Al-Ruuh nazal fi l-talaamiiz
1 Wa fi yoom hana iid al-Khamsiin, kulla l-akhwaan gaaʼidiin sawa laammiin fi bakaan waahid. 2 Wa fajʼatan min al-sama, ansamaʼ hiss chadiid misil riih chadiide gaaʼide tanfukh wa mala al-beet al-humman gaaʼidiin foogah. 3 Wa chaafo cheyy yichaabih lisne al-naar chattato wa nazalo fi ayyi waahid minhum. 4 Wa ayyi naadum anmala be l-Ruuh al-Khudduus wa gamma yihajji be lukhkha aakhara be gudrat al-Ruuh da.
5 Wa fi l-wakit da, Madiinat al-Khudus malaane be Yahuud takhiyiin al-jo min kulla buldaan al-dunya. 6 Wa naas katiiriin simʼo al-haraka wa lammo fi l-bakaan al-akhwaan gaaʼidiin foogah. Wa alʼajjabo marra waahid achaan ayyi naadum simiʼ kalaamhum be lukhkhitah. 7 Wa barjalo bilheen wa alʼajjabo marra waahid. Wa gammo yihajju ambeenaathum wa yuguulu : «Al-naas al-yihajju dool ma min daar al-Jaliil walla ? 8 Kikkeef ayyi waahid minnina simiʼ humman yikallumu be lukhkhitna ? 9 Wa fi naas usutna min buldaan katiiriin misil al-Fartiya wa l-Maadi wa Ilaam. Wa fi sukkaan hana balad been al-Nahreen wa naas min daar al-Yahuudiiya wa min Kabbaduukiiya wa Buntus wa Aasiya 10 wa Firigiiya wa Bamfiiliya wa Masir wa min taraf Liibiya gariib le hillit al-Khayrawaan. Wa fi diifaan katiiriin jo min madiinat Rooma 11 wa fi naas Yahuud wa fi naas aakhariin dakhalo fi diin al-Yahuud. Wa fi naas waahidiin min jaziirat Kiriit wa min daar al-Arab. Wa aniina kullina gaaʼidiin nasmaʼoohum yihajju be lukhkhitna be l-ajaayib al-kubaar al-Allah sawwaahum.» 12 Wa kulluhum alʼajjabo wa barjalo wa gaaʼidiin yissaaʼalo ambeenaathum wa yuguulu : «Al-cheyy al-gaaʼid yabga da, maʼanaatah chunu ?» 13 Wa laakin naas waahidiin yichchammato le l-muʼminiin wa yuguulu : «Humman sakraaniin.»
Butrus hajja le l-naas
14 Butrus gamma maʼa l-rusul al-ihdaachar. Wa hu kallam le l-naas be hiss chadiid wa gaal : «Ya akhwaani al-Yahuud wa kulla l-diifaan al-gaaʼidiin fi Madiinat al-Khudus, asmaʼo kalaami wa nifassir leeku al-cheyy al-bigi. 15 Intu gultu al-naas dool sakraaniin. Wa da ma sahiih. Yaatu al-yaskar fi l-saaʼa tisʼa hana l-fajur ? 16 Wa laakin al-cheyy al-simiʼtuuh da, hu al-cheyy al-nabi Yuwiil kallam beyah. 17 Hu gaal :
<Fi l-zaman al-akhiir,
ana ninazzil Ruuhi fi kulla l-naas.
Wa da bas kalaam Allah.Awlaadku wa banaatku yitnabbaʼo
wa subyaanku yichiifu ruʼya
wa chiyyaabku yahlamo be hilim.
18 Wa fi l-zaman da,
abiidi wa khadiimi kula
ninazzil fooghum Ruuhi
wa yitnabbaʼo.
19 Wa nisawwi ajaayib foog fi l-sama
wa alaamaat tihit fi l-ard.
Wa l-naas yichiifu damm
wa naar wa dukhkhaan azrag.
20 Wa l-harraay tabga zarga
wa l-gamar yabga ahmar misil al-damm.
Wa da gubbaal yoom Allah ma yaji
wa hu yoom aziim wa majiid.
