Chabaʼ atmarrad didd Dawuud
1 Wa hinaak fi Gilgaal, fiyah raajil waahid ma naafiʼ usmah Chabaʼ wileed Bikri min gabiilat Banyaamiin. Wa hu darab al-buug wa gaal : «Chunu al-yilimmina maʼa zurriiyit Dawuud ? Aniina ma indina warasa maʼa iyaal Yassa. Yalla, ya Bani Israaʼiil, khalli ayyi waahid yigabbil beetah !» 2 Wa khalaas, kulla rujaal Bani Israaʼiil tarrafo min Dawuud wa taabaʼo Chabaʼ wileed Bikri. Wa laakin rujaal Bani Yahuuza anrabato fi malikhum wa macho maʼaayah min al-Urdun lahaddi Uruchaliim.
3 Wa wakit Dawuud wassal beetah fi Uruchaliim, chaal sirriiyaatah al-achara al-khallaahin yahfadan al-beet wa gamma habasaahin. Wa antaahin kilfithin wa laakin ma garrabaahin. Wa hinna gaʼadan mahbuusaat tuul muddit hayaathin lahaddi l-moot. Wa hinna aachan misil awiin al-raajilhin mayyit.
Yuwaab katal Amaasa
4 Wa l-malik gaal le Amaasa : «Fi talaata yoom da, limm leyi kulla rujaal Bani Yahuuza. Wa inta kula taʼaal maʼaahum.» 5 Wa khalaas, Amaasa macha yilimm rujaal Bani Yahuuza wa laakin hu fawwat al-wakit al-haddadah leyah al-malik. 6 Wa l-malik gaal le Abichaay : «Chabaʼ wileed Bikri da yisawwi leena cheyy fasil ziyaada min al-sawwaah Abchaluum. Hassaʼ da, chiil askari hanaayi ana siidak wa amchi waraayah gubbaal ma yalhag al-mudun al-gawiyiin wa yanja minnina.»
7 Wa maʼa Abichaay macho askar Yuwaab wa l-Kiritiyiin wa l-Filtiyiin hurraas al-malik wa kulla l-rujaal al-fahaliin. Wa humman marago min Uruchaliim wa macho wara Chabaʼ wileed Bikri. 8 Wa wakit wassalo jamb al-hajar al-kabiir al-fi hillit Gibʼuun, Amaasa laagaahum. Wa Yuwaab laabis khulgaanah hana l-askar wa raabit seefah be beetah fi sulbah. Wa wakit maachi, al-seef wagaʼ. 9 Wa Yuwaab gaal le Amaasa : «Keef haalak, ya akhuuyi ?» Wa be iidah al-zeene, karabah le Amaasa min dignah le yihibbah. 10 Wa Amaasa ma fakkar fi l-seef al-fi iid Yuwaab al-isra. Wa khalaas, Yuwaab taʼanah le Amaasa fi batnah wa daffag musraanah wa tawwaali, hu maat fi l-bakaan da wa battaan Yuwaab ma tanna leyah kula. Wa Yuwaab wa akhuuh Abichaay faato wara Chabaʼ wileed Bikri.
11 Wa fi l-bakaan da, sabi askari waahid hana Yuwaab waagif jamb janaazit Amaasa wa yuguul : «Al-naas al-maʼa Yuwaab wa Dawuud, khalli yitaabuʼu Yuwaab.» 12 Wa Amaasa waagiʼ fi lubb dammah fi ust al-derib. Wa l-sabi karra janaazit Amaasa wa tarrafha fi zereʼ wa khattaaha be khalag achaan hu chaaf kadar kulla l-naas al-wassalo jambah yagiifu. 13 Wa baʼad tarraf al-janaaza min al-derib, kulla l-naas taabaʼo Yuwaab wa macho wara Chabaʼ wileed Bikri.
