Khuurah gamma didd Muusa
1 Wa Khuurah wileed Yishaar min khachum beet Gahaat min gabiilat Laawi chaal min gabiilat Raʼuubiin talaata naas wa humman Dataan wa Abiraam iyaal Aliyaab wa Uun wileed Faalat 2 wa gammo didd Muusa. Wa maʼaahum 250 raajil min chuyuukh wa masʼuuliin fi l-mujtamaʼ wa naas maʼruufiin fi Bani Israaʼiil. 3 Wa humman kulluhum gammo didd Muusa wa Haaruun wa gaalo : «Chokholku da bigi leena katiir ! Kulla mujtamaʼ Bani Israaʼiil kulluhum mukhassasiin le Allah wa Allah gaaʼid maʼaahum. Wa maala intu tichiifu nufuusku ziyaada min jamaaʼat Allah ?»
4 Wa wakit Muusa simiʼ al-kalaam da, wagaʼ be wijhah fi l-turaab. 5 Wa baʼad da, gaal le Khuurah wa le naas Bani Israaʼiil al-maʼaayah : «Ambaakir fajur, Allah yiwassif leena al-naadum al-taabʼah wa l-hu khassasah wa ridi beyah le yaji giddaamah. Wa l-naadum al-hu yaʼazilah da, hu bas yaji giddaamah. 6 Daahu al-cheyy al-tisawwuuh, inta Khuurah wa naas Bani Israaʼiil al-maʼaak. Ayyi waahid yichiil mukhbar. 7 Wa ambaakir, subbu fooghum naar wa bakhuur wa gaddumuuh le Allah. Wa l-naadum al-Allah yaʼazilah da, hu bas al-mukhassas. Wa chokholku da bigi leena katiir, ya iyaal Laawi.»
8 Wa Muusa gaal battaan le Khuurah : «Asmaʼo, ya iyaal Laawi. 9 Kan Allah Ilaah Bani Israaʼiil azalaaku min mujtamaʼ Bani Israaʼiil wa ridi beeku le taju giddaamah wa takhdumu fi kheemat Allah wa tagiifu giddaam Bani Israaʼiil wa tisaaʼuduuhum, da chiyya leeku walla ? 10 Hu ridi beeku le taju giddaamah, inta wa kulla akhwaanak al-Laawiyiin. Wa battaan tidooru khidmit rujaal al-diin walla ? 11 Achaan da bas, inta wa kulla naasak gammeetu didd Allah. Wa Haaruun ke, hu yaatu intu tuluumuuh ?»
12 Wa Muusa naadaahum le Dataan wa Abiraam iyaal Aliyaab. Wa laakin humman gaalo leyah : «Aniina abadan ma naju leek ! 13 Inta maragtina min balad al-malaane be l-laban wa l-asal wa jibtina numuutu fi l-sahara di. Da ma tammaak walla ? Wa be da kula, battaan tidoor tahkim foogna ? 14 Be l-sahiih inta ma waddeetna fi balad al-malaane be l-laban wa l-asal. Wa ma anteetna warasa hana ziraaʼa wa la jineenaat inab. Inta tahsib aniina matmuusiin walla ? Khalaas, aniina abadan ma naju giddaamak.»
15 Wa min simiʼ al-kalaam da, Muusa ziʼil zaʼal chadiid wa gaal : «Ya Allah, ma takhbal hadaayaahum ! Wa abadan ana ma chilt humaar hana naadum wa la sawweet leehum cheyy.»
Allah aakhab naas Khuurah
16 Wa Muusa gaal battaan le Khuurah : «Inta wa Bani Israaʼiil al-maʼaak ambaakir taʼaalu giddaam Allah, inta wa humman wa Haaruun kula. 17 Wa ayyi waahid min naasak al-miiteen wa khamsiin yichiil mukhbar wa yusubb foogah bakhuur wa ayyi waahid yigaddim mukhbarah giddaam Allah. Wa inta wa Haaruun kula tisawwu nafs al-cheyy, tigaddumu makhaabirku.»
