Yaakhuub khaaf min akhuuh Isuu
1 Wa Yaakhuub taabaʼ safarah wa malaaʼikat Allah baano leyah. 2 Wa wakit Yaakhuub chaafaahum gaal : «Da bakaan al-gaaʼidiin foogah askar al-Rabb.» Wa samma al-bakaan da Mahanaayim (maʼanaatah muʼaskaraat itneen).
3 Wa Yaakhuub rassal naas giddaamah achaan yamchu le akhuuh Isuu fi turaab Saʼiir fi balad Adoom. 4 Wa wassaahum wa gaal leehum : «Guulu le siidi Isuu : ‹Daahu kalaam abdak Yaakhuub : “Ana sakant fi bakaan Laabaan wa gaʼadt maʼaayah lahaddi l-yoom. 5 Wa hassaʼ indi bagar wa hamiir wa khanam wa abiid wa khaddaamaat. Wa ana rassalt naas leek le yikhabburuuk inta siidi Isuu le tarda leyi.”›»
6 Wa baʼad da, wakit al-naas al-Yaakhuub rassalaahum gabbalo, humman gaalo leyah : «Aniina lammeena maʼa akhuuk Isuu wa hu zaatah jaayi le yigaabilak. Wa laakin indah maʼaayah 400 raajil !» 7 Wa Yaakhuub khaaf khoof chadiid wa gamma gassam al-naas al-gaaʼidiin maʼaayah wa l-khanam wa l-bagar wa l-jumaal ale majmuuʼteen. 8 Wa gaal fi galbah : «Kan Isuu lamma maʼa l-majmuuʼa al-waahide wa darabaaha kula, al-majmuuʼa al-aakhara tanja.» 9 Wa gaal : «Ya Allah Rabb jiddi Ibraahiim wa abuuyi Ishaakh ! Ya Allah ! Inta al-gult leyi : ‹Gabbil baladak fi bakaan ahalak wa nisawwi leek al-kheer.› 10 Wa ana sakhayyar giddaam al-rahma wa l-amaan al-inta anteetah leyi ana abdak. Achaan wakit ana chaggeet bahar al-Urdun ma indi cheyy illa asaati. Wa hassaʼ daahu indi furgaan itneen. 11 Nachhadak tinajjiini min akhuuyi Isuu achaan ana khaayif hu yaji yaktulna ana wa l-awiin wa l-iyaal. 12 Wa awwal inta gult leyi : ‹Nisawwi leek al-kheer wa nisawwi zurriiytak katiire misil ramla hana khachum al-bahar al-naadum ma yagdar yahsibha min al-katara.›»
13 Wa fi l-leele di, Yaakhuub gaʼad fi l-bakaan da. Wa chaal min al-maal al-ja beyah le yigaddimah hadiiye le akhuuh Isuu. 14 Wa l-maal da 200 anzaay wa 20 tees wa 200 naʼaje wa 20 kabich 15 wa 30 naaga be iyaalhum wa 40 bagara wa 10 toor wa 20 humaara wa 10 humaar. 16 Wa amman al-bahaayim dool le khaddaamiinah wa gassamaahum ambeenaathum. Wa ayyi waahid kallafah be door hana bahaayim wa gaal leehum : «Gaddumu giddaami wa khallu faraga ambeenaatku.»
17 Wa anta amur le khaddaamah al-maachi awwal wa gaal leyah : «Kan akhuuyi Isuu laagaak wa saʼalak gaal leek : ‹Inta yaatu wa maachi ween wa l-bahaayim al-maachi beehum dool hana yaatu ?› 18 Guul leyah : ‹Al-bahaayim dool hana abdak Yaakhuub wa hu rassalaahum hadiiye le siidah Isuu. Wa hu zaatah jaayi waraana.›»
19 Wa anta nafs al-amur le khaddaamah al-taani wa l-taalit wa le kulla l-naas al-maachiin maʼa l-bahaayim wa gaal leehum : «Kan lammeetu maʼa Isuu, guulu leyah al-kalaam da. 20 Wa battaan guulu leyah : ‹Daahu abdak Yaakhuub zaatah jaayi waraana.›»
Achaan hu fakkar wa gaal : «Khalli nidalli galbah be l-hadiiye al-machat giddaami di. Wa baʼad da, kan gaabalna maʼaayah wijih be wijih kula, akuun yigaabilni be farah.» 21 Wa l-hadiiye machat giddaamah. Wa Yaakhuub kamaan, gaʼad fi fariigah.
Allah khayyar usum Yaakhuub
22 Wa be l-leel, Yaakhuub gamma chaal awiinah al-itneen wa khaddaamaatah al-itneen wa awlaadah al-ihdaachar wa gattaʼaahum waadi Yabbuukh. 23 Wa baʼad chaalaahum wa gattaʼaahum al-bahar wa gattaʼ kulla cheyy al-indah, 24 hu faddal hinaak wiheedah.
