Al-nazir wa l-uchuur
1 Wa Allah hajja le Muusa wa gaal : 2 Hajji le Bani Israaʼiil wa guul leehum : «Kan naadum yisawwi nazir wa yuguul yikhassis insaan le Allah, waajib yigaddim le Allah al-taman al-haddadooh le l-insaan da. 3 Wa daahu al-taman.
«Le l-raajil al-umrah min 20 lahaddi 60 sana, al-taman al-haddadooh leyah hu 50 hajar fudda wa da hasab al-wazin al-rasmi hana l-bakaan al-mukhaddas.
4 «Wa le l-mara kamaan tamanha 30 hajar fudda.
5 «Wa le l-naadum al-umrah min 5 lahaddi 20 sana, kan wileed tamanah 20 hajar fudda wa kan bineeye tamanha 10 hajar fudda.
6 «Wa le l-naadum al-umrah min chahar lahaddi 5 sana, kan wileed tamanah 5 hajar fudda wa kan bineeye tamanha 3 hajar fudda.
7 «Wa le l-naadum al-umrah min 60 sana wa foog, kan raajil tamanah 15 hajar fudda wa kan mara tamanha 10 hajar fudda.
8 «Wa kan al-raajil al-sawwa al-nazir da fagri ma yagdar yikaffi al-taman, yiwaddi al-naadum al-mukhassas bakaan raajil al-diin. Wa raajil al-diin yagtaʼ leyah al-taman hasab gudurtah.
9 «Wa kan bahiime chaalooha min al-bahaayim al-yagdaro yigaddumuuhum le Allah, ajʼalo ayyi bahiime al-yigaddumuuha le Allah mukhassasa. 10 Ma yikhayyuruuha wa la yibadduluuha wa la yichiilu al-adiile fi badal al-ma adiile wa la l-ma adiile fi badal al-adiile. Wa kan yibaddulu bahiime be bahiime aakhara, al-bahaayim al-itneen dool yabgo mukhassasiin.
11 «Wa kan al-bahiime di nijse al-ma yagdaro yigaddumuuha le Allah, waajib yijiibuuha le raajil al-diin. 12 Wa raajil al-diin yichiifha kan adiile wa la ma adiile wa humman yitabbugu hasab kalaam raajil al-diin. 13 Wa kan yidooru yafdooha kamaan, yiziidu foogha khumusha.
14 «Wa kan naadum khassas beetah le Allah, raajil al-diin yichiifah kan adiil wa la ma adiil. Wa siid al-beet yarda be l-taman al-gataʼah leyah raajil al-diin. 15 Wa kan al-raajil al-khassas beetah dawwar yafdaah hu yiziid foogah khumus tamanah wa khalaas yabga hanaayah.
16 «Wa kan naadum khassas bakaan le Allah min ard warasatah, tamanah yabga hasab al-cheyy al-titeerubuuh wa da 50 hajar fudda le chuwaaleen wa nuss hana gameh abyad. 17 Wa kan naadum yikhassis ardah min sanit al-Hurriiye, hu yarda be l-taman da. 18 Wa kan naadum yikhassis ardah baʼad sanit al-Hurriiye, raajil al-diin yahsib al-taman hasab al-siniin al-faddalo le sanit al-Hurriiye al-jaayi wa yangusah min al-taman al-magtuuʼ. 19 Wa kan al-naadum al-khassas ardah yidoor yafdaaha, hu yiziid foogha khumus tamanha wa hi tabga hintah. 20 Wa kan hu ma fadaaha bas baaʼha le naadum aakhar, khalaas hagg al-fadayaan yabga ma fiih. 21 Wa l-ard di wakit yikhalliiha fi sanit al-Hurriiye, hi tabga khaass le Allah misil muharrama wa tabga ard warasa hint rujaal al-diin.
22 «Wa kan naadum chara ard wa khassasha le Allah wa l-ard di ma min ard warasatah, 23 khalaas raajil al-diin yahsib tamanha lahaddi sanit al-Hurriiye wa hu yikaffi tamanha fi nafs al-yoom wa da cheyy mukhassas le Allah. 24 Wa fi sanit al-Hurriiye, al-ard di tigabbil le siidha al-awwal charooha minnah wa hi tabga ard warasatah.
