Afu al-deen
1 Fi kulli sabʼa sana, aʼafo al-duyuun. 2 Wa daahu kikkeef tisawwu. Ayyi naadum al-dayyan naadum, khalli yaʼafa leyah al-deen da. Wa ma tidaayig rafiigak aw akhuuk achaan al-deen da Allah bas gaal aʼafooh. 3 Wa intu tagdaro tidaayugu al-ajaanib wa laakin aʼafo duyuunku al-fi bakaan akhwaanku.
4 Wa fi kulli haal, ma fi masaakiin fi usutku achaan Allah Ilaahku yikattir foogku al-baraka fi l-balad al-hu yantiiha leeku warasa wa tamchu tichiiluuha. 5 Wa da, illa kan tasmaʼo kalaam Allah Ilaahku wa tahfado wa titabbugu kulla l-wasaaya al-ana naamurku beehum al-yoom. 6 Achaan Allah Ilaahku yibaarikku misil hu gaalah leeku. Wa be da, intu tidayyunu umam katiiriin. Wa laakin intu ma tihtaajo lahaddi tiddayyano wa intu tagdaro fi umam katiiriin wa laakin umma tagdar foogku ke ma fi.
7 Wa kan fi masaakiin min akhwaanku saakniin fi waahide min hillaalku fi l-balad al-antaaha leeku Allah Ilaahku, khalli guluubku ma yabgo masaakiin wa iideeku ma yabgo gawiyiin le akhwaanku al-masaakiin. 8 Wa laakin aftaho leehum iideeku wa dayyunuuhum hasab al-cheyy al-humman muhtaajiin leyah. 9 Angarʼu, ma tukhuttu fi ruuseeku afkaar al-ma naafʼiin wa tuguulu kadar al-sana al-saabʼe hana afu al-deen garrabat. Wa tabgo jafiyiin le akhwaanku al-masaakiin wa taabo ma tantuuhum cheyy. Wa humman yachkuuku giddaam Allah wa intu tabgo muznibiin. 10 Antuuhum be galib abyad wa bala nadaama achaan be sabab da, Allah Ilaahku yibaarikku fi kulla cheyy al-tisawwuuh wa fi kulla khidmitku. 11 Wa daayman yukuun fi masaakiin fi ust al-balad wa achaan da, ana nantiiku al-amur da wa nuguul leeku : «Aftaho iideeku le akhwaanku wa le l-taʼbaaniin wa le l-masaakiin al-fi baladku.»
Atigiin al-abiid al-Ibraaniyiin
12 Kan raajil aw mara min akhwaanku al-Ibraaniyiin baaʼ nafsah leeku, khaddumuuh sitte sana misil abid wa laakin fi l-sana al-saabʼe, aʼatuguuh wa khallu yamchi hurr. 13 Wa wakit taʼatuguuh, ma tikhalluuh yamchi iideenah yaabis. 14 Wa antuuh hadaaya be galib abyad min al-khanam wa l-gameh wa l-khamar. Wa l-cheyy al-tantuuh da, jaayi min barakat Allah Ilaahku al-antaaha leeku. 15 Wa fakkuru kadar kuntu abiid fi balad Masir wa Allah Ilaahku fadaaku. Wa fi chaan da, al-yoom ana nantiiku al-amur da.
16 Wa laakin akuun al-abid yuguul leek : «Ana ma namchi min bakaanak achaan ana niriidak inta siidi wa niriid iyaalak.» Wa l-abid da gaaʼid murtaah fi bakaanak. 17 Fi l-bakaan da, chiil mukhras wa khutt adaanah fi l-baab wa giddaha wa khalaas, hu yagood yakhdim leek ila l-abad. Wa le khaadmak kula, sawwi leeha nafs al-cheyy.
18 Wa khalli ma yabga leek gaasi wakit taʼatigah wa yamchi hurr min bakaanak achaan hu khadam leek sitte sana wa l-khidme al-hu sawwaaha tabga marrateen fi l-khidme hana l-naadum al-muʼajjar. Wa Allah Ilaahak yibaarikak fi kulla cheyy al-tisawwiih.