Yuwaab katal Chabaʼ wileed Bikri
14 Wa Chabaʼ wa naasah al-fahaliin chaggo ard kulla gabaayil Bani Israaʼiil wa wajjaho ale hillit Abil Beet Maʼaaka. Wa kulla naas lammo wa macho maʼaayah. 15 Wa Yuwaab wa naasah macho hillit Abil Beet Maʼaaka wa hawwago al-hille be radmiiye lahaddi gismit al-durdur wa haasarooha. Wa kulla l-naas al-macho maʼa Yuwaab gammo yankutu gaʼar al-durdur achaan yarmuuh.
16 Wa min al-hille, mara waahide al-indaha hikma sarakhat wa gaalat : «Asmaʼo ! Asmaʼo ! Min fadulku, guulu le Yuwaab yigarrib leyi nidoor nihajji leyah.» 17 Wa hu garrab leeha. Wa l-mara saʼalatah wa gaalat : «Inta Yuwaab walla ?» Wa hu gaal : «Aywa, da ana.» Wa hi gaalat leyah : «Asmaʼ kalaam khaadmak.» Wa hu gaal : «Nasmaʼ.» 18 Wa l-mara gaalat : «Zamaan fi aaditna, yuguulu : ‹Chaawuru naas hillit Abil Beet Maʼaaka.› Wa be da khalaas, al-kalaam yikammil. 19 Wa ana min al-naas al-haadiyiin wa amiiniin fi balad Israaʼiil. Wa inta gaaʼid tifattich derib al-tahlik hillitna al-muhimme fi Israaʼiil. Maala tidoor tidammir al-warasa al-antaaha leena Allah ?»
20 Wa Yuwaab gaal : «Haraam, haraam leyi nahlik wa nidammir ! 21 Al-kalaam da ma ke. Laakin fiyah naadum waahid min jibaal Afraayim usmah Chabaʼ wileed Bikri wa hu atmarrad didd al-malik Dawuud. Hassaʼ da, sallumuuh leyi hu wiheedah bas wa ana nibaʼʼid min al-hille.» Wa l-mara gaalat le Yuwaab : «Khalaas, nazgulu leek raasah min al-durdur.»
22 Wa l-mara machat khabbarat kulla naas al-hille be fikirha al-hakiim da. Wa khalaas, humman gataʼo raas Chabaʼ wileed Bikri wa zagalooh le Yuwaab. Wa Yuwaab darab al-buug wa askarah tarrafo min al-hille wa ayyi waahid gabbal beetah. Wa Yuwaab kula macha bakaan al-malik fi Uruchaliim.
Asaame masaaʼiil Dawuud
23 Wa Yuwaab, hu khaayid deech Bani Israaʼiil wa Banaaya wileed Yahuuyadaʼ, hu masʼuul fi l-Kiritiyiin wa fi l-Filtiyiin hurraas al-malik. 24 Wa Aduraam, hu masʼuul fi l-khidme al-ijbaariiye wa Yahuuchafat wileed Akhiluud, hu kaatib al-yizakkir al-malik. 25 Wa Cheewa, hu al-kaatib wa Saduukh wa Abiyaatar, humman rujaal diin. 26 Wa Iira al-min hillit Yayiiri, hu kula raajil diin yakhdim le Dawuud.
Seba ɔs Dabid rəw
1 Lée neelé dəw gə́ njemeeyèr kára si keneŋ ria lə Seba, ŋgolə Bikri, dəw gə́ Bḛjami. Yeḛ lé im to̰to̰ ndá yeḛ pana:
Jeḛ lé né lə sí kára kara to rɔ Dabid’g el ləm,
Nédɔji lə sí to rɔ ŋgolə Isai’g el ləm tɔ!
Seḭ Israɛlje lé maji kar nana kara tel aw kəi-kubu’g ləa-ləa ya .
