Bani Israaʼiil gammo yachku
1 Wa yoom waahid, Bani Israaʼiil gammo yachku be zaʼal le Allah. Wa wakit hu simiʼ chakwaahum, khidib khadab chadiid wa nazzal fooghum naar wa l-naar di haragat taraf fariighum. 2 Wa Bani Israaʼiil koorako le Muusa wa hu chahad Allah wa l-naar di maatat. 3 Wa khalaas, humman sammo al-bakaan da Tabʼiira (maʼanaatah bakaan al-hariige) achaan naar Allah nazalat fooghum wa haragat min al-fariig.
Bani Israaʼiil girmo le l-laham
4 Wa yoom aakhar, al-ajaanib al-gaaʼidiin maʼa Bani Israaʼiil girmo wa dawwaro leehum laham. Wa Bani Israaʼiil zaathum gammo yabku wa yuguulu : «Al-jaham katalna. Nidooru laham naakulu ! 5 Al-yoom aniina alfakkarna al-huut al-gaaʼidiin naakuluuh fi Masir saakit bala gurus wa l-fagguus wa l-chammaam wa l-basal al-akhdar wa l-tuum wa l-basal. 6 Wa hassaʼ da, niiyitna gafalat min al-akil achaan akil aakhar binchaaf ke ma fiih, illa l-manna di.»
7 Wa l-manna hi misil al-kussubarra wa tinchaaf misil al-samukh. 8 Wa Bani Israaʼiil yamchu yukhummuuha wa yarhakooha fi l-murhaaka aw yudugguuha fi l-fundug. Wa yirakkubuuha fi l-buraam wa yisalluluuha kisaar kula. Wa tuʼmitha misil al-kaʼak al-sawwooh be dihin. 9 Wa be l-leel wakit al-karany yanzil fi l-fariig, al-manna kula tanzil maʼaayah.
10 Wa Muusa simiʼ kulla khuchuum buyuut Bani Israaʼiil gaaʼidiin yabku, ayyi waahid fi khachum baab kheemtah. Wa Allah khidib khadab chadiid wa achaan da, Muusa kula ziʼil. 11 Wa gaal le Allah : «Maala sawweet cheyy fasil misil da leyi ana abdak ? Wa maala ma ridiit leyi ? Wa maala tukhutt masʼuuliiyit kulla l-chaʼab da fi raasi ana ? 12 Kulla l-naas dool, ana bas wilidtuhum walla ? Wa maala taamurni wa tuguul leyi : ‹Ahdinhum fi sadrak misil al-amm tahdin sakhiirha, lahaddi tiwaddiihum fi l-ard al-ana waaʼadt beeha juduudhum.› 13 Wa min ween ana nalga laham nantiih le kulla l-chaʼab da ? Achaan humman gaaʼidiin yabku wa yuguulu leyi : ‹Antiina laham naakulu !› 14 Ana wiheedi ma nagdar nichiil masʼuuliiyithum achaan humman tugaal leyi. 15 Ya Rabb, kan di bas muʼaamalatak leyi, aktulni hassaʼ. Wa kan ana nalga minnak rida, battaan ma nichiif bala misil da.»
16 Wa Allah radda le Muusa wa gaal : «Jiib leyi 70 raajil min chuyuukh Bani Israaʼiil al-inta taʼarifhum kadar humman chuyuukh wa mukallafiin min Bani Israaʼiil. Chiilhum wa jiibhum giddaam kheemat al-ijtimaaʼ wa hinaak humman yagiifu maʼaak. 17 Wa fi l-bakaan da, ana nanzil wa nikallim maʼaak wa nichiil min al-ruuh al-gaaʼid foogak wa nukhuttah fooghum. Wa be da, humman yichiilu maʼaak masʼuuliiyit al-chaʼab wa battaan inta ma tichiilha wiheedak. 18 Wa guul le l-chaʼab : ‹Khassusu nufuusku wa ambaakir taakulu laham achaan Allah simiʼ bakiiku wakit gultu : “Al-jaham katalna nidooru laham naakulu ! Aywa, akheer leena kan gaʼadna fi Masir.” Wa fi chaan da, Allah yantiiku laham wa intu taakuluuh. 19 Wa l-laham da, ma taakuluuh le muddit yoom aw yoomeen aw khamsa aw achara aw 20 yoom. 20 Laakin taakuluuh le muddit chahar tamaam lahaddi yamrug leeku min manaakhirku wa yitiir leeku. Wa da achaan abeetu Allah al-gaaʼid fi usutku wa bakeetu giddaamah wa gultu : “Maala maragna min Masir ?”›»
21 Wa Muusa radda le Allah wa gaal : «Al-chaʼab al-ana gaaʼid fi usuthum adad al-askar 600 000. Wa be da kula, inta gult tantiihum laham yaakulu le muddit chahar kaamil ! 22 Wa laakin kan nadbaho kulla l-khanam wa l-bagar kula yitimmu leehum walla ? Wa kan nakurbu kulla huut al-bahar kula yitimm leehum walla ?»