Wa raajil waahid ja saaraʼah lahaddi gariib sabaah. 25 Wa wakit al-raajil irif kadar hu ma yagdar yakhalbah fi l-siraaʼ da, gamma darab Yaakhuub fi wirkah wa wirkah marag. 26 Wa l-raajil gaal le Yaakhuub : «Khalliini namchi achaan al-wata gariib tasbih.» Wa Yaakhuub gaal leyah : «Ana ma nikhalliik tamchi kan ma baaraktini !»
27 Wa l-raajil saʼal Yaakhuub wa gaal leyah : «Usmak yaatu ?» Wa hu gaal : «Usmi Yaakhuub.» 28 Wa l-raajil gaal : «Baʼad al-yoom, ma yinaaduuk Yaakhuub, khalli yinaaduuk Israaʼiil (maʼanaatah saaraʼ maʼa l-Rabb). Achaan inta saaraʼt maʼa l-Rabb wa maʼa l-naas wa inta annasart.» 29 Wa Yaakhuub saʼal al-raajil wa gaal leyah : «Min fadlak, ooriini usmak.» Wa l-raajil gaal : «Maala tasʼalni min usmi ?» Wa fi l-bakaan da, hu baarak Yaakhuub.
30 Wa Yaakhuub samma al-bakaan da Faniyiil (maʼanaatah wijih al-Rabb) achaan hu gaal : «Ana chift al-Rabb wijih be wijih wa laakin ana nijiit min al-moot !»
31 Wa l-harraay talaʼat leyah wakit hu faat min Fanuwiil. Wa gaaʼid yadlaʼ achaan wirkah marag. 32 Wa fi chaan da lahaddi l-yoom, Bani Israaʼiil ma yaakulu laham al-wirk achaan Yaakhuub wirkah marag.
1 Laba̰ ḭta gə ndɔ rad ndá il ɓɔl ŋganeeje gə́ diŋgam gə njé gə́ dené ləm, tɔr ndia dɔ dee’g ləm tɔ. Tɔɓəi yeḛ ɔd mba tel kaw loo-siée’g gogo.
Jakob wa dɔ gɔl rəa mba tila kəm Esawu
2 Jakob aw kəmee gə́ kédé ɓəi. Ndá kuraje lə Ala gə́ dara teḛ d’iŋgá. 3 Loo gə́ Jakob oo dee ndá yeḛ pana: Loo neelé to loo-si njérɔje lə Ala! Ndá yeḛ unda ri loo neelé lə Mahanayim.
4 Jakob ula njékaḭkulaje ləa nea̰’g rɔ ŋgokea̰ Esawu’g mee ɓee gə́ Seir, ɓeeko̰ gə́ Edɔm. 5 Yeḛ un ndia ar dee pana: Aa ooje, seḭ a kulaje Esawu gə́ to mbai ləm lé ta nee togə́bè pana: Jakob kura ləi lé pana: Ma m’isi rɔ Laba̰’g ndá m’nai keneŋ saar teḛ ɓasinè ɓəi tɔ. 6 Maŋgje ləm, gə mulayḛ̀je-je ləm, gə badje ləma, gə kuraje ləm gə́ diŋgam gə njé gə́ dené ləm tɔ lé to keneŋ ndá m’ula kula m’ar mbai ləm oo kédé ɓad ɓa gə mba taa ne kəmi ɓəi.
7 Njékaḭkulaje lé tel ree rɔ Jakob’g d’ulá pana: Jeḛ j’awje rɔ ŋgokɔḭ Esawu’g lé ndá yeḛ si njaa gə́ rɔi’g nee gə dəwje tɔl-sɔ gə mba kiŋgai ne.
8 Ɓəl unda Jakob badə gaŋgee ar ndilee teḛ jan. Yeḛ kai dəwje gə́ d’aw səa lé kudu joo ləm, gə badje, gə maŋgje, gə jambalje kara kudu joo ləm tɔ 9 ndá yeḛ pana: Ɓó lé Esawu ree dum dɔ kudu dəwje gə́ kára ndá kudu dəwje gə́ nai lé d’a kaskəm taa rɔ dee. 10 Jakob pana: Ala lə bɔmje gə́ Abrakam ləm, Ala lə bɔmje gə́ Isaak ləma, i Njesigənea̰ gə́ ulam pana: M’tel mee ɓee’g ləm, gə mee ɓee-kojim’g ndá i a ra səm meemaji ɓəi! 11 Ma lé m’to dəw gə́ əḭ el gə́ m’askəm kari wa səm nojije ɓəd-ɓəd əsé mba ra səm meemajije ɓəd-ɓəd to gə́ i ra gə kura ləi lé el. Mbata ma m’gaŋg Jurdɛ̰ neelé gə kag-tɔs ba jim’g nɛ ɓasinè dəwje ləm bula as kam m’kai dee kudu dee joo ŋga. 12 Ma m’ra ndòo rɔi’g, maji kari ree taam ji ŋgokɔm’g, ji Esawu’g. Mbata ma m’ɓəl nà banelə yeḛ a ree tujim-ma gə ko̰ ŋganje gə ŋganje na̰’d. 13 Nɛ i nja pana: I a ra səm maji ləm, i a kar ŋgakamje bula to gə́ nagəra gə́ baa-boo-kad’g bèe ləm, d’a bula kar dəw askəm tura dee el ləm tɔ .
