Taridiin al-naas al-ma taahiriin
1 Allah hajja le Muusa wa gaal : 2 «Aamur Bani Israaʼiil yaturdu min al-fariig ayyi naadum al-indah marad al-jismi aw bajal aw nijis be sabab hu limis janaaza. 3 Kan awiin walla rujaal kula yaturduuhum barra min al-fariig achaan ma yinajjusu al-fariig al-ana gaaʼid foogah fi usuthum.»
4 Wa Bani Israaʼiil tabbago kulla l-kalaam al-Allah gaalah le Muusa wa tarado al-naas al-ma taahiriin barra min al-fariig.
Gaanuun al-sirge
5 Wa battaan Allah hajja le Muusa wa gaal : 6 «Guul le Bani Israaʼiil ayyi raajil walla mara kan sawwa zanib min kulla l-zunuub al-yisawwiihum Bani Adam, hu isi Allah. Wa be da, hu yabga khaati. 7 Khalli yiʼtarif be zanbah al-hu sawwaah wa yigabbil al-cheyy al-hu saragah wa yiziid foogah al-khumus hana tamanah wa yantiih le l-naadum al-hu khiti foogah. 8 Wa kan al-naadum da maat wa ma indah wariis le yigabbulu leyah al-cheyy al-sirgooh, khalaas al-cheyy da yantuuh le Allah yaʼni yantuuh le raajil al-diin. Wa da bala kabich al-kaffaara al-waajib hu yijiibah le yikaffir beyah zanbah.
9 «Wa kulla l-hadaaya al-mukhaddasiin al-yijiibuuhum Bani Israaʼiil le raajil al-diin, hu indah fooghum hagg. 10 Wa ayyi naadum kan yijiib hadiiye mukhaddasa le raajil al-diin, al-hadiiye di tabga hint raajil al-diin.»
Gaanuun tuhmat al-mara be l-zina
11 Wa battaan Allah hajja le Muusa wa gaal : 12 «Hajji le Bani Israaʼiil wa guul leehum, masalan, mara khaalafat raajilha wa khaanatah 13 wa ragadat maʼa raajil aakhar wa najjasat nafisha be achiir. Wa raajilha ma indah khabar wa naadum aakhar chahad foogha walla karabaaha kula ma fiih. 14 Kan raajil al-mara di nandal wa chakka foogha, kan hi najjasat nafisha walla ma najjasat nafisha kula, 15 khalli raajilha yiwaddiiha giddaam raajil al-diin. Wa yiwaddi maʼaayah hadiiye kooro hana dagiig gameh abyad. Wa l-hadiiye di, ma yusubb foogha dihin walla yusubb foogha riihe achaan di hadiiye hint khiira wa hadiiye hint zikra al-yizzakkaro beeha al-khata. 16 Wa raajil al-diin yichiil al-mara di wa yiwaggifha giddaam Allah. 17 Wa yichiil al-almi al-mukhaddas le Allah wa yusubbah fi maaʼuun hana tiine wa yukhumm turaab min lubb kheemat al-ibaada wa yikhalbitah maʼa l-almi da. 18 Wa baʼad waggafaaha giddaam Allah, hu yakchif raasha wa yantiiha fi iideenha hadiiyat al-zikra yaʼni hadiiyat al-khiira. Wa raajil al-diin kamaan yichiil fi iidah al-almi al-murr al-yijiib al-laʼana al-hu jahhazah.
19 «Wa khalaas, raajil al-diin yihallif al-mara wa yuguul : ‹Kan inti bariiye ma ragadti maʼa raajil aakhar wa ma khaalafti raajilki wa ma najjasti nafiski, al-almi al-murr al-yijiib al-laʼana da, ma yisawwi leeki cheyy ! 20 Wa laakin kan khaalafti raajilki wa khuntiih wa najjasti nafiski wa dasseeti raajil aakhar wara raajilki kamaan, al-haliife talhagki !›
21 «Wa khalaas, raajil al-diin yihallifha be haliifit al-laʼana wa yuguul : ‹Allah yajʼalki malʼuuna wa hallaafa fi usut ahalki. Wa yajʼalki aagre wa yanfukh batunki. 22 Wa khalli al-almi al-yijiib al-laʼana da yadkhul fi batunki wa yanfukhha wa be da, tabge aagre.› Wa hi tuguul : ‹Aamiin ! Aamiin !›
23 «Wa raajil al-diin yaktib kalimaat al-laʼana di wa yakhsilhum fi l-almi al-murr. 24 Wa yanti al-almi al-murr al-yijiib al-laʼana le l-mara achaan yijiib foogha al-laʼana wa maraarit al-dunya. 25 Wa raajil al-diin yichiil min al-mara hadiiyat al-khiira wa yarfaʼha giddaam Allah wa yigaddimha fi l-madbah. 26 Wa yamla iidah min dagiig al-hadiiye wa da yimassil kulla l-hadiiye di. Wa hu yiharrigah fi l-madbah. Wa be da, Allah yazkurah. Wa baʼad da, yazgi al-mara al-almi da. 27 Wa baʼad hu zagaaha al-almi khalaas, daahu al-cheyy al-yukuun leeha kan hi najjasat nafisha wa khaanat raajilha. Al-almi al-yijiib al-laʼana yidakhkhil foogha al-murr wa yanfukh batunha wa be da, hi tabga aagre. Wa tabga mara malʼuuna fi usut ahalha. 28 Wa laakin kan hi ma najjasat nafisha wa hi mara taahire khalaas hi bariiye wa talda wa tijiib iyaal.