23 Wa Allah gaal le Muusa : «Iidi ana Allah gisayre walla ? Wa hassaʼ tichiif kan kalaami yilhaggag leek walla la.»
Allah khatta al-ruuh fi l-kubaaraat
24 Wa Muusa marag min al-kheema wa macha khabbaraahum le l-chaʼab be kalaam Allah. Wa lamma al-sabʼiin rujaal min chuyuukh Bani Israaʼiil wa khattaahum hawaale al-kheema. 25 Wa Allah nazal fi lubb al-sahaabaay wa kallam leyah. Wa chaal min al-ruuh al-gaaʼid foog Muusa wa khattaah foog al-sabʼiin chuyuukh. Wa wakit al-ruuh gaʼad fooghum, tawwaali gammo yitnabbaʼo wa battaan yoom aakhar ma sawwooh.
26 Wa laakin rujaal itneen, al-waahid usmah Alidaad wa l-aakhar usmah Midaad, humman kula min al-sabʼiin kubaaraat wa ma macho maʼa l-aakhariin le l-kheema. Wa laakin humman kula al-ruuh nazal fooghum wa gammo yitnabbaʼo fi l-fariig. 27 Wa wileed waahid jara khabbar Muusa wa gaal : «Alidaad wa Midaad gaaʼidiin yitnabbaʼo fi l-fariig.» 28 Wa Yachuuʼ wileed Nuun musaaʼid Muusa min chabaabah, gaal : «Ya sayyidi Muusa ! Adharhum.» 29 Wa Muusa gaal leyah : «Inta hasuud leyi walla chunu ? Aywa, khalli Allah yinazzil ruuhah fi kulla l-chaʼab wa yisawwiihum kulluhum anbiya.»
30 Wa baʼad da, khalaas Muusa wa kulla chuyuukh Bani Israaʼiil gabbalo fi l-fariig.
Allah jaab tuyuur al-salwa
31 Wa khalaas, Allah jaab riih min ale l-bahar wa jaabat maʼaaha tuyuur al-salwa wa sabbathum fi l-fariig fi ayyi jiihe lahaddi machi yoom. Munsabbiin fi l-ard wa gaaymiin minha lahaddi duraaʼeen. 32 Wa Bani Israaʼiil gammo yukhummu al-salwa tuul al-leel wa tuul al-nahaar lahaddi l-yoom al-taani. Wa lammo al-salwa wa l-ligi chiyya kula ligi 25 chuwaal wa charrooha hawaale al-fariig le tijiff. 33 Wa wakit gaaʼidiin yaakulu al-laham wa lissaaʼ ma kammalo min aklah ke bas, Allah khidib khadab chadiid wa darabaahum be waba chadiid. 34 Wa sammo al-bakaan da Khibruut Hattaawa (maʼanaatah khubuur al-garam). Achaan da bas al-bakaan al-dafano foogah al-naas al-garmaaniin le akil al-laham. 35 Wa min Khibruut Hattaawa, Bani Israaʼiil saaro wa macho le Hasiruut wa gaʼado hinaak.
Pər lə Njesigənea̰
1 Koso-dəwje d’im rɔ dee dɔ Njesigənea̰’g kəmee’g ya ndá né neelé lel Njesigənea̰ el. Loo Njesigənea̰ oo ndá oŋg ḭ səa pu, bèe ɓa pər lə Njesigənea̰ mbudu o̰ mbuna dee’g roo loo gə́ ŋgaŋ loo-si dee’g raga rugu-rugu. 2 Koso-dəwje no̰ gə́ rɔ Moyis’g. Bèe ɓa Moyis ra tamaji ta Njesigənea̰’g ndá pər lé wəi bèm. 3 Loo neelé d’unda ria lə Tabeera mbata pər lə Njesigənea̰ gə́ mbudu o̰ mbuna dee’g keneŋ lé.