25 «Wa ayyi taman yabga hasab al-wazin al-rasmi hana l-bakaan al-mukhaddas wa hajar fudda yawzin 12 giraam.
26 «Wa abadan naadum ma yagdar yikhassis wileed al-bikir min bahaaymah achaan wileed al-bikir da hu min wildooh bas hana Allah. Kan min al-khanam wa la min al-bagar kula, hu min wildooh bas hana Allah. 27 Wa kan le l-bahiime al-nijse, yagdaro yafdooha wa yiziidu fi tamanha khumusha. Wa kan ma fadooha kamaan, yibiiʼuuha hasab al-taman al-magtuuʼ leeha.
28 «Wa kulla cheyy al-yikhassisah al-insaan le Allah min kulla cheyy haggah halaalah misil al-naadum wa l-bahiime wa l-zereʼ min ard warasatah, dool ma yibiiʼuuhum wa la yafdoohum. Wa kulla cheyy al-tantuuh le Allah yabga mukhassas marra waahid. 29 Wa ayyi naadum kan khassasooh le l-damaar, ma yafdooh laakin yumuut.
30 «Wa ayyi uchur al-tichiiluuh min intaaj al-ard wa min al-fawaakih yabga hana Allah wa da cheyy mukhassas le Allah. 31 Wa kan naadum yidoor yafda cheyy min al-uchur al-hu yantiih, waajib yikaffi tamanah wa yiziid foogah khumsah. 32 Wa kulla l-uchur hana l-bagar wa l-khanam wa da ayyi bahiime al-aachre al-tufuut tihit al-dugul, hi tabga mukhassasa le Allah. 33 Wa ma yimayyuzu al-bahiime kan adiile walla ma adiile wa la yibadduluuha be bahiime aakhara. Wa kan baddalooha, humman al-itneen yabgo mukhassasiin le Allah wa ma yagdaro yafdoohum.»
34 Wa dool al-wasaaya al-antaahum Allah be waasitat Muusa le Bani Israaʼiil fi jabal Siinaaʼ.
Lar gə́ a taa tor né gə́ kun ndui dɔ’g
1 Njesigənea̰ ula Moyis pana: 2 Ula ŋgan Israɛlje togə́bè pana:
Ɓó lé dəw un ndia mba kunda dəw gə kəmee kar Njesigənea̰ ndá debee neelé a to ka̰ Njesigənea̰ gə goo kwɔji gə́ d’a kwɔji gadee lé ɓa.
3 Gad diŋgam gə́ ra ləb rɔ-joo saar rɔ-misa̰ lé a to ŋgan larnda rɔ-mi gə goo nékwɔji-né gə́ wɔji dɔ kəi-kubu-si-Ala, 4 gad dené a to ŋgan larnda rɔ-munda tɔ.
5 Gad ŋgon gə́ ra ləb mi saar ləb rɔ-joo lé ka̰ ŋgon gə́ diŋgam a kas ŋgan larnda rɔ-joo ləm, ka̰ ŋgon gə́ dené a kas ŋgan larnda dɔg ləm tɔ.
6 Gad ŋgon gə́ ra naḭ kára saar ləb mi lé ka̰ ŋgon gə́ diŋgam a to ŋgan larnda mi ləm, ka̰ ŋgon gə́ dené a to ŋgan larnda munda ləm tɔ.
7 Gad dəw gə́ ra ləb rɔ-misa̰ gə́ tar lé ka̰ yeḛ gə́ diŋgam a to ŋgan larnda dɔg-giree-mi ləm, ka̰ yeḛ gə́ dené a to ŋgan larnda dɔg ləm tɔ.
8 Ɓó lé dəw to gə́ njendoo ɓa askəm kuga laree lé el ndá d’a kaw səa rɔ njekinjanéməs’g mba karee wɔji gadee, tɔɓəi njekinjanéməs a kwɔji gadee gə goo nékiŋgaje lə dəw gə́ njekun ndia lé ya.
