Muusa jahhaz liihaan aakhariin
1 Wa battaan Allah gaal le Muusa : «Sawwi liihaan itneen hana hajar misil al-liihaan al-awwal. Wa ana naktib fooghum al-wasaaya al-awwal katabtuhum fi l-liihaan al-itneen al-inta kassartuhum. 2 Wa jahhiz nafsak. Ambaakir fajur, atlaʼ fi jabal Siinaaʼ wa taʼaal leyi fi raas al-jabal. 3 Khalli naadum ma yatlaʼ maʼaak wa la yinchaaf fi ayyi bakaan fi l-jabal. Wa l-khanam wa l-bagar kula ma yasraho ale l-jabal da.»
4 Wa Muusa sawwa liihaan itneen hana hajar misil al-liihaan al-awwal. Wa ambaakir fajur, rikib fi jabal Siinaaʼ. Wa chaal al-liihaan dool fi iidah misil Allah amarah beyah.
Allah baan le Muusa
5 Wa khalaas, Allah nazal fi amuud al-sahaab fi l-bakaan al-Muusa waagif foogah. Wa aalan usmah hu Allah. 6 Wa faat giddaam Muusa wa aalan wa gaal : «Ana Allah ! Ana Allah al-Rahmaan al-Rahiim wa l-Sabuur wa l-Muhibb wa l-Amiin. 7 Niwassif kheeri al-daayim le aalaaf al-zurriiyaat wa nakhfir al-khata wa l-isyaan wa l-zunuub. Wa laakin al-muznib ma najʼalah bari. Niʼaakhib al-iyaal wa iyaal al-iyaal be zunuub abbahaathum lahaddi l-zurriiye al-taalta wa l-raabʼe.»
8 Wa tawwaali, Muusa dangar fi l-ard wa sajad le Allah 9 wa gaal : «Ya Rabb, kan inta ridiit leyi, amchi maʼaana. Ya Rabb, hatta kan aniina chaʼabak raasna gawi kula, akhfir leena khataayaana wa zunuubna. Wa ajʼalna chaʼabak al-halaalak.»
Allah jaddad al-muʼaahada
10 Wa Allah gaal le Muusa : «Daahu ana nisawwi maʼaaku muʼaahada. Nisawwi ajaayib giddaam kulla chaʼabak al-abadan ma bigo fi umam al-ard. Wa l-chaʼab al-inta gaaʼid fi usuthum yichiifu kulla l-fiʼil al-ajiib al-bikhawwif al-ana Allah nisawwiih beek inta. 11 Khalli yitabbugu daayman kalaami al-nuguulah leek al-yoom. Wa be da, ana natrud min giddaamku al-Amuuriyiin wa l-Kanʼaaniyiin wa l-Hittiyiin wa l-Firizziyiin wa l-Hiwwiyiin wa l-Yabuusiyiin.
12 «Angarʼu ma tisawwu alaakha maʼa sukkaan al-balad al-intu maachiin leeha achaan humman ma yabgo leeku charak. 13 Wa laakin haddumu madaabihhum wa armu hujaarhum al-khazzoohum wa kassuru iidaanhum al-khazzoohum le ibaadat Achiira. 14 Ma taʼabudu ilaah aakhar balaayi ana Allah achaan ana khayyuur yaʼni ma nidoor yaʼabudu ilaah aakhar.
15 «Angarʼu ma tisawwu alaakha maʼa sukkaan al-balad di achaan wakit yichcharmato maʼa ilaahaathum wa yaʼabuduuhum wa yigaddumu leehum dahaaya, yaʼazumuuku le taakulu maʼaahum dahaayaahum. 16 Wa akuun taakhudu banaathum le awlaadku. Wa kan banaathum yichcharmato maʼa asnaamhum wa yaʼabuduuhum, awlaadku kula yisawwu nafs al-cheyy.
17 «Ma tasnaʼo leeku asnaam hana hadiid.