29 «Wa da gaanuun al-khiira al-bukhuss al-mara al-tikhaalif raajilha wa tukhuunah wa tinajjis nafisha. 30 Aw al-gaanuun da bukhuss al-raajil al-yinandil wa yuchukk fi martah. Wa be da, hu yagdar yiwaggifha giddaam Allah wa raajil al-diin yitabbig foogha al-gaanuun da. 31 Wa khalaas al-raajil yukuun bari min al-khata wa l-mara kamaan tilhammal khataaha da.»
Godndu gə́ wɔji dɔ rɔ kar ŋgad-ŋgad
1 Njesigənea̰ ula Moyis pana: 2 Un ndui ar ŋgan Israɛlje mba kar dee tuba dəw gə́ rara kara gə́ to njeba̰ji ləm, gə nana ɓa gə́ meḭ-bajal rəa ləma, nana kara gə́ ɔrɔ rɔ nin ar rəa mina̰ ne ləm tɔ lé, loo si dee’d gə́ raga. 3 Lé to diŋgamje əsé denéje kara seḭ a tuba deeje kar dee d’aw gir loo-si sí gə́ raga mba kar loo-si sí gə́ kəi-sim to keneŋ lé mina̰ ne el.
4 Ŋgan Israɛlje lé ra togə́bè ya. Deḛ tuba dee d’ar dee d’aw gir loo-si dee gə́ raga, to gə́ Njesigənea̰ un ne ndia ar Moyis lé ya tɔ.
Godndu gə́ wɔji dɔ ɓogo
5 Njesigənea̰ ula Moyis pana : 6 Ula ŋgan Israɛlje pana: Loo gə́ diŋgam əsé dené ra né gə́ majel gə maree ndá, to né gə́ gə goo rəbee el kəm Njesigənea̰’g ndá taree a kwa dəa ya, 7 ndá yeḛ a teggin kaiya ləa gə́ raga ləm, a tel gə né gə́ yeḛ tuji lé bura ləma, a kila maree dɔ’g as laree gə́ kaiyee loo mi ɓa d’un təa kára ləm tɔ, tɔɓəi yeḛ a tel gə né neelé kar dəw gə́ yeḛ tuji né ləa ar ta wa ne dəa lé tɔ. 8 Dəw gə́ deḛ tuji né ləa neelé ɓó lé njenoji ləa gə́ askəm taa né gə́ tuji lé gogo godo ndá né neelé a tel to ka̰ Njesigənea̰ gə mba kar njekinjanéməs a ra ne ndur nékoga dɔ kaiya mbata lə dəw gə́ ta wa dəa lé. 9 Nékarje gə́ rara kara gə́ to néje gə́ d’unda dee gə kəmee gə́ Israɛlje ree ne no̰ njekinjanéməs’g lé d’a to kea̰-yeḛ nja doŋgɔ doi. 10 Néje gə́ d’unda dee gə kəmee lé d’a to kea̰-yeḛ, néje gə́ deḛ ree d’ɔm ji njekinjanéməs’g lé d’a to kea̰ ya.
Godndu gə́ wɔji dɔ kər na̰ dɔ né’g
11 Njesigənea̰ ula Moyis pana: 12 Ula Israɛlje togə́bè pana: Ɓó lé dené kára un kəmee dɔ ŋgabeeje’g ée gə́ dəw el, 13 əsé ɓó lé diŋgam gə́ raŋg ndalee ɓa yeḛ lɔm dəa gə ŋgabeeje ləm, yeḛ ar rəa mina̰ ne gə goo ŋgəḭ lal kar dəw oo, mba kila ne taree dəa’g ləm, lal kar dəw iŋgá dəa’g ləm tɔ, 14 (ŋga ɓó lé njaŋg ɓa ɔs ŋgabeeje aree ə̰ji ne ta gə́ majel dɔ dené’g ləa gə́ ar rəa mina̰ lé əsé njaŋg ɔsee aree ə̰ji ta gə́ majel mée’g dɔ dené’g ləa gə́ ar rəa mina̰ el) 15 ndá diŋgam neelé d’a kaw gə dené ləa rɔ njekinjanéməs’g ləm, a kaw gə nékar gə́ wɔji dəa gə́ to nduji kó gə́ ɓaree ɔrj as épa kára gə́ kaiyee loo dɔg ɓa d’un təa kára ləm tɔ, yeḛ a kɔm ubu dɔ’g el ləm, yeḛ a kɔm né gə́ ə̰də sululu dɔ’g el ləm tɔ mbata to nékar gə́ ka̰ njaŋg gə́ ra ləm, to nékar gə́ ka̰ kolé mee gə́ ar meḛ dee olé ne dɔ néra gə́ kori-kori’g ləm tɔ. 16 Njekinjanéməs a kar dené lé ree rəa’g pər ləm, a karee aar tar no̰ Njesigənea̰’g ləm tɔ. 17 Njekinjanéməs lé a kun man gə́ to gə kəmee mee bai’d gə́ d’uba gə a̰ji, ndá yeḛ a dḭ nduji naŋg gə́ mee kəi-kubu’g lé kɔm dan mán’g neelé. 