ula dəwje gə́ mee ɓee’g neelé pana: 29 Gə́ reeje ooje dəw kára gə́ teggin néram gə́ m’ra ləw saar ɓasinè lé. See yeḛ a to gə́ Kristi lé el wa.
30 Dəwje d’ḭ mee ɓee’g ree yao-yao gə́ rɔ Jeju’g lé.
31 Mee kàree’g neelé njékwakiláje jaŋgee pana: Mbai, sɔ né ɓa.
32 Nɛ yeḛ ila dee keneŋ pana: Nésɔm-ma to keneŋ gən gə mba karm m’usɔ ya, nɛ seḭ ɓa gərje el.
33 Njékwakiláje d’ula ta dee naŋg dəji na̰ ta wédé-wédé pana: See dəw ree gə né aree gə mba karee sɔ wa.
34 Jeju ula dee pana: Ra torndu yeḛ gə́ njekulam gə kɔr suna kula lé yee ɓa gə́ nésɔm ya. 35 Seḭ pajena: Naḭ sɔ ɓa a to naḭ kinja kó lé ɓəi see seḭ paje bèe el wa. Aa ooje, ma m’ula sí, unje kəm sí gə́ tar ooje kó gə́ ərkəm gəsəsə gə́ to kəm kinja kən. 36 Yeḛ gə́ inja lé iŋga dɔ jia ya ndá yeḛ mbo̰ ka̰dee ɔm gə mba si gə kəməgə́ gə no̰ lé mba kar dəw gə́ njedubu né gə dəw gə́ njekḭja né d’a kal ne rɔ dee na̰’d ya. 37 Mbata ta nee gə́ deḛ pa lé to gə́ kankəmta ya: Dəw kára to gə́ njedubu né nɛ yeḛ gə́ raŋg to gə́ njekḭja né tɔ. 38 Ma m’ula sí gə mba kar sí injaje kó, nɛ to kó gə́ seḭ ɓa raje kula keneŋ el, dəwje gə́ raŋg ɓa ra kula keneŋ ɓa seḭ reeje oreeje sə dee na̰ keneŋ ɓəi.
39 Samarije gə́ na̰je mee ɓee-boo’g neelé d’ɔm meḛ dee dɔ Jeju’g mbata ta gə́ dené pa lé pana: Yeḛ teggin néje lai gə́ neḛ n’ra. 40 Tɔɓəi loo gə́ Samarije ree d’iŋgá ndá deḛ ra ndòo rəa’g gə mba karee si sə dee. Ndá yeḛ aw si sə dee as ndɔ joo tɔ. 41 Ta ləa lé ar njé gə́ na̰je bula yaa̰ unda njé gə́ kédé d’ɔm meḛ dee dəa’g. 42 Deḛ d’ula dené lé pana: Jeḛ j’ɔm meḛ sí dəa’g gə mba tapai ɓa goo kára ba el, mbata jeḛ nja jeḛ j’oo ta ləa gə mbi sí, yee ɓa jeḛ n’gər gao, yeḛ to Njekaji dəwje gə́ dɔ naŋg nee lai-lai ya.
Jeju aji ŋgolə ɓé-njérɔje gə́ mee kəi-mbai’g
43 Loo gə́ yeḛ ra sə dee ndɔ joo lé mba̰ ndá yeḛ ḭ keneŋ mba kaw Galile, 44 mbata yeḛ nja pa gə təa woḭ pana: Njetegginta gə́ rara kara d’a kila riɓar dəa’g ɓee-kojee’g el .
45 Loo gə́ yeḛ teḛ Galile mba̰ ndá njé gə́ Galile gə́ d’oo néje lai gə́ yeḛ ra loo-naḭ gə́ Jerusalem lé d’wá gə́ rɔ dee’g lɔm mbata deḛ kara d’aw loo-naḭ’g lé tɔ .
46 Togə́bè ɓa yeḛ tel aw ne Kana dɔ naŋg gə́ Galile loo gə́ yeḛ ar mán tel to ne mán-nduú keneŋ lé. Ɓé-njérɔje gə́ kára bèe si Kapernawum nɛ ŋgonee gə́ diŋgam oso gə rɔko̰ . 47 Loo gə́ yeḛ oo no̰ Jeju gə́ ḭ Jude ree dɔ naŋg gə́ Galile mba̰ ndá yeḛ aw rəa’g aw ra ndòo rəa’g mba karee aw səa aw aji ŋgonee gə́ diŋgam gə́ to ta yoo’g lé. 48 Jeju ulá pana: Ɓó lé seḭ ooje némɔrije gə né gə́ dumkooje gə kəm sí bèe el ndá seḭ ooje loo gə mba kɔmje meḛ sí dɔm’g el.
49 Ɓé-njérɔje lé tel ulá pana: Mbaidɔmbaije, ḭ ja̰gjaŋ ɓa nà ŋgonəm lé a gə kwəi.
50 Jeju ilá keneŋ pana: Maji kari ɔd aw, ŋgoni lé aji mba̰.
Dəw neelé ɔm mée dɔ ta gə́ Jeju ulá’g lé tɔ ndá ɔd aw ya. 51 Loo gə́ yeḛ tel si aw ndá kuraje ləa ree d’iŋgá d’ulá pana: Ŋgoni lé aji kəbərə ŋga.
52 Yeḛ dəji dee pana: See kàr gə́ ban ɓa rɔko̰ lé ḭ dəa’g keneŋ wa.
Deḛ d’ilá keneŋ pana: Tagə́nè kàr tel rəa gə mbɔree lam ya rɔko̰ lé ḭ dəa’g.
53 Bɔbeeje lé gər gao, to kàr gə́ Jeju ulá ne pana: Ŋgoni aji mba̰ lé. Togə́bè yeḛ gə njémeekəije ləa lai d’ɔm meḛ dee dɔ Jeju’g.
54 Yee ɓa to némɔri gə́ njekɔm’g joo gə́ Jeju ra loo gə́ yeḛ ḭ Jude ree Galile lé.
