Yuunataan yahmi Dawuud
1 Wa Dawuud arrad min hillit Nayuut al-gariibe le hillit al-Raama wa ja ligaah le Yuunataan wa gaal leyah : «Chunu al-ana sawweetah le abuuk ? Chunu al-khata wa l-zanib al-ana sawweetah le abuuk achaan hu yidoor yaktulni ?» 2 Wa Yuunataan radda leyah wa gaal : «Abadan ma yaktulak ! Abuuyi ma yisawwi cheyy wa la kabiir wa la sakhayyar kan ma khabbaraani. Maala hu yilabbid leyi cheyy misil da ? Da ma sahiih !» 3 Wa Dawuud halaf le Yuunataan wa gaal : «Abuuk yaʼarif adiil kadar inta radyaan beyi. Wa gaal fi nafsah : ‹Khalli Yuunataan ma yasmaʼ be l-cheyy da achaan da ma yabga leyah gaasi !› Wa laakin ana nahlif leek be Allah al-Hayy wa be hayaatak inta, ma faddal beeni wa been al-moot illa chibir bas !» 4 Wa Yuunataan gaal le Dawuud : «Ana nisawwi leek al-cheyy al-inta tidoorah.»
5 Wa Dawuud radda leyah wa gaal : «Ambaakir da iid hana awwal yoom fi l-chahar. Waajib ana nilʼachcha maʼa l-malik. Laakin khalliini namchi nillabbad fi l-kadaade lahaddi l-achiiye. 6 Wa kan abuuk fagadaani, guul leyah : ‹Dawuud chaal minni izin le yamchi hillitah Beet Laham achaan yahdar fi gaddimiin al-dahiiye al-sanawiiye maʼa ahalah.› 7 Wa kan abuuk gaal : ‹Sameh›, khalaas ana abdak nagood be salaam. Laakin kan hu ziʼil kamaan, inta taʼarif kadar hu chaal niiye le yiwaddirni. 8 Wa inta, sawwi leyi al-kheer achaan ana wa inta sawweena alaakha giddaam Allah. Wa kan ana khitiit fi ayyi cheyy, aktulni inta bas wa laakin ma tisallimni le abuuk !» 9 Wa Yuunataan radda leyah wa gaal : «Abadan da ma nisawwiih ! Kan ana irift abuuyi yidoor yiwaddirak, akiid ana nikhabbirak tawwaali !»
10 Wa Dawuud gaal le Yuunataan : «Kikkeef tagdar tikhabbirni kan radd abuuk ma ajabaak ?» 11 Wa Yuunataan gaal le Dawuud : «Taʼaal namchu fi l-kadaade.» Wa khalaas, humman al-itneen macho fi l-kadaade. 12 Wa Yuunataan gaal le Dawuud : «Allah Ilaah Bani Israaʼiil yachhad, ambaakir aw ambukra fi nafs al-wakit, ana nasʼal abuuyi wa nichiif fikrah. Kan hu ma indah leek cheyy fi galbah, ana nirassil leek wa nufukk adaanak. 13 Wa laakin khalli Allah yiʼaakhibni ikhaab chadiid kan ana ma khabbartak kadar abuuyi yidoor yisawwi leek cheyy fasil wa ma khalleetak macheet be l-salaama ! Khalli Allah yukuun maʼaak misil hu kaan maʼa abuuyi awwal. 14 Wa fi wakit al-ana lissaaʼ gaaʼid hayy, sawwi leyi al-kheer hasab alaakhitna al-sawweenaaha giddaam Allah. Wa kan ana mutt kula, 15 sawwi al-kheer le zurriiyti hatta wakit Allah yuguchch kulla udwaanak min wijh al-ard.»