18 «Ayyudu iid al-Khubza bala Tawwaara. Fi sabʼa yoom, aakulu khubza bala tawwaara misil ana amartuku beyah. Wa da fi l-wakit al-muhaddad fi chahar al-Ganaadiil. Wa da bas al-chahar al-intu maragtu beyah min balad Masir.
19 «Kulla awlaad al-bikir yabgo hineeyi ana Allah hatta awlaad al-bikir min al-bahaayim kan min al-bagar walla min al-khanam kula. 20 Wa ayyi wald bikir hana hamiir, chiilu fi badalah kharuuf. Wa kan ma baddaltuuh kamaan, aksuru ragabatah. Wa laakin ayyi wald bikir min iyaalku intu al-insaan, afdooh.
«Ma taju giddaami iideeku yaabsiin.
21 «Akhdumu le muddit sitte yoom wa l-yoom al-saabiʼ kamaan, anjammo. Hatta fi l-hiraate aw fi l-gatiʼ kula, fi l-yoom al-saabiʼ da, waajib tinjammo.
22 «Ayyudu iid al-Gatiʼ wa gaddumu leyi awwal intaaj al-gameh al-intu gataʼtuuh min al-zereʼ. Wa baʼad da, ayyudu iid al-Lammiin wa da yabga fi aakhir khidmit al-ziraaʼa. 23 Talaata marraat fi l-sana, ayyi dakar minku yaji giddaami le yaʼabudni ana Allah al-Rabb Ilaah Bani Israaʼiil. 24 Wa ana natrud al-umam min giddaamku wa niwassiʼ baladku. Wa naadum waahid kula ma yatmaʼ fi arduku wakit taju giddaami ana Allah Ilaahku talaata marraat fi l-sana.
25 «Ma tigaddumu leyi damm al-dahiiye maʼa ayyi cheyy al-indah tawwaara. Wa ma tikhallu chaham dahiiyat iid al-Fisha yargud lahaddi fajur. 26 Wa gaddumu awwal intaaj ziraaʼitku le beet Allah Ilaahku.
«Wa ma tirakkubu laham al-sakhal fi laban ammah.»
27 Wa battaan Allah gaal le Muusa : «Aktib al-kalaam da wa da yabga asaas al-muʼaahada al-sawweetha maʼaak inta wa Bani Israaʼiil.» 28 Wa Muusa gaʼad maʼa Allah 40 nahaar wa 40 leele. Wa la akal khubza wa la chirib almi. Wa katab fi l-liihaan kalaam al-muʼaahada wa hu al-wasaaya al-achara.
Wijih Muusa raara
29 Wa khalaas wakit Muusa nazal min jabal Siinaaʼ wa liihaan al-muʼaahada fi iideenah, hu ma irif kadar wijhah gaaʼid yiraari be sabab hu kallam maʼa Allah. 30 Wa wakit Haaruun wa kulla Bani Israaʼiil chaafo wijih Muusa gaaʼid yiraari, khaafo ma garrabo leyah. 31 Wa laakin hu naadaahum wa fi l-bakaan da, Haaruun wa kulla chuyuukh al-mujtamaʼ jo leyah. Wa hu kallam maʼaahum. 32 Wa baʼad da, kulla Bani Israaʼiil jo leyah gariib. Wa hu wassaahum be kulla l-wasaaya al-Allah gaalaahum leyah fi jabal Siinaaʼ.
33 Wakit Muusa kammal kalaamah maʼaahum, khatta minhum wijhah be mindiil. 34 Wa ayyi wakit kan Muusa yidoor yagiif giddaam Allah le yikallim maʼaayah, yarfaʼ al-mindiil min wijhah lahaddi yamrug min hadarat Allah. Wa hu yikallim le Bani Israaʼiil be l-wasaaya al-Allah amarah beehum. 35 Wa fi l-bakaan da, Bani Israaʼiil yichiifu wijhah al-gaaʼid yiraari. Wa baʼad da, hu yukhutt al-mindiil fi wijhah lahaddi yaji yikallim maʼa Allah battaan.
