Gawaaniin akil laham al-dahaaya
1 Wa Allah hajja le Muusa wa gaal : 2 Hajji le Haaruun wa awlaadah mata yamnaʼo nufuushum min al-achya al-mukhaddasiin al-yikhassusuuhum leyi Bani Israaʼiil achaan yihtarumu usmi al-mukhaddas. Wa ana bas Allah.
3 Wa guul leehum : «Min zurriiye le zurriiye kan ayyi raajil nijis min kulla zurriiyit rujaal al-diin limis al-achya al-mukhaddasiin al-khassasoohum Bani Israaʼiil le Allah, al-naadum da waajib yafsuluuh wa ma yaji giddaami. Wa ana bas Allah.
4 «Wa ayyi raajil min zurriiyit Haaruun kan indah marad al-jisim aw bajal, ma yaakul min al-achya al-mukhaddasiin lahaddi yittahhar. Wa kan limis naadum al-bigi nijis be sabab limis jiife aw yamrug minnah mani 5 aw limis ayyi haywaan zaahif al-yinajjis aw naadum al-yinajjis aw ayyi najaasa, 6 khalaas al-limishum yabga nijis lahaddi l-achiiye wa hu ma yaakul min al-achya al-mukhaddasiin wa laakin yikhassil jismah be almi. 7 Wa baʼad waguuʼ al-harraay hu yabga taahir wa baʼad da, hu yaakul min al-achya al-mukhaddasiin achaan da akil hana kulla rujaal al-diin. 8 Wa hu ma yaakul rimme wa la jiife wa la yinnajjas beehum. Wa ana bas Allah.
9 «Wa be da, yahfado wasiiyaati wa ma yisawwu zanib hana gillit ihtiraam al-yijiib leehum al-moot. Wa ana Allah bas nikhassishum.
10 «Wa ayyi raajil ma min gabiilat Laawi, ma waajib yaakul cheyy mukhaddas. Wa l-deef wa l-khaddaam hana raajil al-diin kula, ma waajib yaakulu min ayyi cheyy al-mukhaddas. 11 Wa laakin al-abid al-charaah raajil al-diin be gursah yagdar yaakul wa l-wildooh fi beetah kula. Humman yagdaro yaakulu min aklah. 12 Wa bitt raajil al-diin al-mutazawwije maʼa raajil ma min gabiilat Laawi ma tagdar taakul min al-hadaaya al-mukhaddasiin. 13 Wa laakin kan bitt raajil al-diin armala aw mutallaga wa kan ma indaha iyaal wa gabbalat beet abuuha misil awwal hi sabiiye, hi tagdar taakul min akil abuuha. Wa ayyi raajil ma min gabiilat Laawi ma yaakulah. 14 Wa kan naadum akal min al-cheyy al-mukhaddas gabul ma yaʼarfah, hu yanti tamanah le raajil al-diin wa yiziid foogah khumsah.
15 «Wa rujaal al-diin yihtarumu al-achya al-mukhaddasiin hana Bani Israaʼiil al-yarfaʼoohum le Allah. 16 Wa laakin kan akalo al-achya al-mukhaddasiin dool, yilhammalo masʼuuliiyit khataahum achaan ana Allah bas nikhassishum.»
Gawaaniin azalaan al-dahiiye
17 Wa Allah hajja le Muusa wa gaal : 18 Hajji le Haaruun wa awlaadah wa le kulla Bani Israaʼiil wa guul leehum : «Akuun naadum min Bani Israaʼiil aw min al-ajaanib al-gaaʼidiin fi balad Israaʼiil yigaddim dahiiye muharraga le Allah misil le l-nazir aw le kulla hadaaya al-yigaddimhum be niiytah. 19 Wa kan yidoor Allah yarda beeha, waajib yichiil waahid dakar al-ma indah ayyi eeb min lubb al-bagar aw al-khanam aw al-inze. 20 Ma tigaddumu ayyi bahiime mukhalgana achaan Allah ma yarda beeha.