4 Koso-dəwje gə́ gel dee ɓəd-ɓəd gə́ d’isi mbuna Israɛlje’g lé mal nésɔje ula pər meḛ dee’g, Israɛlje kara tel d’un kudu no̰ pana: See na̰ ɓa a kar sí da j’usɔ wa. 5 Meḛ sí olé dɔ ka̰jije gə́ j’usɔ Ejiptə gə́ lal ndogo ləm, kosoje ləm, wasje ləm, kam basarje ləm, ŋgureeje ləma, gə lay ləm tɔ. 6 Ɓasinè meḛ sí tudu kurum-kurum: né gə́ raŋg godo! Muru gə́ dara ya kára ba ɓa kəm sí oo.
7 Muru gə́ dara lé to asəna gə kandə kamnaḭ gə́ ɓaree kɔria̰drə ləm, ndajee to asəna gə jər gə́ ɓaree bdelium ləm tɔ . 8 Koso-dəwje d’aw daa muru neelé ndá deḛ ree d’usu dɔ mbal kusu né’g ləm, əsé d’ur mee biri’g ləm tɔ, deḛ ndiri mee jo’g ləm, d’ila gə́ bina ləm tɔ. Lel ta dee’g asəna gə bina gə́ d’ila gə ubu bèe. 9 Loo gə́ tàl wa dɔ loo-si dee’g ndá muru gə́ dara kara ree səa na̰’d tɔ .
10 Moyis oo ndu no̰ lə dəwje gə́ no̰ lé nana kara gə gel-bɔje ləa-ləa ləm, gə tarəw kəi-kubu ləa-ləa ləm tɔ. Ndá oŋg lə Njesigənea̰ ḭ səa pu asəna gə pər bèe, ar Moyis kara mée lelee ne el tɔ, 11 ndá Moyis ula Njesigənea̰ pana: See gelee ban ɓa i ula ne kəm kura ləi ndòo bèe wa, see ma m’taa kəmi el ɓa i ɔm ne koso-dəwje nee lai dɔm’g asəna gə nékodo gə́ wɔi bèe wa. 12 See to ma nja ɓa m’əskèm dəwje neelé wa, see ma nja m’oji dee ɓa i ulam pana: M’odo dee kaarm’g asəna gə njekodo ŋgon ta mbà’g saar m’teḛ ne sə dee mee ɓee gə́ i man ne rɔi mba kar bɔ deeje-je lé wa. 13 See loo gə́ ra ɓa m’a kiŋga da keneŋ mba kar koso-dəwje neelé lai wa. Mbata deḛ no̰ dɔm’g pana: M’ar neḛje da n’usɔje! 14 Ma gə karm ba m’askəm kodo dəwje neelé lai el mbata d’wɔim d’aree al dɔm sula. 15 Ɓó lé pia ɓa kən ndá ma m’ra ndòo rɔi’g, ɓó lé ma m’taa kəmi ndá maji kari tɔlm gə́ tɔl ya ɓó am m’oo némeeko̰ gə́ togə́bè lé el.
16 Njesigənea̰ ula Moyis pana: Mbo̰ dəwje rɔ-siri gə́ to ŋgatɔgje lə Israɛlje ree sə dee rɔm’g, deḛ gə́ i gər dee gə́ ŋgatɔgje lə koso-dəwje ləm, gə njékaa dɔ deeje ləm tɔ, aw sə dee kəi-kubu-kiŋga-na̰’g mba kar dee d’aar səi keneŋ na̰’d. 17 M’a ree kwɔji səi ta lée’g neelé ndá m’a kai ndil gə́ to dɔi’g lé kɔm dɔ dee-deḛ’g to mba kar dee taa ne səi nékodo gə́ wɔi gə́ to koso-dəwje lé to ɓó kari-i ɓa odo dee gə kari ba el ŋga. 18 I a kula koso-dəwje pana: Undaje rɔ sí gə kəmee mbata bèlè ndá seḭ a sɔje da mbata seḭ no̰je mbi Njesigənea̰’g pajena: See na̰ ɓa a kar sí da j’usɔje wa, mbata mee ɓee gə́ Ejiptə lé seḭ síje gə́ majee ya. 19 Seḭ a sɔje ndɔ kára ba əsé ndɔ joo ba əsé ndɔ mi ba əsé ndɔ dɔg ba əsé ndɔ rɔ-joo ba el 20 nɛ seḭ a sɔje as naḭ kára doŋgɔ, saar a teḛ baḭ əm sí’g karee tel lel sí el ŋga mbata seḭ mbadje Njesigənea̰ gə́ si mbuna sí’g ləm, mbata seḭ no̰je no̰ yoo dəa’g pajena: See ban ɓa ar síjeḛ j’undaje loo mee ɓee gə́ Ejiptə n’teḛje ləm tɔ wa.