Bəgərə mbalje gə́ sigi gə́ joo
1 Njesigənea̰ ula Moyis pana: I nja gə́ tɔl bəgərə mbalje joo asəna gə njé gə́ kédé lé ndá ta gə́ to bəgərə mbalje gə́ i təd njigi-njigi kédé lé m’a tel ndaŋg gogo ɓəi. 2 Wa dɔ gɔl rɔi ndá bèlè gə ndɔ i a kuba dɔ mbal gə́ Sinai, bèe ɓa i a kaar tar nɔm’g dɔ sém mbal’g tar lé tɔ. 3 Maji kar dəw kára kara al aw səi na̰’d el ləm, dəw kára kara a teḛ kaar dɔ mbal’g neelé el ləm tɔ, badje gə maŋgje kara d’a ko̰ mu mbɔr mbal’g neelé el tɔ.
4 Moyis tɔl bəgərə mbalje joo to gə́ kédé lé ndá yeḛ ḭta gə ndɔ rad ɓa al aw dɔ mbal gə́ Sinai gə goo ndukun gə́ Njesigənea̰ un ne ndia aree tɔɓəi yeḛ odo bəgərə mbalje gə́ joo neelé jia’g tɔ. 5 Njesigənea̰ risi uru dan mum’g ree aar mbɔree’g dəb ndá yeḛ ɔr ndia gə́ tar wəl teg ne gin ria gə́ to Njesigənea̰ lé. 6 Njesigənea̰ dəs no̰ Moyis’g pa gə ndia gə́ boi wəl pana: Njesigənea̰, Njesigənea̰, Ala gə́ njemeekoso lemsé ləm gə njekookəmtondoo ləm, yeḛ gə́ oŋg ḭ səa kalaŋ el ləma, meemaji gə kankəmta lé yeḛ nja to gə́ babeeje ya ləm tɔ , 7 meenoji ləa to saar-saar mbata lə ŋgaka deeje gə́ tɔl-dɔg-loo kára ləm, yeḛ ar mée oso lemsé dɔ deḛ gə́ néra dee to gə goo rəbee el ləm, gə dɔ njékal dɔ godnduje ləma, gə dɔ kaiya ra dee’g ləm tɔ, nɛ dəw gə́ ta wa dəa mba̰ lé yeḛ a kée gə́ njegelgodo el ləm, a kar bo̰ néra gə́ gə goo rəbee el lə bɔ ŋganje ɔs ta ŋgan deeje’g ləm, gə ŋgan meḛ ŋgan deeje ləm tɔ saar teḛ ne dɔ ŋgakadɔg deeje’g loo munda əsé loo sɔ bèe ya.
8 Léegəneeya Moyis rəm yèm gə́ naŋg ləm, yeḛ unda barmba ləm tɔ. 9 Yeḛ pana: Mbaidɔmbaije, ɓó lé ma m’taa kəmi rəgm ndá ma m’ra ndòo rɔi’g mba kari orè sə sí rəw na̰’d més mbata dəwje neelé to njégwɔbkelkwɔije ya, ar məəi oso lemsé dɔ néra sí gə́ gə goo rəbee’g el ləm, gə dɔ kaiya ra síjeḛ’g ləm tɔ ndá wa sí gə́ rɔi’g gə́ nédɔjije ləi ya.
Manrɔ gə́ njekɔm’g gɔl joo
10 Njesigənea̰ ilá keneŋ pana: Aa oo, manrɔ ləm-ma ɓa nee: Némɔrije gə́ m’a gə ra kəm koso-dəwje’g ləi lai lé dəw oo garee mee ɓee gə́ raŋg’d kára kara el ləm, əsé mbuna ginkoji dəwje’g kára kara el ləm tɔ, dəwje lai gə́ gugu dɔi sub lé d’a koo kula ra Njesigənea̰ mbata né gə́ to ɓəl yaa̰ gə́ m’a gə ra sə sí lé .
