Bani Israaʼiil yigabbulu baladhum
1 Wa daahu kalaam Allah : «Fi l-wakit da, ana nabga Ilaah le kulla khuchuum buyuut Bani Israaʼiil wa humman yabgo chaʼabi.»
2 Daahu Allah gaal :
«Al-chaʼab al-nijo min al-moot,
ligo ridaayi fi l-sahara.
Wa Bani Israaʼiil mutawajjihiin
ale l-raaha.
3 Zamaan, ana Allah bint leehum wa gult :
‹Ana nihibbuku hubb abadi
wa be da, narhamku daayman.›
4 Wa ana nabniiki battaan, ya Israaʼiil,
misil yabnu beet.
Wa inti tinbani, ya ummati
al-misil bineeye udriiye.
Wa tichiili tanaabilki wa tamurgi
wa talʼabe wa tafrahe.
5 Wa battaan timaggini jineenit inab
fi jibaal al-Saamira.
Wa l-yimaggunu al-jineenaat
yafraho be intaajhum.
6 Wa yaji yoom waahid al-foogah
al-hurraas yinaadu fi jibaal Afraayim wa yuguulu :
‹Yalla gummu namchu le madiinat Sahyuun,
le Allah Ilaahna.›»
7 Wa daahu Allah gaal :
«Afraho wa zakhrutu le zurriiyit Yaakhuub
wa ragrugu le ahsan umma.
Wa achkuru be hiss aali wa guulu :
‹Allah najja chaʼabah,
humman al-faddalo min Bani Israaʼiil.›»
8 Wa Allah gaal :
«Akiid nijiibhum
min balad al-munchaakh
wa nilimmuhum
min aakhir al-dunya.
Wa fi usuthum fiyah amyaaniin wa l-uruj
wa l-awiin al-khalbaanaat wa l-yaldan.
Wa humman yaju hini,
majmuuʼa kabiire.
9 Wa ana nigabbilhum
wa humman yaju be baki
wa yachhadooni wa yuguulu :
‹Arhamna ! Arhamna !›
Wa ana niwaddiihum ale l-wudyaan
al-induhum almi katiir
be derib adiil
al-abadan ma yittartaʼo foogah.
Aywa, ana bigiit misil abu le Bani Israaʼiil
wa gabiilat Afraayim bigo misil wileedi al-bikir.»
10 Ya l-umam, asmaʼo kalaam Allah
wa ballukhuuh fi l-buldaan al-baʼiidiin
hana khachum al-bahar.
Wa guulu : «Allah al-chattat Bani Israaʼiil yilimmuhum
wa yahfadhum misil al-raaʼi yahfad khanamah.»
11 Allah fadaahum le zurriiyit Yaakhuub
wa najjaahum min al-adu al-chadiid.
12 Humman yigabbulu wa yizakhrutu
fi jabal Sahyuun.
Wa yafraho be kheer Allah,
be l-gameh wa l-khamar al-jadiid
wa l-dihin wa l-bagar wa l-khanam.
Wa hayaathum samhe misil jineene mazgiiye
wa battaan ma yatʼabo.
13-14 Wa daahu kalaam Allah :
«Fi l-wakit da, al-banaat yalʼaban wa yafrahan
wa l-subyaan wa l-chiyyaab kula.
Nibaddil bakiihum be farha wa nihannishum
wa nifarrihhum min hizinhum.
Wa nachbiʼ rujaal al-diin be l-laham al-samiin
wa chaʼabi yachbaʼo be kulla kheeri.»
15 Wa daahu Allah gaal :
«Ansamaʼ hiss fi hillit al-Raama,
baki chadiid wa nuwaah.
Wa di Raahiil gaaʼide tabki le iyaalha
wa hi abat al-sabbiriin
chaan iyaalha maato khalaas.»
16 Wa daahu Allah gaal :
«Askuti, waggifi al-baki
wa guchchi dumuuʼki.
Talge ajur taʼabki
wa iyaalki yaju min balad al-adu.
Wa da kalaam Allah.17 Aywa, mustakhbalki malaan be l-acham.
Akiid iyaalki yigabbulu fi watanhum.»
Wa da kalaam Allah.
