Allah yidammir naas Yahuuza
1 Allah hajja le Irmiya kalaam bukhuss Bani Yahuuza al-saakniin fi Migduul wa Tahfaniis wa Mamfiis wa fi junuub Masir. 2 Wa daahu Allah al-Gaadir Ilaah Bani Israaʼiil gaal : «Intu chiftu kulla l-fasaala al-jibtaha fi Madiinat al-Khudus wa fi kulla hillaal balad Yahuuza. Lahaddi l-yoom, al-mudun dool kharbaaniin wa ma induhum sukkaan. 3 Wa da be sabab al-fasaala al-humman sawwooha. Khaddabooni wakit harrago bakhuur wa abado ilaahaat aakhariin al-awwal ma yaʼarfuuhum wa la humman wa la intu wa la juduudku. 4 Ana rassalt leehum daayman abiidi al-anbiya wa be waasitat al-anbiya dool ana gult leehum : ‹Ma tisawwu al-haraam da achaan ana nakrahah.› 5 Wa laakin humman ma khatto adaanhum wa ma simʼooni wa ma taabo min al-fasaala al-gaaʼidiin yisawwuuha. Wa ma waggafo harrigiin al-bakhuur le l-ilaahaat al-aakhariin. 6 Wa be sabab da bas, khadabi wa zaʼali gammo didduhum wa harrago hillaal balad Yahuuza wa chawaariʼ Madiinat al-Khudus. Wa bigo koom hana turaab wa bakaan kharaab lahaddi l-yoom.»
7 Daahu Allah al-Ilaah al-Gaadir Ilaah Bani Israaʼiil gaal : «Maala tisawwu le nufuusku fasaala kabiire misil di ? Wa maala tidooru tidammuru al-rujaal wa l-awiin wa l-iyaal wa l-atfaal ? Wa be misil da, waahid kula min Bani Yahuuza ma yifaddil leeku. 8 Wa khaddabtuuni be khidmit iideeku wakit harragtu bakhuur le ilaahaat aakhariin fi balad Masir al-intu jiitu wa sakantu foogha. Wa be da, dammartu nufuusku wa bigiitu malʼuuniin wa aaybiin fi ust kulla umam al-ard. 9 Wa intu nisiitu al-fasaala al-sawwooha juduudku wa muluuk Yahuuza wa awiinhum ? Wa nisiitu fasaalitku intu wa awiinku al-sawweetuuha fi balad Yahuuza wa fi chawaariʼ Madiinat al-Khudus ? 10 Wa lahaddi l-yoom intu ma tubtu wa la khuftu minni wa la tabbagtu churuuti al-fi l-Tawraat wa la gawaaniini al-ana anteethum leeku wa le juduudku.»
11 Wa fi chaan da, daahu Allah al-Gaadir Ilaah Bani Israaʼiil gaal : «Akiid ana kharrart nisawwi leeku al-fasaala wa nidammir kulla Bani Yahuuza. 12 Wa nichiil al-faddalo min Bani Yahuuza, humman al-wajjaho ale balad Masir wa macho le yaskunu foogha. Humman dool kulluhum ana nikammilhum fi Masir. Yumuutu be l-harib wa l-juuʼ wa yikammulu tak min al-daʼiif lahaddi l-gaadir. Wa yabgo malʼuuniin wa mukhiifiin wa l-naas yalʼanoohum wa yiʼayyubuuhum. 13 Ana niʼaakhib al-naas al-yaskunu fi Masir misil aakhabt sukkaan Madiinat al-Khudus be l-harib wa l-juuʼ wa l-waba. 14 Wa l-faddalo min Bani Yahuuza, naadum waahid kula minhum ma yifaddil hayy. Wa dool al-naas al-macho sakano fi balad Masir wa induhum niiye le yigabbulu fi balad Yahuuza. Wa laakin ma yigabbulu leeha illa waahidiin minhum al-arrado.»
