Gillit al-adaala takhrib al-gasir
1 Daahu Allah gaal le Irmiya : «Gumm amchi fi gasir malik Yahuuza wa hinaak inta tuguul leehum al-kalaam da. 2 Inta guul : ‹Asmaʼ kalaam Allah, ya malik Yahuuza, inta al-gaaʼid fi kursi al-muluk hana Dawuud, inta wa khaddaamiinak wa chaʼabak al-yufuutu be l-biibaan dool. 3 Daahu Allah gaal : “Sawwu al-hagg wa l-adaala wa najju al-mazluum min iideen al-zaalim. Ma tazulmu wa la titaʼʼubu al-ajnabi wa l-atiim wa l-armala wa ma tidaffugu damm al-bari fi l-bakaan da. 4 Wa kan tisawwu misil da, khalaas yadkhulu be biibaan al-gasir da muluuk al-yagoodu fi kursi al-muluk hana Dawuud al-raakbiin fi arabaat harib wa kheel. Wa yadkhulu humman wa khaddaamiinhum wa chaʼabhum kula. 5 Wa laakin kan ma tasmaʼo al-kalaam da, ana Allah nahlif be nafsi kadar al-gasir da yabga koom hana turaab.”›» Wa da kalaam Allah.
6 Daahu Allah gaal kalaam al-bukhuss gasir muluuk Yahuuza :
«Ya l-gasir ! Kan tukuun jamiil misil khaabat Gilʼaad
wa aali misil jibaal Lubnaan kula,
ana nisawwiik sahara
wa madiina bala sukkaan.
7 Ana jahhazt naas mukharribiin
le yakharbuuk
wa ayyi waahid indah fi iidah
aalaat hana gatiʼ.
Wa yagtaʼo hatabak hana l-arz al-jamiil
wa yazguluuh fi l-naar.
8 «Wa wakit naas min kulla l-umam yiʼaddu jamb al-madiina di, humman yissaaʼalo ambeenaathum wa yuguulu : ‹Maala Allah sawwa al-madiina al-kabiire di misil da ?› 9 Wa yuruddu leehum wa yuguulu : ‹Achaan humman nagado muʼaahadat Allah Ilaahhum wa sajado giddaam ilaahaat aakhariin wa abadoohum.›»
Yahaaz yumuut fi l-khurba
10 Ya naas Yahuuza, ma tabku
le l-malik Yuuchiiya al-maat
wa ma tahzano leyah kula.
Wa laakin abku, abku ziyaada
le l-malik Yahaaz wileed Yuuchiiya
achaan hu battaan ma yigabbil
fi l-ard al-wildooh foogha.
11 Aywa, Yahaaz wileed Yuuchiiya malik Yahuuza rikib fi badal abuuh. Wa baʼad da, karabooh wa waddooh min al-bakaan da. Wa daahu Allah gaal : «Abadan hu ma yigabbil. 12 Hu yumuut hinaak fi l-khurba wa ma yigabbil le l-balad di battaan.»
Yahuuyakhim ma sawwa misil abuuh
13 Wa Allah gaal :
«Al-azaab leek inta,
ya l-malik Yahuuyakhim !
Inta tabni beetak bala hagg
wa gasrak bala adaala.
Wa tikhaddim al-naas bala tukfa
wa ma tantiihum ujrithum.
14 Wa inta tuguul :
‹Nabni le nafsi beet wasiiʼ
wa gasir aali.
Wa nisawwi leyah chabaabiik
wa nijammilah be hatab al-arz
wa nadurbah buhya hamra tchu.›
15 Ya l-malik,
be misil da, tiwassif mulkak walla ?
Wa be hatab al-arz da
tisawwi beetak sameh
min hana l-naas walla ?
Abuuk akal wa chirib
misil al-naas al-aakhariin.
Wa be da kula, hu daafaʼ le l-hagg wa l-adaala
wa aach iiche haluuwe.
16 Wa hu hama huguug al-masaakiin wa l-fagraaniin
wa da bigi adiil.
Wa misil da bas, al-naas yiwassufu
kadar yakhaafo minni ana Allah.
Wa da kalaam Allah.17 Wa laakin inta nazarak
wa fikrak kulla fi l-faayde bas.
Wa tidoor tidaffig damm al-bari
wa tugumm be unuf wa zulum.»
