Masal al-suguura al-itneen
1 Wa Allah hajja leyi wa gaal : 2 «Ya ibn Adam, hajji hijjeeye wa adrub masal le Bani Israaʼiil. 3 Wa guul leehum : ‹Daahu Allah al-Rabb gaal :
“Fiyah sagur waahid kabiir
al-janaaheeh kubaar
wa riichah tuwaal
wa suufah katiir wa mulawwan.
Wa l-sagur da, macha jibaal Lubnaan
wa chaal raas chadarat al-arz.
4 Aywa, hu gataʼ firiʼ
wa waddaah fi balad Kanʼaan
wa khattaah fi madiinat al-tujjaar.
5 Wa chaal habba waahide min al-balad kula
wa teerabha fi zereʼ le tugumm
misil chadarat gana
jamb almi al-katiir.
6 Wa l-habba di gammat
wa bigat chadarat inab al-gaaʼide tasrah.
Wa furuuʼha maddathum le l-sagur da
wa uruugha gaaʼidiin tihtah.
Wa hi bigat chadarat inab
wa sawwat furuuʼ
wa gawwamat warag.
7 «‹“Wa laakin fiyah sagur aakhar kabiir
al-janaaheeh kubaar wa riichah katiir.
Wa daahu chadarat al-inab di
wajjahat uruugha ale l-sagur al-aakhar da
wa maddat furuuʼha aleyah.
Hi dawwarat hu yazgiiha
barra min al-bakaan al-magganooha foogah.
8 Wa da bakaan adiil
wa jamb almi katiir.
Magganooha le tisawwi furuuʼ
wa talda fawaakih
wa tabga chadarat inab aziime.”›»
9 «Wa guul leehum : ‹Daahu Allah al-Rabb gaal :
“Hal chadarat al-inab di tanjah walla ?
La ! Al-sagur al-awwalaani yamlutha be uruugha
wa fawaakihha kula yagtaʼhum.
Wa hi tamrad wa taybas
wa kulla bizritha tumuut.
Wa da ma be iid gawiiye
wa la be deech kabiir
kadar yamultuuha be uruugha.
10 Wa kan magganooha battaan,
hal hi tanjah walla ?
Wa kan riih al-sabaah tihijjaha,
hi taybas marra waahid,
aywa, taybas fi l-bakaan al-magganooha foogah.”›»
Tafsiir al-masal
11 Wa Allah hajja leyi wa gaal : 12 «Guul le l-chaʼab al-aasiyiin dool : ‹Ma iriftu maʼana al-masal da walla ? Daahu al-tafsiir. Malik Baabil ja fi Madiinat al-Khudus wa karab malikha wa kubaaraatha wa waddaahum maʼaayah fi Baabil. 13 Wa darraj waahid min zurriiyit al-muluuk fi mamlakat Yahuuza wa sawwa maʼaayah muʼaahada wa hallafah. Wa chaal kubaaraat al-balad wa waddaahum fi l-khurba 14 achaan al-mamlaka tagood sakhayre wa ma tagdar tittawwar wa tahfad muʼaahadatah le tasbit.
15 «‹Wa laakin al-malik da atmarrad didd malik Baabil. Hu rassal naasah le Masir achaan yantuuh kheel wa askar katiiriin. Hal malik misil da yanjah walla ? Hal naadum al-sawwa muʼaamara misil di yanja walla ? Hal hu al-nagad al-alaakha di yanja walla ? 16 Nahlif be usmi al-Hayy, akiid al-malik da yumuut fi Baabil balad al-malik al-darrajah achaan hu gataʼ haliiftah wa nagad alaakhtah. Wa da kalaam Allah al-Rabb. 17 Wa kan malik Masir yantiih deech kabiir wa askar katiiriin kula, da ma yisaaʼidah fi l-harib wakit askar Baabil yilimmu turaab wa yabnu radmiiye le l-hisaar le yaktulu naas katiiriin. 18 Al-malik da gataʼ haliiftah wa nagad muʼaahadatah al-hu mada foogha wa sawwa kulla l-cheyy da. Wa be da, hu ma yanja.›»
19 Wa fi chaan da, daahu Allah al-Rabb gaal : «Nahlif be usmi al-Hayy ! Al-haliife al-hu sawwaaha giddaami, hu gataʼha wa muʼaahadati kula, hu nagadha. Wa ana niʼaakhibah be sabab fiʼilah. 20 Wa ana nukujj leyah charaki wa nakurbah. Wa niwaddiih Baabil wa hinaak nihaakimah fi chaan al-khiyaana al-hu sawwaaha diddi. 21 Wa l-muʼarridiin min kulla askarah yumuutu be l-seef wa l-faddalo yichittu fi l-riih. Wa be da, intu taʼarfu kadar da, ana Allah bas gultah.»