21 Wa ayyi naadum al-yadʼi
be usum Allah yanja.>
22 «Ya Bani Israaʼiil, asmaʼo kalaami ! Allah wassaf leeku sultit Isa al-min al-Naasira. Achaan beyah hu Allah sawwa aʼmaal kubaar wa ajaayib wa alaamaat fi usutku. Wa intu zaatku taʼarfuuh adiil. 23 Wa min awwal, Allah irif al-cheyy al-yabga. Wa be niiytah al-saabte, Allah sallam leeku Isa. Wa intu astafagtu maʼa l-naas al-fasliin le taktuluuh fi l-saliib. 24 Wa laakin Allah baʼasah min ust al-maytiin wa dammar taʼab al-moot achaan ma mumkin al-moot yinnasir foogah. 25 Wa l-nabi Dawuud hajja beyah fi l-Kitaab wa gaal :
<Chift Allah daayman giddaami.
Achaan hu gaaʼid be zeenaayti,
ana ma nittartaʼ.
26 Wa fi chaan da, galbi yafrah
wa lisaani yikhanni be farah.
Wa jismi yargud be acham
27 achaan inta ma tikhalliini fi ust al-maytiin.
La, inta ma tikhalli janaazit abdak al-Khudduus
tabga turaab.
28 Inta arraftini derib al-haya
wa tantiini farah be katara fi hadaratak.>
29 «Ya l-akhwaan, khalli niʼooriiku be kalaam waadih kadar jiddina Dawuud maat wa dafanooh wa khaburah gaaʼid fi hillitna lahaddi l-yoom. 30 Dawuud kaan nabi. Wa hu irif kadar Allah halaf leyah wa gaal kadar hu yukhutt waahid min zurriiytah fi kursi al-malik. 31 Wa Dawuud chaaf buʼaas al-Masiih min zamaan wa akkadah wa gaal kadar Allah ma yikhalli al-Masiih fi ust al-maytiin wa la yikhalli janaaztah tabga turaab.
32 «Wa Isa da, Allah baʼasah wa aniina chifnaah wa kullina chuhuud leyah. 33 Wa Allah rafaʼ Isa wa gaʼʼadah fi jambah fi nussah al-zeenaay. Hassaʼ Allah abuuh antaah al-Ruuh al-Khudduus al-waaʼadaana beyah min zamaan wa Isa nazzalah foogna. Wa be misil da bas, al-cheyy al-intu gaaʼidiin tichiifuuh wa tasmaʼooh bigi. 34 Wa Dawuud da, hu ma anrafaʼ fi l-sama. Hu al-naadum al-gaal : ‹Allah hajja le siidi al-malik wa gaal : <Agood be nussi al-zeenaay 35 lahaddi nukhutt udwaanak tihit rijileenak.>›
36 «Khalaas, khalli ayyi naadum min Bani Israaʼiil yaʼarif bala chakak kadar Isa al-intu kataltuuh fi l-saliib, Allah jaʼalah siidku al-Masiih !»
Naas katiiriin aamano
37 Wa wakit al-naas simʼo al-kalaam da, galibhum anjarah marra waahid wa saʼalo Butrus wa l-rusul al-aakhariin wa gaalo : «Ya akhwaanna, waajib nisawwu chunu ?» 38 Wa Butrus radda leehum wa gaal : «Tuubu min zunuubku wa ayyi waahid minku yikhattusuuh be usum Isa al-Masiih. Wa Allah yakhfir leeku zunuubku wa yantiiku al-Ruuh al-Khudduus. 39 Achaan Allah gaal hu yanti al-baraka di leeku wa le iyaalku wa le kulla l-naas al-gaaʼidiin fi bakaan baʼiid, aywa le ayyi naadum al-Rabbina Allah yinaadiih.»
40 Wa Butrus gaaʼid yachhad le Isa giddaam al-naas wa hajja leehum kalaam katiir achaan yijiibhum fi l-derib. Hu gaal : «Tuubu wa tanjo. Ma titaabuʼu naas wakitna al-muwaddiriin dool.»