18 Wa fi chaan da, daahu Allah hajja kalaam al-bukhuss Yahuuyakhim wileed Yuuchiiya malik Yahuuza. Hu gaal :
«Wakit yumuut, ma yunuuhu leyah
wa yuguulu :
‹Kalawa, ya akhuuyi,
kalawa, ya akhti.›
Wa battaan, ma yunuuhu leyah
wa yuguulu :
‹Ya khasaarit siidi,
ya khasaarit al-malik al-aziim.›
19 Wa yiwaddu janaaztah
misil rimmit al-humaar al-mayyit.
Yukurruuha wa yazguluuha barra
min biibaan Madiinat al-Khudus.»
Al-Khudus ma khallat deribha al-fasil
20 Wa Allah gaal :
«Ya Madiinat al-Khudus,
atlaʼe fi jibaal Lubnaan wa kooriki !
Wa min hujaar Baachaan,
khalli yinsamiʼ siraakhki.
Wa min aʼaali Abaariim,
kooriki achaan sudgaanki addammaro.
21 Ana hajjeet leeki fi wakit raahitki
wa inti raddeeti
wa gulti ma tidoori tasmaʼeeni.
Wa da bas deribki min inti sakhayre,
abadan inti ma simiʼti kalaami.
22 Wa hassaʼ khalaas, kulla ruʼyaanki
yuruuhu fi l-riih
wa dool kubaaraatki
al-yichittu fi ayyi bakaan.
Wa sudgaanki yakurbuuhum
wa yiwadduuhum masaajiin.
Wa inti tagoodi fi l-eeb wa l-ihaana
wa da be sabab fasaalitki.
23 Ya l-malik, inta al-saakin fi gasir Lubnaan
wa fi beetak al-misil uchch al-mabni be hatab al-arz.
Fi wakt al-taʼab, inta tagnit
misil ganiit al-mara al-gaaʼide titaalig.»
Allah sallam Yuyakiin le malik Baabil
24 «Ya Yuyakiin wileed Yahuuyakhim malik Yahuuza, ana nahlif be usmi al-Hayy ! Hatta kan inta bigiit khaatim fi iidi al-zeene kula, ana namurgak. Wa da kalaam Allah. 25 Ana nisallimak le l-yidooru mootak, aywa fi iideen al-naas al-inta tarjif giddaamhum. Wa da fi iideen Nabuukhadnasar malik Baabil wa askarah. 26 Inta wa ammak al-wildatak niwaddiiku wa nazgulku fi ard al-ma wildooku foogha. Wa hinaak tagoodu lahaddi tumuutu. 27 Wa arduku al-tagramo leeha, abadan ma tigabbulu leeha.»
28 Maala al-malik da bigi
misil jarr mukassar ma yanfaʼ ?
Wa maala Yuyakiin bigi
misil maaʼuun al-ma yidooruuh ?
Wa maala hu wa iyaalah waddoohum baʼiid
wa zagaloohum fi balad al-awwal ma yaʼarfuuha ?
29 Ya baladi, baladi !
Ya baladi, asmaʼe kalaam Allah !
30 Wa daahu Allah gaal :
«Sajjulu al-raajil da
misil naadum ma wilid
wa ma najah fi hayaatah.
Wa min iyaalah kula,
ma fi waahid yanjah
le yagood fi kursi al-muluk hana Dawuud
wa yahkim fi Yahuuza.»
1 Njesigənea̰ ula Jeremi ta togə́bè pana: Aw mee kəi’g lə mbai gə́ Juda ndá pata nee keneŋ. 2 I a pana: I mbai gə́ Juda gə́ si dɔ kalimbai’g lə Dabid, gə kuraje ləi, gə koso-dəwje ləi gə́ a̰dje gə tarəwje neelé ooje ta lə Njesigənea̰! 3 Njesigənea̰ pa togə́bè pana: Gaŋje rəwta néra gə́ gə dɔ najee gə goo rəbee ləm, taaje dɔ deḛ gə́ d’ula kəm dee ndòo ji njékula kəm loo ndooje’g ləma, ulaje kəm dəw-dɔ-ɓee gə ŋgonal gə njekəisiŋga ndòo el ləm tɔ. Raje néra gə́ kərm-kərm el ləm, ilaje məs yeḛ gə́ ta wa dəa el naŋg mee loo gə́ nee el ləm tɔ. 4 Mbata ɓó lé seḭ a raje né gə goo ta neelé tɔgərɔ ndá mbaije gə́ d’isi dɔ kalimbai’g lə Dabid lé d’a si mee pusu-rɔje’g ləm, d’a tuba kundaje ləm tɔ, deḛ ləm gə kuraje lə dee ləma, gə koso-dəwje lə dee ləm tɔ mba kandə gə tarəwkəije’g neelé. 5 Nɛ ɓó lé seḭ unje mbi sí rəw dɔ taje’g neelé ndá Njesigənea̰ pana: Neḛ manrɔ neḛ bər-bər mba kar kəi-mbai neelé tel to dɔ nduba .
