Al-khaliige
1 Fi l-bidaaya, Allah khalag al-samaawaat wa l-ard. 2 Wa l-ard faadiye. Hi ma indaha cheyy foogha. Wa l-dalaam gaaʼid yikhatti al-almi al-khariig wa Ruuh Allah gaaʼid yuhuum fi l-almi.
3 Wa Allah al-Rabb gaal : «Khalli yukuun nuur.» Wa khalaas, al-nuur kaan. 4 Wa Allah al-Rabb chaaf kadar al-nuur da sameh. Wa farag al-nuur min al-dalaam. 5 Wa samma al-nuur nahaar wa l-dalaam leel. Wa kaan achiiye wa kaan fajur. Da l-yoom al-awwal.
6 Wa Allah al-Rabb gaal : «Khalli tukuun faraga been al-almi wa tifaarig al-almi min al-almi.» 7 Wa l-Rabb khalag al-faraga wa farag beeha al-almi al-tihit min al-almi al-foog. Wa khalaas, bigi misil da. 8 Wa samma al-faraga di, sama. Wa kaan achiiye wa kaan fajur. Da l-yoom al-taani.
9 Wa l-Rabb gaal : «Khalli al-almi al-tihit le l-sama yilimm bakaan waahid wa yikhalli bakaan yaabis yibiin.» Wa khalaas, bigi misil da. 10 Wa hu samma al-bakaan al-yaabis, ard wa l-bakaan al-indah almi, bahar. Wa Allah al-Rabb chaaf kadar al-cheyy da sameh.
11 Wa l-Rabb gaal : «Khalli al-ard tinmali be l-khadaar. Khalli ayyi nafar hana gechch al-indah teeraab wa ayyi nafar hana chadar al-indah iyaal al-yabgo teeraab, yugummu fi ayyi bakaan fi l-ard.» Wa khalaas, bigi misil da. 12 Wa l-ard gawwamat khadaar wa ayyi nafar hana gechch al-indah teeraab wa ayyi nafar hana chadar al-indah iyaal al-yabgo teeraab. Wa Allah al-Rabb chaaf kadar al-cheyy da sameh. 13 Wa kaan achiiye wa kaan fajur. Da l-yoom al-taalit.
14 Wa l-Rabb gaal : «Khalli yukuun anwaar fi l-sama le yifaarugu al-nahaar min al-leel wa le yiwassufu al-wakit wa ayyaam al-siniin. 15 Wa khalli yidawwu al-ard min al-sama.» Wa khalaas, bigi misil da. 16 Wa l-Rabb khalag anwaar itneen kubaar. Al-kabiir yidawwi be l-nahaar wa l-sakhayyar yidawwi be l-leel. Wa hu khalag al-nujuum kula. 17 Wa khattaahum fi l-sama le yidawwu al-ard 18 wa yahkumu al-nahaar wa l-leel wa yifaarugu al-nuur min al-dalaam. Wa Allah al-Rabb chaaf kadar al-cheyy da sameh. 19 Wa kaan achiiye wa kaan fajur. Da l-yoom al-raabiʼ.
20 Wa l-Rabb gaal : «Khalli haywaanaat be katara yilharrako fi l-almi wa khalli tuyuur yitiiru tihit al-sama min foog le l-ard.» 21 Wa khalaas, al-Rabb khalag al-haywaanaat al-kubaar bilheen al-gaaʼidiin fi lubb al-almi. Wa khalag ayyi nafar hana l-haywaanaat al-aakhariin al-yilharrako fi lubb al-almi be katara wa ayyi nafar hana l-tuyuur al-bitiiru. Wa Allah al-Rabb chaaf kadar al-cheyy da sameh. 22 Wa baarakaahum kulluhum wa gaal le l-haywaanaat al-gaaʼidiin fi l-almi : «Aldo wa abgo katiiriin wa amlo al-bahar.» Wa gaal le l-tuyuur : «Abgo katiiriin fi l-ard.» 23 Wa kaan achiiye wa kaan fajur. Da l-yoom al-khaamis.
24 Wa l-Rabb gaal : «Khalli al-ard tamrug minha ayyi nafar hana makhluugiin hayyiin misil bahaayim wa zawaahif al-ard wa haywaanaat al-kadaade.» Wa khalaas, bigi misil da. 25 Wa l-Rabb khalag ayyi nafar hana haywaanaat al-ard wa ayyi nafar hana bahaayim wa ayyi nafar hana zawaahif al-ard. Wa Allah chaaf kadar al-cheyy da sameh.
26 Wa l-Rabb gaal : «Nakhalgu al-insaan fi suuritna wa yichaabihna. Khalli yahkim fi huut al-bahar wa tuyuur al-sama wa l-bahaayim. Wa khalli yahkim fi kulla l-ard wa fi kulla zawaahif al-ard.» 27 Wa khalaas, Allah khalag al-insaan fi suurtah wa fi suurtah hu, al-Rabb khalagaahum. Raajil wa mara, hu khalagaahum.