18 «Ana simiʼt adiil ganiit gabiilat Afraayim wakit gaalo :
‹Awwal aniina misil ijil
al-ma muʼaddab.
Inta addabtina
wa aniina alʼaddabna, ya Rabb.
Wa hassaʼ, gabbilna aleek
wa aniina nigabbulu
achaan inta Allah Ilaahna.
19 Aywa, baʼʼadna nufuusna minnak
wa laakin hassaʼ nidimna.
Wa baʼad irifna khataayaana,
dangarna ruuseena.
Wa l-eeb wa l-khijle karaboona
achaan aniina gaaʼidiin nilhammalo ihaanit subaana.›»
20 Wa daahu kalaam Allah :
«Wa gabiilat Afraayim misil wileedi al-niriidah
wa hu bas al-yijiib leyi al-farah.
Wa kan kharrart diddah kula,
nifakkir foogah battaan.
Wa misil abu, galbi chakhkhaal beyah hu
wa narhamah daayman.»
21 Khuzzi leeki ichaaraat fi l-tariig
wa khutti amad misil alaamaat.
Fakkiri fi deribki
wa da l-derib al-inti macheeti beyah.
Taʼaali, ya bitt ammi al-udriiye Israaʼiil !
Taʼaali ! Gabbili le mudunki al-halaalki.
22 Le mata tiʼiiri,
ya l-bineeye al-kaafre ?
Achaan Allah yakhlig
cheyy jadiid fi l-ard.
Wa da, inti tifattichi Allah
misil mara al-tigarrib le raajilha.
Naas Yahuuza yigabbulu fi mudunhum
23 Wa daahu Allah al-Gaadir Ilaah Bani Israaʼiil gaal : «Baʼad nigabbilhum min al-khurba wa nisabbithum fi balad Yahuuza wa mudunha, humman yihajju be l-kalaam da battaan wa yuguulu :
‹Khalli Allah yibaarikak,
ya Sahyuun al-jabal al-mukhaddas,
ya maskan al-adaala !›
24 «Fi l-wakit daak, fi balad Yahuuza wa kulla mudunha, al-harraatiin wa l-sayyaara kulluhum yaskunu sawa. 25 Wa ana Allah narwi al-atchaaniin wa nachbiʼ al-jiiʼaaniin.»
26 Wa Irmiya gaal : «Wa khalaas, ana wiʼiit wa fakkart wa noomi da halu.»
27 Wa daahu kalaam Allah : «Yaji yoom waahid al-foogah ana namla ard Bani Israaʼiil wa Bani Yahuuza be l-naas wa l-bahaayim. 28 Wa misil ana gammeet didduhum, maragtuhum wa rameethum wa kharabtuhum wa dammartuhum wa sawweet leehum al-fasaala, misil da hassaʼ ana nugumm nabniihum wa nisabbithum.» Wa da kalaam Allah.
29 Wa fi l-wakit da, battaan ma yuguulu :
«Kan al-abbahaat akalo inab akhdar,
sunuun iyaalhum yumuutu min al-hamaad.»
30 Laakin la ! Ayyi naadum yumuut be khataayah. Kan naadum akal inab akhdar, sunuunah hu bas yumuutu min al-hamaad.
Muʼaahadat Allah al-jadiide
31 Wa daahu kalaam Allah : «Yaji yoom waahid, nisawwi muʼaahada jadiide maʼa Bani Israaʼiil wa Bani Yahuuza. 32 Wa l-muʼaahada di ma tabga misil al-muʼaahada al-ana sawweetha maʼa juduudhum wakit gudtuhum wa maragtuhum min balad Masir. Humman gataʼo al-muʼaahada di, hatta kan ana siidhum kula. Wa da kalaam Allah. 33 Wa di hi al-muʼaahada al-jadiide al-nisawwiiha maʼa Bani Israaʼiil baʼad al-yoom da. Ana nukhutt wasiiyaati fi fikirhum wa naktibhum fi guluubhum. Wa ana nabga Ilaahhum wa humman yabgo chaʼabi. Wa da kalaam Allah. 34 Wa naadum ma yiʼallim rafiigah wa la yuguul le akhuuh : ‹Aʼarif Allah.› Achaan humman kulluhum kabiir wa sakhayyar yaʼarfuuni khalaas. Wa ana nakhfir leehum khataayaahum wa ma nifakkir fi zunuubhum battaan.» Wa da kalaam Allah.