6 Mbata Njesigənea̰ pata wɔji ne dɔ kəi-mbai lə mbai gə́ Juda pana:
Kəm neḛ’g lé i to asəna gə ɓee gə́ Galaad bèe ləm,
Asəna gə dɔ sém mbal gə́ Liba̰ bèe ləm tɔ.
Nɛ tɔgərɔ n’a kari tel to asəna gə dɔdilaloo ləm,
Gə ɓee-boo gə́ dəw kára kara si keneŋ el ləm tɔ.
7 Neḛ n’wa dɔ gɔl njétujilooje
Gə mba kar dee d’oma̰ səi,
Nana kara aw gə nérɔje ləa jia’g-jia’g,
Deḛ d’a tuga kag-sɛdrəje ləi
Gə́ maji yaa̰ kɔm dee pər’d.
8 Ginkoji dəwje gə raŋg bula d’a dəs mbɔr ɓee-boo’g neelé ndá d’a dəji na̰ ta yo gə́ nee pana: See gelee ban ɓa Njesigənea̰ ra gə ɓee-boo neelé né gə́ togə́bè wa. 9 Ndá d’a kila dee keneŋ pana: Mbata deḛ d’uba ta manrɔ lə Njesigənea̰ d’ya̰ ləm, deḛ d’unda barmba dəb kəm dee naŋg no̰ magəje’g pole dee ne ləm tɔ.
Ta gə́ wɔji dɔ Salum, ŋgolə Jojias gə́ njetaa toree lé
10 Yeḛ gə́ wəi mba̰ lé
Maji kar sí nea̰je el ləm,
Waje ndòo yée el ləm tɔ.
Nɛ yeḛ gə́ aw kəmba
Gə́ a tel ree gogo el ləm,
A tel koo ɓee-kojee el ləm tɔ lé ɓa
Maji kar sí nea̰je.
11 Mbata Njesigənea̰ pata togə́bè wɔji ne dɔ Salum, ŋgolə Jojias, mbai gə́ Juda gə́ o̰ ɓee tor bɔbee Jojias’g ɓa yeḛ ḭ lée’g nee aw pana: Yeḛ lé a tel ree lée’g neelé gogo el. 12 Nɛ yeḛ a kwəi mee ɓee gə́ d’wá ɓər d’aw səa keneŋ lé ɓó kəmee a koso dɔ ɓee’g neelé gogo el ŋga.
Ta gə́ wɔji dɔ Jojakim, ŋgolə Jojias lé
13 Meeko̰ a koso dɔ yeḛ
Gə́ tum gin kəi ləa
Gə goo néra gə́ gə dɔ najee el ləm,
Gə rɔd ŋgan kəije dɔ na̰’d-na̰’d
Gə goo néra gə́ gə goo rəbee el ləma,
Gə ar maree ra kula aree kari ba
Lal kuga dɔ jia ləm tɔ.
14 Yeḛ gə́ pana:
N’a ra kəi lə neḛ karee boo ləm,
N’a rɔd ŋgan kəije dɔ na̰’d-na̰’d
Karee tad rəg-rəg ləm,
Gə́ ar dee mbudu kəmbolèje
Gə́ tad keneŋ ləm,
Gə́ ɓər kag-sɛdrəje mée’g ləma,
Gə́ ɔr giree gə né gə́ kas ləm tɔ.
15 See i o̰ ɓee
Mbata mal kag-sɛdrəje gə́ wa məəi wa.
See bɔbi sɔ né gə ai né el wa.
Nɛ yeḛ nja gaŋg rəwta gə goo rəbee ləm,
Gə dɔ najee ləm tɔ
Ndá yeḛ si ne dan rɔlel’g.
16 Yeḛ gaŋg rəwta lə njenékəmndoo
Gə yeḛ gə́ né lalee gə goo rəbee,
Ndá yeḛ si ne dan rɔlel’g.
Njesigənea̰ pana:
See néra gə́ togə́bè ɓa gə́ gər neḛ el wa.