11 Unda kəmkàr dɔ rɔi’g dɔ né gə́ m’un ne ndum ɓogənè m’ari mba kari ra lé. Aa oo, m’a tuba Amɔrje, gə Kana̰je, gə Hetje, gə Peresje, gə Hebje, gə Yebusje nɔḭ’g ya. 12 Məəi dɔ rɔi’g mba kari mán rɔi gə mba kɔm na̰’d gə njéɓeeje gə́ i a gə kandə mbuna dee’g lé nà d’a tel to gə́ gum kwai tɔ. 13 Né gə́ kəm ra ɓa to nee: Seḭ a tɔsje loo-nékinjanéməsje lə dee tilaje ləm, a tədje néje lə dee gə́ tɔl gə́ néndajije ləma, a janéje magəje lə dee ləm tɔ . 14 Seḭ a kundaje barmba no̰ magə’d el, mbata Njesigənea̰ lé ria lə kəmkəḭ ləm, yeḛ to Ala gə́ kəmee əḭ dɔ koso-dəwje’g ləa ləm tɔ. 15 Meḛ sí dɔ rɔ sí’g mba kar sí manje rɔ sí gə mba kɔm na̰’d gə njéɓeeje neelé, nà loo gə́ deḛ pole magəje lə dee d’inja néməs d’ar dee ndá d’a ɓar sí ɓar nésɔ mba kar sí sɔje néje gə́ deḛ d’inja dee gə́ məs lé tɔ, 16 nà banelə seḭ a taaje ŋgan deeje gə́ dené kar ŋgan síje gə́ diŋgam ndá ŋgan deeje gə́ dené lé loo gə́ d’ya̰ rɔ dee dan néje gə́ mina̰’g d’ar magəje lə dee lé d’a ndɔr ŋgan síje gə́ diŋgam kar dee-deḛ kara d’ya̰ rɔ dee dan néje gə́ mina̰’g d’ar magəje lə dee lé tɔ.
17 Seḭ a lḛ̀je lar ndajije né magə lə sí el .
18 Seḭ a tɔsje kəm sí dɔ naḭ gə́ wɔji dɔ muru gə́ əm-tiné godo keneŋ lé, as ndɔ sí siri, mee ndɔje gə́ d’wɔji mee naḭ Abib’g lé seḭ a ko̰je muru gə́ əm-tiné godo keneŋ to gə́ ma m’un ne ndum m’ar sí lé mbata mee naḭ Abib’g lé ɓa seḭ undaje ne loo mee ɓee gə́ Ejiptə teḛje ya .
19 Ŋgandər dəwje lai-lai lé to kamaje ya, dan nékulje’g lə sí lai lé, yee gə́ rara gə́ d’ojee dɔtar lé, lé to bɔ maŋg əsé bàl badə kara to kama ya tɔ . 20 Ŋgondər mulayḛ̀je lé seḭ a kogaje dəa gə ŋgon badə. Ɓó lé seḭ a kogaje dəa el ndá seḭ a tədje gina gwɔbee ya. Seḭ a kogaje dɔ ŋgandər ŋgan síje gə́ diŋgam lai ya: dəw kára kara a teḛ kaar nɔm’g gə jia kari kari-kari el .
21 Seḭ a raje kula ndɔ sí misa̰ ndá ndɔ gə́ njekɔm’g siri lé seḭ a kwaje rɔ sí, lé to naḭ ndɔ əsé naḭ kinja kó kara seḭ a kwaje rɔ sí keneŋ ya .
22 Seḭ a raje naḭ gə́ wɔji dɔ ndɔje gə́ siri-siri gɔl siri loo kinja dɔ kó gə́ dɔtar ləm, gə naḭ kinja kó gə́ to rudu ləb lé ləm tɔ .