Hadaaya al-chaʼab le malikat al-sama
15 Wa kulla l-chaʼab al-yaskunu fi junuub Masir lammo wa fiihum awiin katiiraat wa rujaal al-yaʼarfu kadar awiinhum gaaʼidaat yiharrigan bakhuur le ilaahaat aakhariin. Wa l-naas dool gaalo le Irmiya : 16 «Aniina ma nidooru nasmaʼo al-kalaam al-inta gaaʼid tuguulah leena be usum Allah. 17 Wa akiid aniina nitabbugu kulla l-kalaam al-marag min khachumna. Wa niharrugu bakhuur wa nigaddumu hadiiyat charaab le ilaahna malikat al-sama misil awwal aniina sawweenaah, aniina wa juduudna wa muluukna wa kubaaraatna fi hillaal balad Yahuuza wa fi chawaariʼ Madiinat al-Khudus. Wa khalaas fi l-wakit daak, aniina chibiʼna wa ichna fi l-raaha wa abadan ma chifna taʼab. 18 Wa laakin min waggafna harrigiin al-bakhuur wa gaddimiin hadiiyat al-charaab le malikat al-sama, khalaas kulla cheyy bigi ma fiih wa aniina mutna min al-harib wa l-juuʼ.» 19 Wa l-awiin gaalan : «Wakit aniina niharrugu bakhuur wa nigaddumu hadiiyat charaab le malikat al-sama, da ma be izin rujaalna walla ? Wa ma be izin rujaalna gaaʼidiin nisawwu kaʼak fi suuritha wa nigaddumu leeha hadiiyat charaab walla ?»
20 Wa khalaas, Irmiya hajja le kulla l-chaʼab, awiin wa rujaal, al-raddo leyah be l-kalaam da wa gaal : 21 «Al-bakhuur al-awwal intu harragtuuh fi hillaal balad Yahuuza wa fi chawaariʼ Madiinat al-Khudus, intu wa juduudku wa muluukku wa kubaaraatku wa chaʼab al-balad, tahsubu Allah ma chaafah wa ma fakkar foogah walla ? 22 Allah aba ma yahmalah battaan be sabab amalku al-fasil wa l-muharramaat al-sawweetuuhum. Wa fi chaan da, baladku bigat koom hana turaab wa kharaab wa malʼuun wa faadiye min sukkaanha lahaddi l-yoom. 23 Wa intu harragtu bakhuur wa aznabtu. Wa ma simiʼtu kalaam Allah wa la tabbagtu churuutah al-fi l-Tawraat wa la gawaaniinah wa la wasiiyaatah. Wa fi chaan da bas, al-fasaala di jaat misil intu gaaʼidiin tichiifuuha al-yoom.»
24 Wa battaan Irmiya gaal le kulla l-chaʼab wa le kulla l-awiin : «Intu kulluku Bani Yahuuza al-gaaʼidiin fi Masir, asmaʼo kalaam Allah. 25 Daahu Allah al-Gaadir Ilaah Bani Israaʼiil gaal : ‹Intu wa awiinku sawweetu be iideeku kulla l-kalaam al-gultuuh be khachumku. Wa daahu al-kalaam al-gultuuh : “Aniina nihaggugu nazirna al-aahadna beyah wa niharrugu bakhuur wa nigaddumu hadiiyat charaab le malikat al-sama.” Khalaas, timmu kalaamku wa haggugu nazirku !›»
26 Wa Irmiya gaal : «Hassaʼ da, intu kulluku, ya Bani Yahuuza al-gaaʼidiin fi balad Masir, asmaʼo kalaam Allah ! Allah gaal : ‹Nahlif be usmi al-aziim kadar battaan fi Masir naadum min Bani Yahuuza abadan ma yahlif be usmi ana Allah al-Rabb al-Hayy. 27 Daahu ana niraakhibhum ma le kheerhum wa laakin le charruhum. Kulla naas Bani Yahuuza al-gaaʼidiin fi Masir, ana nijiib fooghum al-harib wa l-juuʼ lahaddi nikammilhum. 