2 Yen ŋga koso-dəwje gə́ Israɛl lai d’ɔr rɔ dee rɔ Dabid’g ndá d’ɔm na̰ goo Seba, ŋgolə Bikri’g lé. Nɛ koso-dəwje gə́ Juda reḛ́ goo mbai’g lə dee’g rḛ́-rḛ́ ləm, deḛ d’ḭ səa baa gə́ Jurdɛ̰ danee saar teḛ səa Jerusalem ləm tɔ.
3 Dabid aw mee kəi’g ləa gə́ Jerusalem. Ndá mbai ɔr gamla-denéje gə́ dɔg gə́ yeḛ ya̰ dee mba kar dee ŋgəm kəi lé ndá yeḛ udu dee mee kəi-ŋgəm dee’g, yeḛ ar dee néje gə́ d’aw ndée ya nɛ yeḛ aw rɔ dee’g el ŋga. Togə́bè ɓa deḛ d’isi ne asəna gə njékəisiŋgaje bèe mee kəi-ŋgəm dee’g saar ndɔ kwəi’g lə dee tɔ .
Joab tɔl Amasa
4 Mbai lé ula Amasa pana: Maji kari ɓar njérɔje gə́ Juda ar dee mbo̰ dɔ na̰ rɔm’g mee ndɔ gə́ munda gə́ nee ya, tɔɓəi i ya kara a kaar keneŋ nee ya tɔ.
5 Amasa aw mba ɓar njérɔje gə́ Juda lé, nɛ yeḛ tila gə́ tila ar ndəa gə́ mbai wɔji aree lé dəs. 6 Bèe ɓa Dabid ula Abisai pana: Seba, ŋgolə Bikri lé ɓasinè a gə ra sə sí majel unda ka̰ Absalɔm ya ɓəi. Ndá i ya maji kari ɔr kuraje lə ɓéije ndá korə ne gée nà banelə a kaw mee ɓee-booje gə́ ndògo-bɔrɔ gugu dɔ dee’g mba kiya rəa keneŋ kəm sí’g.
7 Abisai aw ndá yeḛ ar njérɔje lə Joab ləm, gə Keretje ləm, gə Peletje ləma, gə bao-rɔje lai ləm tɔ lé d’aw səa na̰’d, deḛ d’unda loo mee ɓee-boo gə́ Jerusalem teḛ d’aw mba korə Seba, ŋgolə Bikri lé. 8 Loo gə́ deḛ ree mbɔr mbal’d gə́ boi gə́ to Gabao̰ ndá Amasa ree iŋga dee. Joab tɔ kiambas gel kubuje’g ləa gə́ yeḛ ula rəa’g lé, yeḛ tɔ kiambas gə́ mee sɔlee’g rḛgee’g nɛ loo gə́ Joab si aw ndá kiambas lé ɔr oso naŋg. 9 Joab dəji Amasa pana: Ŋgokɔm, see aw gə́ majee ya wa. Ndá yeḛ wa mbaita Amasa gə jikɔlee gə mba kil ɓɔlee.
10 Amasa unda kəmkàr dɔ rəa’d gə mbata kiambas gə́ to ji Joab’g lé el, ndá Joab ɔs ne mée mbudu ɔm ŋgan siḭyee naŋg lal kɔsee jia joo ndá Amasa wəi tɔ.
Joab, deḛ gə ŋgokea̰ Abisai d’aw korə Seba, ŋgolə Bikri lé. 11 Dəw kára mbuna njérɔje’g lə Joab gə́ nai mbɔr Amasa’g dəb lé pana: See na̰ ɓa ndigi Joab wa. See na̰ ɓa to ka̰ Dabid wa. Maji karee aw goo Joab’g!
12 Amasa lé rogo məsee’g dan rəw’g, tɔɓəi dəw neelé oo to gə́ njérɔje lai rəm d’aar naŋg keneŋ d’ée ndá yeḛ ɔs nin Amasa dan rəw’g ilá mee ndɔ’g ila kubu gə́ boi yul dəa’g mbata yeḛ oo to gə́ deḛ lai gə́ ree d’ée lé ndá d’aar naŋg-naŋg. 13 Loo gə́ ninee godo rəbə ndá njérɔje lai d’aw goo Joab’g gə mba korə Seba, ŋgolə Bikri lé.