16 Wa Yuunataan sawwa alaakha maʼa Dawuud wa zurriiytah wa gaal : «Khalli Allah yiʼaakhib udwaan Dawuud !» 17 Wa Yuunataan hallaf Dawuud battaan be mahabbitah leyah achaan hu yihibbah misil nafsah. 18 Wa Yuunataan gaal leyah : «Ambaakir iid hana awwal yoom fi l-chahar. Bakaanak fi l-akil yukuun faadi wa nafguduuk. 19 Wa fi l-yoom al-taalit, inta anzil wa amchi allabbad fi l-bakaan al-inta allabbadt foogah yoom al-muchkila. Wa agood jamb al-hajar al-usmah al-Furga. 20 Wa ana nazrug talaata nuchchaab ale l-jiihe al-inta mullabbid foogha misil gaaʼid nusuub cheyy. 21 Wa ana nirassil wileed wa nuguul leyah : ‹Amchi jiib leyi al-nuchchaab !› Wa kan gult leyah : ‹Taʼaal, al-nuchchaab jaaye minnak›, khalaas inta tagdar taji be salaam achaan cheyy ma fiih. Wa da, ana nahlif leek be Allah al-Hayy. 22 Wa laakin kan ana gult le l-wileed : ‹Daahu al-nuchchaab khaadi minnak›, khalaas amchi achaan Allah yidoor inta tufuut. 23 Wa Allah yachhad fi l-alaakha al-beeni wa beenak ila l-abad.»
24 Wa Dawuud macha allabbad fi l-kadaade. Wa awwal yoom hana l-chahar ja wa l-malik gaʼad le l-akil. 25 Wa misil fi aadtah, al-malik gaʼad fi bakaanah jamb al-durdur wa Abniir gaʼad jambah. Wa Yuunataan kamaan gaabalah wa gaʼad. Wa laakin bakaan Dawuud gaaʼid faadi. 26 Wa Chaawuul ma gaal cheyy fi l-yoom da achaan hu gaal fi nafsah : «Akuun hasal leyah cheyy wa hu bigi ma taahir.»
27 Wa ambaakir fi l-yoom al-taani hana l-chahar, Chaawuul fagadah le Dawuud. Wa hu saʼalah le wileedah Yuunataan wa gaal : «Maala wileed Yassa ma ja wa la amis wa la l-yoom ?» 28 Wa Yuunataan gaal le abuuh : «Dawuud chahadaani dawwar yamchi fi hillit Beet Laham 29 wa gaal leyi : ‹Min iznak, khalliini namchi achaan ahali induhum dahiiye fi hillitna. Wa akhuuyi gaal leyi nahdar. Wa hassaʼ kan inta ridiit leyi, khalliini namchi nichiif akhwaani.› Wa be sabab da, hu ma gidir yahdar maʼa l-malik fi l-akil.»
30 Wa fi l-bakaan da, Chaawuul ziʼil zaʼal chadiid didd Yuunataan wa gaal leyah : «Wald al-azaba ! Al-mukhaalif ! Inta tahsib ana ma naʼarfah kadar inta indak rafag maʼa wileed Yassa walla ? Wa be da, inta tijiib al-eeb fi raasak inta wa fi raas ammak al-charmuuta ! 31 Asmaʼ, wileed Yassa kan gaaʼid hayy, inta ma indak amin wa mamlakatak kula ma tabga gawiiye. Hassaʼ da, amchi jiibah leyi ! Hu da, waajib leyah al-moot !» 32 Wa Yuunataan gaal le abuuh Chaawuul : «Maala yaktuluuh ? Hu sawwa chunu ?» 33 Wa Chaawuul chaal haribtah wa zarag beeha Yuunataan wa yidoor yatʼanah. Wa khalaas fi l-bakaan da, Yuunataan irif kadar abuuh chaal niiye le yaktul Dawuud. 34 Wa Yuunataan ziʼil zaʼal chadiid wa gamma. Wa min al-zaʼal fi l-yoom al-taani hana l-chahar da, hu ma gidir akal achaan abuuh ayyar Dawuud.
35 Wa ambaakir be fajur, Yuunataan gamma macha fi l-kadaade fi l-waʼad al-sawwaah maʼa Dawuud. Wa chaal maʼaayah wileed sakhayyar. 36 Wa Yuunataan gaal le l-wileed : «Ajri amchi jiib al-nuchchaab al-ana nazurgah.» Wa l-wileed jara giddaam wa Yuunataan zarag al-nuchchaab baʼiid minnah. 37 Wa wakit al-wileed wassal fi l-bakaan al-Yuunataan zarag foogah al-nuchchaab, Yuunataan gaal leyah : «Al-nuchchaab lissaaʼ khaadi minnak !» 38 Wa Yuunataan gaal leyah battaan : «Ajala be surʼa ! Ma tagiif !» Wa l-wileed chaal al-nuchchaab wa jaabah le sayyidah. 39 Wa l-wileed ma irif cheyy wa laakin Yuunataan wa Dawuud bas yaʼarfuuh. 40 Wa Yuunataan anta kulla silaahah le l-wileed wa gaal leyah : «Waddiih al-beet.»