9 Ɓó lé ndukun neelé wɔji dɔ da-kulje gə́ d’askəm kinja dee gə́ məs kar Njesigənea̰ ndá da gə́ rara gə́ d’a kar Njesigənea̰ lé a to né gə́ to gə kəmee. 10 Dəw a kwa da taa ne tor maree el ləm, yeḛ a mbél ne maree el ləm tɔ, yee gə́ maji a taa tor yee gə́ majel el ləm əsé yee gə́ majel a taa tor yee gə maji el ləm tɔ. Ɓó lé i a kar da-kul kára taa tor maree ndá dee joo bɔr d’a to néje gə́ to gə kəmee ya.
11 Ɓó lé ndukun neelé wɔji dɔ daje gə́ mina̰ gə́ d’askəm kinja dee gə́ məs kar Njesigənea̰ el ndá d’a kaw gə da neelé rɔ njekinjanéməs’g, 12 mba karee wɔji gadee gə goo maji ləa əsé gə goo majel ləa, tɔɓəi lar gə́ njekinjanéməs a kwɔji lé ɓa d’a kaar dɔ’g njaŋg. 13 Ɓó lé nje da neelé ndigi kuga dəa ndá d’a kila lar dɔ maree’g gə goo gadee gə́ yeḛ wɔji gə́ kaiyee loo mi ɓa d’un təa kára d’ar lé tɔ.
14 Ɓó lé to kəi ɓa dəw unda gə kəmee ar Njesigənea̰ ndá njekinjanéməs a kwɔji gadee gə goo maji əsé goo majel lə kəi lé, tɔɓəi gadee gə́ njekinjanéməs a kwɔji lé d’a kaar dɔ’g njaŋg. 15 Ɓó lé debee neelé ndigi tel kuga dɔ kəi ləa ndá, yeḛ a kila lar dɔ maree’g gə goo gadee gə́ yeḛ wɔji gə́ kaiyee loo mi ɓa d’un təa kára d’ar lé ndá kəi neelé a tel to kea̰-yeḛ nja gogo.
16 Ɓó lé dəw gaŋg ndɔ ləa unda gə kəmee ar Njesigənea̰ ndá i a kwɔji gadee gə goo kandə kó gə́ ka̰ dubu keneŋ, kandə ɔrj gə́ ka̰ dubu as nékwɔji kwɔi-lə-né tɔl-munda lé gadee a kas larnda rɔ-mi. 17 Ɓó lé yeḛ wa ndɔ ləa unda gə kəmee un kudee mee ləb Jubile’g ndá gadee gə́ d’wɔji lé d’a kaar dɔ’g njaŋg ya, 18 ɓó lé yeḛ wa ndɔ ləa unda gə kəmee mee ləbje gə́ d’orè goo ləb Jubile ndá njekinjanéməs a tura goo gadee gə goo bula lə ləbje gə́ nai saar teḛ ne ləb Jubile’g aw ree’g ndá a kɔr ta gadee gə́ d’wɔji lé tɔ.
19 Ɓó lé yeḛ gə́ unda ndɔ ləa gə kəmee lé ndigi tel kuga dəa ndá yeḛ a kila lar dɔ maree’g gə goo gadee gə́ d’wɔji gə́ kaiyee loo mi ɓa d’un təa kára d’ar ndá ndɔ lé a tel to kea̰-yeḛ nja gogo.
20 Ɓó lé yeḛ tel uga dɔ ndɔ lé el ɓa ar dəw gə́ raŋg ndogo ndá yeḛ a kaskəm tel kuga dəa gogo el ŋga. 21 Loo gə́ njendogee a kɔr rəa keneŋ kya̰ mee ləb Jubile’g ndá ndɔ neelé a to gə kəmee kar Njesigənea̰ asəna gə ndɔ gə́ deḛ d’un ndu dee dɔ’g gə no̰ bèe. Bèe ɓa yee a tel to gə́ ka̰ njekinjanéməs lé ya.
