1 Khalli raasi yabga khazzaan hana dumuuʼ
wa dumuuʼ uyuuni yisiilu misil uyuun almi
achaan nabki leel wa nahaar
le dahaaya ummati al-misil bitt ammi.
2 Wa kan fiyah ligdaabe fi l-sahara le l-musaafiriin,
ana najri nagood foogha
baʼiid min chaʼabi wa nikhalliihum.
Achaan kulluhum zannaayiin
wa khaayniin.
3 Wa daahu kalaam Allah :
«Lisaanhum tariin misil al-nuchchaab
wa yukhuchchu
wa gudrithum fi l-balad di,
ma ligooha be sahiih.
Laakin humman maachiin min fasil le afsal
wa ma yaʼarfuuni.
4 Wa ayyi naadum khalli yahfad nafsah min rafiigah
wa ayyi naadum ma yintakil le akhuuh.
Achaan ayyi akhu khachchaach khaayin
wa ayyi rafiig kaddaab naggaal kalaam.
5 Ayyi waahid yukhuchch akhuuh
wa ma yuguul al-sahiih.
Wa yiʼallumu lisaanhum al-kidib
wa yagoodu fi fasaalithum di.
6 Humman yamchu min unuf le unuf
wa min khachch le khachch
wa yaabo ma yaʼarfuuni.»
Wa da kalaam Allah.
Allah fassar sabab ikhaabah le l-chaʼab
7 Wa fi chaan da, daahu Allah al-Gaadir gaal :
«Ana nakchifhum misil al-dahab wa nagtaʼhum
wa da l-cheyy al-nisawwiih le ummati al-misil bitt ammi.
8 Wa lisaanhum tariin misil al-nuchchaab,
khachumhum yuguul illa l-khachch.
Yihajju le akhwaanhum be l-salaam
wa laakin fi daakhil galibhum da,
yukhuttu charak le yarmuuhum foogah.
9 Hal ana ma niʼaakhibhum
be sabab al-achya dool walla ?
Aw ma nilkaffa
fi l-umma al-misil di walla ?»
Wa da kalaam Allah.
10 Fi l-jibaal, ana nahzan wa nabki
wa fi maraaʼi al-kadaade, ana nunuuh
achaan al-ard hirgat
wa ma fi naadum al-yaji foogha.
Wa hiss hana bahiime kula ma yinsamiʼ
wa l-tuyuur wa l-wuhuuch
kulluhum arrado minha.
11 Wa Allah gaal :
«Ana nisawwi Madiinat al-Khudus
koom hana turaab
wa margad hana baʼaachiim.
Wa hillaal balad Yahuuza yakhrabo
wa yafdo min sukkaanhum.»
12 Wa hal fi naadum hakiim
yafham al-cheyy da ?
Kan Allah hajja leyah,
khalli yifassirah.
Maala al-balad di addammarat ?
Wa maala hi khirbat wa bigat sahara
wa ma fi naadum al-yaji foogah ?
13 Wa Allah radda wa gaal : «Humman khallo al-wasaaya al-ana anteethum leehum wa ma simʼo kalaami wa ma taabaʼooh. 14 Humman gawwo ruuseehum wa taabaʼo ilaah Baʼal al-wallafoohum leyah juduudhum.»
15 Wa fi chaan da, Allah al-Gaadir Ilaah Bani Israaʼiil gaal : «Daahu ana niʼakkilhum al-hamdal wa nazgiihum almi al-musammam. 16 Wa ana nichattithum been al-umam al-abadan ma yaʼarfuuhum wa la humman wa la juduudhum. Wa nijiib al-harib fi usuthum lahaddi nikammilhum.»
Nuuhu fi chaan al-kharaab
17 Wa daahu Allah al-Gaadir gaal :
«Alfaahamo wa naadu al-nawwaahaat
wa naadu al-mutakhassisaat fi l-nuwaah yijan.»
18 Khalli hinna yijan be surʼa
wa yabkan wa yunuuhan leena.
Khalli uyuunna yidammuʼu
wa khalli dumuuʼna yisiilu.
19 Min Sahyuun ansamaʼ baki al-chakwa al-buguul :
«Aniina khiribna wa l-eeb katalna.
Achaan taradoona min baladna
wa haddamo buyuutna.»
20 Ya l-awiin al-nawwaahaat,
asmaʼan kalaam Allah
wa dissan fi galibkan al-kalaam al-marag minnah.
Wa alliman al-baki le banaatkan
wa l-nuwaah le rafiigaatkan.
21 Wa guulan : «Al-moot yatlaʼ fi chabaabiikna
wa yadkhul fi buyuutna al-samhiin
wa yaktul al-iyaal fi l-chawaariʼ
wa l-subyaan fi nagaʼaat al-madiina.»
22 «Ya Irmiya, guul leehum ke : ‹Daahu kalaam Allah :
“Al-janaazaat yagaʼo
misil al-baʼar fi l-kadaade
wa misil al-ganaadiil wara l-gattaaʼiin
wa ma fi naadum yilaggithum.”›»
Koolif be maʼrafat Allah wa l-tihaara
23 Wa daahu Allah gaal :
«Khalli al-hakiim ma yistakbar be hikmatah
wa khalli al-gaadir ma yistakbar be gudurtah
wa khalli al-khani ma yistakbar be khunaayah.