18 Wa khalaas ayyi waahid chaal mukhbarah wa sabba foogah naar wa bakhuur wa wagafo fi madkhal kheemat al-ijtimaaʼ maʼa Muusa wa Haaruun. 19 Wa Khuurah lamma kulla naasah giddaam Muusa wa Haaruun fi madkhal kheemat al-ijtimaaʼ wa tawwaali, majd Allah baan le kulla mujtamaʼ Bani Israaʼiil. 20 Wa Allah gaal le Muusa wa Haaruun : 21 «Amurgu min usut mujtamaʼ Bani Israaʼiil dool achaan ana nidammirhum hassaʼ.» 22 Wa laakin fi l-bakaan da, Muusa wa Haaruun wagaʼo be wujuuhhum fi l-turaab wa gaalo : «Ya Rabb, inta al-Ilaah al-tamluk fi kulla makhluug hayy. Takhdab le kulla mujtamaʼ Bani Israaʼiil be sabab naadum waahid sawwa zanib walla ?» 23 Wa Allah radda le Muusa wa gaal : 24 «Guul le mujtamaʼ Bani Israaʼiil yikissu baʼiid min khiyam Khuurah wa Dataan wa Abiraam.»
25 Wa Muusa gamma macha bakaan Dataan wa Abiraam wa kulla chuyuukh Bani Israaʼiil taabaʼooh. 26 Wa Muusa hajja le mujtamaʼ Bani Israaʼiil wa gaal : «Kissu baʼiid min khiyam al-naas al-aasiyiin dool. Wa ma tilammusu khumaamhum achaan ma tumuutu intu kula be sabab zunuubhum.»
27 Wa khalaas, kulla l-chaʼab kasso baʼiid min al-khiyam al-saakniin fooghum Khuurah wa Dataan wa Abiraam. Wa laakin Dataan wa Abiraam marago waagfiin fi khuchuum biibaan khiyamhum maʼa awiinhum wa iyaalhum wa iyaal iyaalhum. 28 Wa Muusa gaal : «Be misil da, taʼarfu kadar Allah bas rassalaani achaan nisawwi kulla cheyy be amrah. Wa taʼarfu ana ma sawweet cheyy be niiyti ana. 29 Kan al-naas dool yumuutu moot tabiiʼi walla yabga leehum misil bigi fi l-naas, Allah ma rassalaani. 30 Laakin kan Allah yisawwi cheyy al-abadan ma bigi, misil kan al-ard tinfatih wa tazruthum humman wa kulla cheyy al-induhum wa hayyiin bas yindafnu maʼa l-maytiin, be da intu taʼarfu kadar al-naas dool hagaro Allah.»
31 Wa min Muusa kammal kalaamah da, tawwaali al-ard anchaggat tihit rijleehum. 32 Wa zaratathum humman wa aayilaathum wa zaratat kulla naas Khuurah wa khumaamhum kula. 33 Humman wa khumaamhum hayyiin bas andafano maʼa l-maytiin. Wa l-ard ansaddat fooghum wa khalaas, bigo ma fiihum fi ust al-mujtamaʼ. 34 Wa min chiddit siraakhhum, kulla naas Israaʼiil al-simʼoohum arrado wa gaalo : «Yalla najru achaan al-ard ma tazrutna aniina kula !»
35 Wa Allah nazzal naar akalat al-miiteen wa khamsiin raajil al-gaaʼidiin yigaddumu bakhuur le Allah.
Al-makhaabir kaso beehum al-madbah
36 Wa Allah hajja le Muusa wa gaal : 37 «Guul le raajil al-diin Aliʼaazar wileed Haaruun yisill al-makhaabir min ust al-naar achaan humman mukhaddasiin wa khalli yichattit al-jamur da baʼiid. 38 Wa be l-makhaabir hana l-naas al-kaffo zunuubhum be ruuhhum dool, dugguuhum misil al-birich wa aksu beehum al-madbah. Wa l-makhaabir al-gaddamoohum le Allah dool mukhaddasiin. Wa l-makhaabir al-daggoohum dool yabgo alaamat tahziir le Bani Israaʼiil.»