Khassisiin awlaad al-bikir
19 Wa khassusu le Allah Ilaahku kulla awlaad al-bikir al-dukuura min bagarku wa khanamku. Wa ma takhdumu be wald al-bikir hana bagarku wa ma tagtaʼo suuf wald al-bikir hana khanamku. 20 Wa sana baʼad sana, aakuluuh intu wa aayilaatku giddaam Allah Ilaahku fi l-bakaan al-hu yaʼazilah.
21 Wa kan indah eeb aw yadlaʼ aw amyaan aw mukhalgan min ayyi bakaan, ma tigaddumuuh dahiiye le Allah Ilaahku. 22 Aakuluuh fi l-hillaal al-intu saakniin fooghum. Wa l-taahir wa l-nijis kula yagdar yaakul minnah misil yaakulu al-khazaal aw ayyi seed aakhar. 23 Wa laakin ma taakulu al-damm, daffuguuh fi l-turaab misil almi.
Ləbje gə́ siri-siri lé to ləb kɔr ɓaŋg dɔ dəwje’g
1 Ləbje gə́ siri-siri lé to ləb kɔr ɓaŋg dɔ njéɓaŋje’g lə sí. 2 Aa ooje, loo kaa dɔ rəw kɔr ɓaŋg dɔ’g lé ɓa nee: Loo gə́ d’a kila mber kɔr ɓaŋg gə́ ka̰ kula ne rɔnduba dɔ Njesigənea̰’g ndá dəw gə́ rara gə́ maree toná né lé a kɔr ɓaŋg neelé dɔ ŋgokea̰’g lé ɓó yeḛ a kɔsee ɓɔḭ-ɓɔḭ karee uga ɓaŋg gə́ to dəa’g lé el. 3 Seḭ a kasjekəm kɔsje dəw-dɔ-ɓee ɓɔḭ-ɓɔḭ ya, nɛ ɓaŋg lə sí gə́ to dɔ ŋgoko̰ sí’g lé seḭ a kya̰je gée kaareeje.
4 Bèe ɓa njendoo a godo ne mbuna sí’g mbata Njesigənea̰ a tɔr ndia dɔ sí’g mee ɓee gə́ Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ a kar sí gə́ né ka̰ sí lé, 5 loo gə́ seḭ a tədje kag ndukun lə Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ dɔ godnduje lai gə́ ma m’un m’ar sí ɓogənè gə mba ra née gə ŋgaŋgee béréré-béréré ya. 6 Mbata Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ a tɔr ndia dɔ sí’g to gə́ yeḛ ula sí ne lé ndá ginkoji dəwje gə raŋg bula d’a tona sí né, nɛ seḭ a tona deeje né el, seḭ a ko̰je dɔ ginkoji dəwje gə raŋg bula nɛ deḛ d’a ko̰ dɔ sí el tɔ.
7 Ɓó lé dan sí’g ɓa njendoo kára mbuna ŋgako̰ síje’g si mee ɓee-boo’g lə sí, dɔ naŋg gə́ Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ ar sí lé ndá seḭ a kunje kəm sí rəw dɔ njéndoo’g lé el ləm a karje ji sí tɔ gag-gag dəa’g el ləm tɔ . 8 Nɛ seḭ a kya̰je meḛ ji sí tag kaareeje ya ləm, seḭ a kaareeje tona sí né gə́ ban-ban gə́ yeḛ aw ndée ya ləm tɔ. 9 Undaje kəmkàr dɔ rɔ sí’g nà meeyèr a taa meḛ sí kar sí pajena: Ləb gə́ njekɔm’g siri gə́ to ləb kɔr ɓaŋg lé sí ree dəb ŋga! Undaje kəmkàr dɔ rɔ sí’g nà a kulaje kəm sí na̰’d sir dɔ ŋgoko̰ sí’d gə́ njendoo lé gə mba kɔgee ne né. Yeḛ a no̰ rəa dɔ sí’g no̰ Njesigənea̰’g ndá ta a kwa dɔ sí. 10 Areeje né ndá no̰je ne rɔ sí gə meḛ sí gə́ majel dəa’g el, mbata gə goo meemaji gə́ togə́bè lé ɓa, Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ a tɔr ne ndia dɔ kulaje lai’d gə́ seḭ raje lé. 11 Daŋ’dje d’a lal mee ɓee lə sí el, gelee gə́ nee ɓa m’ar sí ne godndu gə́ nee m’pana: Seḭ a kya̰je meḛ ji sí tag karje ŋgako̰ síje ləm, gə njéndooje ləma, gə daŋ’dje ləm tɔ gə́ to mee ɓee’g lə sí lé .