41 Wa l-naas al-aamano be kalaamah khattasoohum. Wa fi l-yoom da, adad al-naas al-aamano wa l-lammo maʼa l-muʼminiin 3 000 naadum. 42 Wa be niiye waahide kulla l-muʼminiin gammo yinkarbu fi taʼliim al-rusul wa l-haya al-akhawiiye wa acha al-Masiih wa l-salaawaat. 43 Wa Allah anta ajaayib wa alaamaat katiiriin le l-rusul wa khoof dakhal fi guluub al-naas kulluhum. 44 Wa kulla l-muʼminiin induhum niiye waahide wa ayyi naadum yajʼal maalah misil maal al-akhwaan. 45 Wa gaaʼidiin yibiiʼu arduhum wa khumaamhum le yantu gurus le ayyi naadum hasab al-hu hawjaan leyah. 46 Wa kulla yoom, gaaʼidiin yilimmu fi beet Allah wa yilʼachcho sawa fi buyuuthum be farah wa galib mukhlis. 47 Wa gaaʼidiin yachkuru Allah wa kulla l-naas radyaaniin beehum. Wa kulla yoom, al-Rabb gaaʼid yiziid adad al-muʼminiin wa yinajji naas ziyaada.
Ndɔ ree lə Ndilmeenda lé
1 Loo gə́ kàr ndɔ Pa̰dekɔt teḛ mba̰ ndá deḛ lai d’wa dɔ na̰ loo kára ba . 2 Léegəneeya né ḭ dara keaa ɓar asəna gə lel-boo taa mee kəi gə́ d’isi keneŋ lé pəl-pəl. 3 Yen ŋga ndo̰ néje asəna gə ndo̰ pər teḛ kəm dee’g təsərə-təsərə kai na̰ d’aar dɔ dee’g kára-kára lai. 4 Ndilmeenda taa meḛ dee pəl-pəl ar dee pa tapa dəwje gə́ raŋg ɓəd-ɓəd to gə́ Ndil ɓa ar dee pa ya.
5 Jibje gə́ to mbáje gə́ d’ḭ ginkoji dəwje gə raŋg gə́ dɔ naŋg nee, d’isi Jerusalem, deḛ to majikojije ya. 6 Loo gə́ deḛ d’oo kaa né gə́ ɓar lé ndá boo-dəwje d’aḭ yi-i-i ree keneŋ, nɛ d’aar dɔ na̰’d jim mbata nana kara ta oso mbia’g gə ta kojee-kojee. 7 Kaar dee wa dee paḭ-paḭ ar ɓəl ra dee kədm-kədm ndá d’ula na̰ pana: Aa ooje, dəwje nee gə́ pata lé see deḛ lai to gə́ njé gə́ Galile el wa. 8 See to gə́ ban ɓa jeḛ j’oo ta ta dee’g gə ta koji sí koji sí bèe wa. 9 Jeḛ n’toje Partəje gə Medəje gə Elamje ləm, gə deḛ gə́ d’ḭ Mesɔpotami gə Jude gə Kapadɔs gə Po̰t gə Asi 10 gə Prigi gə Pampili gə Ejiptə ləm, gə njé gə́ dɔ naŋg gə́ Libi gə́ to mbɔr Sirèn’g ləma, gə njé gə́ Rɔm kara d’aar sə sí na̰’d ləm tɔ lé Jibje ləm, gə deḛ gə́ tel rɔ dee gə́ Jibje ləm, 11 gə Kretəje ləma, gə Arabəje ləm tɔ lé see j’aar na̰’d j’oo ndu dəwje neelé d’ɔr gin néra Ala gə́ maji dum gə ta koji sí koji sí to gə́ ban ɓa bèe wa.
12 Kaar dee wa dee paḭ ar takə̰ji dum dɔ dee ndá deḛ d’ula na̰ pana: See gelee ban ɓa togə́bè wa.
13 Nɛ njé gə́ raŋg kogo dee pana: Kido gə́ mḭ ɓa rusu meḛ dee.
Mber kila lə Piɛrə
14 Yen ŋga Piɛrə gə deḛ gə́ dɔg-gir-dee-kára lé d’ɔr rɔ dee d’aar ndá Piɛrə ila boo-ndia naŋg pata pana: Seḭ Jibje gə seḭje lai gə́ sije Jerusalem lé maji kar sí gərje gao ləm, undaje mbi sí maji ooje ne ta ləm ləm tɔ! 15 Dəwje neelé to kido ɓa ra dee to gə́ seḭ la̰jije taree meḛ sí’g togə́bè lé el mbata kàr sí tuga dara gə́ tar ɓəi. 16 Nɛ né gə́ ra dee lé njetegginta gə́ ria lə Joɛl pa taree kédé pana:
17 Ala pana: ndɔ gə́ rudu ndəa a gə kun ɗiao lé
M’a kɔm Ndilm dɔ dəwje’g lai gə loo-loo.