35 Wa daahu Allah gaal :
«Yaatu al-sabbat al-harraay
le tidawwi be l-nahaar ?
Wa yaatu al-nazzam al-gamar wa l-nujuum
le yidawwu be l-leel ?
Wa yaatu al-gawwam al-bahar
lahaddi tinsamiʼ harakat moojah ?
Da ana, al-usmi Allah al-Gaadir.
36 Kan al-nizaam da
ma angachcha min giddaami,
khalaas zurriiyit Israaʼiil kula
ma yingachcho.
Yagoodu umma giddaami
ila l-abad.»
Wa da kalaam Allah.
37 Wa daahu Allah gaal battaan :
«Hal fi naadum yagdar yigaawis
al-samaawaat foog walla ?
Wa hal fi naadum yagdar yakchif
asaas al-ard tihit walla ? La !
Kan ke da, khalaas ana kula ma nagdar narfud zurriiyit Israaʼiil
fi chaan kulla l-fasil al-humman sawwooh.»
Wa da kalaam Allah.
38 Wa daahu kalaam Allah : «Yaji yoom waahid, yabnu battaan madiinat Allah min beet al-muraakhaba hana Hananiil lahaddi baab al-Rukun. 39 Wa min al-bakaan da, al-huduud yamchu ale jabal Gaarib wa yiwajjuhu ale Gooʼa. 40 Wa kulla waadi al-janaazaat wa l-rumaad wa kulla ziraaʼa al-ale waadi Khidruun lahaddi l-rukun hana baab al-Kheel sabaah, kulla l-bakaan da yabga mukhaddas leyi ana Allah. Wa la yamurguuh wa la yakharbuuh ila l-abad.»
1 Njesigənea̰ pana: Mee ndəa’g neelé m’a to Ala lə gel-bɔje lə Israɛlje lai ndá deḛ kara d’a to koso-dəwje ləm tɔ.
2 Njesigənea̰ pa togə́bè pana:
Koso-dəwje gə́ teḛ ta kiambas’g lé
D’iŋga meemaji dɔdilaloo’g,
Israɛlje d’isi d’aw gə́ loo-kwa-rɔ dee’g.
3 Njesigənea̰ tɔjim rəa
Loo gə́ əw’g ya pana:
Ma ndigi sí gə meenoji gə́ to gə no̰,
Gelee gə́ nee ɓa ma m’ar meemaji ləm
To keneŋ mbata lə sí.
4 M’a tel gɔl sí gogo ndá
Seḭ a kaarje njaŋg,
Seḭ Israɛlje gə́ toje asəna gə ŋgoma̰də
Gə́ gər ŋgaw el!
Seḭ a teḛje gə mbarèje lə sí
Ndamje ne gə rɔlel gə njéboa-ndamje lə sí.
5 Seḭ a ma̰aje nduúje
Dɔ mbalje gə́ Samari ya tɔɓəi,
Njéma̰a kagje d’a ma̰a kagje ndá
D’a kinja kandə dee tɔ.
6 Mbata ndɔ gə́ a gə ree lé
Njéŋgəmlooje d’a ra né wəl
Dɔ mbal gə́ Eprayim pana:
Ḭje tar ar sí j’awje Sio̰
Rɔ Njesigənea̰ Ala’g lə sí!
7 Mbata Njesigənea̰ pa togə́bè pana:
Raje né wəl gə ndu rɔlel dɔ Jakob’g ləm,
Arje boo-rɔkal lə sí nduba rəa gə́ raga
Dɔ yeḛ gə́ to doŋgɔr
Le ginkoji dəwje gə raŋg ləm tɔ.
Ɔrje ndu sí gə́ tar ɔsje ne pa
Pideeje paje ne pana:
Njesigənea̰, maji kari taa
Dɔ koso-dəwje ləi,
Ges Israɛlje gə́ nai lé!
