Atalya bigat malika fi Yahuuza
1 Wa wakit Atalya amm Akhazya chaafat kadar wileedha maat, hi gammat tidammir kulla zurriiyit al-malik. 2 Wa laakin Yuuchabʼa al-hi bineeyit malik Yahuuraam wa akhut Akhazya chaalat Yuwaach wileed Akhazya wa maragatah be sirr min lubb iyaal al-malik al-yidooru yaktuluuhum. Wa hi khattatah maʼa l-mara al-takurbah fi lubb makhazan al-saraayir. Wa hinna labbadannah min Atalya wa be da, hu niji min al-moot. 3 Wa Yuwaach gaʼad maʼaaha mulabbad fi beet Allah le muddit sitte sana. Wa fi l-wakit da, Atalya gaaʼide tahkim fi l-balad.
Yuwaach darrajooh malik
4 Wa fi l-sana al-saabʼe, raajil al-diin Yahuuyadaʼ rassal le khuyyaad al-miyaat hana l-Kariyiin wa le hurraas gasir al-malik wa jaabaahum jambah fi beet Allah. Wa hu sawwa maʼaahum muʼaahada wa hallafaahum fi beet Allah wa wassafaahum wileed al-malik.
5 Wa baʼad da, hu antaahum al-amur wa gaal : «Daahu al-cheyy al-waajib tisawwuuh. Al-tilit minku al-yichiilu al-khidme fi yoom al-sabt yaharsu gasir al-malik 6 wa l-tilit minku yagoodu fi khachum baab Suur wa l-tilit al-aakhar kamaan yaharsu al-baab al-gaaʼid wara l-hurraas. Wa l-majmuuʼaat al-talaata dool, waajib yaharsu gasir al-malik al-waahid baʼad al-aakhar. 7 Wa le l-majmuuʼteen al-ma yakhdumu fi yoom al-sabt, waajib yaharsu beet Allah al-bakaan al-gaaʼid foogah al-malik. 8 Wa intu tihawwuguuh al-malik min kulli jiihe wa ayyi waahid minku be silaahah fi iidah. Wa ayyi naadum al-yidoor yadkhul fi sufuufku, aktuluuh. Wa intu tukuunu maʼa l-malik fi marigiinah wa jaytah.»
9 Wa khalaas, khuyyaad al-miyaat sawwo kulla cheyy al-amaraahum beyah raajil al-diin Yahuuyadaʼ. Wa ayyi khaayid minhum lamma naasah, al-naas al-kammalo khidmithum fi yoom al-sabt wa l-naas al-yichiilu khidmithum fi yoom al-sabt kula. Wa macho bakaan raajil al-diin Yahuuyadaʼ. 10 Wa raajil al-diin anta le khuyyaad al-miyaat al-huraab wa l-darag hana l-malik Dawuud al-gaaʼidiin fi beet Allah. 11 Wa l-hurraas gaaʼidiin fi bakaanhum, ayyi waahid be silaahah fi iidah. Wa rasso min nuss al-zeene hana beet Allah lahaddi nuss al-isra giddaam al-beet wa l-madbah le yihawwugu al-malik.
12 Wa khalaas, Yahuuyadaʼ marag wileed al-malik wa khatta taaj fi raasah wa antaah kitaab al-muʼaahada wa masahah wa darrajah malik. Wa baʼad da, saffago leyah wa gaalo : «Yiʼiich al-malik !»
Atalya maatat
13 Wa wakit al-malika Atalya simʼat harakat al-hurraas wa l-chaʼab, jarat machat leehum fi beet Allah. 14 Wa hi chaafat al-malik waagif jamb al-amuud fi madkhal beet Allah hasab al-aade hana l-muluuk. Wa l-khuyyaad wa l-naas al-yadurbu burunji gaaʼidiin maʼa l-malik. Wa kulla chaʼab al-balad farhaaniin marra waahid wa naas gaaʼidiin yadurbu burunji. Wa fi l-bakaan da, Atalya charratat khulgaanha min al-zaʼal wa gaalat : «Di muʼaamara ! Di muʼaamara !»
15 Wa raajil al-diin Yahuuyadaʼ anta amur le khuyyaad al-miyaat al-mukallafiin be l-askar wa gaal : «Amurguuha barra min sufuufku. Wa ayyi naadum al-yitaabiʼha, aktuluuh be l-seef.» Achaan hu ma dawwar yaktuluuha fi beet Allah. 16 Wa humman karabooha le Atalya wa maragooha. Wa wakit wassalo ale gasir al-malik fi l-derib hana madkhal al-kheel, khalaas katalooha fi l-bakaan da.