Ndá ŋgan síje gə́ diŋgam gə njé gə́ dené d’a tegginta ləm,
Basaje lə sí d’a koo né gə némḭdije lé ləma,
Ɓugaje lə sí d’a koo né gə nije ləm tɔ.
18 Tɔgərɔ ya, mee ndəa’g neelé, m’a kɔm Ndilm dɔ kuraje’g ləm gə́ diŋgam, gə njé gə́ dené,
Ndá d’a tegginta tɔ.
19 M’a kar néje gə́ dumkoo teḛ mee dara gə́ tar ləm,
Nétɔjije d’a teḛ dɔ naŋg nee ləm tɔ:
Məs ləm, gə pər ləma, gə sa pər gə́ uba ŋgɔg-ŋgɔg ləm tɔ.
20 Kàr a tel ndul njudu-njudu ləm,
Naḭ a tel kas to gə́ məs bèe ləm tɔ
Ɓad ɓa kar ndɔ lə Mbaidɔmbaije a teḛ ɓəi,
A to ndɔ gə́ boo ləm, gə ndɔ nduba rɔ ləm tɔ.
21 Yen ŋga nana ɓa gə́ a ɓar ri Mbaidɔmbaije ndá a kaji.
22 Seḭ Israɛlje, ooje ta neelé maji. Jeju gə́ Najaret, dəw nee gə́ Ala ɔr goo ta ləa kəm sí’g aree ra ne némɔrije ləm, gə nédumkooje ləma, gə nékunda rɔ ləa gə́ yeḛ unda ne kəm sí’g ləm tɔ lé to néje gə́ seḭ nja gərje gao ya. 23 Dəw neelé seḭ uláje ji njémeeyèrje’g, ɗareeje ne kaar kag’d, gə goo rəw gə́ Ala nja wɔji mée’g kédé gə́ dɔtar . 24 Nɛ Ala nja aree unda loo teḛ dan njé gə́ d’wəi’g, aree ti kúla lə yoo rəa’g mbata yoo lé askəm kwá ga̰-ga̰ gə dɔrea el . 25 Mbata Dabid pata wɔji ne dəa pana:
Neḛ lé n’orè kəm neḛ sḭ dɔ Mbaidɔmbaije’g ta-ta
Mbata yeḛ aar dɔ jikɔl neḛ’g mba kar né kára kara yə ŋgira neḛ el.
26 Gelee gə́ nee ɓa n’isi ne dan rɔlel’g ləm,
Ndo̰ neḛ si ne dan boo-rɔkal’g ləma,
Darɔ neḛ kara a si ne lɔm, kar neḛ n’unda mee neḛ yel gə́ dɔi’g ya ləm tɔ.
27 Mbata i a kya̰ neḛ ɓee lə njé gə́ d’wəi’g lé el ləm,
Njemeenda ləi lé i a kyá̰ karee unda naŋg ndəs el ləm tɔ.
28 I ar neḛ n’gər kila-rəwje gə́ ka̰ kisi ne kəmba lé gao ləm,
Koo gə́ n’ooi no̰ neḛ’g lé kara a kar neḛ nda ne mee neḛ kaḭ ya ləm tɔ .
29 Ŋgakɔmje gə́ dəwje, maji kam m’ula sí woḭ, ta gə́ wɔji dɔ ka síjeḛ Dabid lé yeḛ wəi ləm, deḛ dubee ləma, ar dɔɓaree to mbuna sí’g nee ya saar teḛ ɓogənè ɓəi ləm tɔ. 30 Yeḛ lé to gə́ njetegginta ləm, yeḛ gər gao, Ala nja man rəa aree mba kar ŋgokea kára mbuna ŋgakeaje’g si kalimbai’g ləa tar gao ya . 31 Teḛ dɔkumbwa’g lə Kristi lé Dabid oo pa taree kédé pana:
D’a kuba kankəmrea kyá̰ ɓee lə yoo el ləm,
Darea kara a kunda naŋg ndəs el ləm tɔ.
