Danyaal wa rufgaanah fi beet al-malik
1 Wa fi l-sana al-taalta hana hukum Yahuuyakhim malik mamlakat Yahuuza, khalaas ja Nabuukhadnasar malik Baabil wa haasar Madiinat al-Khudus. 2 Wa l-Rabb sallam Yahuuyakhim malik Yahuuza fi iideen Nabuukhadnasar. Wa Nabuukhadnasar karab al-malik wa chaal min al-mawaaʼiin al-gaaʼidiin fi beet Allah wa waddaahum fi Baabil fi beet ilaahaatah. Wa khatta al-mawaaʼiin dool fi l-makhazan hana beet ilaahaatah.
3 Wa baʼad da, al-malik Nabuukhadnasar amar kabiir khaddaamiinah al-usmah Achfinaaz achaan yijiib leyah subyaan min Bani Israaʼiil min zurriiyit al-malik aw min iyaal al-naas al-muhimmiin fi l-balad. 4 Wa l-subyaan dool yukuunu ma induhum ayyi eeb wa yaʼajubu al-een wa induhum hikma wa maʼrafa katiire. Wa yagdaro yafhamo wa yilʼallamo wa muwaafgiin le l-khidme fi gasir al-malik. Wa yiʼallumuuhum lukhkhat al-Baabiliyiin wa kutubhum. 5 Wa l-malik gataʼ leehum akil yoomi wa kulla yoom, yantuuhum akil wa khamar min tarabeezit al-malik. Wa yiʼallumuuhum talaata sana wa baʼad da, yukuunu fi khidimtah. 6 Wa min been al-subyaan dool, fiyah subyaan min gabiilat Yahuuza wa humman Danyaal wa Hananya wa Michayiil wa Azarya. 7 Wa kabiir al-khaddaamiin khatta leehum asaame aakhariin. Le Danyaal sammaah Beltachaasar wa le Hananya sammaah Chadraak wa le Michayiil sammaah Michaak wa le Azarya sammaah Abdalnagu.
8 Wa Danyaal chaal niiye ma yinajjis nafsah be l-akil wa l-khamar al-yantuuh leehum min tarabeezit al-malik. Wa talab min kabiir al-khaddaamiin achaan ma yajburah fi l-cheyy al-yinajjisah. 9 Wa l-Rabb antaah le Danyaal al-rida wa l-rahma hana kabiir al-khaddaamiin. 10 Wa be da kula, al-kabiir da gaal le Danyaal : «Ana khaayif min siidi al-malik achaan hu bas al-gataʼ leeku al-akil wa l-charaab. Wa kan yichiifku intu baatliin ziyaada min al-subyaan al-aakhariin al-gadurku, hu yagtaʼ raasi be sababku intu.»
11 Wa kabiir al-khaddaamiin khatta muraakhib foog Danyaal wa Hananya wa Michayiil wa Azarya. Wa Danyaal hajja leyah wa gaal : 12 «Ya sayyidi, min fadlak jarrib abiidak le muddit achara yoom. Antiina naakulu min al-khudrawaat bas wa almi nacharbo. 13 Wa baʼad da, chiif al-faraga ambeenna aniina wa l-subyaan al-aakhariin al-gaaʼidiin yaakulu akil al-malik. Wa khalaas, sawwi maʼa abiidak misil inta chiftah.» 14 Wa l-muraakhib khassad be l-kalaam da wa jarrabaahum le muddit achara yoom.
15 Wa baʼad achara yoom, Danyaal wa rufgaanah sihhithum anchaafat samha wa bigo sumaan min kulla l-subyaan al-aakhariin al-gaaʼidiin yaakulu akil al-malik. 16 Wa khalaas, al-muraakhib baddal al-akil wa l-khamar al-magtuuʼ leehum be khudrawaat bas. 17 Wa l-Rabb antaahum le l-subyaan al-arbaʼa dool maʼrafa wa agul fi kulla l-kutub wa l-hikma. Wa Danyaal yaʼarif yifassir al-ruʼya wa l-hilim kula.