17 Wa Yahuuyadaʼ sawwa muʼaahada been Allah wa been al-malik wa chaʼabah le yabgo chaʼab Allah. Wa battaan sawwa muʼaahada ambeen al-malik wa l-chaʼab. 18 Wa kulla l-chaʼab macho beet al-ibaada hana Baʼal wa haddamooh wa dammaro madaabhah wa asnaamah kula. Wa giddaam al-madaabih, katalo Mattaan raajil al-diin hana Baʼal.
Wa baʼad da, raajil al-diin Yahuuyadaʼ khatta muraakhibiin fi beet Allah. 19 Wa hu lamma khuyyaad al-miyaat wa l-Kariyiin wa l-hurraas wa kulla chaʼab al-balad. Wa humman marago al-malik min beet Allah wa waddooh le gasir al-malik be derib madkhal al-hurraas. Wa khalaas, Yuwaach gaʼad fi kursi al-muluk. 20 Wa kulla chaʼab al-balad firho. Wa baʼad katalooha le Atalya jamb gasir al-malik, al-madiina gaaʼide fi l-salaama.
Yuwaach bigi malik fi Yahuuza
21 Wa Yuwaach indah sabʼa sana wakit bigi malik.
Atali gə́ to mbai gə́ dené gə́ Juda lé
2SgI 22.10-121 Loo gə́ Atali, ko̰ Ahajiaje oo to gə́ ŋgonee wəi ndá yeḛ ḭ ar dee tɔl dee-deḛ lai gə́ to gel-bɔje lə mbai lé. 2 Nɛ Joseba, ŋgolə mbai Joram, gə́ to kɔnan Ahajiaje lé un Joas, ŋgolə Ahajia dan ŋgalə mbai’g loo gə́ d’aw tɔl dee lé: yeḛ unee iyá na̰’d gə njeŋgəmee mee kəi-to’g. Yeḛ iya rəa togə́bè kəm Atali’g ndá ar dee d’oo loo tɔlee el tɔ. 3 Yeḛ iya rəa gə Joseba na̰’d mee kəi’g lə Mbaidɔmbaije as ləb misa̰, loo gə́ Atali ɓa o̰ ne ɓee lé.
D’unda Joas gə kəmee gə́ mbai
2SgI 23.1-214 Mee ləb gə́ njekɔm’g siri ndá Jeojoda ula kula ɓar ɓé-njérɔje gə́ Keret tɔl-tɔl (100) ləm, gə njérɔje gə́ njékaḭ bada dɔ looje’g ləm tɔ ndá yeḛ ar dee ree rəa’g mee kəi’g lə Njesigənea̰. Yeḛ man rəa ɔm ne sə dee na̰’d, tɔɓəi yeḛ ar dee manrɔ dee bər-bər d’un ne ndu dee mee kəi’g lə Njesigənea̰ ndá yeḛ tɔji dee ŋgolə mbai lé tɔ. 5 Tɔɓəi yeḛ un ndia ar dee pana: Aa ooje, né gə́ seḭ a gə raje ɓa nee: Deḛ gə́ mbuna sí-seḭ gə́ d’a gə kun kula gə ndɔ-kwa-rɔ lé d’a kai dee as kudu munda kar deḛ gə́ kudu kára d’a ŋgəm kəi lə mbai ləm, 6 deḛ gə́ kudu kára d’a ŋgəm tarəw ɓee gə́ Sur ləma, deḛ gə́ kudu kára d’a ŋgəm tarəw ɓee goo njérɔje gə́ to njékaḭ bada dɔ looje’g ləm tɔ, bèe ɓa seḭ gə́ kudu munda lé a kaaje ne dɔ kəi ləm, a taaje ne tor na̰ gə mba kɔg ne loo kandə mee kəi’g ləm tɔ. 7 Kudu sí gə́ joo gə́ raŋg gə́ tɔl kula lə dee gə ndɔ-kwa-rɔ lé ndá d’a ŋgəm kəi lə Njesigənea̰ mbɔr mbai’g. 8 Seḭ a guguje dɔ mbai sub kar nana kara a kaar gə nérɔ ləa jia’g-jia’g mba kar dəw gə́ raŋg gə́ a dəs dan loo-kaar sí’g nee ndá seḭ a tɔleeje, seḭ a tɔsje rɔ sí dém-dém kaḭje ne dɔ mbai, loo gə́ a gə teḛ raga əsé a gə kandə kəi lé tɔ.
