Naas Banyaamiin sawwo fiʼil cheen
1 Wa fi l-wakit da, ma fi malik fi Israaʼiil. Wa fiyah raajil waahid Laawi saakin fi jibaal Afraayim wa akhad leyah mara sirriiye min Beet Laham fi turaab Yahuuza. 2 Wa l-sirriiye di alkhabbanat minnah wa machat beet abuuha fi Beet Laham fi turaab Yahuuza wa gaʼadat hinaak le muddit arbaʼa chahar. 3 Wa l-raajil macha waraaha achaan yiraddiiha wa yijiibha. Wa hu chaal maʼaayah khaddaamah wa hamiir itneen. Wa l-sirriiye di faddalat raajilha fi beet abuuha wa wakit abuuha chaafah, gamma laagaah be farah. 4 Wa abu al-mara di dayyaf nasiibah wa fi muddit talaata yoom, al-Laawi wa khaddaamah yaakulu wa yacharbo wa yunuumu fi l-bakaan da.
5 Wa fi l-yoom al-raabiʼ, al-Laawi gamma be fajur badri wa jahhaz khumaamah le l-safar. Wa abu martah gaal leyah : «Agiif, aakul leek akil chiyya wa baʼad da, amchu.» 6 Khalaas, humman al-itneen gaʼado wa akalo wa chirbo sawa. Wa abu al-mara gaal le nasiibah : «Min fadlak, khassid al-leele kula, nuum maʼaana wa anjamma.» 7 Al-Laawi gamma yidoor yamchi wa laakin fi chaan talab nasiibah, hu naam al-leele di. 8 Wa fi l-yoom al-khaamis, al-Laawi gamma be fajur badri le yisaafir. Wa laakin abu martah gaal leyah : «Min fadlak, anjamma wa akhkhir safarak da lahaddi baʼad al-duhur.» Wa humman al-itneen akalo sawa. 9 Wa baʼad da, al-raajil gamma yidoor yamchi hu wa sirriiytah wa khaddaamah. Wa laakin abu martah gaal leyah : «Ana nichiif al-wata di bigat achiiye wa l-harraay kula gariib tagaʼ, khalaas al-leele di kula nuum hini wa anjamma. Wa ambaakir fajur kamaan, saafuru gabbulu beetku.» 10 Wa laakin fi l-marra di, al-Laawi aba ma yunuum. Wa gamma macha maʼa hamiirah al-itneen machduudiin wa sirriiytah lahaddi wassal mugaabil Yabuus yaʼni Uruchaliim.
11 Wa wakit wassalo gariib le Yabuus, al-makhrib garrabat. Wa l-khaddaam gaal le siidah : «Khalli nidallu fi madiinat al-Yabuusiyiin di wa nunuumu foogha.» 12 Wa siidah gaal leyah : «Ma nidallu fi madiina ajnabiiye al-sukkaanha ma min Bani Israaʼiil. Khalli namchu giddaam lahaddi Gibeeʼa.» 13 Wa gaal battaan le khaddaamah : «Yalla namchu ale hillaal Gibeeʼa aw al-Raama wa nunuumu fi waahide minhum.» 14 Wa macho giddaam wa fi wakit al-makhrib, wassalo gariib le hillit Gibeeʼa fi turaab Banyaamiin. 15 Wa dallo fi Gibeeʼa le yunuumu foogha. Wa dakhalo al-hille wa gaʼado fi nagaʼa fi usutha wa laakin naadum waahid kula ma faddalaahum fi beetah le yunuumu maʼaayah.
16 Wa khalaas, humman chaafo chaayib waahid jaayi min al-ziraaʼa be makhrib. Wa l-chaayib da min jibaal Afraayim wa aayich fi Gibeeʼa fi turaab Banyaamiin. 17 Wa wakit al-chaayib rafaʼ raasah, chaaf al-raajil al-musaafir fi nagaʼat al-hille wa gaal : «Jaayi min ween wa maachi ween ?» 18 Wa hu radda leyah wa gaal : «Aniina jaayiin min Beet Laham fi turaab Yahuuza wa maachiin lahaddi lubb jibaal Afraayim achaan ana naskun hinaak. Ana macheet Beet Laham wa hassaʼ, mugabbil le beet Allah fi bakaani. Wa laakin naadum faddalaani fi beetah ke ma fiih. 19 Indina gechch wa alfa le hamiirna wa khubza wa khamar leyi ana wa sirriiyti wa l-khaddaam al-maʼaana. Wa cheyy gassar leena ke ma fiih.» 20 Wa l-chaayib radda leyah wa gaal : «Al-salaam aleekum ! Akiid kulla cheyy al-tidoorah ana nichiil masʼuuliiytah wa laakin ma tunuum fi l-nagaʼa di.» 21 Wa hu waddaahum beetah wa anta al-hamiir alfa. Wa l-diifaan khassalo rijleehum wa akalo wa chirbo.