41 Wa baʼad al-wileed faat, Dawuud marag min al-bakaan al-mullabbid foogah fi nuss al-wati hana l-hajar wa wagaʼ fi l-ard wa sajad giddaam Yuunataan talaata marraat. Wa l-rufgaan al-itneen alhaadano wa bako wa laakin Dawuud baka ziyaada. 42 Wa khalaas, Yuunataan gaal le Dawuud : «Amchi be l-salaama ! Achaan aniina al-itneen halafna be usum Allah wa gulna Allah yachhad beeni wa beenak wa been zurriiyti wa zurriiytak ila l-abad.» Wa khalaas, Dawuud gamma faat wa Yuunataan kamaan gabbal al-madiina.
Jonatan ula Dabid ta némajel gə́ Sawul wɔji mba ra səa lé
1 Dabid ḭ Najot gə́ to mbɔr Rama’g lé aḭ. Yeḛ aw iŋga Jonatan dəjee pana: See ɗi ɓa m’ra wa. Néram gə́ gə goo rəbee el lé to ɗi wa. See kaiya ɗi ɓa m’ra kəm bɔbije’g ɓa yeḛ ndigi kam m’udu ne wa.
2 Jonatan tel ilá keneŋ pana: Wah! bèe el! I a kwəi el. Baumje lé a gə ra né gə́ boi əsé né gə́ lam kara yeḛ lal kulam taree el. Nɛ See gelee ban ɓa yeḛ a kiya səm dɔ yee gə́ nee lal kam m’oo ɓəi wa. To ta gə́ kari ba.
3 Dabid pa ya tɔɓəi gə rɔkubu pana: Bɔbije gər gao to gə́ ma m’taa kəmi rəgm ndá yeḛ a pana: Maji kar dee d’ar Jonatan oo el nà a kar mée ea̰. Nɛ to gə́ Njesigənea̰ si kəmba ləm, i ya kara si kəmba ya ləm tɔ ndá ma kulai to gə́ ta yoom nai tebdé ba bèe ya.
4 Jonatan ula Dabid pana: Né gə́ i ndigi ndá m’a ra kari ya.
5 Dabid tel ilá keneŋ pana: Aa oo, bèlè ndá a to ndɔ ra naḭ gə́ teḛ sigi ndá to kəm kam m’isi gə mbai na̰’d ta nésɔ’g ya. Nɛ ya̰’m am m’aw m’iya rɔm mee ndɔ’g saar kàrkemetag gə́ mee ndɔ gə́ njekɔm’g munda lé ɓa . 6 Ɓó lé bɔbije oo to gə́ m’godo ɓa dəjim ndá i a kulá pana: Dabid ra ndòo rɔm’g pana: M’ya̰ neḛ m’ar neḛ n’aw Betlehem, ɓee-boo’g lə neḛ lé mbata lé neelé njémeekəije lə neḛ lai d’a gə kaw kinja nékinjaməs gə́ wɔji dɔ ləb kára-kára lé keneŋ. 7 Ɓó lé yeḛ pana: Maji ya! ndá né kára gə́ kəm kar kura ləi ɓəl lé godo. Nɛ ɓó lé oŋg ḭ səa ɓəi ndá maji kari gər gao to gə́ yeḛ wɔji mée’g gə mba ra səm majel ya. 8 Bèe ndá maji kari tɔji kura ləi meemaji ləi ɓa mbata kédé jeḛ səi lé jeḛ manje rɔ sí j’ar na̰ no̰ Njesigənea̰’g. Ɓó lé néra gə́ gə goo rəbee el to rɔm’g ndá maji kari-i nja tɔlm ŋga mən, mba ɗi tɔɓəi ɓa a kaw ne səm saar rɔ bɔbije’g tɔɓəi wa.
9 Jonatan ulá pana: Ɓó lé m’oo néra gə́ majel gə́ bɔm wɔji-kwɔji ra səi lé ndá maji kari ə̰ji to gə́ m’a kiya səi dəa lal kulai bèe lé el. Wah! maji kari ə̰ji bèe el.