32 Yee ɓa to Jeju neelé gə́ Ala aree unda loo teḛ loo-yoo’g lé, jeḛ lai n’to gə́ njékɔrgootareeje ya. 33 Ala unee gə jikɔlee aree iŋga Ndilmeenda gə goo ndukun gə́ Bɔ-dəwje un ne ndia aree ləm, yeḛ ar Ndilmeenda lé ree taa meḛ dəwje pəl-pəl to gə́ seḭ ooje ne gə kəm sí gə mbi sí ləm tɔ. 34 Mbata Dabid kara ḭ aw dara el ya ɓəi nɛ yeḛ nja pa taree gə təa pana:
Mbaidɔmbaije lé ula Mbai ləm pana:
Si dɔ jikɔlm’g
35 Saar mba karm m’ar njéba̰je ləi
Tel to nétura-gɔl-kɔm ləi lé .
36 Bèe ndá maji kar ŋgaka Israɛlje lai lé gər gao, to gə́ Jeju nee gə́ seḭ ɗareeje lé Ala nja undá gə́ Mbaidɔmbaije ləm, gə Kristi lé ləm tɔ.
Njémeekunje gə́ dɔtar
37 Loo gə́ deḛ d’oo ta neelé ndá ɓəŋgərə dee ti dus ar dee dəji Piɛrə gə njékaḭkulaje gə́ raŋg pana: Ŋgako̰ síjeḛ gə́ dəwje see j’a ra banwa.
38 Piɛrə ila dee keneŋ pana: Waje ndòo rɔ sí dɔ kaiya’g lə sí ləm, ar deeje ra sí batɛm gə ri Jeju Kristi ləm tɔ mba kar mée ti mbidi dɔ kaiyaje’g lə sí. Bèe ɓa seḭ a kiŋgaje ne Ndilmeenda gə́ d’wɔji-kwɔji kar sí gə́ kar lé ya. 39 Mbata ndukun lé wɔji dɔ sí-seḭ ləm, gə dɔ ŋgan síje ləma, gə dɔ deḛ lai gə́ d’isi ŋgərəŋ, deḛ lai gə́ Ala lə sí a gə ɓar dee gə mbəa lé ləm tɔ.
40 Piɛrə pa taje gə́ raŋg bula ɔm dɔ’g ɓəi ndəji dee ne ləm, man dee ne ləm tɔ pana: Saaje rɔ sí rɔ ginkoji dəwje gə́ dɔ naŋg nee gə́ njéra néje gə́ yèr neelé ɓó gə ajije ne ya.
41 Deḛ gə́ taa ta ləa lé d’aree ra dee batɛm. Ndá mee ndəa’g neelé bula lə njémeekunje ḭ dɔ maree’g as tɔl-dɔg-loo-munda d’ɔm dɔ mar deeje’g. 42 Deḛ d’wa meḛ dee kɔgərɔ dɔ ta gə́ njékaḭkulaje ndoo dee lé, d’wa sə dee dɔ na̰ ləm, deḛ d’o̰ sə dee muru ləma, deḛ ra sə dee tamaji na̰’d ləm tɔ.
43 Deḛ kára-kára lai meḛ dee to kərm ndá njékaḭkulaje ra néje gə́ dum kəm dəwje ləm, gə némɔrije ləm tɔ. 44 Deḛ lai gə́ d’un meḛ dee lé deḛ ra ɓee loo kára ba ləm, d’ɔm néje lə dee na̰’d loo kára ba ləm tɔ . 45 Deḛ ndogo dɔ naŋgje lə dee ləm, gə némajije lə dee ləm tɔ ɓa deḛ lai kai na̰ laree gə mba kar nana kara iŋga né gə́ yeḛ aw ndée. 46 Ndɔje kára-kára lai lé deḛ d’aw na̰’d kəi-Ala’g ta teg-teg ləm, d’aw kəi lə na̰ d’o̰ muru na̰’d gə rɔlel gə meendakaḭ ləm tɔ. 47 Deḛ pidi ne Ala ləm, deḛ taa kəm dəwje rəgm ləm tɔ. Ndá deḛ gə́ d’aji lé Mbaidɔmbaije orè ne mareeje gə́ Eglisə’g gə ndəa-ndəa.