12 Ɓó lé dəw kára mbuna ŋgako̰ síje’d gə́ to Ǝbrə, lé to diŋgam əsé dené ɓa aw rab rəa ɓər mee kəi’g lə sí ndá yeḛ a ra kula kar sí as ləb misa̰, nɛ ləb gə́ njekɔm’g siri ndá seḭ a kya̰je gée kaareeje aw loo ləa . 13 Nɛ loo gə́ seḭ a gə kyá̰je kaareeje ḭ kəi lə sí aw lé ndá seḭ a kaareeje aw jia kari ba el, 14 seḭ a kaareeje né gə́ seḭ iŋgaje dan ŋgan nékulje’g lə sí ləm, gə né gə́ to kandə kó lə sí ləm, gə né gə́ wɔji dɔ mán-nduú lə sí ləma, gə néje lai gə́ seḭ a kiŋgaje gə goo ndutɔr lə Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ lé ləm tɔ. 15 Arje meḛ sí olé dɔ to gə́ seḭ toje ɓərje mee ɓee gə́ Ejiptə kédé ɓa Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ ɔr sí keneŋ lé, gelee gə́ nee ɓa ɓogənè m’ar sí ne godndu neelé gə mbəa.
16 Ɓó lé ɓər lə sí kára unda sí-seḭ gə njémeekəije lə sí dan kəmee’g ləm, yeḛ sí kəi lə sí gə́ majee ya ləm tɔ ɓa yeḛ kula sí pana: Ma m’ndigi kya̰ mee kəi lə sí el ndá, 17 seḭ a kunje némé mbuduje ne mbia kar kag tarəwkɔg’d ndá yeḛ a to gə́ ɓər lə sí ya saar gə no̰. Ɓər lə sí gə́ dené kara a raje səa togə́bè ya tɔ.
18 Seḭ a kooje gə́ né gə́ kədərə sə sí gə mba kyá̰je kaareeje ḭ kəi lə sí aw kari ba el mbata kula gə́ yeḛ ra as ləb misa̰ ar sí lé to asəna gə nékoga-dɔ-ji njekula lar lé as gɔl joo ya doŋgɔ, bèe ɓa Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ a tɔr ne ndia dɔ sí’g gə dɔ néje lai gə́ seḭ raje lé.
Ŋgandər nékulje
19 Ŋgandər nékulje lə sí lai gə́ to bàlje gə́ d’oji dee mbuna nékulje’g lə sí gə́ boi-boi əsé gə́ lam-lam lé seḭ a kunda deeje gə kəmee karje Ala lə sí gə́ Njesigənea̰. Ŋgondər maŋg lə sí lé seḭ a raje ne kula el ləm, seḭ a kinjaje bḭ ŋgondər badə lə sí el ləm tɔ . 20 Gə ləbje kára kára lai lé seḭ gə njémeekəije lə sí, a sɔje nékulje neelé no̰ Njesigənea̰ Ala’g lə sí mee loo gə́ yeḛ nja a kɔr kunda gə kəmee lé. 21 Ɓó lé rəa ya̰ maree əsé to njemədə əsé kəmee tɔ əsé néje tila rəa’g ndá seḭ a kuneje gə́ nékinjaməs karje Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ el. 22 Seḭ a sɔje mee ɓee’g lə sí, dəw gə́ rəa a kàr əsé yeḛ gə́ rəa mina̰ kara d’a sɔ joo bɔr to gə́ d’usɔ ne ndooi əsé arkas bèe ya. 23 Né kára ba lé məsee ɓa seḭ a sɔje el, seḭ a kɔmeje naŋg to gə́ mán bèe ya tɔ .