Moot Laʼaazar
1 Wa fiyah naadum waahid mardaan. Usmah Laʼaazar wa hu saakin fi hillit Beet Anya wa di hille hana Mariyam wa akhutha Marsa. 2 Wa Mariyam di, hi al-mara al-masahat al-Rabb Isa be itir wa gachchat rijileenah be chaʼarha. Wa akhuuha Laʼaazar mardaan. 3 Achaan da, al-akhwaat rassalan le Isa wa gaalan : «Ya sayyidna, al-naadum al-tihibbah mardaan.» 4 Wa Isa simiʼ al-kalaam da wa gaal : «Al-marad da ma yikammil be l-moot laakin be sababah al-naas yimajjudu Allah. Wa be sababah Ibn Allah kula yimajjuduuh.»
5 Wa Marsa wa akhutha Mariyam wa akhuuhum Laʼaazar humman rufgaan Isa wa hu yihibbuhum. 6 Wa min Isa simiʼ khabar hana marad Laʼaazar, hu gaʼad battaan yoomeen fi l-bakaan al-hu gaaʼid foogah. 7 Wa baʼad al-yoomeen dool, hu hajja le talaamiizah wa gaal : «Namchu nigabbulu fi daar al-Yahuudiiya.» 8 Wa talaamiizah raddo leyah wa gaalo : «Sayyidna, awwal al-Yahuud dawwaro yarjumuuk. Wa battaan tidoor tigabbil fi bakaanhum walla ?» 9 Wa Isa gaal leehum : «Al-nahaar ma indah 12 saaʼa walla ? Kan naadum raayikh fi l-nahaar, hu ma yagaʼ achaan deyy hana l-dunya gaaʼid wa hu yichiif beyah. 10 Wa laakin kan naadum raayikh fi l-leel, hu yagaʼ achaan ma indah deyy.»
11 Wa hu radda leehum be l-kalaam da wa battaan hajja leehum wa gaal : «Rafiigna Laʼaazar naam khalaas laakin namchi leyah nigawwimah.» 12 Wa talaamiizah gaalo : «Sayyidna, kan hu naayim, da sameh. Hu yalga al-aafe.» 13 Wa fi fikir al-talaamiiz, Isa hajja leehum be l-noom bas laakin Isa hajja be l-moot. 14 Wa khalaas, Isa ooraahum be kalaam waadih wa gaal : «Laʼaazar maat. 15 Ana ma kunt hinaak. Wa ana farhaan fi chaanku achaan be misil da, tiʼaamunu beyi. Khalaas, gummu namchu leyah.»
16 Wa Tuuma al-yinaaduuh Chigg al-Toom hajja le l-talaamiiz wa gaal : «Khalaas, namchu maʼaayah wa numuutu maʼaayah.»
Al-Masiih gawwam Laʼaazar
17 Wa wakit Isa wisil fi hillit Beet Anya, oorooh Laʼaazar gaaʼid fi l-khabur min muddit arbaʼa yoom. 18 Wa l-hille gaaʼide misil talaata kiilomitir bas min Madiinat al-Khudus. 19 Wa Yahuud katiiriin jo min al-madiina le yikalwudu le Marsa wa Mariyam fi akhuuhin.
20 Wa wakit Marsa simʼat Isa jaayi, hi gammat wa maragat achaan tilaagiih. Wa Mariyam gaʼadat fi l-beet. 21 Wa Marsa gaalat leyah : «Sayyidna, kan awwal inta haadir, akhuuyi ma yumuut. 22 Laakin hassaʼ kula naʼarif kadar ayyi cheyy al-tasʼalah min Allah, hu yantiik.» 23 Wa Isa gaal leeha : «Akhuuki yugumm.»