28 Wa naas chiyya bas yiʼarrudu min Masir fi chaan al-harib wa yamchu le balad Yahuuza. Wa laakin kulla l-faddalo min Bani Yahuuza al-jo fi Masir le yaskunu foogha yichiifu wa yaʼarfu al-kalaam al-yilhaggag, da hanaayi ana walla hanaahum humman.› 29 Wa daahu kalaam Allah : ‹Ana niʼaakhibku fi l-bakaan da wa nantiiku alaama wa be da, akiid taʼarfu kadar kalaami yilhaggag foogku wa tatʼabo. Wa di hi al-alaama al-nantiiha leeku.› 30 Wa daahu Allah gaal : ‹Ana nisallim Firʼoon Hufraʼ malik Masir le udwaanah al-yidooru mootah misil sallamt Sidkhiiya malik Yahuuza le Nabuukhadnasar malik Baabil aduuh al-dawwar mootah.›»
Ta gə́ gaŋg dɔ Judaje gə́ sa rɔ dee d’aḭ d’aw d’isi Ejiptə lé
1 Ta gə́ oso mbi Jeremi’g wɔji dɔ Judaje lai gə́ d’isi mee ɓee gə́ Ejiptə, mee ɓee-booje gə́ Migdɔl, gə Tapanɛs, gə Nop, gə mee ɓee gə́ Patros ləm tɔ lé ɓa nee: 2 Njesigənea̰ gə́ njeboo-néje gə́ to Ala lə Israɛlje pa togə́bè pana: Seḭ ooje némeekonje lai gə́ m’aree teḛ dɔ Jerusalem’g gə dɔ ɓee-booje lai gə́ Juda. Aa ooje, ɓogənè ɓee-booje neelé to dɔ nduba ləm, dəw kára kara si keneŋ el ləm tɔ, 3 mbata néra majel lə dee gə́ deḛ ra d’aw roo ne néje gə́ ə̰də sululu d’ar magəje ləm, deḛ pole magəje gə́ deḛ əsé seḭ əsé bɔ síje-je gər deeje el lé ləm tɔ d’ar məəm ḭ ne səm pu dɔ dee’g lé. 4 Ma m’ula kuraje ləm lai gə́ to njéteggintaje rɔ sí’g, ma m’ula dee un kudee gə ndɔ rad ya mba kar dee d’ula sí pana: Raje néje gə́ mina̰ gə́ m’ə̰ji dee bəḭ-bəḭ lé el. 5 Nɛ deḛ d’un mbi dee rəw dɔ ta’g ləm ləm, deḛ tuga mbi dee el ləm, deḛ d’ya̰ goo néra majel lə dee el ləma, deḛ d’unda ŋgaŋ tuu né gə́ ə̰də sululu kar magəje el ləm tɔ. 6 Ma m’ɓugu oŋg gə meekḭ jugugu ləm dɔ dee’g ndá m’roo ɓee-booje gə́ Juda ləm, gə mba̰-rəwje gə́ Jerusalem ləm tɔ ar dee tuji pugudu ləm, ar dee tel to dɔdilaloo ləm tɔ, to gə́ dəwje d’oo ɓogənè lé.
7 Ɓasinè Njesigənea̰ Ala gə́ njeboo-néje gə́ to Ala lə Israɛlje lé pa togə́bè pana: See gelee ban ɓa seḭ nja raje némajel gə́ boo gə rɔ sí gə mba kar diŋgamje gə denéje gə ŋganje gə ŋganje gə́ ta mbà’g d’udu ne bo̰ dan koso-dəwje gə́ Juda kar ges sí kára kara nai el bèe wa. 8 See gelee ban ɓa seḭ arje məəm ḭ səm jugugu gə néje gə́ seḭ raje gə ji sí, tuuje ne né gə́ ə̰də sululu arje magəje gə́ mee ɓee gə́ Ejiptə gə́ seḭ ree síje keneŋ lé gə mba kam m’ar sí uduje ne guduru ləm, gə kar sí toje ne nékila ndɔl dɔ’g ləma, gə nékila rɔkul-boo dɔ’g ləm tɔ mbuna ginkoji dəwje gə raŋg’g lai dɔ naŋg nee bèe wa. 9 See meḛ sí wəi dɔ néra majelje’g lə bɔ síje-je ləm, gə néra majelje lə mbaije gə́ Juda ləm, gə néra majelje lə denéje lə dee ləm, gə néra majelje lə sí ləma, gə néra majelje lə denéje lə sí ləm tɔ gə́ seḭ raje mee ɓee gə́ Juda gə mba̰-rəwje gə́ Jerusalem lé wa. 10 Saar ɓogənè lé deḛ d’ula dɔ dee el ləm, deḛ ɓəl el ləma, deḛ ra godndum gə torndum gə́ m’unda no̰ sí’g gə no̰ bɔ síje-je’g lé el ləm tɔ.
