Al-insaan isi amur Allah
1 Wa l-daabi hu najiid min kulla haywaanaat al-kadaade al-khalagaahum Allah al-Rabb. Wa l-daabi saʼalaaha le l-mara wa gaal : «Sahiih ke al-Rabb gaal leeku ma taakulu iyaal min kulla l-chadar al-fi l-jineene walla ?» 2 Wa l-mara raddat le l-daabi wa gaalat : «Nagdaro naakulu min iyaal kulla l-chadar al-fi l-jineene. 3 Laakin min iyaal al-chadara al-fi ust al-jineene di, al-Rabb gaal leena ma naakuluuhum wa la nilammusuuhum. Achaan kan yoom akalnaahum da, numuutu.» 4 Wa l-daabi radda leeha wa gaal : «La ! Ma tumuutu ! 5 Al-Rabb yaʼarif kan yoom akaltuuhum, uyuunku yinfathu wa tabgo mislah. Wa taʼarfu al-kheer wa l-charr.»
6 Wa khalaas, al-mara chaafat al-chadara di taʼajib al-een wa samha le l-akil wa adiile tanti al-ilim. Wa be da, gataʼat min iyaalha, akalatah wa raajilha gaaʼid jambaha wa hi antatah wa hu kula akal. 7 Wa tawwaali ke, uyuunhum anfataho wa irfo nufuushum kadar humman aryaaniin. Khalaas, chaalo warchaal kubaar min chadara al-tiin, khayyatooh wa saddo beyah ireehum.
8 Wa be achiiye wakit al-riih gaaʼide tusuug, al-raajil wa martah simʼo hiss Allah al-Rabb fi l-jineene. Wa humman allabbado min wijih Allah al-Rabb fi usut chadar al-jineene.
9 Wa Allah al-Rabb naada al-raajil wa gaal leyah : «Inta ween ?» 10 Wa l-raajil radda wa gaal : «Ana simiʼt harakatak fi l-jineene wa khuft minnak achaan ana aryaan. Fi chaan da bas, ana allabbadt minnak.» 11 Wa Allah al-Rabb gaal leyah : «Yaatu al-ooraak kadar inta aryaan ? Hal inta akalt min al-chadara al-ana dahartak minha walla ?» 12 Wa l-raajil gaal : «Al-mara al-inta khatteetha maʼaayi di, hi bas antatni min iyaal al-chadara wa ana akaltah.» 13 Wa Allah al-Rabb gaal le l-mara : «Chunu al-sawweetiih da ?» Wa hi gaalat : «Al-daabi bas khachchaani wa ana akalt.»
Natiijat al-zanib
14 Wa khalaas, Allah al-Rabb gaal le l-daabi :
«Fi chaan al-inta sawweetah da bas,
inta tabga malʼuun
min kulla l-bahaayim
wa haywaanaat al-kadaade.
Tinkarra be batnak wa taakul ajaaj
fi kulla muddit hayaatak.
15 Inta wa l-mara tabgo udwaan
wa zurriiytak wa zurriiyitha yabgo udwaan.
Wa waahid minhum yikassir raasak
wa inta tiʼaddiih fi kaʼabah.»
16 Wa Allah gaal le l-mara :
«Khalabatki tabga leeki gaasiye
wa inti tatʼabe fi l-waaluuda.
Wa indiki chahwa le raajilki
wa laakin hu yamlukki.»
17 Wa Allah gaal le Adam :
«Inta simiʼt kalaam martak
wa akalt min iyaal hana l-chadara
al-ana dahartak minha.
Fi chaanak inta,
al-turaab yabga malʼuun.
Wa talga maʼaachak be taʼab
fi kulla muddit hayaatak.
18 Chook wa haskaniit yugummu leek
min al-turaab
wa taakul min nabaataat al-kadaade.
19 Wa be duraaʼak bas taakul
lahaddi tigabbil fi l-turaab
al-khalagook minnah.