24 Wa Marsa gaalat leyah : «Naʼarif kadar hu yabʼas maʼa l-maytiin fi l-buʼaas al-yabga fi yoom al-akhiir.» 25 Wa Isa gaal leeha : «Ana al-buʼaas wa l-haya. Ayyi naadum muʼmin beyi, kan yumuut kula, hu yahya. 26 Wa ayyi naadum al-aayich muʼmin beyi, abadan ma yumuut. Kalaami da, inti muʼmine beyah walla ?» 27 Wa hi gaalat leyah : «Aywa, sayyidna, ana muʼmine beek. Inta al-Masiih Ibn Allah. Inta hu al-laabudda yaji fi l-dunya.»
28 Wa hi gaalat al-kalaam da wa gammat machat le akhutha Mariyam wa hajjat leeha be hiss tihit wa gaalat : «Al-muʼallim ja wa gaaʼid yinaadiiki.» 29 Wakit Mariyam simʼat kalaamha, hi gammat ajala wa machat leyah.
30 Wa Isa lissaaʼ ma dakhal fi l-hille wa gaaʼid fi l-bakaan al-Marsa laagatah foogah. 31 Wa wakit al-Yahuud al-gaaʼidiin maʼa Mariyam fi l-beet chaafooha gammat maragat ajala, humman taabaʼooha. Fi fikirhum, hi tidoor tamchi le l-khabur achaan tabki hinaak. 32 Wa Mariyam jaat fi l-bakaan al-Isa gaaʼid foogah wa wakit chaafatah, hi wagaʼat giddaamah wa gaalat : «Sayyidna, kan awwal inta haadir, akhuuyi ma yumuut.»
33 Wa wakit Isa chaaf dumuuʼha wa dumuuʼ al-Yahuud al-maʼaaha, hu hizin marra waahid wa barjal. 34 Wa saʼalaahum wa gaal : «Ween al-bakaan al-dafanooh foogah ?» Wa raddo leyah wa gaalo : «Taʼaal sayyidna, chiif.» 35 Wa Isa baka. 36 Wa achaan da, al-Yahuud al-jo fi l-maytam gaalo : «Chiifuuh. Hu yihibbah le Laʼaazar bilheen.» 37 Wa laakin naas waahidiin gaalo : «Haay ! Da bas al-naadum al-fatah uyuun al-amyaan. Kikkeef ma gidir yadhar al-moot min al-naadum da ?»
38 Wa Isa hizin marra waahid battaan wa ja le l-khabur. Wa l-khabur hu karkuur wa saddooh be hajar kabiir. 39 Wa Isa gaal : «Lizzu al-hajar min khachum al-khabur.» Laakin Marsa akhut al-marhuum gaalat : «Sayyidna, hu mayyit min arbaʼa yoom wa akiid al-janaaza affanat.» 40 Wa Isa gaal leeha : «Ana ma ooreetki walla ? Kan tiʼaamini, tichiifi gudrat Allah al-majiide.»
41 Wa lazzo al-hajar. Wa Isa rafaʼ raasah wa gaal : «Abuuyi, nachkurak achaan inta simiʼt hissi. 42 Ana irift inta daayman tasmaʼ hissi wa laakin gult al-kalaam da achaan al-naas al-haadiriin yiʼaamunu kadar inta bas rassaltini.» 43 Wa wakit hu gaal al-kalaam da khalaas, hajja be hiss aali wa gaal : «Ya Laʼaazar, amrug !» 44 Wa l-mayyit marag. Iideenah wa rijileenah malfuufiin be l-gabag al-kaffanooh beyah wa mindiil marbuut fi wijhah. Wa Isa amaraahum le l-naas wa gaal : «Fartugu minnah al-kafan wa khalluuh yamchi.»
45 Wa be misil da, naas katiiriin min al-Yahuud al-jo yikalwudu le Mariyam chaafo al-ajab al-Isa sawwaah wa aamano beyah.
