Nabuukhadnasar haasar al-madiina
1 Fi l-yoom al-aachir hana l-chahar al-aachir fi l-sana al-taasʼe hana hukum Sidkhiiya, Nabuukhadnasar malik Baabil ja be kulla askarah le Madiinat al-Khudus. Wa humman nazalo wa hawwagooha be radmiiye. 2 Wa l-madiina di gaʼadat muhaasara lahaddi sanit 11 hana hukum al-malik Sidkhiiya. 3 Wa l-juuʼ bigi chadiid fi l-madiina wa l-naas ma induhum cheyy yaakuluuh. Wa fi l-yoom al-taasiʼ hana l-chahar al-raabiʼ, 4 gaddo khurma fi durdur al-madiina. Wa khalaas be l-leel, malik mamlakat Yahuuza wa kulla askarah marago wa arrado. Humman marago be l-derib al-gaaʼid ambeenaat al-daraadir al-itneen hana l-difaaʼ al-gariib le jineenit al-malik hatta kan al-Baabiliyiin muhawwigiin al-madiina kula. Wa l-malik Sidkhiiya chaal al-derib al-maachi ale waadi al-Urdun. 5 Wa laakin askar Baabil taradooh le l-malik wa lihgooh wa karabooh fi kadaadit Ariiha. Wa kulla askarah arrado khallooh. 6 Wa askar Baabil karabooh le l-malik Sidkhiiya wa waddooh fi hillit Ribla giddaam malik Baabil. Wa fi l-bakaan da, haakamooh. 7 Wa humman dabaho awlaad Sidkhiiya fi giddaamah. Wa baʼad da, malik Baabil gaddad uyuun Sidkhiiya wa janzarah be jinziir hana nahaas matbuug wa waddaah fi Baabil.
Askar Baabil chaalo Madiinat al-Khudus
8 Wa fi l-yoom al-saabiʼ hana l-chahar al-khaamis fi sanit 19 hana hukum Nabuukhadnasar malik Baabil, Nabuuzaradaan kabiir al-hurraas wa masʼuul le malik Baabil dakhal fi Madiinat al-Khudus. 9 Wa hu tachcha beet Allah wa gasir al-malik wa kulla buyuut Madiinat al-Khudus. Wa kulla buyuut al-masaaʼiil, hu harragaahum be naar. 10 Wa kulla askar Baabil al-macho maʼa kabiir al-hurraas kassaro al-durdur al-muhawwig Madiinat al-Khudus.
11 Wa Nabuuzaradaan kabiir al-hurraas chaal maʼaayah al-chaʼab al-faddalo fi l-madiina wa l-sallamo nufuushum le malik Baabil. Wa hu chaal naas aakhariin kula wa waddaahum fi l-khurba fi Baabil. 12 Wa laakin kabiir al-hurraas khalla waahidiin min masaakiin al-balad le yahartu al-inab wa l-ziraaʼa.
13 Wa askar Baabil kassaro amad al-nahaas al-giddaam beet Allah wa l-hiitaan al-mutaharrikiin wa l-hoot al-kabiir hana nahaas al-gaaʼid giddaam beet Allah. Wa waddo kulla l-nahaas da fi Baabil. 14 Wa humman chaalo al-buraam wa l-feelaat wa l-sakaakiin wa l-kiisaan wa kulla l-mawaaʼiin al-sanaʼoohum min nahaas wa astaʼmaloohum le l-ibaada.
15 Wa khammaamaat al-naar wa l-kiisaan al-kulluhum min dahab wa fudda, chaalaahum kabiir al-hurraas. 16 Wa kan le l-amad al-itneen wa l-hoot al-kabiir wa l-hiitaan al-mutaharrikiin al-sanaʼaahum al-malik Suleymaan le beet Allah, wazin nahaashum ma maʼruuf min al-katara. 17 Wa l-amuud al-awwalaani, tuulah 18 duraaʼ wa l-amuud da khatto foogah raas hana nahaas al-tuulah 3 duraaʼ wa muhawwag be salaasil al-murassas fooghum rummaan wa kulluhum ke min nahaas. Wa l-amuud al-taani, sunʼitah sawa sawa misil al-amuud al-awwalaani be salaasilah.