18 Wa wakit al-waʼad al-yigaabulu foogah al-malik tamma khalaas, kabiir al-khaddaamiin waddaahum wa gaddamaahum le l-malik Nabuukhadnasar. 19 Wa l-malik kallam maʼaahum wa fi kulla l-subyaan, ma ligi naas induhum maʼrafa misil Danyaal wa Hananya wa Michayiil wa Azarya. Wa hu chaalaahum maʼaayah wa antaahum masʼuuliiye. 20 Wa wakit al-malik saʼalaahum min ayyi cheyy, ligaahum induhum fihim wa hikma achara marraat ziyaada min kulla l-sahhaariin wa l-chawwaafiin al-gaaʼidiin fi mamlakatah. 21 Wa Danyaal gaʼad lahaddi l-sana al-ja foogha al-malik Kuurach wa chaal al-muluk.
Daniel deḛ gə kuramareeje d’isi Babilɔn
1 Ləb ko̰ɓee lə Jojakim, mbai gə́ Juda gə́ njekɔm’g munda lé Nebukadnesar, mbai gə́ Babilɔn aḭ dɔ ɓee gə́ Jerusalem sub gə rɔ . 2 Mbaidɔmbaije ya ya̰ Jojakim, mbai gə́ Juda lé jia’g ləm, ya̰ ges nékulaje gə́ to mee kəi-Ala’g jia’g ləm tɔ. Nebukadnesar odo nékulaje neelé aw ne mee ɓee gə́ Sineyar mee kəi-magə’d ləa, tɔɓəi yeḛ ɔm dee mee kəi-nébaoje’g lə magə ləa tɔ .
3 Mbai lé ula Aspenaj gə́ to njekaa dɔ néje gə́ mee kəi’g ləa lé mba karee ree gə Israɛlje gə́ na̰je gə́ gel deḛ gə́ mbai əsé gə́ to kojikəije: 4 basaje gə́ dəb rɔ dee ya̰ maree el ləm, kəm dee turu sia̰-sia̰ ləm, to njékəmkàrje gə njégosonégərje ləm, deḛ gə́ ndoo né gər yaa̰ ləma, deḛ gə́ d’askəm ra kula mee kəi-mbai’g lə mbai ləm tɔ ndá d’a ndoo dee gosonégər gə takɔji lə Kaldeje. 5 Mbai lé wɔji rəw mba kai dee nésɔ gə́ to nésəa-yeḛ ləm, gə mán-nduú gə́ mḭ gə́ yeḛ nja aw ai ləm tɔ gə ndɔ dee ndɔ dee, mbata yeḛ wɔji-kwɔji kul dee togə́bè as ləb munda ɓa a kɔm kula lə mbai ji dee’g kar dee ra ɓəi.
6 Deḛ gə́ to ginkoji Judaje mbuna deḛ gə́ d’ɔr dee lé ri dee ɓa nee: Daniel gə Hanania gə Mikaɛl gə Ajaria. 7 Njekaa dɔ néje gə́ mee kəi’g lə mbai lé unda ri dee togə́bè: Daniel lé yeḛ unda ria lə Belsasar ləm, Hanania lé yeḛ unda ria lə Sadrak ləm, Mikaɛl lé yeḛ unda ria lə Mesak ləma, Ajaria lé yeḛ unda ria lə Abed-Nego ləm tɔ.