Al-kubaaraat achchaawaro fi l-Masiih
46 Wa laakin waahidiin minhum macho le l-Fariiziyiin wa ooroohum be l-cheyy al-Isa sawwaah. 47 Wa achaan da, kubaaraat rujaal al-diin wa l-Fariiziyiin naado naas hana l-majlas al-kabiir yilimmu. Wa assaaʼalo ambeenaathum wa gaalo : «Nisawwu chunu ? Al-naadum da gaaʼid yisawwi ajaayib katiiriin. 48 Kan ma nadharooh min al-cheyy al-gaaʼid yisawwiih, kulla l-naas yiʼaamunu beyah wa l-Roomaaniyiin yaju wa yidammuru beetna al-mukhaddas wa yichattutu chaʼabna.»
49 Wa naadum waahid minhum usmah Gayaafa wa fi l-sana di, hu kabiir rujaal al-diin. Wa hu hajja leehum wa gaal : «Intu ma taʼarfu cheyy. 50 Ma fihimtu kadar akheer leeku kan naadum waahid yumuut le l-chaʼab wa be misil da, kulla l-umma ma tiwaddir.»
51 Wa kalaamah da ma jaay min nafsah. Hu kabiir rujaal al-diin fi l-sana di wa achaan da, hu atnabbaʼ wa gaal Isa yumuut le l-umma. 52 Wa da ma le ummat al-Yahuud wiheedha. Da yabga le kulla iyaal Allah al-muchattatiin le yilimmuuhum umma waahide.
53 Wa min al-yoom da, bado yichchaawaro ambeenaathum achaan yaktulu Isa. 54 Wa achaan da, hu waggaf ruwaakhtah fi ust al-Yahuud. Wa gamma min hinaak wa macha fi hille waahide jamb al-sahara al-usumha Afraayim wa gaʼad hinaak maʼa talaamiizah.
55 Wa iid al-Yahuud al-binaaduuh iid al-Fisha garrab. Wa naas katiiriin gammo min hillaalhum wa macho fi Madiinat al-Khudus achaan yitahhuru nufuushum gubbaal al-iid. 56 Wa l-naas dawwaro yichiifu Isa. Wa fi fadaayit beet Allah gaaʼidiin yissaaʼalo ambeenaathum wa yuguulu : «Fikirku chunu ? Hu yaji hini fi l-iid walla ?» 57 Wa kubaaraat rujaal al-diin wa l-Fariiziyiin amaroohum le l-naas wa gaalo leehum kan naadum yaʼarif al-bakaan al-Isa gaaʼid foogah, waajib yaji yiʼooriihum achaan yakurbuuh.
Kwəi lə Lajarə mee ɓee gə́ Betani lé
1 Dəw kára ria lə Lajarə oso gə rɔko̰ mee ɓee gə́ Betani, to ɓee lə Mari gə ŋgokea̰ Martə lé tɔ . 2 Mari neelé to yeḛ gə́ njetər ubu gə́ ə̰də sululu dɔ Mbaidɔmbaije’g tel bɔr gɔlee gə iŋga dəa lé. Lajarə gə́ oso gə rɔko̰ lé to gə́ na̰ ŋganeeje . 3 Konan Lajarəje neelé d’ula kula goo Jeju’g pana: Mbaidɔmbaije, yeḛ gə́ i undá dan kəmi’g lé oso gə rɔko̰.
4 Loo gə́ Jeju oo ta neelé ndá yeḛ tel pana: Rɔko̰ neelé to rɔko̰ yoo el, nɛ to mba kula ne rɔnduba dɔ Ala’g lé ləm, mba kar Ŋgon-Ala lé kara iŋga ne rɔnduba keneŋ ləm tɔ.
5 Jeju lé unda Martə deḛ gə ŋgokea̰ gə Lajarə lé dan kəmee’g ya. 6 Loo gə́ yeḛ oo ta rɔko̰ lə Lajarə ndá yeḛ nai loo gə́ yeḛ si keneŋ neelé as ndɔ joo ɓəi. 7 Tɔɓəi yeḛ ula njékwakiláje pana: Ar sí n’telje j’awje Jude.