17 Nɛ i lé kəmi gə dɔ ɓəŋgəri
To mba tɔl ne mal kiŋga né gə goo rəbee el ləm,
Gə mba kila ne məs yeḛ gə́ ta wa dəa el ləma,
Gə mba kula kəm loo ndòo
Ra ne né gə́ kərm-kərm ləm tɔ.
18 Gelee gə́ nee ɓa Njesigənea̰ pa ne ta togə́bè wɔji ne dɔ Jojakim, ŋgolə Jojias, mbai gə́ Juda pana:
D’a nea̰ pana: Wai, ŋgokɔm gə́ diŋgam!
Wai, ŋgokɔm gə́ dené! bèe el ləm,
Esé d’a nea̰ togə́bè pana: Wai, mbai ləm!
Wai, njemajidum ləm bèe el ləm tɔ .
19 Dɔɓaree a kasəna gə ka̰ mulayḛ̀je bèe,
D’a ndɔree naŋg kaw kilá gir tarəwkɔgje gə́ Jerusalem.
Rɔkul a gə kwa dɔ njé gə́ Jerusalem
20 Ubaje dɔ sém mbal gə́ Liba̰
Raje ne né wəl ləm,
Paje gə ndu sí gə́ tar ɓəgəgə
Arje loo gə́ Basan ləma,
Arje ndu sí ɓar dɔ sém loo
Gə́ Abarim ləm tɔ!
Mbata deḛ lai gə́ d’unda sí dan kəm dee’g lé
Tuji pugudu.
21 Ma m’ula sí ta
Loo gə́ seḭ síje dan maji’g,
Nɛ seḭ pajena:
A kooje ta el.
Yee ɓa gə́ néra sí gə́ un kudee gə kas sí ba lé
Seḭ unje ne mbi sí rəw dɔ ta’g lə neḛ.
22 Njékul síje lai lé
Lel a kɔr dee kaw sə dee əw ləm,
Deḛ gə́ d’unda sí dan kəm dee’g kara
D’a kaw ɓee-ɓər’g ləm tɔ.
Yen ŋga rɔkul a dəb dɔ sí’g
Kar sɔḭ wa kəm sí
Mbata néra meeyèrje lə sí lai.
23 Seḭ gə́ síje sém mbal gə́ Liba̰
Gə́ raje kəi lə sí asəna gə kəi-yel
Mbuna kag-sɛdrəje’g bèe lé
Loo gə́ némeekonje d’a teḛ dɔ sí’g ndá
Seḭ a tuma̰je ŋgururu-ŋgururu,
To némeeko̰ gə́ to asəna gə ndóo
Gə́ ra dené loo-koji ŋgon’g bèe.
Ta gə́ wɔji dɔ Jekonia, ŋgolə Jojakim
24 Njesigənea̰ pana: Neḛ n’to njesikəmba, lé i Jekonia, ŋgolə Jojakim, mbai gə́ Juda to gə́ ŋgama gə́ jikɔl neḛ’g ya kara n’a kɔree gə́ léegəneeya . 25 N’a kubá kyá̰ ji deḛ gə́ ndigi tɔlee’g ləm, gə ji Nebukadnesar, mbai gə́ Babilɔn ləma, gə ji Kaldeje’g ləm tɔ. 26 N’a kuni-i gə kɔinje gə́ njekojii kaw kɔm sí ɓee gə́ raŋg gə́ to ɓee-koji sí el ndá lé nee ɓa seḭ a kwəije keneŋ. 27 Nɛ ɓee gə́ mal tel kaw keneŋ ra dee lé d’a tel kaw keneŋ gogo el ŋga. 28 See Jekonia to jo gə́ tɔ gə́ d’ə̰jee bəḭ-bəḭ wa. See yeḛ to né gə́ dəw kára kara oo gə́ né el ɓəi wa. See gelee ban ɓa d’unee-yeḛ gə ŋgakeaje d’aw d’ɔm dee dɔ ɓee’d gə́ deḛ gər el lé wa.
29 Ǝi ɓee ləm, ɓee ləm, ɓee ləm, maji kari oo ta lə Njesigənea̰! 30 Njesigənea̰ pa togə́bè pana: Undaje ri dəw neelé gə́ dəw gə́ lal ŋgon ləm, gə́ dəw gə́ teḛkɔr mee ndɔje’g ləa el ləm tɔ. Mbata ŋgokea kára kara gə́ a teḛkɔr mba si kalimbai’g lə Dabid mba ko̰ɓee dɔ Judaje’g lé godo.