11 Gelee gə́ nee ɓa Njesigənea̰ gə́ njeboo-néje gə́ to Ala lə Israɛlje lé pa ne togə́bè pana: Aa ooje, ma m’wɔji mba ra sə sí majel ləm, gə mba tuji Judaje lai pugudu-pugudu ləm tɔ. 12 M’a kwa ges Judaje gə́ d’wɔji njaŋg mba kaw mee ɓee gə́ Ejiptə mba kaw si keneŋ lé ndá deḛ lai d’a tuji pugudu ləm, d’a kwəi mburug-mburug mee ɓee gə́ Ejiptə’g ləm tɔ. D’a kwəi yoo-kiambas ləm, gə yoo-ɓoo-boo ləm tɔ un kudee dɔ dəwje gə́ gɔ-gɔ’g saar teḛ ne dɔ dəwje gə́ boo-boo’g tɔ. D’a kwəi yoo-kiambas gə yoo-ɓoo-boo ləm tɔ ndá d’a to nékṵ kunda yoo dɔ’g lə dəwje ləm, gə néɓəl ləm, gə nékila ndɔl dɔ’g ləma, gə nékila rɔkul-boo dɔ’g ləm tɔ. 13 M’a kar bo̰ néra deḛ gə́ d’isi mee ɓee gə́ Ejiptə lé ɔs ta dee’g to gə́ m’ar bo̰ néra njé gə́ Jerusalem ɔs ta dee’g gə kiambas, gə ɓoo-boo gə yoo-koso bèe lé tɔ. 14 Mbuna ges Judaje gə́ nai gə́ ree d’isi mee ɓee gə́ Ejiptə, deḛ d’wɔji meḛ dee’g mba tel kaw mee ɓee gə́ Juda, gə́ mal tel kaw si keneŋ ra dee lé dəw kára kara a teḛ ta’g kaḭ kaw el. Mbata d’a tel kaw keneŋ gogo el ŋga, banelə njé gə́ na̰je gə́ d’aji lé ba ɓa d’a kaw ya.
15 Diŋgamje lai gə́ d’oo to gə́ denéje lə dee d’aw roo né gə́ ə̰də sululu d’ar magəje ləm, gə denéje lai gə́ d’aar lée’g nee gə bula dee lé ləma, gə koso-dəwje lai gə́ d’isi mee ɓee gə́ Ejiptə mee ɓee-boo gə́ Patros ləm tɔ lé d’ila Jeremi keneŋ pana: 16 Jeḛ j’a kila koji dɔ ta kára kara gə́ i ula sí gə ri Njesigənea̰ lé el. 17 Nɛ jeḛ ndigi raje né gə goo ta gə́ teḛ ta sí’g ləm, j’a tuuje né gə́ ə̰də sululu kar mbai gə́ dené gə́ pən dara’g ləm, j’a kunje nékar gə́ ka̰ saga naŋg kaareeje to gə́ jeḛ gə bɔ síje-je, gə mbaije lə sí, gə ŋgan-mbaije lə sí n’raje ne kédé mee ɓee-booje gə́ Juda ləm, gə mba̰-rəwje gə́ Jerusalem ləm tɔ. Yee ɓa jeḛ j’iŋgaje ne muru mba kar meḛ sí nda̰ ne ləm, j’isije ne dan rɔlel’g ləma, j’iŋgaje ne némeeko̰ kára kara el ləm tɔ. 18 Nɛ un kudee loo gə́ j’əwje rɔ sí tuu né gə́ ə̰də sululu kar mbai gə́ dené gə́ pən dara’g ləm, gə kun nékarje gə́ ka̰ saga naŋg karee ləm tɔ lé ndá néje lai lal sí ləm, kiambas, gə ɓoo-boo tuji sí pugudu ləm tɔ.
19 Ta gə́ raŋg ya ɓəi, loo gə́ jeḛ n’tuuje né gə́ ə̰də sululu j’arje mbai gə́ dené gə́ pən dara’g ləm, gə j’unje nékarje gə́ ka̰ saga naŋg j’areeje ləm tɔ lé see jeḛ n’raje mbəje j’ula ne rɔnduba dəa’g ləm, j’unje ne nékarje gə́ ka̰ saga naŋg j’areeje ləm tɔ lal kar ŋgaw síje ndigi sə sí dɔ’g wa.