39 Wa khalaas, raajil al-diin Aliʼaazar chaal al-makhaabir hana l-nahaas al-gaddamoohum al-naas al-hirgo. Wa daggoohum misil al-birich wa kaso beehum al-madbah. 40 Wa da yanti fikir le Bani Israaʼiil achaan ayyi naadum al-ma min zurriiyit Haaruun ma yigaddim bakhuur le Allah wa yahrag misil Khuurah wa Bani Israaʼiil al-maʼaayah. Wa da misil Allah gaalah be waasitat Muusa.
Al-chaʼab didd Muusa wa Haaruun
41 Wa ambaakir fajur, kulla mujtamaʼ Bani Israaʼiil gammo didd Muusa wa Haaruun wa gaalo : «Intu bas kataltu chaʼab Allah !» 42 Wa laakin wakit kulla mujtamaʼ Bani Israaʼiil lammo wa gammo didd Muusa wa Haaruun wa humman muwajjihiin ale kheemat al-ijtimaaʼ, tawwaali chaafo al-sahaabaay khattat al-kheema wa majd Allah baan. 43 Wa Muusa wa Haaruun jo giddaam kheemat al-ijtimaaʼ 44 wa Allah hajja le Muusa wa gaal : 45 «Amurgu min usut mujtamaʼ Bani Israaʼiil dool achaan ana nidammirhum hassaʼ.»
Fi l-bakaan da, Muusa wa Haaruun wagaʼo be wujuuhhum fi l-turaab. 46 Wa Muusa gaal le Haaruun : «Chiil al-mukhbar wa subb foogah jamur min al-madbah wa subb foogah bakhuur wa amchi ajala le mujtamaʼ Bani Israaʼiil wa sawwi leehum al-kaffaara achaan khadab Allah nazal fooghum wa l-waba bada khalaas.»
47 Wa Haaruun chaal al-mukhbar misil Muusa gaalah leyah wa jara le l-chaʼab wa ligi al-waba bada fi usuthum khalaas. Hu sabba al-bakhuur fi l-mukhbar wa sawwa leehum al-kaffaara. 48 Wa hu wagaf ambeen al-hayyiin wa l-maytiin wa khalaas al-waba wagaf. 49 Wa l-naas al-katalhum al-waba adadhum 14 700. Wa da bala l-naas al-maato fi muchkilat Khuurah. 50 Wa Haaruun gabbal le Muusa fi madkhal kheemat al-ijtimaaʼ achaan al-waba wagaf khalaas.
Koré, Datan, gə Abiram ti rɔ dee d’ḭ ne gə Moyis
1 Koré, ŋgolə Jisəar, gə́ to ŋgolə Keat, gə́ to ŋgolə Ləbi, deḛ gə Datan gə Abiram, ŋgalə Eliab ləm, gə Ɔn, ŋgolə Pelet, deḛ munda gə́ to Rubḛje lé 2 ti rɔ dee dɔ Moyis’g. Dəwje tɔl-joo gə dɔ dee rɔ-mi (250) mbuna Israɛlje’g, deḛ gə́ to mbaije lə koso-dəwje lé ləm, gə́ deḛ ɓar dee na̰’d loo mbo̰ dɔ na̰’d ləma, gə́ ri dee ɓar ləm tɔ lé d’ɔm sə dee na̰’d d’oma̰ gə Moyis. 3 Deḛ mbo̰ dɔ na̰ rɔ Moyis’g gə rɔ Aaro̰’g d’ula dee pana: Ɓasinè lé as ŋga! Mbata koso-dəwje lai lé to gə kəmee ləm, Njesigənea̰ si mbuna dee’g ləm tɔ. See ban ɓa seḭ ooje rɔ sí gə dəwje gə́ boo ur dɔ koso-dəwje’g lə Njesigənea̰ lé ɓəi wa.
4 Loo gə́ Moyis oo ta neelé ndá yeḛ oso naŋg bəbərə. 5 Yeḛ ula Koré gə kudu-dəwje ləa lai pana: Bèlè ɓa, Njesigənea̰ a tɔji sí dəw gə́ to gə́ kea̰ ləm, gə yeḛ gə́ to gə kəmee ləm tɔ ndá yeḛ a karee rəm pər gə́ rəa’g, dəw gə́ yeḛ nja mberee lé yeḛ a karee rəm pər gə́ rəa’g ya. 6 Maji kar sí raje togə́bè, i Koré, seḭ gə kudu-dəwje ləi lai, a kodoje əbje lə sí. 7 Bèlè ndá a kɔmje pər keneŋ ləm, a kɔmje né gə́ ə̰də sululu dɔ’g no̰ Njesigənea̰’g ləm tɔ, yeḛ gə́ Njesigənea̰ a mbəree lé ndá debee neelé a to yeḛ gə́ a to gə kəmee ya. Seḭ ŋgalə Ləbije lé ka̰ sí as ŋga!
