Yaakhuub gamma maachi Beet Iil
1 Wa l-Rabb gaal le Yaakhuub : «Gumm amchi Beet Iil. Askun hinaak wa abni madbah leyi, ana al-Rabb al-bayyant nafsi leek wakit inta muʼarrid min akhuuk Isuu.» 2 Wa Yaakhuub gaal le aayiltah wa le kulla l-naas al-gaaʼidiin maʼaayah : «Baʼʼudu minku al-asnaam al-ajnabiyiin wa tahhuru guluubku wa khayyuru khulgaanku. 3 Gummu ! Namchu Beet Iil. Wa ana nabni madbah le l-Rabb. Hu hallaani wakit ana fi l-diige wa kaan maʼaayi fi derbi al-ana macheet foogah.»
4 Wa humman anto le Yaakhuub kulla l-asnaam al-ajnabiyiin al-fi iideehum wa l-khuruus al-fi udneehum. Wa Yaakhuub dafanaahum fi tihit al-chadara al-kabiire al-gariibe le hillit Chakiim. 5 Wa wakit gammo maachiin, al-Rabb nazzal khoof chadiid fi naas al-hillaal al-mujaawiriinhum wa ma fi naadum gidir macha wara awlaad Yaakhuub.
6 Wa Yaakhuub maʼa l-naas al-maʼaayah wassalo fi hillit Luuz al-hassaʼ usumha Beet Iil, fi balad Kanʼaan. 7 Wa bana madbah wa samma al-bakaan da El Beet Iil (maʼanaatah Rabb Beet Iil). Achaan fi l-bakaan da bas, al-Rabb baan leyah wakit hu muʼarrid min akhuuh Isuu. 8 Wa da l-bakaan al-maatat foogah Dabuura al-rabbatha le Rifga wakit hi sakhayre. Wa dafanooha gariib le Beet Iil tihit chadarat al-balluut al-sammooha Balluut al-Baki.
9 Wa baʼad Yaakhuub gamma min balad Faddaan Araam wa wassal fi Beet Iil, al-Rabb baan leyah battaan wa baarakah. 10 Wa gaal leyah : «Usmak Yaakhuub wa laakin baʼad al-yoom ma yinaaduuk Yaakhuub. Khalli usmak yabga Israaʼiil.» Wa be misil da, le Yaakhuub al-Rabb sammaah Israaʼiil. 11 Wa l-Rabb gaal leyah : «Ana Allah al-Gaadir. Alda wa iyaalak yabgo katiiriin. Umma wa umam katiiriin yamurgu minnak wa min sulbak yamurgu muluuk. 12 Wa l-balad al-ana anteetha le Ibraahiim wa Ishaakh, nantiiha leek inta wa le zurriiytak al-taji min baʼadak.» 13 Wa khalaas, al-Rabb macha min al-bakaan al-hajja leyah foogah.
14 Wa Yaakhuub khazza hajar fi l-bakaan al-Rabb hajja leyah wa sabba foogah hadiiyat charaab wa dihin le yikhassisah. 15 Wa Yaakhuub samma al-bakaan al-Rabb hajja leyah foogah da, Beet Iil (maʼanaatah beet Allah).
Waaluudit Banyaamiin wa moot Raahiil
16 Wa khalaas, Yaakhuub wa aayiltah gammo min Beet Iil. Wa wakit humman lissaaʼhum baʼiid min hillit Afraata, Raahiil taalagat. Wa waaluuditha bigat gaasiye. 17 Wa wakit al-talaga assaratha, al-wallaada gaalat leeha : «Ma takhaafe, daahu battaan wilidti wileed !» 18 Wa laakin Raahiil garrabat tumuut. Gabul mootha, sammat al-wileed da Banuuni (maʼanaatah wileed hizni). Wa laakin abuuh sammaah Banyaamiin (maʼanaatah wileed zeenaayti). 19 Wa Raahiil maatat wa dafanooha fi derib hillit Afraata al-maʼruufa al-yoom be Beet Laham. 20 Wa Yaakhuub khazza hajar fi raas khaburha. Wa l-hajar al-fi khabur Raahiil gaaʼid lahaddi l-yoom.