28 Wa l-Rabb baarakaahum wa gaal leehum : «Aldo wa abgo katiiriin wa amlo al-ard wa ahkumu foogha. Wa ahkumu fi huut al-bahar wa fi tuyuur al-sama wa fi kulla zawaahif al-ard.»
29 Wa l-Rabb gaal : «Daahu ana nantiiku kulla l-khadaar al-indah teeraab al-gaaʼid fi kulla l-ard wa kulli chadara al-indaha iyaal al-yabgo teeraab. Wa da yabga leeku maʼaachku. 30 Wa le kulla haywaanaat al-ard wa kulla tuyuur al-sama wa kulla zawaahif al-ard wa kulla l-binnaffaso, nantiihum gechch akhdar achaan yiʼiichu beyah.» Wa khalaas, bigi misil da.
31 Wa Allah chaaf kulla cheyy al-hu khalagah wa l-cheyy da sameh bilheen. Wa kaan achiiye wa kaan fajur. Da l-yoom al-saadis.
KÉDÉ GƎ DƆTAR
Ala unda dara gə naŋg nee
1 Kédé gə́ dɔtar lé, Ala unda dara gə naŋg nee tɔ.
2 Loo gə́ naŋg nee lé to kari ba ləm, né kára kara godo keneŋ ləm tɔ. Loondul dəb dɔ wəl gə́ uru’g ləm, Ndil Ala aar dɔ manje’g ləm tɔ. 3 Ala pana: Maji kar loo àr! Ndá loo àr ya tɔ . 4 Ala oo to gə́ loo gə́ àr lé to maji ya! Ɓa Ala kai lookàr ɓəd ləm, gə loondul kara ɓəd ləm tɔ. 5 Loo gə́ àr lé Ala ɓaree lookàr ləm, loo gə́ to bigim lé yeḛ ɓaree loondul ya ləm tɔ. Togə́bè ɓa, loondul to keneŋ ləm, lookàr to keneŋ ləm tɔ. Yee ɓa to ndɔ gə́ doŋgɔr lé.
6 Ala pana: Maji kar pən-loo to tag mbuna manje’g gə mba kai manje ɓəd-ɓəd . 7 Bèe ɓa Ala ar pən-loo to keneŋ ya, mba kai manje gə́ to gel pən-loo gə́ neelé ləm, gə manje gə́ to dɔ pən-loo gə́ tar lé ləm tɔ. Ndá to lée’g bèe ya tɔ. 8 Pən-loo lé Ala ɓaree dara. Togə́bè loondul to keneŋ ləm, lookàr to keneŋ ləm tɔ. Yee ɓa to ndɔ gə́ njekɔm’g joo ya.
9 Ala pana: Maji kar manje gə́ to gel dara’g lé mbo̰ na̰ loo kára mba kar loo gə́ tudu teḛ gə lé tɔ. Ndá to lée’g togə́bè ya. 10 Loo gə́ tudu lé Ala ɓaree naŋg, nɛ manje gə́ mbo̰ na̰ lé yeḛ ɓar dee baa-booje tɔ. Ala oo to gə́ néje neelé to maji bèe ya. 11 Tɔɓəi Ala pana: Maji kar naŋg lé kinja gə muje gə kamje ɓagəsa gə kandə dee mee dee’g mee dee’g ləm, gə kagje gə́ ka̰ sɔ kandə dee gə́ d’andə gə kandə dee ɓəd-ɓəd ləma, gə kagje gə́ kandə dee gə́ ka̰ dubu to mee dee’g mee dee’g dɔ naŋg nee ləm tɔ. Ndá to lée’g bèe ya. 12 Dɔ naŋg kinja gə muje ləm, gə kamje gə́ kandə dee to mee dee’g mee dee’g ləma, gə kagje gə́ kandə dee to keneŋ gə́ d’andə gə kandə dee gə́ ka̰ dubu mee dee’g ɓəd-ɓəd ləm tɔ. Ndá Ala oo to gə́ néje neelé to maji bèe ya. 13 Togə́bè ɓa loondul to keneŋ ləm, lookàr kara to keneŋ ləm tɔ. Yee ɓa to ndɔ gə́ njekɔm’g munda ya.
14 Ala pana: Maji kar néndogóje to pə̰ dara’g gə mba kai lookàr gə loondul gə lée-lée ya. Maji kar dee to nékwɔji kuru looje ləm, gə ndɔje ləma, gə ləbje ləm tɔ, 15 Maji kar dee to néndogóje pə̰ dara’g mba ndogó dɔ naŋg nee tɔ. Ndá to lée’g bèe ya tɔ. 16 Ala unda néndogóje gə́ boi joo neelé. Yee gə́ boi gə́ ur dɔ maree lé to mba ko̰ɓee dɔ lookàr’g ləm, yee gə́ lam gə́ orè gée lé to mba ko̰ɓee dɔ loondul’g ləm tɔ. Tɔɓəi Yeḛ unda kéréméje tɔ. 17 Ala unda dee pə̰ dara’g mba kar dee ndogó dɔ naŋg nee ləm, 18 gə mba kar dee d’o̰ ɓee dɔ lookàr’d gə dɔ loondul’g ləma, gə mba kar dee kai lookàr gə loondul gə lée-lée ləm tɔ. Ndá Ala oo to gə́ néje neelé to maji bèe ya. 19 Togə́bè ɓa loondul to keneŋ ləm, lookàr kara to keneŋ ləm tɔ. Yee ɓa to ndɔ gə́ njekɔm’g sɔ ya.