18 Njekinjanéməs a kar dené neelé aar tar no̰ Njesigənea̰’g, yeḛ a kɔr né dɔ dené’g lé ləm, yeḛ a kɔm nékar gə́ ka̰ nani dɔ né gə́ wɔji dɔ njaŋg gə́ ra lé meḛ jia’g ləm tɔ, njekinjanéməs lé a kwa mán gə́ adə gə́ a kila ndɔl dɔ dəw’g lé jia yeḛ’g tɔ. 19 Njekinjanéməs a kar dené neelé ubu rəa ndá yeḛ a kula pana: Ɓó lé tɔgərɔ ya diŋgam gə́ raŋg to səi el ləm, lé loo gə́ i nai gin siŋgamoŋ’d lə ŋgabije lé, i un kəmi rəw dəa’g ar rɔi mina̰ ne el ləm tɔ ndá ndɔl gə́ to dan mán gə́ adə’g neelé a kwa dɔi dan el. 20 Nɛ ɓó lé loo gə́ i nai gin siŋgamoŋ’d lə ŋgabije lé ɓa i ula sul dɔ rɔi’g su ne kəmee ɓa ar diŋgam gə́ raŋg gə́ to gə́ ŋgabije el to səi ləm tɔ ndá, 21 njekinjanéməs lé a kar dené neelé ndo̰ naji ɔm dɔ rəa’g ndá a kulá pana: Maji kar Njesigənea̰ ar ndɔl wa dɔi ləm, ar məəi ti njiriri ləm tɔ. Yee ɓa i a tel to ne gə́ nétɔji lə dəwje ləi loo gə́ deḛ d’a ndo̰ naji kɔm dɔ rɔ dee’g lé. 22 Maji kar mán gə́ njekar ndɔl wa dɔ dəw neelé andə məəi’g gə mba kar məəi ti njiriri ləm, kar bəgəri tɔ kɔrəm ləm tɔ. Ndá dené neelé a pa pana: Maji karee to bèe ya! Maji karee to bèe ya!
23 Njekinjanéməs a ndaŋg ta ndo̰ najije neelé mee maktub’g, tɔɓəi yeḛ a togo dee gə mán gə́ adə lé. 24 Yeḛ a kar dené lé ai mán gə́ adə gə́ njekar ndɔl wa dɔ dəw lé ndá mán gə́ njekar ndɔl wa dɔ dəw lé a kandə mée’g mba kar mée adə ne mbag-mbag. 25 Njekinjanéməs lé a taa nékar gə́ wɔji dɔ njaŋg gə́ to ji dené’g lé ndá yeḛ a kula nékar neelé kar Njesigənea̰ gə goo nduree gə́ ra ne ləm, yeḛ a kilá dɔ loo-nékinjaməs’g ləm tɔ. 26 Njekinjanéməs a kɔr nékar gə́ to nduji neelé as ŋgo ji dəw kára asəna gə nékolé-mee ndá yeḛ a roo loo nékinjaməs’g. Gée gə́ gogo ndá yeḛ a kar dené lé ai mán lé tɔ. 27 Loo gə́ yeḛ aree ai mán lé mba̰ ndá né gə́ a teḛ ɓa nee: ɓó lé yeḛ ar rəa mina̰ ləm, oo ŋgabeeje gə́ né el ləm tɔ ndá mán gə́ njekar ndɔl wa dɔ dəw lé a kandə mée’g mba kar mée adə ne mbag-mbag, mée a ti njiriri ləm, bəgəree a tɔ kɔrəm ləm tɔ ndá dené neelé a to dené gə́ ndɔl wa dəa mbuna dəwje’g ləa ya. 28 Nɛ ɓó lé dené lé ar rəa mina̰ el ɓa rəa àr ŋgad-ŋgad ndá d’a gəree gə́ dené gə́ ta wa dəa el ləm, yeḛ a koji ŋganje ləm tɔ.
29 Yee neelé ɓa to godndu gə́ wɔji dɔ njaŋg gə́ ra loo gə́ dené nai gin siŋgamoŋ’d lə ŋgabeeje ɓəi ɓa yeḛ un kəmee dəa’g rəw ar rəa mina̰ ne ləm, 30 əsé loo gə́ ŋgabeeje təd ta mée’g ra ne njaŋg dɔ dené’g ləa ləm tɔ: njekinjanéməs a karee aar tar no̰ Njesigənea̰’g tɔɓəi yeḛ a kun godndu neelé lad ya mba ra ne səa tɔ. 31 Ŋgabee lé ta a kwa dəa el, nɛ dené lé ɓa bo̰ néra kori-kori ləa a kɔs təa’g ya.