Achaan inta min al-turaab
wa tigabbil fi l-turaab.»
20 Wa l-raajil samma martah Hawwa (maʼanaatah al-haya) achaan hi amm hana kulli insaan hayy. 21 Wa Allah al-Rabb sawwa le Adam wa martah khulgaan hana farwa wa labbasaahum leehum.
22 Wa Allah al-Rabb gaal : «Daahu al-insaan bigi misilna wa yaʼarif al-kheer wa l-charr. Hassaʼ da, khalli nadharooh ma yimidd iidah le yichiil iyaal chadarat al-Haya le yaakulha wa yiʼiich daayman.» 23 Wa khalaas, Allah al-Rabb taradah min jineenit Adin wa yamchi yahrit al-turaab al-khalagooh minnah. 24 Wa min tarad al-insaan, Allah al-Rabb khatta makhluugiin samaawiyiin be l-nuss al-sabhaani le jineenit Adin. Wa be seef al-indah naar yuduur, humman yaharsu derib chadarat al-Haya.
Koso lə dəw lé
1 Gosɔ lə li lé to yaa̰ ur dɔ ka̰ daje gə́ wala lai gə́ Njesigənea̰ Ala unda dee lé. Yeḛ dəji dené lé pana: See Ala pana: Seḭ a sɔje kandə kagje lai gə́ to mee ndɔ’g lé el, see pa togə́bè tɔgərɔ ya wa .
2 Dené lé tel ila li’g lé pana: J’askəm sɔ kandə kagje gə́ mee ndɔ’g lé ya. 3 Nɛ kag gə́ aar dan ndɔ’g dana bab lé Ala pana: J’a sɔ ka̰dee nda̰ el ləm, j’a kɔrɔ rəa gə ji sí nda̰ el ləm tɔ nà j’a kwəi.
4 Yen ŋga li ula dené lé pana: Seḭ a kwəije nda̰ el. 5 Nɛ Ala gər gao to gə́, mee ndɔ gə́ seḭ a sɔje ndá kəm sí a kinja ləm, seḭ a toje asəna gə Ala bèe gə mba gər ne né gə́ maji gə né gə́ majel ləm tɔ.
6 Dené lé oo to gə́ kag lé to maji kəm sɔ ləm, taa kəmee rəgm ləma, to maji kəm kar dee gosɔkəmkàr ləm tɔ ndá yeḛ ti ka̰dee sɔ. Tɔɓəi yeḛ ya̰ ar ŋgabeeje gə́ aar mbɔree’g ndá yeḛ sɔ səa tɔ. 7 Yen ŋga deḛ joo bɔr lé kəm dee inja ar dee d’oo to gə́ kudu dee to dum ndá deḛ d’uru kam kodé ta na̰’d ra gə́ kubu tɔ kudu dee’g.
8 Loo gə́ kàr unda jia dɔ kam’g ler ndá, deḛ d’oo ndu Njesigənea̰ Ala gə́ njaa mee ndɔ’g, tɔɓəi diŋgam deḛ gə dené ləa lé d’aḭ d’iya rɔ dee əw kəm Njesigənea̰ Ala’g mbuna kagje’d gə́ mee ndɔ’g lé. 9 Nɛ Njesigənea̰ Ala ɓar dəw lé dəjee pana: See i aar ra wa.
10 Yeḛ ilá keneŋ pana: Ma m’oo ndui gə́ ɓar mee ndɔ’g ndá ma m’ɓəl yaa̰ mbata m’aar gə kudum dum ba, yee ɓa ma m’iya ne rɔm gə mbəa.
11 Njesigənea̰ Ala dəjee pana: See na̰ ɓa ulai to gə́ i aar gə kudi dum wa. See i sɔ kandə kag gə́ ma m’ɔgi dɔ’g mba kari sɔ lé wa.