21 «Wa kan naadum yigaddim dahiiyat salaama le Allah le yihaggig nazrah aw le kulla l-hadaaya al-yigaddimhum be niiytah, khalli yichiil min bagarah aw khanamah bahiime al-ma indaha ayyi eeb wa ma mukhalgana le Allah yarda beeha. 22 Wa ma tigaddumu bahiime amyaane wa la maksuura wa la maʼduura wa la indaha tawaaliil wa la jarab wa la guub. Al-bahiime al-misil di, ma tigaddumuuha fi l-madbah dahiiye muharraga le Allah. 23 Wa tagdaro tigaddumu toor aw kharuuf aw tees maʼduur al-rijlah tawiile aw gisayre dahiiye be niiytak. Wa laakin kan tigaddumuuh le l-nazir, Allah ma yarda beyah. 24 Wa ma tigaddumu dahiiye le Allah bahiime al-galagaatha mukarchamiin aw mukassariin aw mamruugiin aw magtuuʼiin. Wa cheyy misil da, ma tisawwuuh fi baladku. 25 Wa ma takhbalo al-bahaayim al-misil dool min al-ajnabi le tigaddumuuhum misil akil le Ilaahku achaan al-bahaayim dool yukuunu khasiyiin aw mukhalganiin. Wa be da, Allah ma yarda beehum.»
26 Wa battaan Allah hajja le Muusa wa gaal : 27 Wa baʼad al-waaluuda, al-ijil aw al-hamal aw al-sakhal yagood tihit ammah sabʼa yoom. Wa min al-yoom al-taamin wa giddaam, hu yabga makhbuul le l-dahiiye al-muharraga le Allah. 28 Wa laakin ma tadbaho fi nafs al-yoom al-bagara aw al-khanamaay aw al-anzaay wa taabaʼha. 29 Wa kan tadbaho dahiiyat chukur le Allah, adbahooha be tariiga al-yarda beeha. 30 Wa taakuluuha fi nafs al-yoom, ma tikhallu minha cheyy le ambaakir. Wa ana bas Allah.
31 Ahfado wasiiyaati wa tabbuguuhum. Wa ana bas Allah. 32 Wa ahtarumu usmi al-mukhaddas wa aʼarfu ana khudduus fi usut Bani Israaʼiil. Wa ana Allah bas nikhassisku. 33 Wa ana bas al-maragtuku min balad Masir le nabga Ilaahku. Wa ana bas Allah.
Loo sɔ da nékinjanéməsje gə́ d’inja d’ar Ala
1 Njesigənea̰ ula Moyis pana: 2 Maji kari ula Aaro̰ gə ŋganeeje mba kar dee d’ɔg rɔ dee dɔ néje gə́ to gə kəmee’d gə́ Israɛlje d’ɔr dee d’unda dee gə kəmee d’am lé ləm, gə mba kar dee d’ila ndɔl dɔ rim’d gə́ to gə kəmee lé el ləm tɔ. Ma m’to Njesigənea̰.
3 Ula dee pana: Nana ɓa mbuna ŋgaka síje gə́ d’a gə korè goo na̰ lé gə́ a ree gə néje gə́ to gə kəmee gə́ Israɛlje d’ar Njesigənea̰ ɓa yeḛ ar né gə́ mina̰ gə́ ban-ban to rəa’g ndá, debee neelé d’a kɔree nɔm’g gogo. Ma m’to Njesigənea̰.