8 Njékwakiláje tel d’ilá keneŋ pana: Mbai, ɓasinè-ɓasinè ya ɓəi gə́ Jibje sa̰gi gə mba tilai gə kɔri-ər neelé nja see i a tel kaw Jude tɔɓəi wa.
9 Jeju tel ila dee keneŋ pana: See mee ndɔ gə́ kára lé a kaḭ ŋgan kàr dɔg-giree-joo el wa. Dəw gə́ rara ɓa lé njaa dan kàr-boo’g ndá né a kun gɔlee karee lam rəa el mbata yeḛ oo lookàr lə naŋg nee njai-njai ya. 10 Nɛ dəw gə́ rara ɓa lé njaa dan loondul’g ndá né a kun gɔlee karee lam ra ya mbata lookàr inja kəmee’g el.
11 Loo gə́ yeḛ pata neelé mba̰ ndá yeḛ ula dee pana: Baokura lə sí gə́ Lajarə lé toɓi. Nɛ m’a kaw gə mba ndelee.
12 Njékwakiláje d’ilá keneŋ pana: Mbaidɔmbaije, ɓó lé yeḛ toɓi ndá a kaji ɓəi.
13 Jeju pata kwəi lə Lajarə, nɛ dee d’ə̰ji pana: Yeḛ pata wɔji ne dɔ ɓi gə́ wa kəmee. 14 Yen ŋga Jeju riba dəa pərəg ar dee pana: Lajarə lé wəi. 15 Ma m’ra rɔlel yaa̰ gə mbata lə sí mbata ma m’godo keneŋ ɓəi, né neelé a kar sí ɔmje ne meḛ sí dɔm’g jəb-jəb ya. Nɛ ar sí j’awje gə́ keneŋ.
16 Yen ŋga Tomas gə́ dee ɓaree Didim ula mareeje gə́ njékwakila Jejuje lé pana: Ar sí j’awje səa ɓó gə j’wəije səa na̰’d.
Jeju to njekar dəwje teḛ dɔkumbwa’g ləm, to njekula kəmə meḛ dee’g ləm tɔ
17 Loo gə́ Jeju teḛ keneŋ mba̰ ndá yeḛ oo to gə́ deḛ dubu Lajarə bwa-dɔɓar’g as ndɔ sɔ ŋga. 18 To gə́ Betani to mbɔr Jerusalem’g as kuru loo dɔg-giree-mi bèe, 19 ndá Jibje bula ree ne rɔ Martə gə Mari mba gɔl dee mbata nan-ŋgan deeje gə́ wəi lé. 20 Loo gə́ Martə oo to gə́ Jeju ree mba̰ ndá yeḛ aw ɔr nea̰ nɛ Mari ɓa sí naŋg kəi. 21 Martə ula Jeju pana: Mbaidɔmbaije, ɓó lé i sí keneŋ nee ndá nan ŋganm lé a kwəi bèe el. 22 Nɛ ɓasinè ya kara né gə́ rara ɓa gə́ i a dəji Ala lé ndá Ala a kari ya.
23 Jeju ilá keneŋ pana: Nan ŋganije lé a kunda loo teḛ loo-yoo’g ya.
24 Martə tel ilá keneŋ pana: Ma m’gər gao yeḛ a kunda loo teḛ loo-yoo’g ndɔ gə́ rudu gə́ d’a gə teḛ dɔkumbwa’g lé ya.
25 Jeju ulá pana: Ma lé m’to njekar dəwje teḛ dɔkumbwa’g ləm, ma m’to gə́ njekula kəmə lé meḛ dee’g ləm tɔ. Nana ɓa gə́ ɔm mée dɔm’g lé wəi gə́ kwəi kara a tel si kəmba ya. 26 Dəw gə́ rara ɓa si kəmba unda mée dɔm’g ndá kara yoo a ɓar ria nda̰ el. See i ɔm məəi dɔ ta’g neelé wa.