18 Wa battaan kabiir al-hurraas karab Saraaya kabiir rujaal al-diin wa Safanya raajil al-diin al-naayib wa l-hurraas al-talaata hana madkhal beet Allah. 19 Wa min al-madiina, karab kabiir waahid al-mukallaf be l-rujaal al-muhaaribiin wa khamsa naas min khaddaamiin al-malik al-ligoohum fi lubb al-madiina. Wa karab battaan al-kaatib hana khaayid al-deech, hu al-mukallaf be jannidiin al-chaʼab fi l-askariiye wa 60 raajil min al-chaʼab al-gaaʼidiin fi l-madiina. 20 Wa Nabuuzaradaan kabiir al-hurraas karabaahum masaajiin wa waddaahum le malik Baabil fi Ribla.
21 Wa malik Baabil katalaahum hinaak fi Ribla fi balad Hamaat. Wa be misil da, kulla naas balad Yahuuza waddoohum fi l-khurba baʼiid min arduhum. 22 Wa kan le l-naas al-faddalo fi balad Yahuuza, humman al-Nabuukhadnasar malik Baabil khallaahum, hu darraj Gadaalya wileed Akhigaam wileed Chaafaan haakim fooghum.
23 Wa wakit kulla khuyyaad al-askar hana mamlakat Yahuuza wa kulla naashum simʼo kadar malik Baabil darrajah le Gadaalya haakim, gammo macho leyah fi Misfa. Wa l-naas dool humman Ismaaʼiil wileed Natanya wa Yuuhanaan wileed Gaarih wa Saraaya wileed Tanhuumat min hillit Natuufa wa Yazanya min hillit Maʼaaka. 24 Wa Gadaalya halaf leehum wa le naashum wa gaal : «Ma takhaafo min masaaʼiil al-Baabiliyiin. Agoodu fi l-balad wa akhdumu tihit sultit malik Baabil wa akiid da yabga leeku adiil.»
25 Wa laakin fi l-chahar al-saabiʼ, Ismaaʼiil wileed Natanya wileed Alichamaʼ min zurriiyit al-mamlaka ja maʼa achara rujaal wa darabooh le Gadaalya wa katalooh, hu wa naas min balad Yahuuza wa l-Baabiliyiin al-gaaʼidiin maʼaayah fi hillit Misfa. 26 Wa khalaas fi l-bakaan da, kulla chaʼab mamlakat Yahuuza, kan kabiir walla sakhiir walla kubaaraat al-askar kula, gammo wa macho balad Masir achaan khaafo min al-Baabiliyiin.
Yuyakiin talagooh min al-sijin
27 Wa fi sanit 37 min waddo Yuyakiin malik mamlakat Yahuuza fi l-khurba fi Baabil, darrajo Awiil Maruudak malik fi Baabil. Wa fi yoom 27 hana chahri 12 hana l-sana di, Awiil Maruudak afa Yuyakiin malik mamlakat Yahuuza wa talagah min al-sijin. 28 Wa l-malik hajja leyah be kalaam halu wa darrajah fi bakaan aali ziyaada min al-muluuk al-aakhariin al-gaaʼidiin maʼaayah fi Baabil. 29 Wa malik Baabil khayyar khulgaan Yuyakiin hana l-sijin wa khallaah yaakul maʼaayah daayman fi dabalaaytah fi kulla muddit hayaatah. 30 Wa be misil da fi kulla muddit hayaatah, Yuyakiin ligi riise samhe min malik Baabil.
1 Ləb ko̰ɓee lə Sedesias gə́ njekɔm’g jinaikara, mee ndɔ gə́ njekɔm’g dɔg lə naḭ gə́ njekɔm’g dɔg lé Nebukadnesar, mbai gə́ Babilɔn ree gə njérɔje ləa lai ree rɔ ne gə njé gə́ Jerusalem, yeḛ gaŋg no̰ dee béréré si keneŋ ləm, gə uba dɔndalje aḭ ne dɔ dee sub-sub ləm tɔ . 2 Deḛ d’aḭ dɔ ɓee-boo lé sub saar teḛ ləb ko̰ɓee’g lə Sedesias gə́ njekɔm’g dɔg-giree-kára ya.