20 Ala pana: Maji kar nékundaje gə́ d’aw kəmba kinja budu-budu mee manje’g ləm, kar nékundaje nar gə bag dee dɔ naŋg nee ləm gə pə̰ dara’g ləm tɔ. 21 Tɔɓəi Ala unda da-manje gə́ boi-boi ləm, gə nékundaje lai gə́ d’aw kəmba dan mán’g, deḛ gə́ manje ɓa teḛ sə dee digi-digi gə gel dee gel dee ləm tɔ. Yeḛ unda yelje lai gə́ d’uba bag dee lé gə gel dee gel dee tɔ. Ndá Ala oo to gə́ néje neelé to maji bèe ya. 22 Ala tɔr ndia dɔ dee’g pana: Maji kar sí ojije na̰ budu-budu ləm, ɔsje goo na̰ gə́ kédé-kédé ləma, rusuje mee mán baa-boo-kadje njḭ-njḭ ləm tɔ. Maji kar nékundaje gə́ nar gə bag dee lé kara d’ɔs goo na̰ gə́ kédé-kédé dɔ naŋg nee tɔ. 23 Togə́bè ɓa loondul to keneŋ ləm, lookàr kara to keneŋ ləm tɔ. Yee ɓa to ndɔ gə́ njekɔm’g mi ya.
24 Ala pana: Maji kar naŋg nee kinja gə nékundaje gə́ d’aw kəmba gə gel dee gel dee, da-kulje ləm, gə daje gə́ d’ag naŋg gə ta mee dee ləma, gə daje gə́ d’aw naŋg nee gə gel dee gel dee ləm tɔ. Ndá to lée’g bèe ya tɔ. 25 Ala unda daje gə́ d’aw dɔ naŋg nee gə gel dee gel dee ya, da-kulje gə gel dee gel dee ləm, gə nékundaje lai gə́ d’ag naŋg gə ta mee dee gə gel dee gel dee ləm tɔ. Ala oo to gə́ néje neelé to maji bèe ya. 26 Tɔɓəi Ala pana: Ar sí n’raje dəw j’aree tana sə síjeḛ bèe ləm, gə ɔr rɔ síjeḛ ləm tɔ, gə mba karee dum dɔ ka̰jije gə́ mee baa-boo-kad’g ləm, gə dɔ yelje gə́ d’aw pə̰ dara’g ləm, gə dɔ da-kulje’g ləm, gə dɔ naŋg nee lai ləma, gə dɔ nékundaje lai gə́ d’ag naŋg gə ta mee dee ləm tɔ .
27 Ala unda dəw aree to tana səa,
Yeḛ undá aree to tana gə Ala pai-pai ya,
Yeḛ unda diŋgam ləm gə dené ləm tɔ .
28 Ala tɔr ndia dɔ dee’g, ndá yeḛ ula dee pana: Maji kar sí ojije na̰ budu-budu ləm, ɔsje goo na̰ gə́ kédé-kédé ləm, rusuje naŋg nee njḭ-njḭ ləma, dumje dɔ naŋg nee ləm tɔ. Maji kar sí dumje dɔ ka̰jije gə́ mee baa-boo-kad’g ləm, gə dɔ yelje gə́ d’aw pə̰ dara’g ləma, gə dɔ daje lai gə́ d’aw dɔ naŋg nee ləm tɔ. 29 Tɔɓəi Ala pana: Aa ooje, kamje lai gə́ kandə dee to mee dee’g mee dee’g dɔ naŋg nee lai ləm, gə kagje lai gə́ d’andə gə kandə dee gə́ ka̰ sɔ ləm gə kandə dee gə́ ka̰ dubu ləm tɔ lé ma m’ar sí. Yee ɓa a to nésɔ sí ya. 30 Daje gə́ naŋg nee lai ləm, gə yelje lai gə́ d’aw pə̰ dara’g ləma, gə nékundaje lai gə́ d’ag naŋg nee gə́ d’aw kəmba ləm tɔ lé ma m’ar dee kamje gə́ d’idi gə́ nésɔ dee. Ndá to lée’g bèe ya tɔ. 31 Ala oo néje lai gə́ yeḛ ra lé ndá aa ooje, néje neelé to maji dum ya. Togə́bè ɓa loondul to keneŋ ləm, lookàr kara to keneŋ ləm tɔ. Yee ɓa to ndɔ gə́ njekɔm’g misa̰ ya.