10 Dabid dəji Jonatan pana: Ɓó lé bɔbije a kila ta gə́ kədərə keneŋ ndá see na̰ ɓa a ree kulam taree wa.
11 Yen ŋga Jonatan ula Dabid pana: Ree ar sí teḛ j’awje wala.
Ndá deḛ joo bɔr teḛ d’aw wala ya tɔ. 12 Jonatan ula Dabid pana: Ma m’ar Njesigənea̰, Ala lə Israɛlje to njekoo goo ta ləm ya! Bèlè əsé nona ndá m’a kuru mee bɔm koo. Ɓó lé yeḛ wɔji mée’g gə mba ra meemaji gə Dabid ɓa m’lal kula dəw karee ulai ndá 13 maji kar Njesigənea̰ ra gə Jonatan nédɔkudu ya. Esé ɓó lé bɔm wɔji mba ra səi né gə́ majel kara m’a kulai ya tɔ ndá m’a kya̰’i kari aw gə meekulɔm tɔ. Maji kar Njesigənea̰ nai səi to gə́ yeḛ nai ne gə bɔmje kédé bèe tɔ. 14 Ɓó lé m’isi kəmba ɓəi ndá maji kari ra səm némeemaji lə Njesigənea̰ ya. 15 Esé lé m’wəi kara ar goo meemaji ləi yɔr mba njémeekəije ləm nda̰ el. Lée Njesigənea̰ a tɔs njéba̰je lə Dabid kára-kára lai tɔr dee dɔ naŋg nee kara aree yɔr el ya .
16 Mbata Jonatan lé man rəa ar njémeekəije lə Dabid pana: Maji kar Njesigənea̰ dal ba̰ lə Dabid dɔ njéba̰je’g ləa. 17 Jonatan ar Dabid man rəa aree ya gə goo ndigi gə́ yeḛ ndigee yaa̰ mbata Jonatan lé ndigee to gə́ darəa-yeḛ bèe tɔ.
18 Jonatan ulá pana: Bèlè to ndɔ ra naḭ gə́ teḛ sigi ndá d’a koo to gə́ i godo mbata loo-sii a to kari ba. 19 Ndɔ gə́ njekɔm’g munda lé i a tel kaw duu-loo gə́ i iya rɔi keneŋ kédé loo gə́ ta oso ndá i a si mbɔr biri mbal gə́ Ejel’g lé dəb. 20 M’a tur kandə ɓandaŋgje munda gə́ rɔ biri mbal’g lé to gə́ m’wɔji ne dɔ né bèe. 21 Yen ŋga, aa oo, m’a kula basa lé karee aw saŋg kandə ɓandaŋgje lé pana: Aw odo dee ree ne. Ɓó lé m’ula basa lé m’pana: Aa oo, kandə ɓandaŋgje lé to nɔḭ’gən, odo dee. Ndá gə́ ree mbata meelɔm to mbata ləi ɓó né gə́ kəm kari ɓəl lé godo, Njesigənea̰ si kəmba. 22 Nɛ ɓó lé m’ula basa lé m’pana: Aa oo, ɓandaŋgje lé to nɔḭ’g kédé nu’n! Ndá aw loo ləi mbata Njesigənea̰ ɓa ulai mba kari aw ya. 23 Ta gə́ jeḛ səi m’paje lé Njesigənea̰ to njekoo sə sí gée saar gə no̰ ya.
24 Dabid lé iya rəa mee wala’g tɔ.
To ndɔ ra naḭ gə́ teḛ sigi ndá mbai lé si ta ka-nésɔ’g mba sɔ né. 25 Mbai lé si dɔ kag-siée’d gə́ d’unda kaar bɔrɔ’g to gə́ yeḛ aw si keneŋ ta-ta lé ya. Jonatan ḭ aar tar ndá Abner ɓa si mbɔr Sawul’g nɛ loo-si Dabid lé ɓa to kari ba. 26 Mee ndəa’g neelé Sawul pata kára el mbata yeḛ ə̰ji mée’g pana: Banelə né teḛ dəa’g əsé rəa mina̰, tɔgərɔ rəa mina̰ ya. 27 Bèlè lookàree, ndɔ gə́ njekɔm’g joo mee ndɔ ra naḭ gə́ teḛ sigi’g lé loo-si Dabid to kari ba ya ɓəi. Sawul dəji ŋgonee Jonatan pana: See gelee ban ɓa ŋgolə Isai lé ree ta nésɔ’g tagə́nè el ləm, gə ɓogənè el ləm wa.