22 Ɓó lé dəw kára wa ndɔ ləa gə́ yeḛ ndogo gə́ ndogo gə́ to nénduba ləa el ɓa unda gə kəmee ar Njesigənea̰ ndá 23 njekinjanéməs a tura gadee gə goo kwɔji gə́ d’wɔji gadee saar teḛ ne ləb Jubile’g ndá dəw neelé a kuga lar gə́ d’wɔji njaŋg mee ndəa gən ya ndá lar neelé a to gə kəmee gə́ ka̰ Njesigənea̰. 24 Mee ləb Jubile’g lé ndɔ neelé a tel to ka̰ yeḛ gə́ ar maree ndogo səa ləm, a tel to nénduba ləa gogo ləm tɔ.
25 Lar néje lai neelé d’a kwɔji gə goo nékwɔji-né gə́ wɔji dɔ kəi-kubu-si-Ala: larnda kára as kəm ŋgan larnda rɔ-joo.
Nékarje gə́ ɓəd-ɓəd
26 Ŋgondər nékul lé dəw kára kara a kaskəm kwá kundá gə kəmee el ŋga mbata to ka̰ Njesigənea̰ gə goo to gə́ yee to gə́ ŋgondər lé ya, lé to gə́ maŋg əsé badə kara to ka̰ Njesigənea̰ ya mba̰. 27 Ɓó lé wɔji dɔ da gə́ mina̰ ndá d’a kuga dəa gə goo lar gə́ d’wɔji tɔɓəi d’a kila lar dɔ maree’g as gadee gə́ kaiyee loo mi ɓa d’un təa kára d’ar bèe, ɓó lé d’uga dəa el ndá d’a rabee ndogee gə goo laree gə́ d’wɔji lé tɔ.
28 Tɔɓəi né gə́ ban-ban gə́ dəw a kun ndia dɔ’g mba kɔree kundá gə kəmee kar Njesigənea̰ mbuna néje’g ləa lé, d’a kaskəm rab ndogo el ləm, əsé kuga dəa el ləm tɔ. Lé to gə́ dəw əsé da əsé loo-ndɔ ləa kara néje lai gə́ dəw un ndia dɔ’g mba kunda gə kəmee neelé a to gə kəmee gə́ ka̰ Njesigənea̰ ya doŋgɔ doi . 29 Dəw kára kara gə́ deḛ d’un ndu dee dəa’g mba kundá gə kəmee gə no̰ lé d’a kaskəm kuga dəa el. D’a tɔlee gə́ tɔl ɓa.
30 Né gə́ dɔg gə́ rara gə́ ḭ dɔ naŋg’d gə́ d’un təa kára d’ar lé lé to gə́ kandə kó əsé kandə kagje kara to ka̰ Njesigənea̰, to né gə́ to gə kəmee mbata lə Njesigənea̰ ya . 31 Ɓó lé dəw gə́ ndigi kuga dɔ né gə́ kára mbuna néje gə́ dɔg’d kun təa kára k’ar lé ndá yeḛ a kila lar dɔ maree’g gə goo gadee gə́ kaiyee loo mi ɓa d’un təa kára d’ar lé. 32 Né gə́ dɔg kun təa kára-kára k’ar gə́ to nékulje gə́ boi-boi əsé gə́ lam-lam lé deḛ lai gə́ dəs gel kag-ɗugu’d lé d’a to né kára mbuna néje’g dɔg gə́ to gə kəmee mbata lə Njesigənea̰ ya. 33 D’a tənee mba koo see da neelé maji əsé majel wa el ləm, dəw a mbél ne maree el ləm tɔ, ɓó lé d’a taa tor da gə yee gə́ raŋg ndá dee joo bɔr d’a to néje gə́ to gə kəmee ləm, d’a kaskəm kuga dɔ dee el ləm tɔ.
34 Yee ɓa to godnduje gə́ Njesigənea̰ ar Moyis mbata lə Israɛlje dɔ mbal gə́ Sinai lé ya.