8 A ooje, ma m’ar dee
D’ḭ ɓee gə́ dɔgel tel ree ləm,
Deḛ gə́ d’isi gwɔi naŋg lé kara
M’a mbo̰ dee dɔ na̰’d ləm tɔ,
Njékəmtɔje, gə njémədje, gə denéje
Gə́ d’aw gə kèm
Gə njé gə́ d’isi gə ndóo to mbuna dee’g,
To dəwje gə́ bula digi-digi
Ɓa tel ree lée’g neelé.
9 Deḛ ree gə mán-no̰ kəm dee’g
Ndá ma m’ɔr no̰ dee
Dan no̰ ndòo’g lə dee,
Ma m’aw sə dee
Par gə́ kəm-rəw-manje gə́ ula yal-yal,
Gə rəw gə́ kára ba bərəŋ
Gə́ né tuga gɔl dee keneŋ el,
Mbata ma m’to gə́ bɔ-Israɛlje ləm,
Eprayimje to ŋgondərm ləm tɔ.
10 Seḭ ginkoji dəwje gə raŋg,
Ooje ta lə Njesigənea̰,
Ndá ilaje mberee dɔgoré-looje
Gə́ əw lé pajena:
Yeḛ gə́ sané Israɛlje kédé lé
A tel mbo̰ dee dɔ na̰’d
Ndá yeḛ a kaa dɔ dee to gə́ njekulbadje
Aa ne dɔ koso-badje ləa bèe.
11 Mbata Njesigənea̰ uga dɔ Jakobje
Ɔr dee ne ji njeba̰ gə́ siŋgá ur dɔ dee’g.
12 D’a ree ra ne wəl gə rɔlel
Dɔ dɔdərlooje gə́ Sio̰,
D’a kaiŋgwɔd gə́ dɔ némajije’g
Le Njesigənea̰ gə́ to wa ləm,
Gə mán-nduú gə́ sigi ləm, gə ubu ləm,
Gə badje ləma, gə maŋgje ləm tɔ,
Meḛ dee a to kasəna gə loo-kamnaḭ
Gə́ saga mán keneŋ bèe
Ndá d’a si dan némeeko̰’g el ŋga.
13 Yen ɓa ŋgama̰dje
D’a ra rɔlel loo-ndam’g ləm,
Basaje gə ɓugaje kara d’a ra rɔlel ya ləm tɔ.
M’a kar kəmndooyoo lə dee tel kalrɔ ləm,
M’a gɔl meḛ dee ləm tɔ,
M’a kar dee rɔlel karee taa tor
Mée tila ŋgaḭla-ŋgaḭla lə dee.
14 M’a kar né gə́ to ubu
As njékinjanéməsje nag-nag ləm,
Némajije ləm
A kas koso-dəwje ləm nag-nag ləm tɔ,
Njesigənea̰ ɓa pa bèe.
15 Njesigənea̰ pa togə́bè pana:
Ndu no̰ gə kii ɓar gèr-gèr
Mee ɓee gə́ Rama,
Deḛ no̰ gə mán-no̰ kəm dee’g
Sii ne mbigi-mbigi,
Rasel no̰ no̰ ŋganeeje.
Yeḛ ndigi kar dee gɔlee el,
Mbata ŋganeeje gə́ godo mbad-mbad lé .
16 Njesigənea̰ pa togə́bè pana:
Ǝwje rɔ sí no̰je,
Arje kəm sí tudu kurum,
Mbata seḭ a kiŋgaje nékoga-dɔ-ji sí
Dɔ kula ra síje’g.
Njesigənea̰ ɓa pa bèe
D’a kḭ ɓee lə njéba̰je lə dee tel ree ya.
17 Njesigənea̰ pana:
Nékunda-mee-yel dɔ’g
Gə́ wɔji dɔ ndɔje gə́ raŋg to gən,
Ŋgan síje d’a tel ree dɔ naŋg’d lə dee ya.
18 M’oo ndu no̰ lə Eprayimje gə́ pana:
I wɔji sí kəmkàr ndá jeḛ j’ooje ya
Asəna gə ŋgon maŋg
Gə́ ndée né bèe.
Maji kari ar sí n’tel n’reeje
Ndá j’a tel reeje ya.
Mbata i nja to Ala lə sí gə́ Njesigənea̰.