9 Ɓé-njérɔje gə́ tɔl-tɔl (100) lé ra néje gə́ Jeojoda un ndia dɔ’g ar dee lé tɔl bém ya. Deḛ mbo̰ njérɔje lə dee gə́ d’andə gə́ loo kula gə́ gə ndɔ-kwa-rɔ ləm gə deḛ gə́ tɔl kula ra dee bém ndɔ-kwa-rɔ’g lé ləm tɔ. Ndá deḛ d’aw rɔ Jeojoda gə́ njekinjanéməs lé tɔ. 10 Njekinjanéməs ar ɓé-njérɔje gə́ tɔl-tɔl (100) lé niŋga-ndəije gə dərje gə́ to ka̰ Dabid, mbai gə́ to mee kəi’g lə Njesigənea̰ lé. 11 Njérɔje gə́ to njékaḭ bada dɔ looje’g lé, nana kara aar gə nérɔje jia’g-jia’g, gugu ne dɔ mbai lé sub, un kudee kel dɔkɔl saar teḛ ne kel dɔgel lə kəi, mbɔr loo-nékinjaməs’g ləm, gə mbɔr kəi’g ləm tɔ. 12 Njekinjanéməs ar ŋgolə mbai aw no̰ dee’g kédé ndá yeḛ ula dɔgugu-mbai dəa’g ləm, aree maktub kɔrgoota lé ləm tɔ. Deḛ d’wa dəa gə ubu d’undá ne gə́ mbai, tɔɓəi deḛ d’unda ji dee pa ne pana: Maji kar dɔ mbai ai səgərə ya.
13 Loo gə́ Atali oo ndu njérɔje gə́ to njékaḭ bada dɔ looje’g gə ndu koso-dəwje gə́ ɓar ndá yeḛ ree rɔ koso-dəwje’g lé gə́ mee kəi’g lə Njesigənea̰ lé. 14 Yeḛ aa loo ndá oo mbai gə́ aar tar dɔ loo-kuba-kaar’g gə goo néjiɓee lə dee lé, ɓé-njérɔje gə njékim to̰to̰je d’aar mbɔr mbai’g lé dəb, koso-dəwje lai gə́ mee ɓee’g neelé ra rɔlel ləm, d’im to̰to̰je ləm tɔ. Bèe ɓa Atali til kubuje ləa hao̰-hao̰ tur ne kii pénéné-pénéné pana: To kula njuma̰ ɓó! To kula njuma̰ ɓa nee !
15 Yen ɓa Jeojoda, njekinjanéməs un ndia ar ɓé-njérɔje gə́ tɔl-tɔl (100) gə́ to njékaa dɔ njérɔje lai lé pana: Areeje ḭ loo-kaar sí’g teḛ raga ndá nana ɓa gə́ aw gée’g lé seḭ a tɔleeje gə kiambas ya. Mbata njekinjanéməs lé pana: Maji kar dee tɔlee mee kəi’g lə Njesigənea̰ el.
16 Deḛ d’ya̰ loo d’aree aw ndá yeḛ aw kəi’g lə mbai gə rəw gə́ ria lə Rəw-kaw-kundaje. Lée’g neelé ɓa deḛ tɔlee keneŋ tɔ.
17 Jeojoda ar ta manrɔ to mbuna Njesigənea̰’g gə mbai’g gə koso-dəwje mba kar dee to koso-dəwje lə Njesigənea̰ ya, tɔɓəi yeḛ ar ta manrɔ to mbuna mbai’g gə koso-dəwje’g tɔ. 18 Koso-dəwje lai gə́ mee ɓee’g d’aw mee kəi’g lə magə-Baal d’aw tədee njigi-njigi ləm, tɔ loo-nékinjaməs pɔs-pɔs gə néndajije ləa ləm tɔ, tɔɓəi deḛ tɔl Matan, njekinjanéməs lə magə-Baal lé no̰ loo-nékinjaməs’g. Jeojoda, njekinjanéməs ɔr njéŋgəmlooje ar dee d’aa dɔ kəi lə Njesigənea̰ lé kər-kər tɔ.
19 Yeḛ ar ɓé-njérɔje gə́ tɔl-tɔl (100) ləm, gə Keretje ləm, gə njérɔje gə́ to njékaḭ bada dɔ looje’g ləma, gə koso-dəwje lai gə́ mee ɓee’g ləm tɔ, ar dee d’ḭ gə mbai mee kəi’g lə Njesigənea̰ ree səa mee kəi’g lə mbai ta rəw-kaw njérɔje gə́ njékaḭ bada dɔ looje’g lé. Bèe ɓa Joas si ne dɔ kalimbai gə́ wɔji dɔ mbaije ya. 20 Koso-dəwje lai gə́ mee ɓee’g d’al rɔ dee ndá ɓee-boo to ne lɔm tɔ. Deḛ tɔl Atali gə kiambas mee kəi’g lə mbai ya.