21 Wa Yaakhuub al-binaaduuh Israaʼiil hawwal min al-bakaan da wa macha bana kheemtah giddaam min Migdal Idar. 22 Wa wakit Israaʼiil sakan fi l-balad di, wileedah al-bikir Raʼuubiin macha ragad maʼa Bilha sirriiyit abuuh wa Israaʼiil simiʼ be l-cheyy da.
Wa awlaad Yaakhuub humman atnaachar.
23 Leeya jaabat leyah Raʼuubiin al-bikir wa Chimʼuun wa Laawi wa Yahuuza wa Yassaakar wa Zabuluun.24 Wa Raahiil jaabat leyah Yuusuf wa Banyaamiin.25 Wa Bilha khaddaamit Raahiil jaabat leyah Daan wa Naftaali.26 Wa Zilfa khaddaamit Leeya jaabat leyah Gaad wa Achiir.Dool awlaad Yaakhuub al-wildoohum leyah fi Faddaan Araam.
Moot Ishaakh
27 Wa khalaas, Yaakhuub wassal bakaan abuuh Ishaakh fi hillit Mamra, gariib le Kharyat Arbaʼa al-maʼruufa al-yoom be Hibruun. Wa da l-bakaan al-awwal Ibraahiim wa Ishaakh sakano foogah. 28 Wa Ishaakh aach 180 sana. 29 Wa maat wa lihig abbahaatah wa da wakit chayyab wa chibiʼ min al-dunya. Wa khalaas, awlaadah Isuu wa Yaakhuub dafanooh.
Ala tɔr ndia dɔ Jakob’g loo gə́ Betel
1 Ala ula Jakob pana: Uba naŋg ḭta, aw Betel mba si keneŋ. Lée neelé i a ra loo-nékinjaməs keneŋ kar Ala, yeḛ gə́ teḛ dɔi’g loo gə́ i aḭ ŋgokɔḭ Esawu lé .
2 Jakob ula njémeekəije ləa gə deḛ lai gə́ d’isi səa lé pana: Tɔrje magəje gə́ dɔ ɓee’d gə́ to mbuna sí’g lé gə́ raŋg ləm, togoje rɔ sí ləma, tel tulaje kubuje gə́ raŋg rɔ sí’g ləm tɔ. 3 Jeḛ j’a kḭ tuga loo kaw Betel. Lée gə́ neelé ɓa m’a ra loo-nékinjaməs keneŋ kar Ala, yeḛ gə́ oo ndum mee ndɔ gə́ ma m’nai ne dan nékəmndoo’g ləm, gə nai səm loo-mbá gə́ ma m’aw keneŋ lé ləm tɔ.
4 Deḛ d’odo magəje gə́ dɔ ɓee’g lai gə́ to ji dee’g ləm, gə mbaiŋgiraje gə́ to mbi dee’g ləm tɔ d’ar Jakob. Ndá Jakob iya dee gel kag gə́ ɓaree térébḭtə gə́ to mbɔr Sikem’g dəb. 5 Gée gə́ gogo deḛ d’ɔd d’aw tɔ. Ɓəl Ala gə́ to ɓəl gə́ boo lé oso dɔ ɓee-booje’g lai gə́ gugu dɔ dee ndá deḛ tuba goo ŋgalə Jakob lé el.
6 Jakob gə deḛ lai gə́ d’aw səa lé teḛ Luj gə́ to Betel, mee ɓee gə́ Kana̰. 7 Yeḛ ra loo-nékinjaməs keneŋ ndá yeḛ unda ri loo neelé lə El-Bétel. Mbata lé gə́ neelé ɓa Ala riba səa dɔ rəa keneŋ loo gə́ yeḛ si aḭ ne ŋgokea̰ lé.
8 Debora, njeŋgəm Rebeka lé wəi ar deḛ dubee no̰ Betel’g mbɔr kag-sɛnə gə́ d’unda ria lə kag-sɛnə no̰ yoo.
9 Loo gə́ yeḛ ḭ Padan-Aram ree mba̰ ndá Ala tel teḛ dɔ Jakob’g gɔl kára ɓəi ndá yeḛ tɔr ndia dəa’g. 10 Ala ulá pana: Rii lé to Jakob nɛ d’a ɓari Jakob gogo el ŋga. Rii a to Israɛl ɓa.