23 Gɔl munda-munda mee ləbje kára-kára lé diŋgamje lai d’a teḛ kaar no̰ Njesigənea̰ Ala lə Israɛlje’g. 24 Mbata m’a tuba ginkoji dəwje gə raŋg no̰ sí’g ləm, m’a kila tad dɔ naŋg ɓee lə sí maree’g ləm tɔ, bèe ɓa loo gə́ seḭ a tugaje loo kawje gə mba kaarje no̰ Njesigənea̰ Ala’g lə sí gɔl munda-munda mee ləbje kára-kára lé ndá dəw kára kara a ra kəmkəḭ dɔ ɓee’g lə sí el.
25 Muru gə́ əm-tiné to keneŋ lé seḭ a reeje ne na̰’d gə məs nékul gə́ seḭ injaje gə́ məs ulaje ne rɔnduba dɔm’g lé el, nékinjaməs gə́ ka̰ ra naḭ Pag lé seḭ a ŋgəmeeje loondul’g saar kar loo àr dɔ’g el tɔ . 26 Dɔ kó gə́ dɔtar gə́ seḭ iŋgaje mee ndɔ’g lə sí lé seḭ a reeje ne kəi lə Ala lə sí gə́ Njesigənea̰ ya. Seḭ a ndirije ŋgon bya̰ gə mbà kea̰je el .
27 Njesigənea̰ ula Moyis pana: Maji kari ndaŋg taje neelé, mbata to gə goo taje gə́ neelé ɓa ma mán ne rɔm m’ari-i gə Israɛlje.
28 Moyis nai rɔ Njesigənea̰’g ndəa rɔ-sɔ dan kàrá gə loondul’g. Yeḛ o̰ muru el ləm, yeḛ ai mán el ləm tɔ. Njesigənea̰ ndaŋg ta manrɔ dɔ bəgərə mbalje’g, to godnduje gə́ dɔg lé ya.
Moyis ḭ dɔ mbal’g risi ur naŋg
29 Moyis ḭ dɔ mbal gə́ Sinai risi ur naŋg ndá bəgərə mbalje gə́ joo gə́ ka̰ kɔrgoota lé to jia’g loo gə́ yeḛ risi uru naŋg lé, kwɔji gə́ Moyis wɔji ta gə Njesigənea̰ lé ar dɔ kəmee ndɔḭ ne wər-wər nɛ yeḛ gər el tɔ . 30 Aaro̰ gə Israɛlje lai d’aa kəm Moyis ndá aa oo, dɔ kəmee ndɔḭ wər-wər, togə́bè ɓa deḛ ɓəl ɓó rəm pər gə́ rəa’g el. 31 Moyis ɓar dee, ndá Aaro̰ gə mbaije lə koso-dəwje lai lé d’aw rəa’g ɓa yeḛ ula dee ta ɓəi. 32 Gée gə́ gogo Israɛlje lai rəm pər gə́ rəa’g ndá yeḛ ar dee ndukunje lai gə́ yeḛ taa ta Njesigənea̰’g dɔ mbal gə́ Sinai’g lé tɔ.
33 Loo gə́ Moyis tɔl ta gə́ ula dee lé bém mba̰ ndá yeḛ wa kubu on ne kəmee tɔ. 34 Loo gə́ Moyis aw aar no̰ Njesigənea̰’g gə mba kulá ta ndá yeḛ wa kubu gə́ on ne kəmee lé ɔr saar yeḛ unda ne loo teḛ raga, tɔɓəi loo gə́ yeḛ teḛ raga mba̰ ndá yeḛ ula Israɛlje taje lai gə́ Ala un ne ndia aree lé tɔ. 35 Israɛlje lé d’aa kəm Moyis d’oo ndá, deḛ d’oo to gə́ kəmee lé ndogó jol-jol, bèe ɓa Moyis wa kubu lé tel ɔn ne kəmee gogo saar yeḛ tel aw ne mba kwɔji ne ta gə Njesigənea̰ gogo ɓəi.