3 Ndɔ gə́ njekɔm’g jinaikara lə naḭ gə́ njekɔm’g sɔ lé ɓoo-boo o̰ mee ɓee-boo’g ar nésɔ dəwje godo. 4 Bèe ɓa deḛ mbudu kəm ndògo-bɔrɔ gə́ gugu dɔ ɓee-boo lé ndá mbai gə njérɔje d’ḭ til’g teḛ gə rəw gə́ aw teḛ tarəw ɓee gə́ to mbuna ndògo-bɔrɔje gə́ joo gə́ to mbɔr loo-kamnaḭ’g lə mbai lé, loo gə́ Kaldeje d’aḭ dɔ ɓee-boo sub lé. Njékaḭje neelé d’aḭ gə rəw gə́ ndag-mbo’g . 5 Nɛ njérɔje gə́ Kalde korə goo mbai d’iŋgá mee ndag-loo gə́ Jeriko ndá njérɔje ləa lai sané pə rəa’g d’yá̰ njḛ̀. 6 Deḛ d’wa mbai d’aw səa rɔ mbai gə́ Babilɔn lé loo gə́ Ribla, ndá deḛ gaŋgta dəa’g keneŋ. 7 Ŋgalə Sedesias lé deḛ tḭja gwɔs dee kəmee’g ya, tɔɓəi deḛ tɔr guburu kəm Sedesias ləm, deḛ təa gə kúla lar gə́ kas ləm tɔ, d’aw səa Babilɔn .
Njé gə́ Babilɔn taa Jerusalem
Jer 39.8-10, Jer 52.12-30, 2SgI 36.17-218 Ndɔ gə́ njekɔm’g siri lə naḭ gə́ njekɔm’g mi gə́ to ləb ko̰ɓee lə Nebukadnesar, mbai gə́ Babilɔn gə́ njekɔm’g dɔg-giree-jinaikara lé Nebujaradan, ɓé-njéŋgəmlooje gə́ to kura lə mbai gə́ Babilɔn lé ree Jerusalem. 9 Yeḛ roo kəi lə Njesigənea̰ ləm, gə kəi lə mbai ləma, gə kəije lai gə́ Jerusalem ləm tɔ, tɔɓəi yeḛ tila pər dɔ kəije gə́ boo-boo’g lai tɔ. 10 Njérɔje lai gə́ Kalde gə́ d’aw gə ɓé-njéŋgəmlooje lé təd ndògo-bɔrɔ gə́ gugu dɔ Jerusalem lé kərm-kərm.
11 Nebujaradan, ɓée njéŋgəmlooje wa ges koso-dəwje gə́ nai mee ɓee-boo’g lé aw sə dee rɔ mbai gə́ Babilɔn ləm, gə ges njékulaje ləm tɔ. 12 Nɛ lé bèe kara ɓé-njéŋgəmlooje ya̰ dəwje gə́ na̰je gə́ to njéndooje d’unda mar deeje mba kar dee to njéndɔ-nduúje gə njḛ́dɔ-ndɔje tɔ.
13 Njé gə́ Kalde təd gajije gə́ ra dee gə larkas gə́ to mee kəi’g lə Njesigənea̰ ləm, gə néndaji pusuje ləma, gə bai-gel gə́ ka̰ togo rɔ gə́ ra gə larkas gə́ to mee kəi’g lə Njesigənea̰ ləm tɔ ndá d’odo larkas neelé d’aw ne Babilɔn . 14 Deḛ d’odo bai-girje ləm, gə əb-kuba-pərje ləm, gə kiaje ləm, gə baije ləma, gə nékulaje lai gə́ ra gə larkas gə́ d’aw ra ne kula lé ləm tɔ . 15 Ɓé-njéŋgəmlooje lé odo jo-larje ya tɔɓəi gə ka-larje, néje gə́ ra dee gə larlɔr, gə néje gə́ ra gə larnda lé tɔ.
16 Gajije gə́ joo ləm, gə bai-gel gə́ ka̰ togo rɔ ləma, gə néndaji gɔl pusuje gə́ Salomo̰ ra dee mbata kəi lə Njesigənea̰ ləm tɔ lé nékulaje lai gə́ ra gə larkas neelé d’as kwɔji kwɔi lə dee el. 17 Gaji gə́ kára lé ŋgalee as kəmkil dəw dɔg-giree-jinaijoo, mburṵ gə́ to dəa’g tar gə́ ra gə larkas lé ŋgalee as kəmkil dəw munda tɔ, loo gə́ gugu dɔ mburṵ lé ba̰də larkas gə néndaji kandə dḭ gə́ deḛ ra gə larkas lai lé to keneŋ, gaji gə́ njekɔm’g joo gə ba̰də larkas ləa kara to togə́bè ya tɔ.