27 Martə tel ndigi təa’g pana: Oiyo Mbaidɔmbaije, ma m’ɔm məəm dɔi’g to gə́ i to Kristi, Ŋgon-Ala lé gə́ a gə ree dɔ naŋg neelé nja.
Jeju no̰
28 Loo gə́ Martə pata neelé mba̰ ndá yeḛ ɔd. Tɔɓəi yeḛ ɓar ŋgokea̰ goo ŋgəḭ ulá pana: Mbai lé ree mba̰ ndá yeḛ ɓari tɔ.
29 Loo gə́ Mari oo ta neelé mba̰ ndá yeḛ uba naŋg rad ḭ aw rəa’g. 30 Mbata Jeju teḛ mee ɓee’g el ɓəi, nɛ yeḛ aar loo gə́ Martə iŋgá keneŋ ya ɓəi. 31 Jibje gə́ d’isi gə Mari kəi gə mba gɔl mée lé loo gə́ deḛ d’oo Mari uba naŋg rad ḭta lé ndá deḛ d’aw gée’g d’ə̰ji meḛ dee’g pana: Yeḛ si aw gə́ dɔɓar’g gə mba no̰.
32 Loo gə́ Mari ree loo gə́ Jeju aar keneŋ lé ndá yeḛ aa loo ée ndá rəm bəbərə oso naŋg ŋgira gɔlee’g ulá pana: Mbaidɔmbaije, ɓó lé i nja si loo gə́ nee’g ndá nan ŋganəmje a kwəi bèe el.
33 Jeju aa loo oo Mari gə Jibje gə́ d’aw səa lé d’aar no̰ ndá mée tɔsee gə no̰ mbigi-mbigi. 34 Yeḛ dəji dee pana: See loo gə́ ra ɓa dubeeje keneŋ wa. Deḛ ndigi təa’g pana: Mbaidɔmbaije, gə́ ree oo lé.
35 Jeju oso gə no̰ biriŋ. 36 Yen ŋga Jibje pana: Aa ooje, yeḛ lé ndigee gə mee kɔr jol-jol ya.
37 Njé gə́ na̰je mbuna dee’g pana, Yeḛ gə́ ar kəm njékəmtɔje inja lé see yeḛ askəm ra né gə mba kar dəw neelé wəi el to el wa.
Jeju ar Lajarə tel si kəmba
38 Jeju tel udu no̰ mée’g ɓa ɔd aw dɔɓar’g. To bolè mbal gə́ d’udu təa gə biri mbal. 39 Jeju pana: Nduburuje biri mbal gə́ gogo.
Martə kɔnan yeḛ gə́ wəi lé ulá pana: Mbaidɔmbaije, ninee ə̰də mba̰, mbata ndəa aḭ sɔ ŋga.
40 Jeju ilá keneŋ pana: See ma m’ulai el wa, ma m’ulai m’pana: Ɓó lé i ɔm məəi dɔm’g ndá i a koo rɔnduba lə Ala lé gə kəmi bèe ya.
41 Yen ŋga deḛ nduburu biri mbal lé. Jeju ila kəmee gə́ tar pana: Bɔm, m’rai oiyo mbata tamaji gə́ m’ra lé taa né jii’g am ya. 42 Ma lé ma m’gər gao i am né gə́ ma m’kwɔii lé ta-ta ya, nɛ ta gə́ ma m’pa lé m’pa mbata boo-dəwje gə́ gugu dɔm ɓasinè gə mba kar dee gər gao to gə́ i nja to gə́ njekulam.