24 Kan naadum yistakbar,
khalli yistakbar be da,
yabga aagil
achaan yaʼarif kadar ana Allah bas
jibt al-kheer wa l-hagg wa l-adaala fi l-ard.
Wa da bas al-yaʼajibni.»
Wa da kalaam Allah.
25 Wa daahu kalaam Allah : «Akiid yaji yoom waahid, ana nugumm niʼaakhib kulla l-umam al-mutahhariin. 26 Ana nugumm didd Masir wa didd Yahuuza wa didd Adoom wa didd Bani Ammuun wa didd Muwaab wa didd al-yizayyunu chaʼarhum al-yaskunu fi l-sahara. Laakin be l-sahiih, al-umam dool ma mutahhariin wa Bani Israaʼiil kula guluubhum ma taahiriin.»
Taŋgɔm taa loo mbuna koso-dəwje’g pəl-pəl
1 Wai! Lée m’iŋga ŋgon Kəi-to-mbàje dɔdilaloo’g ndá
M’a kuba koso-dəwje ləm kya̰ dee kaw əw keneŋ!
Mbata deḛ lai to njémɔdkaiyaje ləm,
Deḛ to kudu dəwje gə́ njékun dɔ mar deeje ləm tɔ.
2 D’ɔr ndo̰ dee to gə́ kandə ɓandaŋg
Gə́ d’ɔr léréré mba pa ne taŋgɔm,
Kankəmta ɓa ar dee to ne gə́ njésiŋgamoŋje mee ɓee’g el,
Mbata deḛ njaa dan meeyèr’g lə dee
Gə́ kédé-kédé ləm,
Deḛ gərm el ləm tɔ,
Njesigənea̰ ɓa pa bèe.
3 Maji kar nana kara unda kəmkàr dɔ rəa’g
Rɔ baokura’g ləa ləm,
Maji kar dəw ɔm mée
Dɔ ŋgokea̰’g kára kara el ləm tɔ,
Mbata ŋgako̰ na̰je lai saŋg loo su kəm na̰ ləm,
Baokuraje lə na̰ lai
To gə́ njétəd ta kunda ta na̰’dje ləm tɔ.
4 Nana kara su kəm maree-maree ləm,
Deḛ pa kankəmta kára kara el ləm,
Taŋgɔm ɓa gə́ kula ra ndo̰ dee ləma,
Deḛ d’ula rɔ dee mbiriri dan néra gə́ majel’g ndá
D’askəm tel ree rɔm’g gogo el.
5 Njesigənea̰ pana:
Loo-sii to dan néŋgɔmje’g ləm,
Gə goo néŋgɔmje ɓa
Deḛ mbad gərm ne ləm tɔ.
6 Gelee gə́ nee ɓa
Njesigənea̰ gə́ njeboo-néje
Pa ne togə́bè pana:
Aa ooje, m’a kur meḛ dee
Gə mba naa dee.
See ɗi gə́ raŋg tɔɓəi ɓa
M’a ra gə koso-dəwje ləm ɓəi wa.
7 Ndo̰ dee to gə́ kandə ɓandaŋg
Gə́ ka̰ tɔl dəw ləm,
Taŋgɔm ɓa gə́ tapa dee goo kára ba ləm tɔ.
Ndo̰ dee pata meekulɔm ar mar deeje,
Nɛ meḛ dee gə́ kəi ndá
To gum ɓa d’iya no̰ dee’g.
8 Njesigənea̰ pana:
See m’a kar bo̰ néra dee ɔs ta dee’g
Gə mbata néje neelé el wa.
See ginkoji dəwje gə́ togə́bè lé
M’a dal ba̰ dɔ dee’g el wa.
Ndɔ no̰ gə ndɔ kɔs pa no̰ ndòo
9 Ma m’ndigi no̰ ndòo
Tuma̰ ŋgururu-ŋgururu dɔ mbalje gə́ tar ləm,
M’a kun pa no̰ ndòo ndag-loo gə́ to dɔdilaloo’g lé ləm tɔ,
Mbata pər roo loo ləm,
Dəw kára kara dəs keneŋ el ləma,
D’oo ndu no̰ lə nékulje keneŋ el ləm tɔ,
Yelje gə́ pə̰ dara’g, gə daje lai d’aḭ sané na̰ kad-kad.
10 Njesigənea̰ pana:
M’a kwa Jerusalem kugu ɓiri-ɓisi
Karee to gə́ loo-to lə tàlje ləm,
M’a kar ɓee-booje gə́ Juda
Tel to dɔnduba kar dəw kára kara
Si keneŋ el ləm tɔ.
11 See dəw gə́ ra ɓa gə́ njekəmkàr
Gə́ gər gin néje neelé wa.
Yeḛ gə́ Njesigənea̰ ulá ta lé maji karee pa!