8 Moyis ula Koré pana: Seḭ ŋgalə Ləbije lé ooje maji! 9 Mbər gə́ Ala lə Israɛlje mbər sí mbuna koso-dəwje gə́ Israɛl mba kar sí rəmje pər gə́ rəa’g ləm, mba kar sí raje kula gə́ wɔji dɔ kəi-kubu-si-Ala gə́ to Njesigənea̰ ləma, ar sí aarje no̰ koso-dəwje’g mba ra ne kula karee ləm tɔ lé see seḭ ooje gə́ né gə́ lam ba wa. 10 Yeḛ ari rəm pər gə́ rəa’g, i seḭ gə ŋgakɔḭje lai gə́ toje ŋgalə Ləbije, ŋga see seḭ ndigije raje kula nékinjaməs tɔɓəi wa. 11 Gelee gə́ nee ɓa, i seḭ gə kudu-dəwje ləi lai seḭ mbo̰je dɔ na̰ ḭje ne gə Njesigənea̰ gə mbəa! See Aaro̰ to gə́ na̰ ɓəi ɓa seḭ jémje ta ndɔleje ne ɓəi wa.
12 Moyis ula kula ɓar Datan, gə Abiram, ŋgalə Eliab. Nɛ deḛ pana: N’a reeje el. 13 Tɔɓəi deḛ pana: see kunda gə́ i ar sí j’undaje loo mee ɓee gə́ mbà gə ubu tə̰ji to keneŋ n’teḛje mba kar sí j’wəije dɔdilaloo’g lé asi el ya ɓəi ɓa i aw ra rɔi gə́ mbai dɔ sí ya tɔɓəi wa. 14 Ta gə́ raŋg ya ɓəi to nee: Ɓee gə́ i aw sə sí keneŋ lé to ɓee gə́ mbà gə ubu tə̰ji godo keneŋ ləm, i ar sí loo-ndɔje gə ndɔ-nduúje gə́ ka̰ sí el ləm tɔ. See i ə̰ji məəi’g mba tɔs kəm dəwje neelé tɔ wa. Jeḛ j’a reeje el.
15 Oŋg lə Moyis al dəa sula ndá yeḛ ula Njesigənea̰ pana: Nékarje lə dee lé maji kari oo gə́ né el. Ma lé m’taa mulayḛ̀je lə dee kára kara el ləm, m’ra majel gə dəw kára kara mbuna dee’g el ləm tɔ.
Bo̰ néra Koré gə njé’g ləa ɔs ta dee’g
16 Moyis ula Koré pana: Bèlè, i seḭ gə kudu-dəwje ləi lai, aw aarje no̰ Njesigənea̰’g, i seḭ sə deeje gə Aaro̰ na̰’d. 17 Seḭje lai lé odoje əbje lə sí ləm, ɔmje né gə́ ə̰də sululu keneŋ ləm tɔ ndá nana kara a kaw mba kunda əb ləa no̰ Njesigənea̰’g: əbje lai d’a kas tɔl-joo gə dəa rɔ-mi (250), i seḭ gə Aaro̰ kara seḭ a kodoje əbje lə sí lə sí ya tɔ.
18 Deḛ kára-kára lai d’odo əbje lə dee lə dee ləm, d’ɔm pər keneŋ ləma, d’ɔm né gə́ ə̰də sululu dɔ’g ləm tɔ ndá d’aar ne gə Moyis’g gə Aaro̰ na̰’d tarəw kəi-kubu-kiŋga-na̰’g. 19 Koré ɓar koso-dəwje lai dɔ na̰’d tarəw kəi-kubu-kiŋga-na̰’g mba kar dee d’ḭ gə Moyis gə Aaro̰.