21 Moyis pana: Koso-dəwje gə́ m’isi mbuna dee’g lé to diŋgamje gə́ to go̰-rɔje, d’as tɔl-dɔg-loo-tɔl-misa̰ nee ya ɓa, i pana: M’a kar dee da d’usɔ as naḭ kára doŋgɔ wa! 22 See d’a tḭja gwɔb badje gə maŋgje mbata lə dee mba karee as dee ya wa, əsé see d’a mbo̰ ka̰jije lai gə́ to baa-boo-kad’g mbata lə dee mba karee as dee ya wa.
23 Njesigənea̰ tel ila Moyis’g pana: See ji Njesigənea̰ na tas wa. Ɓasinè i a koo see né gə́ m’ulai lé a teḛ əsé a teḛ el wa.
Ŋgatɔgje tegginta
24 Moyis unda loo teḛ raga aw ndaji ta gə́ Njesigənea̰ ulá lé ar koso-dəwje. Yeḛ mbo̰ dəwje rɔ-siri gə́ to ŋgatɔgje lə koso-dəwje lé unda dee gugu ne dɔ kəi-kubu lé sub. 25 Njesigənea̰ teḛ dan mum’g wɔji ta gə Moyis. Yeḛ kai ndil gə́ to dəa’g lé ɔm dɔ ŋgatɔgje gə́ rɔ-siri’g lé. Loo gə́ ndil ree aar dɔ dee’g ndá léegəneeya d’ḭ tegginta, nɛ teg ɓa deḛ tegginta gə́ kédé-kédé el.
26 Dəwje joo nai loo-si dee’g, yeḛ gə́ kára ria lə Eldad ləm, yeḛ gə́ kára ria lə Médad ləm tɔ, deḛ kara ndil lé ree aar dɔ dee’g tɔ mbata ri dee to mbuna deḛ gə́ ndaŋg ri dee’g lé ya nɛ kaw ɓa d’aw kəi-kubu’g lé el, deḛ kara tegginta loo-si dee’g lé tɔ. 27 Basa kára aiŋgwɔd aw ula Moyis taree pana: Eldad deḛ gə Médad d’aw tegginta loo-si dee’g tɔ.
28 Juje, ŋgolə Nun, yeḛ gə́ to kura lə Moyis gə kasee ba lé un ta pa pana: Mbai ləm, Moyis, maji kari ɔg dee dɔ’g ya! 29 Moyis ilá keneŋ pana: See i ra kəmkəḭ dɔ dee’g mbata ləm-ma wa. Né gə́ m’ndiŋga lé to mba kar koso-dəwje lə Njesigənea̰ lai ya to gə́ njéteggintaje ɓa, maji kar Njesigənea̰ ɔm Ndilee dɔ dee’g ya! 30 Moyis deḛ gə ŋgatɔgje lé tel d’aw loo-si dee’g.
31 Njesigənea̰ ar lel-boo ḭ par gə́ baa-boo-kad’g ree gə biriwije ɔm dee gir loo-si dee’g gugu ne dɔ loo-si dee sub, ar tadee lé, k’ḭ kelee gə́ kára kaw kelee gə́ kára’g lé as njaa ndɔ kára. D’aw dɔ na̰’d rib-rib ar ndər dee gə́ ḭ naŋg gə́ tar lé as kəmkil dəw joo. 32 Mee ndəa’g neelé dan kàrá gə loondul’g ləm, gə bèlè lookaree ləm tɔ lé, dəwje d’ḭ d’aw d’wa biriwije, yeḛ gə́ wa dee sur el ɓa wa dee as nékwɔji kwɔi-lə-né tɔl-dɔg-loo bula. Deḛ naji dee mbələŋ-mbələŋ gir loo-si dee’g. 33 Loo gə́ dakasee to ŋgaŋ dee’g lal kar dee d’usɔ ya ɓəi ndá oŋg lə Njesigənea̰ ḭ səa pu dɔ koso-dəwje’g lé tɔɓəi Njesigənea̰ unda koso-dəwje neelé gə yoo-koso. 34 Loo neelé d’unda ria lə Kibrot-Hataaba mbata lé neelé ɓa deḛ dubu yoo-dəwje gə́ mal nésɔ ula pər meḛ dee’g lé keneŋ.
35 Koso-dəwje d’ḭ Kibrot-Hataaba mba kaw Haserot ndá d’wa naŋg Haserot d’isi keneŋ tɔ.