4 Dəw gə́ rara gə́ to ŋgoka Aaro̰ gə́ ba̰ji rəa əsé iŋga rɔko̰ mɔdee’g ar mán aḭ keneŋ yao-yao ndá yeḛ a sɔ néje gə́ to gə kəmee lé el saar rəa a kàr ɓa. A to togə́bè mbata lə yeḛ gə́ ɔrɔ rɔ maree gə́ mina̰ mbata lə nin dəw gə́ yeḛ ɔrɔ ləm, gə mbata lə yeḛ gə́ ni ar mán-mɔdee ree rəa’g ləm, 5 mbata lə yeḛ gə́ ɔrɔ rɔ né gə́ ag naŋg gə ta mée ar rəa mina̰ ne ləma, əsé dəw gə́ né gə́ mina̰ gə́ ban-ban to rəa’g aree mina̰ ne ləm tɔ. 6 Yeḛ gə́ ɔrɔ rɔ néje neelé ndá a mina̰ saar kàr a kandə, yeḛ a sɔ néje gə́ to gə kəmee lé el, nɛ yeḛ a ndogo mán ɓa, 7 loo gə́ kàr andə mba̰ ndá yeḛ a kàr ɓa, gée gə́ gogo yeḛ a sɔ néje gə́ to gə kəmee lé mbata to nésəa ya. 8 Yeḛ a sɔ da gə́ wəi gə́ kwəi el ləm, əsé yee gə́ da maree wa tɔlee el ləm tɔ gə mba kar rəa mina̰ ne gə mbəa el. Ma m’to Njesigənea̰.
9 D’a kaa dɔ godndumje kər-kər nà banelə ta kaiya lə dee a kwa dɔ dee kar dee d’wəi ne mbata kila gə́ d’ila ndɔl dɔ deḛ gə́ to gə kəmee’g lé.
10 Dəw gə́ to ginkoji’g lə njekinjanéməs el lé a sɔ néje gə́ to gə kəmee lé el, gə́ si mee kəi’g lə njekinjanéməs əsé kura gə́ ra kula mba kiŋga ne lar kara deḛ neelé d’a sɔ néje gə́ to gə kəmee lé el tɔ. 11 Nɛ ɓər gə́ njekinjanéməs ndogee gə lar a kaskəm sɔ né neelé ləm gə yeḛ gə́ d’ojee mee kəi’g ləa tɔ, d’a sɔ nésɔ ləa-yeḛ ya. 12 Njekinjanéməs lé ɓó lé ŋgonee gə́ dené taa yeḛ gə́ ginkojee to njekinjanéməs el ndá yeḛ a sɔ néje gə́ to gə kəmee lé el. 13 Nɛ njekinjanéməs gə́ ŋgonee gə́ dené to njekəisiŋga əsé ŋgabeeje tubá gə́ lal ŋganje ɓa tel aw mee kəi’g lə bɔbeeje to gə́ yeḛ nai ne ma̰də ɓəi lé ndá yeḛ a kaskəm sɔ nésɔ lə bɔbeeje ya. Dəw gə́ rara gə́ to gə́ ginkoji’g lə njekinjanéməs el lé a sɔ né neelé el tɔ.
14 Dəw gə́ ɓó lé sɔ né gə́ to gə kəmee lal gər gelee ndá yeḛ a kar njekinjanéməs lar nésɔ gə́ to gə kəmee lé tɔɓəi a kila maree dɔ’g as laree gə́ kaiyee loo mi ɓa d’un təa loo kára d’ar lé.
15 Néje gə́ to gə kəmee gə́ Israɛlje d’un d’ula gə́ tar d’ar Njesigənea̰ lé njékinjanéməsje d’a tel kila ndɔl dɔ’g el, 16 néje gə́ to gə kəmee gə́ d’usɔ togə́bè d’ar ta wa ne dɔ dee lé d’a kɔm ne ta kaiya dɔ dee’g ya tɔ, mbata ma m’to Njesigənea̰ gə́ m’ɔr dee m’unda dee gə kəmee lé.