43 Loo gə́ yeḛ pata neelé mba̰ ndá yeḛ pata gə ndia gə́ boi wəl pana: Lajarə, unda loo teḛ raga!
44 Yeḛ gə́ wəi lé unda loo teḛ gə kubu gə́ deḛ kə́ ne gɔlee gə jia gə yeḛ gə́ d’o̰ ne kəmeeje lé bura moŋgoŋgo̰ tɔ. Jeju ula dee pana: Tudeje yá̰je areeje ɔd aw.
Jibje d’o̰ njuma̰ kwa Jeju lé
45 Jibje gə́ na̰je gə́ ree rɔ Mari’g lé loo gə́ deḛ d’oo né gə́ Jeju ra lé ndá d’ɔm meḛ dee dəa’g. 46 Nɛ njé gə́ na̰je mbuna dee’g d’ḭ keneŋ d’aw d’iŋga Parisiḛje d’ula dee né gə́ Jeju ra lé tɔ. 47 Yen ŋga mbai dɔ njékinjanéməsje-je gə Parisiḛje lé mbo̰ njégaŋ-rəwtaje dɔ na̰’d dəji dee pana: See ɗi ɓa j’a ra wa. Mbata dəw neelé ra némɔrije ɓəd-ɓəd bula yaa̰. 48 Ɓó lé jeḛ j’yá̰ gə́ kyá̰ mba karee ra saar-saar ndá dəwje lai d’a kɔm meḛ dee dəa’g. Tɔɓəi njé gə́ Rɔm d’a ree tuji ɓee-boo lə sí ləm, d’a tuji gin ɓee lə síjeḛ bura ləm tɔ.
49 Yeḛ gə́ kára mbuna dee’g ria lə Kayipə gə́ to ŋgɔ-njekinjanéməs mee ləb’g neelé un ta ula dee pana: Seḭ gərje gin né el. 50 Ta neelé seḭ la̰jije gərje rəbee el mbata a tel to maji lə sí-seḭ ya mba kar dəw kára ba wəi mbata lə koso-dəwje ɓó mba kar gin ɓee lə sí bura udu ne el. 51 Yeḛ pata neelé gə dɔrea-yeḛ ɓa el, nɛ mbata to gə́ yeḛ to ŋgɔ-njekinjanéməs mee ləb’g neelé ɓa yeḛ teg ne gin ta wɔji ne dɔ Jeju gə́ a gə kwəi mbata lə gin ɓee lə dee lé. 52 Nɛ to mbata gin ɓee lə dee ɓa gə karee el, nɛ yeḛ a kwəi gə mba mbo̰ ŋgan-Alaje gə́ sanéna̰ kad-kad lé mba kar dee to darɔ gə́ kára ba.
53 Un kudee mee ndəa’g neelé deḛ d’wɔji-kwɔji tɔlee rədədə. 54 Gelee gə́ nee ɓa Jeju ndèm ne rəa mbad kaw ne mbuna Jibje’g. Nɛ yeḛ sa rəa aw dəb loo gə́ kára bèe gə́ to mbɔr dɔdilaloo’g aw mee ɓee-boo gə́ kára ria lə Eprayim. Ndá yeḛ aw si gə njékwakiláje keneŋ.
55 Ndɔ naḭ Pag lə Jibje nai dəb. Koso-dəwje bula d’ḭ ɓee-booje lə dee d’aw Jerusalem gə mba kɔr won kaiya lə dee kédé ɓa mba kar ndɔ naḭ Pag lé teḛ ɓəi. 56 Deḛ d’unda kəm dee lér-lér saŋg ne Jeju tɔɓəi deḛ dəji na̰ mee kəi-Ala’g pana: See gə́ meḛ sí-seḭ’g banwa. See yeḛ a ree loo-naḭ’g neelé el wa.
57 Yen ɓa mbai dɔ njékinjanéməsje-je gə Parisiḛje d’un ndu dee d’ar koso-dəwje pana: Ɓó lé nana ɓa gər loo gə́ yeḛ aar keneŋ ndá maji karee nani dəa gə́ raga ɓó gə mba kar dee d’ubá d’wá.