22 Wa wakit humman gaaʼidiin yinjammo, tawwaali rujaal waahidiin ma naafʼiin min al-hille jo hawwago al-beet. Wa taggo al-baab be chidde wa gaalo le l-chaayib siid al-beet : «Amrug leena al-naadum al-dakhal fi beetak da achaan narugdu maʼaayah.» 23 Wa siid al-beet marag wa gaal leehum : «La, ya akhwaani, ma tisawwu al-fasil da ! Al-raajil da deef fi beeti wa khalaas ma tisawwu leyah al-fiʼil al-cheen da ! 24 Wa di hi bineeyti udriiye wa sirriiyit al-raajil da. Namrughin leeku le tisawwu fooghin kulla cheyy al-tidooruuh. Wa laakin le l-raajil da, ma tisawwu leyah fiʼil cheen misil da.»
25 Wa l-rujaal dool abo ma yasmaʼo kalaam al-chaayib. Wa khalaas, al-Laawi karab sirriiytah wa maragaaha leehum barra. Wa humman chaalooha wa ragado maʼaaha be gu tuul al-leel lahaddi fajur. Wa gariib sabaah bas, humman khallooha.
26 Wa fi l-wakit da, al-mara jaat wagaʼat fi khachum baab al-chaayib al-raajilha gaaʼid fi bakaanah wa ragadat fi bakaanha da lahaddi al-harraay talaʼat. 27 Wa be fajur badri, wakit raajilha fatah al-baab le yisaafir, hu ligi sirriiytah waagʼe fi khachum al-baab be iideenha fi l-ataba. 28 Wa hu gaal leeha : «Yalla gummi namchu.» Wa laakin hi ma raddat leyah. Khalaas, hu chadda janaazitha fi l-humaar wa macha lahaddi wassal bakaanah. 29 Wakit wassal beetah, chaal sakkiin wa gattaʼ janaazit sirriiytah ale 12 koom wa rassalhum le ayyi gabiila fi balad Israaʼiil. 30 Wa l-Laawi gaal le murassaliinah : «Guulu le kulla Bani Israaʼiil : ‹Min maragna min balad Masir lahaddi l-yoom, hal cheyy misil da bigi walla ? Fakkuru wa achchaawaro ambeenaatku wa kallumu be raayku !›» Wa ayyi naadum al-chaaf al-cheyy da gaal : «Min Bani Israaʼiil marago min balad Masir lahaddi l-yoom da, cheyy misil da ma bigi.»
Néra gə́ yèr lə Bḛjamije gə́ d’isi Gibea
1 Mee ndəa gə́ mbai godo ne ɓee gə́ Israɛl lé dəw kára gə́ to gə́ Ləbi gə́ si gə́ mbá raga ŋgaŋ mbal’d gə́ Eprayim lé taa gamla-dené kára mee ɓee gə́ Betlehem gə́ ka̰ Judaje. 2 Gamla-dené ləa lé ée gə́ né gə́ əḭ kəmee’g el ndá unda loo teḛ aw ɓee lə bɔbeeje gə́ Betlehem gə́ ka̰ Judaje lé tɔɓəi yeḛ si keneŋ as naḭ sɔ. 3 Ŋgabeeje lé ḭ aw gée’g mba gɔl mée karee tel ree səa. Yeḛ ar kura ləa aw səa na̰’d gə mulayḛ̀je-je joo. Dené lé aree andə mee kəi’g lə bɔbeeje. Loo gə́ bɔ denéje lé ée ndá yeḛ wa gə́ rəa’g gə rɔlel. 4 Memeeje gə́ to bɔ dené ləaje lé ɔgee naŋg aree si rəa’g ndɔ munda. Deḛ d’usɔ gə d’ai ləm, to keneŋ loondul’g ləm tɔ. 5 Ndɔ gə́ njekɔm’g sɔ lé deḛ d’ḭ gə ndɔ rad ndá dəw gə́ to Ləbi lé wɔji-kwɔji mba kaw. Nɛ bɔ dené ləaje lé ula məmeeje lé pana: Maji kari taa ges muru nee o̰ ar siŋgai to ɓa awje ɓəi.