Basaje neelé mbad sɔ nésɔ lə mbai lé
8 Daniel wɔji mée’g njaŋg gə mba kar rəa mina̰ mbata lə nésɔ lə mbai el ləm, gə mbata lə mán-nduú gə́ mḭ gə́ mbai aw ai lé el ləm tɔ ndá yeḛ ra ndòo rɔ njekaa dɔ néje gə́ mee kəi’g lə mbai gə mba karee ɔsee ɓɔḭ-ɓɔḭ dɔ né gə́ a kar rəa mina̰ ne’g lé el. 9 Ala ar Daniel taa kəm njekaa dɔ néje gə́ mee kəi’g lə mbai lé ləm, aree to majikoji kəmee’g ləm tɔ. 10 Njekaa dɔ néje gə́ mee kəi’g lə mbai lé ula Daniel pana: Ma m’ɓəl mbai ləm gə́ to dəw dɔm lé mbata yeḛ nja ɓa wɔji né gə́ kəm kar sí sɔje gə aije. See gelee ban ɓa seḭ ndigije kaareeje oo to gə́ kwɔji sí tɔ kɔrəm-kɔrəm unda ka̰ basa mar síje gə́ ləb dee as sə sí lé ɓəi wa. Seḭ a karje taree oso dɔm-ma’g kəm mbai’g lé karee gaŋg ne dɔm ya.
11 Yen ŋga Daniel ula kura lə njekaa dɔ néje gə́ mee kəi’g lə mbai gə́ yeḛ ɔm kula kaa dɔ Daniel gə Hanania gə Mikaɛl gə Ajaria jia’g lé pana: 12 Jeḛ n’raje ndòo rɔi’g mba kari naa kuraje ləi gə nésɔje gə́ to kamnaḭje gə mán gə́ kari ba ya as ndɔ dɔg oo. 13 Gée gə́ gogo i a tən kəm síjeḛ gə ka̰ basa mar síje gə́ d’usɔ nésɔ lə mbai ɓəi ndá i a ra gə kuraje ləi gə goo né gə́ i a koo gə kəmi lé ya ɓəi.
14 Yeḛ ndigi sə dee dɔ né gə́ deḛ dəjee’g lé ndá yeḛ naa dee as ndɔ dɔg tɔ. 15 Loo gə́ ndɔ dɔg lé as mba̰ ndá kəm dee-deḛ turu sia̰-sia̰ ləm, rɔ dee kara ər ndɔl-ndɔl ləm tɔ unda basa mar deeje lai gə́ d’usɔ nésɔ lə mbai lé ya. 16 Gelee gə́ nee ɓa kura gə́ njekaa dɔ dee lé ya̰ goo nésɔ gə mán-nduú gə́ mḭ gə́ wɔji dɔ dee ndá yeḛ ar dee kamnaḭje lé ya. 17 Basaje gə́ sɔ neelé Ala nja ar kəm dee inja dɔ négər’g ləm, ar dee to ne njégosonégərje gə́ wɔji dɔ maktubje gə dɔ kəmkàr’g ləm tɔ, Daniel kara askəm gər gin némḭdije gə nénije lai tɔ.
18 Ndɔ gə́ mbai Nebukadnesar wɔji mba kar dee d’aw rəa’g gə basaje lai neelé as lée’g mba̰ ndá njekaa dɔ néje gə́ mee kəi’g lə mbai lé aw sə dee nea̰’d. 19 Mbai lé wɔji sə dee ta, ndá mbuna basaje’g lai neelé dəw kára kara gə́ to asəna gə Daniel, gə Hanania, gə Mikaɛl, gə Ajaria lé godo. Togə́bè ɓa deḛ d’andə ne loo kula’g lə mbai lé. 20 Né gə́ rara gə́ wɔji dɔ kəmkàr gə gosonégər gə́ mbai dəji dee ta dɔ’g ndá yeḛ oo to gə́ deḛ d’ur dɔ njéra némɔrije’g gə njétən kéréméje lai gə́ d’isi ɓeeko̰’g ləa lé as gɔl dɔg ya.
21 Togə́bè ɓa Daniel si ne keneŋ saar teḛ ne ləb ko̰ɓee gə́ dɔtar lə mbai gə́ ria lə Sirus lé.