22 Daahu Allah al-Rabb gaal :
«Ana zaati nichiil firiʼ
min raas chadarat al-arz al-tawiile
wa nimagginah.
Min furuuʼah foog, nagtaʼ firiʼ latiif
wa ana zaati nimagginah
fi jabal tawiil wa aali.
23 Nimagginah fi jabal aali fi balad Israaʼiil
wa hu yisawwi furuuʼ
wa yalda fawaakih
wa yabga chadarat arz aziime.
Wa ayyi nafar hana tuyuur
yaskunu foogha
wa yaskunu fi dull furuuʼha.
24 Wa be da, kulla chadar al-kadaade yaʼarif
kadar ana Allah.
Nisakhkhir al-chadara al-aaliye
wa niʼalli al-chadara al-sakhayre.
Niyabbis al-chadara al-khadra
wa nikhaddir al-chadara al-yaabse.
Wa da, ana Allah bas gultah
wa nihaggigah.»
Gosɔta gə́ wɔji dɔ niŋgatə̰də gə kag-sɛdrə
1 Njesigənea̰ ulam ta gə rɔtaje nee pana: 2 Ma ŋgon-dəw lé maji kam m’unda ta né gə́ to loo-kiya’g no̰ dee’g m’pa gosota m’ar gel-bɔje lə Israɛl! 3 M’a pa pana: Mbaidɔmbaije gə́ Njesigənea̰ pa togə́bè pana: Nḭgatə̰də gə́ boi gə́ bagee tad gəbəbə un loo lad-lad ar bèlee ɔm pɔ-pɔ gə ndaŋg rɔg-rɔg aw saar teḛ dɔ mbal gə́ Liba̰ aw təd dɔ sém kag-sɛdrə. 4 Yeḛ təd barkəmee gə́ dəa ŋgal unda mareeje aw ne ɓee lə njételkəmlarje aw ila mee ɓee-boo’g lə njérab néndogoje. 5 Tɔɓəi yeḛ ɔr kag gə́ uba ŋgira’g sigi gə́ mee ɓee gə́ Israɛl aw ma̰a dɔ naŋg gə́ maji’g, yeḛ ila mbɔr mán gə́ aḭ kuji-kuji’g ndá yeḛ mea̰ to gə́ ndḛ́ bèe. 6 Kag neelé ra tɔg tel to kag-nduú gə́ alè nɛ ŋgal ɓa ŋgal el. Barkəmeeje tel gə́ rɔ niŋgatə̰də’g ndá ŋgiraje to gelee’g, tɔɓəi yee tel to kag-nduú gə́ barkəmee tuba ar barkəmeeje tɔ yèŋgè-yèŋgè. 7 Niŋgatə̰də gə́ boi gə́ raŋg bagee tad gəbəbə gə bèlee ɔm pɔ-pɔ to keneŋ. Aa ooje, nduú neelé ula ŋgira naŋg gə́ mea̰ keneŋ mber-mber gə́ rɔ niŋgatə̰də’g neelé ar barkəmeeje alè gə́ rəa’g mba kiŋga né gə́ yee aw ndée. 8 Deḛ mea̰ naŋg gə́ maji’g mbɔr mán gə́ aḭ kuji-kuji’g gə mba kar barkəmeeje d’alé ləm, gə mba karee andə gə ka̰dee njim-njim ləma, gə tel to nduú gə́ maji dum ləm tɔ.
9 Maji kam m’pa pana: Mbaidɔmbaije gə́ Njesigənea̰ dəji ta togə́bè pana: See a teḛkɔr ya wa. See niŋgatə̰də gə́ dɔtar lé a tɔr ŋgiraje el wa. See a tɔr ka̰dee karee tudu ar kameje lai gə́ idi lé wa njɔm el wa. Siŋgamoŋ gə́ yaa̰ əsé dəwje gə́ bula digi-digi ɓa gə́ kuma̰ kɔree el. 10 Aa ooje, deḛ meaa̰ mba̰. See a teḛkɔr ya wa. Ɓó lé lel gə́ ḭ bər ree ula dəa’g ndá see a tudu el wa. Yee a tudu dɔ naŋg gə́ yee uba keneŋ lé ya.