14 Lée gə́ neelé ɓa Jakob to keneŋ loondul’g. Ndá yeḛ unda kəm néje gə́ to jia’g mba kula ne kar Esawu gə́ to ŋgokea̰ lé gə́ nénoji to togə́bè: 15 Ko̰ bya̰je tɔl joo gə bàl bya̰je rɔ-joo ləm, ko̰ badje tɔl joo gə bàl badje rɔ-joo ləm, 16 ko̰ jambalje rɔ-munda gə ŋgan deeje gə́ d’aw d’il mbà dee ləm, ko̰ maŋgje rɔ-sɔ gə bɔ maŋgje dɔg ləma, ko̰-mulayḛ̀je-je rɔ-joo gə bɔ mulayḛ̀je-je dɔg ləm tɔ. 17 Yeḛ ɔm koso-nékulje neelé lai ji ŋganjélookisije’g ləa gə gel dee gel dee ndá yeḛ ula ŋganjélookisije ləa pana: Awje nɔm’g kédé nɛ arje mbuna koso-nékulje gaŋg gə kudu dee kudu dee ɓa.
18 Yeḛ un ndia ar yeḛ gə́ to gə́ doŋgɔr lə dee lé pana: Loo gə́ ŋgokɔm Esawu, mbai ləm, ḭgai ɓa dəjii pana: See i lé to ka̰ nawa. See aw gə́ ra wa. See koso-nékulje neelé to ka̰ nawa. 19 Ndá i a kilá keneŋ pana: To gə́ ka̰ kura ləi gə́ Jakob. To nénoji gə́ yeḛ ula ne ar mbai ləm Esawu ndá aa oo, yeḛ nja kara aw ree goo sí’g nee ya tɔ.
20 Yeḛ un ndia togə́bè ar yeḛ gə́ njekɔm’g joo ləm, gə yeḛ gə́ njekɔm’g munda ləm tɔ ula dee-deḛ lai gə́ d’aw goo koso-nékulje’g neelé pana: Ta gə́ nee ɓa seḭ a kulaje mbai ləm Esawu, loo gə́ seḭ a kiŋgaje kəmee lé. 21 Seḭ a pajena: Aa oo, kura ləi Jakob kara si ree goo sí gən tɔ.
Mbata Jakob pana: M’a gɔl mée gə nénoji neelé gə́ m’ula ne kédé nɔm’g. Gée gə́ gogo ɓa m’a koo kəmee ɓəi ndá banelə yeḛ a kwam gə́ rəa’g gə́ majee ya. 22 Nénoji neelé aw nea̰’g kédé nɛ mee til’g neelé yeḛ nja nai loo-siée’g.
Jakob uba mula gə Ala
23 Yeḛ uba naŋg ḭ mee tilee’g nee ya sa rəa gə denéje ləa gə́ joo ləm, gə ŋganjélookisije ləa gə́ dené gə́ joo ləma, gə ŋganeeje gə́ dɔg-gir-dee-kára ləm tɔ ndá ar dee d’uru loo-kuru-mán gə́ Jabok teḛ. 24 Yeḛ ar dee d’uru loo-kuru-mán lé ləm, ar dee d’odo néje ləa lai d’uru ne mán ləm tɔ. 25 Jakob lé nai gə karee ba. Yen ŋga dəw kára uba səa mula saar nai lam bèe loo a gə kàr . 26 Loo gə́ dəw neelé oo to gə́ yeḛ askəm dumee el ndá yeḛ unda bəgəree. Bèe ɓa bəgərə Jakob al loo gə́ yeḛ si uba səa mula lé. 27 Ndá yeḛ pana: Ya̰’m am m’aw mbata loo-si àr.
Jakob tel ilá keneŋ pana: M’a kya̰ loo kari aw el saar i tɔr ndui dɔm’g ɓa.
28 Yeḛ dəjee pana: See rii lə nawa.
Jakob ilá keneŋ pana: Rim lə Jakob.
29 Dəw lé pa ya tɔɓəi pana: Rii lé a to Jakob el ŋga nɛ d’a ɓari Israɛl. Mbata i oma̰ gə Ala ləm, gə dəwje ləm tɔ ndá i dum dee ya .
30 Jakob dəjee tɔɓəi pana: M’ra ndòo rɔi’g, ulam rii am m’gər, kɔgərɔ kari .
Yeḛ ilá keneŋ pana: See ban ɓa i dəjim rim wa.
Ndá yeḛ tɔr ndia dəa’g lé gə́ neelé ya.
31 Jakob unda ri loo neelé lə Penuel. Mbata yeḛ pana: Ma m’oo Ala gə kəm ya ndá m’aji ya ɓəi. 32 Kàr uba mba̰ ɓa yeḛ unda Penuel gaŋg ɓəi. Ndá Jakob lé njaa məd bəgəree’g.
33 Gelee gə́ nee ɓa saar teḛ ɓogənè kara ŋgan Israɛlje d’usɔ ne ŋgira da gə́ to dɔ bəgəree’g lé el. Mbata Ala unda ŋgira bəgərə Jakob.