14 Joab ta̰ dan ginkoji Israɛlje lai aw saar teḛ Abel-Bet-Maaka ndá bao-rɔje lai d’aw gée’g. 15 Deḛ d’aḭ dɔ Seba mee ɓee-boo gə́ Abel-Bet-Maaka sub gə rɔ ndá d’uba dɔndal d’aree ndəw asəna gə dɔ ndògo-bɔrɔ ɓa deḛ rɔ ne ɓee-boo neelé. Njérɔje lai gə́ d’aw gə Joab lé d’ɔs ndògo-bɔrɔ d’aree təd oso.
16 Yen ŋga dené kára gə́ njekəmkàr un kudu tur kii pénéné-pénéné mee ɓee-boo’g pana: Ooje boo, ooje boo! M’ra ndòo rɔ sí’g mba kar sí ulaje Joab pajena: Maji karee ree pər gə́ nee mbata ma m’ndigi kulá ta.
17 Joab ree pər gə́ rəa’g ndá dené lé dəjee pana: See i ya to Joab lé wa.
Yeḛ ilá keneŋ pana: To ma ya.
Ndá yeḛ ulá pana: Maji kari oo ta lə kura ləi gə́ dené ya kari!
Yeḛ tel ilá keneŋ pana: M’oo ya.
18 Ndá yeḛ pana: Kédé gə goo néjiɓee lé deḛ pana: Maji dəji njé gə́ Abel ta k’oo ɓa! Ndá yee ɓa ar ta godo ne ya tɔ. 19 Ɓee-boo lə sí lé dəwje d’isi lɔm keneŋ ləm, deḛ gə́ to majikojije mbuna Israɛlje’g d’isi keneŋ ləm tɔ. Nɛ i saŋg loo mba tuji ɓee-boo gə́ to ko̰ Israɛlje! See gelee ban ɓa i ndigi tuji né ka̰ lé Njesigənea̰ wa.
20 Joab tel ilá keneŋ pana: Wah, takə̰ji tuji ɓee-boo karee godo lé ma m’ə̰ji bèe el. 21 Taree to togə́bè el. Nɛ dəw kára gə́ dɔ mbal gə́ Eprayim ria lə Seba, ŋgolə Bikri un jia gə́ tar mba tuji ne mbai lé, oreeje yeḛ ya gə́ karee ba ameeje ndá m’a kɔr rɔm kya̰ ɓee-boo lə sí.
Dené lé ula Joab pana: D’a kila dəa dɔ ndògo-bɔrɔ’g kari.
22 Bèe ɓa dené lé aw rɔ koso-dəwje’g lai gə kəmkàr ləa ndá deḛ gaŋg dɔ Seba, ŋgolə Bikri lé d’ila d’ar Joab. Joab im to̰to̰ ndá njérɔje sanéna̰ d’ya̰ ɓee-boo lé ndá, nana kara aw mee kəi-kubu’g ləa-ləa. Joab kara tel aw Jerusalem rɔ mbai’g lé tɔ.
Njékulaje lə Dabid gə́ boo-boo lé
23 Joab to ɓé-njérɔje lə Israɛlje lai, Benaja, ŋgolə Jeojoda to ɓée Keretje gə Peletje, 24 Adoram to njekɔrno̰ njékula taa nékoga-dɔ-rɔje, Josapat, ŋgolə Ahilud to njeŋgəm maktub ka̰ ko̰ɓee, 25 Seja to njendaji-maktub, Sadɔk gə Abiatar to njékinjanéməsje, 26 Ira, dəw gə́ Jayir to njekinjanéməs lə Dabid tɔ.