28 Jonatan tel ila Sawul’g pana: Dabid dəjim am m’yá̰ m’aree aw Betlehem. 29 Yeḛ pana: N’ra ndòo rɔm’g mba kam m’ya̰ neḛ m’ar neḛ n’aw mbata mee ɓee-boo’g lə neḛ lé nékinjaməs gə́ wɔji dɔ njémeekəije lə neḛ to keneŋ. Ɓó lé neḛ n’taa kəm rəgm ndá maji kam m’ya̰ neḛ m’ar neḛ n’aw kalaŋ n’aw n’oo ŋgako̰ neḛje lé ɓa. Gelee gə́ nee ɓa yeḛ ree ne ta ka-nésɔ’g lə mbai lé el gə mbəa.
30 Oŋg lə Sawul ḭ səa pu dɔ Jonatan’g aree ulá pana: I ŋgon gə́ njedum gə njekɔsta-rəw lé kwa gə́ i wa kura gə ŋgolə Isai aree to nérɔkul ləi gə nérɔkul lə kɔinje to lé see ma m’gər el wa. 31 Mbata ɓó lé loo gə́ ŋgolə Isai lé si kəmba dɔ naŋg nee ndá i a kiŋga meelɔm el ləm, ɓeeko̰ ləi kara a to lɔm el ləm tɔ. Bèe ndá ɓasinè ya, ula kula ar dee saŋgee ree səa d’am mbata yeḛ lé kəm karee wəi ya.
32 Jonatan dəji bɔbeeje Sawul pana: See gelee ban ɓa d’a tɔlee lé wa. See ɗi ɓa yeḛ ra wa.
33 Yen ŋga Sawul un ko̰-niŋga ləa tɔjee ne mba kuree ne. Ndá Jonatan gər to gə́ bɔbeeje wɔji mée’g njaŋg mba tɔl Dabid ya. 34 Jonatan ḭ ta ka-nésɔ’g oso gə oŋg biriŋ. Yeḛ sɔ né el mee ndɔ gə́ njekɔm’g joo’g lə ndɔ ra naḭ gə́ teḛ sigi lé. Kəmee to ndòo mbata lə Dabid ləm, mbata bɔbeeje ila rɔkul-boo dəa’g ləm tɔ.
35 Bèlè lookàree gə ndɔ lé, Jonatan aw mee wala’g loo gə́ deḛ gə Dabid d’wɔji mba kiŋga na̰ keneŋ lé ndá yeḛ ar basa kára aw səa. 36 Yeḛ ula ŋgon lé pana: Aḭ-ŋgwɔd, aw odo kandə ɓandaŋgje gə́ m’a gə kur lé.
Ŋgon lé aw aiŋgwɔd ndá Jonatan ur kandə ɓandaŋg lé aree al dəa oso nea̰’g. 37 Loo gə́ yeḛ ree loo gə́ kandə ɓandaŋg gə́ yeḛ ur lé to keneŋ ndá Jonatan ɓar goo ŋgon lé gə ndia gə́ boi wəl pana: See kandə ɓandaŋg lé to nɔḭ’g kédé nu ɓəi el wa.Njekuru ɓandaŋg (20.37) 38 Yeḛ ra né wəl tɔɓəi pana: Ɔs rɔi ɓad aw kalaŋ ɓó aar naŋg el!
Ndá ŋgon lə Jonatan lé odo kandə ɓandaŋgje lé ɔd aw ne rɔ ɓéeje’g. 39 Ŋgon lé gər ginee el nɛ Jonatan deḛ gə Dabid ɓa gər gin né neelé ya. 40 Jonatan tel gə nérɔje ləa ar ŋgon ləa lé ulá ne pana: Ɔd aw ne mee ɓee-boo’g. 41 Loo gə́ ŋgon lé ɔd aw mba̰ ndá Dabid ḭ dəb loo gə́ kára gə́ to par gə́ dɔkɔl, tɔɓəi yeḛ oso bəbərə dəb kəmee naŋg naŋg as gɔl munda. Ndá Kuramar-na̰je gə́ joo neelé d’wa na̰ kar na̰’g sud ləm no̰ na̰’d ləm tɔ, nɛ Dabid ɓa no̰ ɓugudu-ɓugudu unda maree ya.
42 Jonatan ula Dabid pana: Aw gə meekulɔm. Ɓasinè jeḛ manje rɔ sí j’ar na̰ gə ri Njesigənea̰ m’pajena: Maji kar Njesigənea̰ nai mbuna sí-jeḛ səi’g ləm, gə mbuna ŋgakamje-je’g gə ŋgakaije-je’g ləm tɔ saar gə no̰ ya.