19 Loo gə́ j’undaje rɔ sí ɓad rɔi’g ndá
Jeḛ n’tel j’waje ndòo rɔ sí ləm,
Loo gə́ kəm sí inja dɔ néramajelje’g
Le sí ndá jeḛ n’kundaje kaar sí ndai-ndai ləm tɔ,
Rɔkul gə kəm sɔḭ wa kəm sí
Mbata rɔkul né gə́ jeḛ n’raje
Gə́ basa gə́ lə sí lé wa dɔ sí.
20 Njesigənea̰ ɓa pa bèe pana:
See Eprayimje to ŋganəmje
Gə́ m’a m’ndigi dee ləm,
To ŋganəmje gə́ m’unda dee dan kəm’g ləm tɔ ya wa.
Mbata loo gə́ ma m’pata yaa̰
M’wɔji ne dɔ dee lé
Meem olé dɔ dee’g unda njé gə́ kédé ya tɔ.
Yee ɓa məəm aw ne taḭ-taḭ mbata lə dee gə mbəa,
Tɔgərɔ m’a koo kəmtondoo lə dee ya.
21 Seḭ Israɛlje gə́ toje asəna gə ŋgoma̰də lé
Maji kar sí telje
Undaje nétɔji kuru loo lə sí ləm,
Urje kag-tɔji rəwje lə sí ləm tɔ,
Undaje kəmkàr dɔ rəw’d
Gə́ to kila-rəwkaw sí’g
Telje reeje mee ɓee-booje’d
Gə́ neelé gə́ to ka̰ sí!
22 I ŋgoma̰də gə́ njekilatar lé
See saar ndɔ gə́ ra ɓa i lé
A kunda ŋgaŋ kila tar ləi wa.
Mbata Njesigənea̰ unda gin né
Gə́ sigi dɔ naŋg nee:
Dené a kwa mɔr gə diŋgam ŋga.
Tel si maji lə Judaje
23 Njesigənea̰ gə́ njeboo-néje gə́ to Ala lə Israɛlje pa togə́bè pana:
Ta gə́ d’a gə pa mee ɓee gə́ Juda gə mee ɓee-booje’g ləa ɓəi, loo gə́ m’a kar njé’g lə dee gə́ d’aw ɓee-ɓər’g lé tel ree ɓée lé ɓa nee:
Maji kar Njesigənea̰ tɔr ndia dɔi’g
I gə́ loo-sii to loo-gaŋg-rəwta
Gə goo rəbee ləm,
I gə́ to dɔ mbal gə́ to gə kəmee ləm tɔ!
24 Lée neelé Judaje gə ɓee-booje lə deḛ lai ləm, gə njḛ́dɔje ləm, gə deḛ gə́ d’on koso-nékulje ləm tɔ d’a si keneŋ. 25 Mbata yeḛ gə́ ɔr kɔd-kɔd lé m’a karee siŋgá ləm, nana ɓa gə́ unda ndolè kara m’a karee né gə́ yeḛ aw ndée ləm tɔ. 26 Yen ɓa m’ndel dɔ ɓi’g ndá m’oo loo, ɓi ləm gə́ m’to lé maji yaa̰.
27 Njesigənea̰ pana: Aa ooje, ndɔje gə́ a gə ree lé m’a kunda kó dəwje ləm gə kó daje ləm tɔ mee kəi’g lə Israɛl gə Juda to gə́ dəw dubu ne kó loo-ndɔ’g ləa bèe. 28 To gə́ kédé m’orè ne kəm dɔ dee’g sḭ m’ɔr dee ne ləm, m’təd dee ne rém-rém ləm, m’unda dee ne naŋg rə̰dəŋ-rə̰dəŋ ləm, m’tuji dee ne pugudu-pugudu ləma, m’ɓugu dee ne ta némajelje’g ləm tɔ lé ndá ɓasinè m’a korè kəm dɔ dee’g sḭ togə́bè ya to gə mba kunda dee ne tar ləm, gə mba ma̰a dee ne ləm tɔ. Njesigənea̰ ɓa pa bèe. 29 Mee ndəaje’g neelé
Ndá dəw a pana:
Bɔ-ŋganje d’usɔ besere nduú
Ndá tɔl ŋgaŋ ŋgan deeje lé
A pa bèe el .