Yen ŋga rɔnduba lə Njesigənea̰ teḛ kəm koso-dəwje’g lai təsərə. 20 Njesigənea̰ ula Moyis gə Aaro̰ pana: 21 Saaje rɔ sí mbuna dəwje’g neelé ndá m’a gə tuji dee gə́ léegəneeya.
22 Moyis gə Aaro̰ d’oso naŋg bəbərə-bəbərə dəb kəm dee naŋg, deḛ pana: Ǝi Ala! i gə́ ar dəwje lai d’isi kəmba lé! Dəw kára ba ɓa ra kaiya ndá ŋga, see oŋg ləi a kḭ səi pu dɔ koso-dəwje’g ləi lai to gə́ ban wa.
23 Njesigənea̰ ula Moyis pana: 24 Ula koso-dəwje lé pana: Ḭje mbɔr loo-si’g lə Koré gə Datan gə Abiram gə́ gogo ndá saaje rɔ sí awje əw.
25 Moyis ḭ aw rɔ Datan gə Abiram’g ndá ŋgatɔgje lə Israɛl ndɔm na̰ gée’g. 26 Yeḛ ula koso-dəwje pana: M’ra ndòo rɔ sí’g mba kar sí ḭje ta kəi-kubuje’g lə dəwje gə́ njémeeyèrje neelé awje əw ləm, gə mba kar sí ɔrɔje rɔ né lə dee kára kara el ləm tɔ nà seḭ a tujije sə dee na̰’d loo gə́ bo̰ kaiya ra deeje a gə kɔs ta dee’g bɔsɔrɔ lé.
27 Togə́bè deḛ d’ḭ mbɔr loo-si Koré gə Datan gə Abiram’g ndá deḛ sa rɔ dee d’aw əw tɔ.
Datan gə Abiram d’unda loo teḛ raga ndá d’aar tarəw kəi-kubuje’g lə dee na̰’d gə denéje lə dee ləm, gə ŋgan deeje gə́ diŋgam ləma, gə ŋgaka deeje ləm tɔ. 28 Moyis pana: Né neelé ɓa, seḭ a gərje ne to gə́ Njesigənea̰ nja ulam mba kam m’ra néje neelé lai ɓó to ma ɓa m’ra gə dɔrɔm el. 29 Ɓó lé dəwje neelé d’wəi to gə́ dəwje lai d’wəi ləm, lé né gə́ teḛ dɔ dee’g to né gə́ teḛ dɔ dəwje’g lai ləm tɔ ndá to Njesigənea̰ ɓa ulam el. 30 Ɓó lé Njesigənea̰ ra né gə́ sigi gə́ dəw oo kédé el ləm, lé dɔ naŋg teḛ təa mba turu dee gə néje lə deḛ lai mba kar dee d’aw kəmba mee bwa-yoo’g ləm tɔ ndá seḭ a gərje gao to gə́ dəwje neelé d’ə̰ji Njesigənea̰ bəḭ-bəḭ ya.
31 Loo gə́ yeḛ pata neelé ila naŋg ɗəgərə ndá léegəneeya dɔ naŋg ta̰ gel dee’g ɓəgəgə. 32 Dɔ naŋg teḛ təa ndá turu dee, deḛ gə njémeekəije lə dee na̰’d gə dəwje lə Koré lai ləm, gə némajije lə deḛ lai ləm tɔ. 33 Deḛ d’aw kəmba ɓee lə njé gə́ d’wəi’g, deḛ ləm, gə néje lə deḛ lai ləm tɔ ndá dɔ naŋg o̰ bia̰ dɔ dee’g ménénḛ́ ar dee d’igi yɔm mbuna koso-dəwje’g. 34 Israɛlje lai gə́ d’aar gugu dɔ dee sub lé d’aḭ, loo gə́ d’oo ndu no̰ gə kii lə dee, mbata deḛ pana: Ar sí j’aḭje nà banelə dɔ naŋg a turu síjeḛ bèe to! 35 Pər ḭ rɔ Njesigənea̰’g roo dəwje tɔl-joo gə dɔ dee rɔ-mi (250), to deḛ gə́ tuu né gə́ ə̰də sululu lé ya.