18 Ɓé-njéŋgəmlooje wa Seraja gə́ to ŋgɔ-njekinjanéməs ləm, gə Soponi, njekinjanéməs gə́ njekɔm’g joo ləma, gə dəwje munda gə́ to njéŋgəm tarəwkəije ləm tɔ. 19 Tɔɓəi mee ɓee-boo’g lé yeḛ wa njékaa dɔ néje gə́ njérɔje d’isi gelee’g ləm, gə dəwje mi gə́ to barkəm njékwɔjita-kəmkàrje lə mbai gə́ d’isi mee ɓee’g ləm, gə njendaji-maktub lə ɓé-njérɔje gə́ d’ɔm kula ndaŋg ri dəwje gə́ mee ɓee’g jia’g ləma, gə dəw-mee-ɓeeje jia’g ləma, gə dəw-mee-ɓeeje rɔ-misa̰ gə́ yeḛ iŋga dee mee ɓee-boo’g ləm tɔ. 20 Nebujaradan, ɓé-njéŋgəmlooje wa dee aw sə dee rɔ mbai’d gə́ Babilɔn mee ɓee gə́ Ribla ya. 21 Mbai gə́ Babilɔn ar dee kunda dee tɔl dee Ribla dɔ naŋg gə́ Amat tɔ.
Gedalia gə́ to njeguburuɓee gə́ Juda lé
Jer 40.7–41.1822 Togə́bè ɓa d’wa ne Judaje ɓər mee ɓee’g lə dee d’aw ne sə dee əw. Bèe ɓa Nebukadnesar, mbai gə́ Babilɔn ar ges dəwje gə́ nai mee ɓee gə́ Juda lé d’isi ne gel Gedalia, ŋgolə Akikam’d gə́ to ŋgolə Sapan lé . 23 Loo gə́ ɓé-njérɔje, deḛ gə dəwje lə dee d’oo to gə́ mbai gə́ Babilɔn unda Gedalia gə́ njeguburuɓee ndá deḛ d’aw rəa’g mee ɓee gə́ Mispa, deḛ lé ri dee ɓa nee: Ismael, ŋgolə Netania ləm, gə Jokanan, ŋgolə Kareak ləm, gə Seraja, ŋgolə Tanumet, dəw gə́ Netopa ləma, gə Jaajania, ŋgolə Maakat ləm tɔ, deḛ gə dəwje lə dee. 24 Gedalia ula dee ta gə ndu manrɔ, deḛ ləm, gə dəwje lə dee ləm tɔ pana: Maji kar sí ɓəlje kuraje lə njé gə́ Kalde el, síje mee ɓee’g nee ya raje né arje mbai gə́ Babilɔn ndá seḭ a síje ne gə́ majee ya.
25 Nɛ naḭ gə́ njekɔm’g siri lé Ismael, ŋgolə Netania gə́ to ŋgolə Elisama, yeḛ gə́ gelee to mbai lé aw gə njérɔje dɔg ndá deḛ kunda Gedalia tɔlee ləm, gə Jibje gə njé gə́ Kalde gə́ d’isi səa Mispa ləm tɔ. 26 Togə́bè ɓa koso-dəwje lai un kudee dɔ njé gə́ gɔ-gɔ’g saar teḛ ne dɔ njé gə́ boo-boo’g ləm, gə ɓé-njérɔje ləm tɔ lé, d’ḭ d’aw Ejiptə mbata deḛ ɓəl njé gə́ Kalde tɔ .
D’ila Jojakḭ tar ləm, gə d’ula rɔnduba dəa’g Babilɔn ləm tɔ
Jer 52.31-3427 Ləb si gə́ ɓər lə Jojakḭ, mbai gə́ Juda gə́ njekɔm’g rɔ-munda-giree-siri mee ndɔ gə́ njekɔm’g rɔ-joo-giree-siri, lə naḭ gə́ njekɔm’g dɔg-giree-joo lé ɓa, Ebil-Merodak, mbai gə́ Babilɔn, mee ləb ko̰ɓee’g ləa gə́ dɔtar lé ɔr ne dɔ Jojakḭ, mbai gə́ Juda lé gə́ tar, aree unda loo kəi-daŋgai’g teḛ . 28 Yeḛ ulá ta gə meemaji ləm, ar kalimbai ləa ur dɔ kalimbaije’g lə mbaije gə́ d’isi səa Babilɔn ləm tɔ. 29 Yeḛ aree tɔr kubu-daŋgai rəa’g ya̰ tula kubuje gə́ raŋg ndá Jojakḭ sɔ səa né ndɔje kára-kára lai mee ndɔje gə́ yeḛ si ne kəmba lé tɔ. 30 Mbai lé odo néje gə́ yeḛ aw ndée aree gə ndɔje kára-kára lai gə́ yeḛ si ne kəmba lé ya.