6 Bèe ɓa deḛ joo bɔr d’isi naŋg d’usɔ gə d’ai. Tɔɓəi bɔ denéje lé ula məmeeje lé pana: M’ra ndòo rɔi’g, maji kari to naŋg loondul’g nee ya ɓəi mba kar məəi to lɔm ɓa.
7 Diŋgam lé ḭ gə mba kaw nɛ məmeeje lé oma̰ səa saar aree tel to naŋg ya ɓəi. 8 Ndɔ gə́ njekɔm’g mi lé yeḛ teḛ gə ndɔ rad mba kaw. Nɛ bɔ denéje lé ulá pana: M’ra ndòo rɔi’g, maji kari ila məəi po̰ sɔ né ndá ŋgina saar ar loo kul ɓa awje ɓəi.
Bèe ɓa deḛ joo bɔr d’isi naŋg d’usɔ ne né tɔ. 9 Diŋgam lé ḭ gə dené ləa gə kura ləa na̰’d gə mba kaw nɛ məmeeje gə́ bɔ denéje lé ulá pana: Aa oo, kàr si andə ləm loo aw ndul ləm tɔ, maji kar sí toje naŋg, kàr si godo ŋga ndá toje naŋg nee ya arje meḛ sí to ne lɔm, bèlè ɓa a kḭje gə ndɔ rad kawje ɓəi, bèe ɓa a kawje ɓee lə sí gə́ majee.
10 Diŋgam lé ndigi to naŋg loondul’g nee el ŋga ndá yeḛ uba naŋg ḭ aw. Yeḛ ree saar unda dɔ ɓee gə́ Yebus gə́ to Jerusalem lé dəb gə mulayḛ̀je-je ləa gə́ joo gə́ njékodo néje ləm, gə gamla-dené ləa na̰’d ləm tɔ. 11 Loo gə́ deḛ teḛ ta ɓee’d gə́ Yebus dəb ndá loo dəb yaa̰ ŋga. Kura lé ula ɓéeje pana: Ar sí j’awje par gə́ ɓee-boo’g lə Yebusje nee ndá j’a toje keneŋ.
12 Ɓéeje lé tel ilá keneŋ pana: Jeḛ j’a kawje ɓee lə dəw-dɔ-ɓeeje loo gə́ Israɛlje godo keneŋ lé el nɛ j’a kaw saar Gibea ɓa.
13 Yeḛ ula kura ləa lé tɔɓəi pana: Ar sí j’awje pər gə́ mbɔr ɓee gə́ Gibea əsé Rama ɓa j’a toje keneŋ ya.
14 Deḛ d’aw dɔ dee gə́ kédé ndá kàr ur naŋg loo gə́ d’unda dɔ Gibea gə́ wɔji dɔ Bḛjamije lé dəb tɔ. 15 Deḛ d’aw kəm dee gə́ Gibea mba kaw to keneŋ. Dəw gə́ to Ləbi lé andə mee ɓee’g ndá yeḛ aar naŋg ndaa-loo’g nɛ dəw kára kara wa dee gə́ rəa’g mee kəi’g ləa mba kar dee to keneŋ el.
16 Nɛ aa oo, bai-diŋgam kára ḭ loo-ndɔ’g ləa kàrkemetag tel gə́ ɓée. Yeḛ to dəw gə́ dɔ mbal’g lə Eprayim gə́ si Gibea ndá dəwje gə́ lée’g neelé to gə́ Bḛjamije. 17 Yeḛ un kəmee oo njekaw mbá lé ndaa-loo gə́ mee ɓee’g ndá bai-diŋgam lé dəjee pana: Aw gə́ ra wa, əsé ḭ ra wa.