Ndá Ala unda ria lə Israɛl . 11 Ala ulá pana: Ma m’to Ala gə́ m’to Bao-siŋgamoŋ. Maji kari oji ŋganje bula ar dee d’ɔs goo na̰ goo na̰ ya. Ginkoji dəwje gə́ kára ləm, gə ginkoji dəwje gə́ bula ləm tɔ lé d’a kḭ rɔi’g ləm, mbaije kara d’a teḛ məəi’g ya ləm tɔ . 12 Dɔ naŋg ɓee neelé gə́ ma m’ar Abrakam gə Isaak lé m’a kari-i gə ŋgakaije gə́ d’a korè gooi gə́ ka̰ dee ya.
13 Yen ɓa Ala ḭ loo gə́ yeḛ ula Jakob ta keneŋ lé ya̰ ɔd aw tar. 14 Jakob unda nékolé-mee loo gə́ Ala ulá ta keneŋ lé, to nékolé-mee gə́ ra gə kɔr mbalje ndá yeḛ saga nékar gə́ ka̰ kai ləm, gə ubu ləm tɔ dɔ’g . 15 Jakob unda ri loo gə́ Ala ulá ta keneŋ lé lə Betel (kɔr gelee pana): Kəi lə Ala.
Kwəi lə Rasel
16 Deḛ d’uba naŋg Betel d’ḭ. Nɛ loo gə́ nai lam ɓa ya gə mba kar dee teḛ Eprata ɓəi ndá ndóo too Rasel. Ndóo lé kədərə səa yaa̰. 17 Loo gə́ ndóo lé rəa yaa̰ ndá njeteaandóo lé ulá pana: Ǝw rɔi ɓəl mbata i iŋga ŋgon gə́ diŋgam gə́ raŋg ɓəi.
18 Nɛ loo gə́ kəmə ləa a gə godo mbata yeḛ a gə kwəi ndá yeḛ unda ria lə Ben-Oni, nɛ bɔbeeje ɓaree Bḛjami.
19 Rasel wəi ndá deḛ dubee rəw gə́ aw gə́ Eprata gə́ to Betlehem. 20 Jakob unda nékolé-mee dɔɓaree’g. Nékolé-mee dɔɓar lə Rasel lé to keneŋ saar teḛ mee ndəa gən ya ɓəi.
21 Israɛl ḭ keneŋ aw ndá yeḛ la kəi-kubu ləa gir Migdal-Eder’g.
22 Loo gə́ Israɛl si dɔ naŋg ɓee’g neelé ndá Rubḛ aw to gə Bila gə́ to gamla-dené lə bɔbeeje lé. Ndá Israɛl oo taree.
Ŋgalə Jakob lai lé d’aḭ dɔg-gir-dee-joo . 23 Ŋgalə Lea ɓa ri dee to nee: Rubḛ, ŋgondər Jakob lé gə Simeo̰, gə Ləbi, gə Juda, gə Isakar, gə Jabulo̰ tɔ. 24 Ŋgalə Rasel lé ɓa ri dee to nee: Jisəb gə Bḛjami. 25 Ŋgalə Bila, yeḛ gə́ to gə́ ŋgonjelookisi lə Rasel lé ɓa ri dee to nee: Dan gə Neptali. 26 Ŋgalə Jilpa, yeḛ gə́ to gə́ ŋgonjelookisi lə Lea lé ɓa ri dee to nee: Gad gə Aser tɔ. Deḛje neelé to ŋgalə Jakob gə́ yeḛ oji dee Padan-Aram.
Kwəi lə Isaak
27 Jakob teḛ rɔ bɔbeeje Isaak’d ɓee gə́ Mamré dɔ naŋg gə́ Kirjat-Arba gə́ to Ebro̰, loo gə́ Abrakam gə Isaak d’isi keneŋ kédé lé . 28 Ləb Isaak aḭ tɔl dəa rɔ-jinaijoo (180). 29 Ndá kəmə ləa ɔr aree wəi aw iŋga keaje-je. Ləbee aḭ bula ləm, ndəaje kara asee nag ləm tɔ. Ndá ŋganeeje gə́ Esawu gə Jakob dubee tɔ.