12 Diŋgam lé tel ilá keneŋ pana: Dené gə́ i am mba karee nai səm lé ɓa am kandə kag neelé ndá m’usɔ ya.
13 Njesigənea̰ Ala dəji dené lé pana: See ban ɓa i ra togə́bè wa.
Dené lé ilá keneŋ pana: Li ɓa su kəm am m’usɔ ya .
14 Njesigənea̰ Ala ula li lé pana:
Rea gə́ i ra togə́bè lé ndá
Ndɔlee a kwa dɔi mbuna da-kulje’g lai ləm,
Gə daje gə́ wala lai ləm tɔ.
I a kag naŋg gə ta məəi ləm,
I a sɔ nduji naŋg gə ndɔi-ndɔi
Loo gə́ i si ne kəmba lé ləm tɔ.
15 M’a kar ba̰ to mbuna sí-seḭ gə dené’g ləm,
Gə mbuna ŋgakaije gə ŋgakea-yeḛje’g ləm tɔ.
Yeḛ a rəd dɔi naŋg
Ndá i a to̰ gel gɔlee tɔ .
16 Yeḛ ula dené lé pana:
M’a kila meeko̰ dɔ maree’g k’ari loo gə́ i a kaw gə kèm.
M’a kar kèm ulai ndubu unda nje gə́ kédé ləm,
Ndɔ koji ŋgon ləi kara ndóo a tooi yaa̰ ləm tɔ.
Néndiŋga ləi a kḭ rɔ ŋgabije’g
Nɛ yeḛ a to dəw dɔi ya tɔ.
17 Yeḛ ula Adam lé pana: Mbii gə́ i uru oo ne ta lə dené ləi ləm, gə sɔ gə́ i sɔ kandə kag gə́ m’un ndum m’ari m’ɔgi ne dɔ’g lé m’pana: I a sɔ nda̰ el ləm tɔ lé
Ndá ndɔl wa dɔ naŋg nee mbata ləi ya.
I a koo ndòo ɓa i a kiŋga ne nésɔi keneŋ
Ndɔje kára-kára lai gə́ i aw ne kəmba lé .
18 Naŋg lé a kinja gə kunje gə ŋgarje kari,
Tɔɓəi kam néje gə́ mee ndɔ’g a to gə́ nésɔi tɔ.
19 I a kinja təd ŋgo nɔḭ’g bur ɓa
A sɔ né ɓəi
Saar i a kandə ne naŋg gogo
Loo gə́ i ḭ keneŋ lé,
Mbata i to nduji naŋg
Ndá i a tel to nduji naŋg gogo ya tɔ.
20 Adam unda ri dené ləa lə Ebe mbata yeḛ to ko̰ dəwje lai gə́ d’isi kəmba lé. 21 Njesigənea̰ Ala un ndar da ra gə́ kubu mbata Adam gə dené ləa ndá yeḛ ula rɔ dee’g tɔ. 22 Njesigənea̰ Ala pana: Aa ooje, dəw lé tel to tana gə yeḛ gə́ kára mbuna síjeḛ’g bèe mba gər né gə́ maji gə né gə́ majel. Ɓasinè, ar sí j’ɔgeeje loo nà a kula jia mba ti ne kandə kag-kəmə ləm, a sɔ ka̰dee ləma, a kisi ne kəmba gə no̰ ləm tɔ . 23 Njesigənea̰ Ala tuba dəw lé mee ndɔ gə́ Edḛ’g, mba karee ndɔ naŋg gə́ deḛ d’ɔree keneŋ lé. 24 Togə́bè ɓa yeḛ tuba ne Adam bèe tɔɓəi yeḛ unda Nékundaje gə́ dara par gə́ bər lə loo-ndɔ gə́ Edḛ’g lé. Nékundaje gə́ dara neelé d’wa kiambas gə́ taa pər bilim-bilim ji dee’g ndá, deḛ biri tar widi-widi mba ŋgəm ne rəw gə́ wɔji dɔ kag-kəmə lé.