11 Njesigənea̰ ulam ta gə rɔtaje nee pana: 12 Maji kam m’dəji gel-bɔje gə́ to njékɔsta-rəwje m’pana: See deḛ gər gel né neelé el wa. Maji kam m’ula dee m’pana: Aa ooje, mbai gə́ Babilɔn aw Jerusalem aw wa mbai ləm, gə ŋgan-mbaije ləa ləm tɔ aw sə dee Babilɔn . 13 Yeḛ ɔr dəw kára mbuna ginkoji’g lə mbai tɔɓəi yeḛ man rəa aree ləm, yeḛ aree un ndia gə rɔkubu ləm tɔ ndá yeḛ aw gə njé gə́ boo-boo gə́ mee ɓee’g lé 14 gə mba kar ɓeeko̰ ula dəa aw ŋguna-ŋguna lal ti rəa ləm, gə mba karee aa ne dɔ manrɔ ləa ila ne koji dɔ’g ləm tɔ. 15 Nɛ yeḛ lé ḭ ɔsee rəw, ula njékaḭkulaje ləa Ejiptə mba kar dee d’aree kundaje ləm, gə boo-njérɔje ləm tɔ. See yeḛ gə́ njera né togə́bè lé a teḛkɔr ya wa. See yeḛ a taa ne rəa ya wa. Yeḛ gaŋg kúla manrɔ ndá see yeḛ a taa rəa ya wa.
16 Neḛ n’to njesikəmba! Mbaidɔmbaije gə́ Njesigənea̰ pa njaŋg pana: Mee ɓee lə mbai gə́ aree o̰ ɓee gə́ yeḛ uba goo ta rɔkubu ləa ya̰ ləm, yeḛ gaŋg kúla manrɔ ləm tɔ ndá yeḛ a kwəi keneŋ mbɔree’g mee ɓee gə́ Babilɔn. 17 Loo gə́ d’a kuba dɔndalje ləm, d’a ra kəi-kumje ləm tɔ mba kar dəwje bula digi-digi d’udu ne guduru lé ndá Parao̰ a kaw gə boo-njérɔje ləa ləm, gə koso-dəwje ləa gə́ bula digi-digi ləm tɔ mba kar dee to dərgelee loo-rɔ’g el. 18 Yeḛ ə̰ji ta rɔkubu bəḭ-bəḭ ləm, yeḛ gaŋg kúla manrɔ ləma, yeḛ ula jia ar dee man ne rəa ləm tɔ nɛ yeḛ ra néje nee lai, ndá yeḛ a taa rəa el.
19 Gelee gə́ nee ɓa Mbaidɔmbaije gə́ Njesigənea̰ pa ne njaŋg togə́bè pana: Neḛ n’to njesikəmba! To rɔkubu gə́ gə ri neḛ lé ɓa yeḛ ə̰ji bəḭ-bəḭ ləm, to manrɔ lə neḛ ɓa yeḛ gaŋg kulá ləm tɔ. N’a kar taree wa dəa ya. 20 N’a kila ba̰də kaḭ ne dəa ndá yeḛ a koso gum’g lə neḛ. N’a kwá kaw səa Babilɔn ndá lé neelé ɓa n’a gaŋgta kuba goo ndukun ləa kya̰ lé dəa’g. 21 Deḛ lai gə́ d’a kḭ mbuna kudu-njérɔje’g ləa kaḭ lé d’a kwəi yoo-kiambas ləm, njé gə́ d’a nai lé d’a sané dee dan lel’g ləm tɔ. Bèe ɓa seḭ a gərje ne to gə́ neḛ Njesigənea̰ ya m’pata.
22 Mbaidɔmbaije gə́ Njesigənea̰ pata togə́bè pana: Neḛ lé n’a təd dɔ sém kag-sɛdrə gə́ ŋgal ndá n’a kaw kila lée’g. N’a təd barkəmee gə́ uba sigi dɔ barkəmeeje gə́ tar’g ndá n’a kaw ma̰a dɔ mbal gə́ ŋgal léŋgé-léŋgé’g. 23 N’a mea̰ dɔ mbal gə́ ŋgal gə́ Israɛl. Yee a tɔ barkəmeeje ləm, a kandə njim-njim ləma, a tel to kag-sɛdrə gə́ maji dum ləm tɔ. Yelje gə́ gə gel dee gel dee d’a kwa rɔ dee gelee’g ləm, néje lai gə́ gə bag dee d’a kwa rɔ dee barkəmeeje’g ləm tɔ. 24 Yen ɓa kagje lai gə́ mee wala’g d’a gər ne to gə́ neḛ Njesigənea̰ lé kag gə́ ŋgal ɓèreŋ lé n’aree rəm gwɔji ləm, kag gə́ gwɔji lé n’aree ḭ ŋgal ɓèreŋ-ɓèreŋ ləm tɔ, kag gə́ idi pug-pug lé n’aree tudu kurum-kurum ləm, kag gə́ tudu kurum-kurum lé n’aree idi pug-pug ləm tɔ. Neḛ Njesigənea̰ m’pata ndá n’a ra née ya.