20 Yen ŋga Jeremi ula koso-dəwje lai, diŋgamje gə denéje, deḛ lai gə́ d’ilá ta’g lé pana: 21 Néje gə́ ə̰də sululu gə́ seḭ tuuje mee ɓee-booje gə́ Juda, gə mba̰-rəwje gə́ Jerusalem, seḭ gə bɔ síje-je, gə mbaije lə sí, gə ŋgan-mbaije lə sí, gə koso-dəwje gə́ mee ɓee’g lé see mee Njesigənea̰ olé dɔ’g el wa. See yeḛ ə̰ji dɔ’g el wa. 22 Njesigənea̰ askəm kila mée gə́ kédé-kédé el mbata néra meeyèrje lə sí ləm, gə mbata néraje gə́ mina̰ gə́ seḭ raje lé ləm tɔ. Yee ɓa ɓee lə sí tuji ne pugudu ləm, tel to ne dɔ nduba ləma, tel to ne nékila ndɔl dɔ’g ləm tɔ, to gə́ dəwje lai d’oo ne ɓogənè lé. 23 Mbata seḭ tuuje né gə́ ə̰də sululu raje ne kaiya ɔsje ne ta lə Njesigənea̰ rəw ləm, mbata seḭ unje mbi sí rəw dɔ ta’g lə Njesigənea̰ ləma, seḭ aaje dɔ godndiaje, gə ndukunje ləa, gə torndiaje el ləm tɔ, gelee gə́ nee ɓa némeekonje nee teḛ ne dɔ sí’g to gə́ d’oo ne ɓogənè lé tɔ.
24 Jeremi tel ula koso-dəwje lai gə denéje lai tɔɓəi pana: Ooje ta lə Njesigənea̰, seḭ dəwje lai gə́ Juda gə́ síje mee ɓee gə́ Ejiptə lé! 25 Njesigənea̰ gə́ njeboo-néje gə́ to Ala lə Israɛlje lé pa togə́bè pana: Seḭ gə denéje lə sí, seḭ paje ta gə ta sí ləm, seḭ raje né gə́ seḭ paje taree gə ta sí lé ləm tɔ pajena: Seḭ ndigije raje né gə́ seḭ unje ndu sí gə mba ra, mba tuu né gə́ ə̰də sululu kar mbai gə́ dené gə́ pən dara’g ləm, gə kun nékar gə́ ka̰ saga naŋg karee ləm tɔ. Ɓasinè to gə́ seḭ arje tapa sí aw lée’g béréré mba̰ ləm, né gə́ seḭ unje ndu sí dɔ’g lé seḭ raje mba̰ ya ləm tɔ 26 ndá maji kar sí ooje ta lə Njesigənea̰, seḭ dəwje lai gə́ Juda gə́ síje mee ɓee gə́ Ejiptə lé. Aa ooje, Njesigənea̰ pana: Ma man rɔm gə rim gə́ ur dɔ loo lé, ta dəw gə́ Juda kára kara a teḛ ɓar rim el ŋga ləm, mee ɓee gə́ Ejiptə lai lé dəw kára kara a pa keneŋ pana: Mbai gə́ Njesigənea̰ to njesikəmba lé a pa bèe el ŋga ləm tɔ. 27 Aa ooje, m’a kunda kəm goo dee’g mba ra sə dee majel ɓó maji ɓa el. Dəwje lai gə́ Juda gə́ d’isi mee ɓee gə́ Ejiptə lé kiambas, gə ɓoo-boo a tuji dee saar kar gin dee un ɗiao. 28 Deḛ gə́ jebəre ba bèe gə́ d’a teḛ ta kiambas’g lé d’a kḭ mee ɓee gə́ Ejiptə tel kaw mee ɓee gə́ Juda gogo. Nɛ ges Judaje lai gə́ d’aw d’isi mee ɓee gə́ Ejiptə lé d’a koo see ta ləm əsé ka̰ dee-deḛ ɓa a kaw lée’g béréré wa. 29 Njesigənea̰ pana: Aa ooje, nétɔji gə́ a kar sí gərje to gə́ m’a gə kar bo̰ néra sí ɔs ta sí’g lée’g neelé gə mba kar sí gərje ne to gə́ taje ləm a kaw ne lée’g béréré dɔ sí’g kar sí síje ne dan némeeko̰’g lé ɓa nee: 30 Njesigənea̰ pa togə́bè pana: Aa ooje, m’a kila Parao̰ Hopra, mbai gə́ Ejiptə meḛ ji njéba̰je’g ləa gə́ ndigi karee udu, to gə́ m’ila ne Sedesias, mbai gə́ Juda meḛ ji Nebukadnesar’g, mbai gə́ Babilɔn gə́ to njeba̰ ləa gə́ ndigi karee udu lé tɔ .