30 Nɛ nana kara a kwəi yoo néra majel ləa-ləa, dəw gə́ rara gə́ a sɔ bəsərə nduú ndá a tɔl ŋgaŋgee-yeḛ ya.
31 Aa ooje, Njesigənea̰ pana: Ndɔje gə́ d’a gə ree lé m’a man rɔm gə manrɔ gə́ sigi kar gel-bɔje lə Israɛl gə gel-bɔje lə Juda . 32 Manrɔ gə́ sigi neelé a to kasəna gə yee gə́ ma man ne rɔm m’ar bɔ deeje-je mee ndɔ gə́ m’wa ji dee m’ɔr dee ne wɔgədɔ mee ɓee gə́ Ejiptə’g m’teḛ sə dee lé el. Ma m’to gə́ ɓée deeje ya nɛ lé bèe kara d’uba manrɔ neelé d’ya̰. Njesigənea̰ ɓa pa bèe. 33 Njesigənea̰ pana: Aa ooje, man gə́ m’a man rɔm kar gel-bɔje lə Israɛl loo gə́ ndɔje nee a dəs mba̰ lé ɓa nee: M’a kula godndum meḛ dee’g ləm, m’a ndaŋg dee dɔɓəŋgərə dee’g ləm tɔ. M’a to Ala lə dee ləm, d’a to koso-dəwje ləm ləm tɔ . 34 Dəw kára kara a ndoo maree əsé ŋgokea̰ pana: Maji kar sí gərje Njesigənea̰ a pa bèe el! Mbata dəwje lai d’a gərm təsərə un kudee dɔ dəwje gə́ gɔ-gɔ’g saar teḛ ne dɔ dəwje gə́ boo-boo’g tɔ. Njesigənea̰ pa bèe. Mbata məəm a koso lemsé dɔ néra kori-kori’g lə dee ləm, m’a kar məəm olé dɔ kaiya ra dee’g el ŋga ləm tɔ .
35 Njesigənea̰ gə́ njéra kàr
Karee ndogó dan kàrá ləm,
Gə njekwɔji loo-kaar lə kéréméje
Gə́ ndogó loondul’g ləm,
Yeḛ gə́ ar baa-boo-kad
Ḭ turu tuma̰-tuma̰ ləma,
Yeḛ gə́ ria lə Njesigənea̰ gə́ njeboo-néje ləm tɔ lé
Pa togə́bè pana:
36 Ɓó lé godnduje neelé tel tuji ndá
Ginkoji Israɛl kara m’a tel koo dee
Gə́ ginkoji dəwje no̰m’g el ŋga saar gə no̰.
37 Njesigənea̰ pa togə́bè pana:
Ɓó lé dəw askəm kwɔji tad lə dara gə́ tar ləm,
Gə askəm tən gin naŋg gə́ bər ləm tɔ ndá
Ma kara m’a kɔm ginkoji Israɛlje lai kɔrɔ
Gə mbata néra deeje lai tɔ,
Njesigənea̰ ɓa pa bèe.
38 Njesigənea̰ pana: Aa ooje, ndɔje gə́ a gə ree lé d’a gɔl ɓee-boo gogo kar ri Njesigənea̰ ɓar’g lé ndá a kun kudee dɔ kəi’g lə Hananeel gə́ duu dɔ loo lé saar teḛ ne tarəwkɔg gə́ ria lə Dɔkumloo. 39 Kula kwɔjee lé d’a kwa njoroŋ saar teḛ ne dɔdərloo gə́ Gareb ndá d’a kɔr go̰ teḛ ne par gə́ Goat. 40 Wəl-loo kɔm nin dəwje gə́ bu to keneŋ lai ləm, gə loo-ndɔje lai saar teḛ ne kəm-rəw-mán gə́ Sedro̰ ləma, saar teḛ ne kil tarəwkɔg gə́ ria lə Rəw-kaw-kundaje gə́ to par gə́ bər ləm tɔ lé d’a kunda dee gə kəmee kar Njesigənea̰ ndá d’a koso nda̰ el ləm, d’a tuji nda̰ el ləm tɔ saar gə no̰.