See gelee ban ɓa ɓee tuji ləm,
Pər roo to gə́ dɔdilaloo gə́ dəw kára kara
Dəs keneŋ el ləm tɔ wa.
12 Njesigənea̰ pana: To mbata deḛ d’uba godndum gə́ m’unda no̰ dee’g lé d’ya̰ ləm, mbata deḛ d’un mbi dee rəw dɔ ta’g ləm ra née el ləm tɔ, 13 Mbata deḛ ndolè goo takə̰jije gə́ meḛ dee’g ləm, mbata deḛ d’un rəw goo magə-Baalje’g to gə́ bɔ deeje ndoo dee ne bèe ləm tɔ. 14 Gelee gə́ bèe ɓa Njesigənea̰ gə́ njeboo-néje, Ala lə Israɛlje pa ne togə́bè pana: Aa ooje, m’a kul dəwje neelé gə nésɔ gə́ adə mbag-mbag ləm, m’a kar dee d’ai mán gə́ kuma̰ yoo to keneŋ ləm tɔ. 15 M’a sané dee mbuna ginkoji dəwje gə raŋg gə́ bɔ deeje gər dee kédé el ləm, deḛ nja kara gər dee el ləm tɔ.
N’a kula kiambas goo dee’g
Saar kar gel dee un ne ɗiao.
16 Njesigənea̰ gə́ njeboo-néje pa togə́bè pana:
(Tapa koso-dəwje)
Saŋje loo ɓarje njéno̰paje ar deeje ree!
Ulaje kula rɔ denéje gə́ njéno̰paje ar deeje ree to!
17 Ar dee d’ɔs rɔ dee ɓad
Gə mba ree kun dɔ pa no̰ ndòo dɔ sí’g!
Kəm kar mán-no̰ ruba kəm sí’g pɔ-pɔ ləm,
Kəm karee ndogo sí sugu-sugu ləm tɔ.
(Tapa Jeremi)
18 Mbata ndu no̰ sii mbigi-mbigi
Ɓar par gə́ Sio̰ pana:
Ɗi togə́bè wa, jeḛ n’tuji!
Rɔkul dəb dɔ sí’g!
Ar sí j’ubaje ɓee lé j’ya̰je!
Deḛ tɔs kəi-sije lə sí tila dee.
19 Denéje, maji kar sí ooje ta lə Njesigənea̰,
Urje mbi sí ooje ta gə́ teḛ təa’g,
Ndooje ŋgan síje gə́ dené
Loo kun pa no̰ ndòo yoo ləm,
Seḭje kara ndooje na̰
Loo kun pa no̰ ndòo yoo kar na̰ ləm tɔ.
20 Mbata yoo andə kəmbolè kəije’g lə sí ləm,
Yee andə mee kəi-mbaije’g lə sí ləm tɔ,
Yee tɔl ŋganje mba̰-rəwje’g ləm,
Yee tɔl basaje ndaa-looje’g ləm tɔ.
(Tapa Njesigənea̰)
21 Jeremi, maji kari ula dee pana:
Njesigənea̰ pa togə́bè pana:
Nin dəwje d’a to naŋg
To gə́ siḭ néje to ne mee ndɔje’g bèe ləm,
To gə́ dɔ koje nai ne goo njekinjako’d
Gə́ dəw odo dee el bèe ləm tɔ.
Kəmkàr gə́ gəd to gər Njesigənea̰
22 Njesigənea̰ pa togə́bè pana:
Maji kar njekəmkàr ɔs gaji rəa dɔ kəmkàr’g ləa el ləm,
Maji kar njesiŋgamoŋ ɔs gaji rəa dɔ siŋgamoŋ’d ləa el ləma,
Maji kar bao ɔs gaji rəa dɔ nébao’g ləa el ləm tɔ.
23 Nɛ yeḛ gə́ ndigi kɔs gaji rəa ndá
Maji karee ɔs gaji rəa
Mbata yeḛ gər gosonégər
Gə mbata gər gə́ yeḛ gərm ne ləm.
Gə gər gə́ yeḛ gər
To gə́ ma m’to Njesigənea̰,
Gə́ njera meemaji gə njera né gə́ danasur,
Gə njenéra gə́ gə dɔ najee dɔ naŋg nee ləm tɔ,
Yee neelé ɓa gə́ né gə́ taa kəm rəgm,
Njesigənea̰ ɓa pa bèe .
24 Njesigənea̰ pana: Aa ooje, ndɔje d’isi ree gə mba kam m’ar bo̰ néra deḛ lai gə́ d’inja tamɔd dee ɓa ɓó meḛ dee el lé ɔs ta dee’g keneŋ, 25 Deḛ gə́ to Ejiptəje, gə Judaje, gə Edɔmje, gə ŋgaka Amo̰, gə Moabje, deḛ lai gə́ ndisa kil mbaita dee ləm, deḛ lai gə́ d’isi dɔdilaloo’g ləm tɔ. Mbata ginkoji dəwje gə raŋg lai lal kinja tamɔd dee ləm, gel-bɔje lə Israɛl lai d’inja tamɔd dee nɛ d’ya̰ meḛ dee gə́ kəi ləm tɔ.