Rəw kɔr kəm daje gə́ ka̰ kinja gə́ məs
17 Njesigənea̰ ula Moyis pana: 18 Maji kari ula Aaro̰ gə ŋganeeje gə́ diŋgam gə Israɛlje ta, togə́bè pana: Dəw gə́ rara ɓa mbuna Israɛlje’g əsé mbuna dəw-dɔ-ɓeeje’d gə́ d’isi mee ɓee Israɛl’g, gə́ a kinja nékinjaməs gə́ ka̰ roo kar Njesigənea̰ gə́ wɔji dɔ tɔl ta ndukun ləa əsé nékarnoji gə́ wɔji dɔ kḭ gə mée mba ra lé ləm tɔ ndá 19 yeḛ a kwa bɔ maŋg əsé bàl badə əsé bàl bya̰ gə́ rəa ya̰ maree el mba kar da nékinjaməs neelé taa kəm Njesigənea̰. 20 Seḭ a kinjaje yee gə́ rəa ya̰ maree kára kara el mbata a taa kəm Njesigənea̰ el tɔ . 21 Ɓó lé dəw kára inja da-kul gə́ boi əsé yee gə́ lam gə́ nékinjaməs gə́ ka̰ kɔm na̰’d gə Njesigənea̰ əsé gə mba tɔl ne ta ndukun ləa əsé gə́ nékar gə́ wɔji dɔ kḭ gə mée ra lé ndá da nékinjaməs neelé rəa a kya̰ maree el gə mba karee taa kəm Njesigənea̰, né gə́ majel kára kara a teḛ rəa’g el. 22 Da gə́ kəmee tɔ əsé siŋga rəa təd əsé barkəmrea gaŋg əsé bairaŋ səa əsé ŋgaŋguna ndəa̰ əsé né tila rəa lé seḭ a kinja deeje bèe el, seḭ a kinja deeje bèe gə́ nékinjaməs gə́ ka̰ roo dɔ loo-nékinjaməs’g no̰ Njesigənea̰’g el. 23 Maŋg əsé badə gə́ barkəmrea ŋgal unda maree əsé gwɔji as maree el lé seḭ a kasjekəm kinjaje gə́ nékinjaməs gə́ wɔji dɔ né gə́ kḭ gə mée ra ya, nɛ yee gə́ bèe lé a taa kəm Njesigənea̰ gə́ nékinjaməs gə́ wɔji dɔ tɔl ta ndukun lə sí el. 24 Da gə́ tɔ kɔrgəmee əsé d’ɔr gə́ kɔr əsé d’ḭjá gə́ kinja lé seḭ a kḭjáje karje Njesigənea̰ el, seḭ a kinjaje da gə́ togə́bè gə́ nékinjaməs mee ɓee’g lə sí el. 25 Seḭ a ndogoje daje gə́ togə́bè ji dəw-dɔ-ɓee’g kinja gə́ məs gə́ nésɔ lə Ala lə sí el, mbata barkəmrɔ dee gaŋg ləm, rɔ dee ya̰ maree ləm tɔ: d’a taa kəm Njesigənea̰ el tɔ.
26 Njesigənea̰ ula Moyis pana:
27 Ŋgon maŋg əsé ŋgon badə əsé ŋgon bya̰, loo gə́ d’ojee ndá a nai gel kea̰’g as ndɔ siri, un kudee mee ndɔ’g jinaijoo ləa saar gə́ kédé lé yee a kaskəm to nékinjaməs gə́ ka̰ roo kar Njesigənea̰ karee taa kəmee rəgm ya. 28 Ko̰ maŋg əsé ko̰ badə lé seḭ a kinjaje gwɔb dee gə ŋgon dee na̰’d mee ndɔ’g kára ba el.
29 Loo gə́ seḭ a kinjaje nékinjaməs gə́ wɔji dɔ ra Njesigənea̰ oiyo ndá seḭ a raje gə goo rəbee gə́ a taa kəmee ɓa. 30 Da nékinjaməs lé seḭ a sɔje mee ndəa gən ya ɓó seḭ a kyá̰je kar loo àr dɔ’g el. Ma m’to Njesigənea̰.
31 Seḭ a kaaje dɔ godndumje kər-kər ləm, seḭ a raje née ləm tɔ. Ma m’to Njesigənea̰. 32 Rim gə́ to gə kəmee lé seḭ a kilaje ndɔl dɔ’g el mba karm ma m’to ne gə kəmee doi mbuna Israɛlje’g. Ma m’to Njesigənea̰ gə́ m’ɔr sí m’unda sí gə kəmee ləm, 33 gə m’ar sí undaje loo mee ɓee gə́ Ejiptə teḛje ləm tɔ, mba to ne Ala lə sí. Ma m’to Njesigənea̰.