18 Dəw gə́ to Ləbi lé tel ilá keneŋ pana: Jeḛ j’ḭje Betlehem gə́ ka̰ Judaje j’aw saar teḛje dɔ mbal gə́ to ŋgaŋ mbal gə́ Eprayim, yee ɓa to loo gə́ m’isi keneŋ ya. Ma m’aw Betlehem gə́ Juda ɓa m’isi m’tel m’aw gə́ kəi ɓasinè. Nɛ dəw kára kara wam gə́ rəa’g mee kəi’g ləa el. 19 Jeḛ j’awje gə mu gə moro mba mulayḛ̀je-je lə sí ləm, j’awje gə muru gə mán-nduú mbata ləm-ma gə kura ləi gə́ dené ləm, mbata basa gə́ aw gə kuraje ləi na̰’d ləm tɔ. Né kára kara lal sí el.
20 Bai-diŋgam lé pana: Maji kar meekulɔm nai səi! Lé bèe kara néje lai gə́ i aw ndée lé ma nja m’a kari ɓó a toje ndaa-loo’g neelé el.
21 Yeḛ ar dee d’aw kəi ləa ləm, yeḛ ar mulayḛ̀je-je moro ləm tɔ. Mbáje lé togo gɔl dee ɓa d’usɔ gə d’ai ɓəi ləm tɔ.
22 Loo gə́ d’isi d’al rɔ dee bèe-bèe ndá aa ooje, dəwje gə́ mee ɓee-boo’g nee gə́ to njéra nékɔbje ree gugu dɔ kəi sub d’unda tarəwkəi d’ula bai-diŋgam gə́ njekəi lé pana: Teḛ gə dəw gə́ andə kəi ləi neelé mba kar sí n’toje səa .
23 Dəw gə́ njekəi lé teḛ aar no̰ dee’g ula dee pana: Wah ŋgakɔmje, m’ra ndòo rɔ sí’g mba kar sí raje né gə́ majel gə́ togə́bè el, mbata dəw neelé ree mee kəi’g ləm ɓó maji kar sí raje səa nérɔkul neelé el. 24 Aa ooje, ŋgonəm gə́ ma̰də gə́ gər ŋgaw el si keneŋ ləm, dəw neelé kara gamla-dené ləa si keneŋ ləm tɔ, m’a ree sə dee raga kar sí, seḭ a raje sə dee né gə́ meḛ sí ndigi. Nɛ dəw neelé maji kar sí raje səa nérɔkul gə́ boo neelé el.
25 Nɛ dəwje neelé ndigi koo ta ləa el ya saar. Togə́bè ɓa dəw lé wa gamla-dené ləa teḛ səa raga ar dee. Deḛ to səa loondul’g saar loo a gə kàr, loo un kudu kàr ndá deḛ tubá d’aree aw. 26 Loo gə́ loo a gə kàr lé ndá dené neelé aw oso naŋg takəi’g lə dəw gə́ ŋgabeeje to kəi ləa lé to keneŋ saar ar loo àr təsərə. 27 Teḛ gə ndɔ ndá ŋgabeeje ḭta ɔr tarəwkəi teḛ raga mba kun rəw ləa kaw. Nɛ aa oo, gamla-dené ləa lé to naŋg tereŋ tarəwkəi’g ar jiaje to tarəwkəi’g.
28 Yeḛ ulá pana: Ḭta ar sí j’awje. Ndá yeḛ ilá ta’g el. Bèe ɓa ŋgabeeje lé un ninee ilá dɔ mulayḛ̀je’g aw səa loo-siée’g. 29 Loo gə́ yeḛ teḛ kəi’g ləa ndá yeḛ un kia tḭja ne barkəmrɔ gamla-dené ləa lé gaŋg dana ɗuguru-ɗuguru as loo dɔg-giree-joo ɓa yeḛ ula ne dɔ naŋg’d lə Israɛlje bura ya . 30 Deḛ lai gə́ d’oo né neelé pana: Ta néra gə́ togə́bè lé dəw oo garee el ya ɓəi, un kudee loo gə́ Israɛlje d’unda ne loo mee ɓee gə́ Ejiptə teḛ saar ɓogənè lé. Waje né neelé dɔɓəŋgərə sí’g wɔjije na̰ ta dɔ’g ndá paje taree!
