Al-iimaan wa l-waajibaat
1 Wa Isa hajja le talaamiizah wa gaal : «Laabudda achya waahidiin yabgo wa be sababhum naas waahidiin yamurgu min al-derib. Wa laakin al-azaab yarja al-naadum al-yisabbib al-achya dool. 2 Aywa, kan naadum yitallif iimaan hana waahid min al-muʼminiin al-dugaag dool, al-azaab al-yarjaah yabga chadiid lahaddi akheer leyah kan rabato murhaaka fi ragabatah wa zagalooh fi lubb al-bahar. 3 Achaan da, khuttu baalku fi nufuusku.
«Kan akhuuk khiti, aharjah. Wa kan hu nidim fi l-cheyy al-sawwaah, saamihah. 4 Kan fi l-yoom al-waahid hu yakhta foogak sabʼa marraat wa yigabbil leek sabʼa marraat wa yuguul : ‹Ana tubt min al-khata da›, waajib tisaamihah.»
5 Wa l-rusul hajjo le l-Rabb Isa wa gaalo : «Ziid leena al-iimaan.» 6 Wa l-Rabb Isa gaal : «Kan iimaanku sakhayyar misil habbat al-kireeb kula, tagdaro taamuru al-chadara al-kabiire di wa tuguulu : ‹Gummi min hini wa maggini nafiski fi l-bahar› wa hi tasmaʼ kalaamku.
7 «Ayyi naadum minku yisawwi chunu kan indah abid al-gaaʼid yahrit leyah walla yasrah ? Wakit abdah yigabbil min al-kadaade, hal siidah yuguul : ‹Taʼaal aakul maʼaayi› ? 8 La, ma ke. Yuguul : ‹Khayyir khalagak wa jahhiz leyi al-acha. Wa akhdim leyi lahaddi naakul wa nachrab. Wa baʼad da bas, inta kula taakul wa tachrab.› 9 Hal hu yachkur abdah fi chaan hu sawwa al-khidme al-amarah beeha walla ? La. 10 Wa nafs al-cheyy intu kula. Wakit sawweetu kulla cheyy al-Allah amaraaku beyah, waajib tuguulu : ‹Aniina abiid bas wa ma sawweena ziyaada min al-khidme al-waajib nisawwuuha.›»
Al-naas al-achara al-induhum jidaam
11 Wa wakit Isa musaafir le Madiinat al-Khudus, hu faat be l-huduud al-been daar al-Saamira wa daar al-Jaliil. 12 Wa dakhal fi hille waahide wa achara rujaal al-induhum jidaam gaabalooh. Wa humman wagafo baʼiid minnah chiyya. 13 Wa sarakho leyah wa gaalo : «Ya Isa ! Ya sayyidna ! Arhamna.» 14 Wa Isa chaafaahum wa gaal : «Amchu wassufu nufuusku le raajil al-diin.»
Wa macho. Wa wakit humman fi l-derib, ligo al-aafe wa bigo taahiriin. 15 Wa wakit waahid minhum irif kadar hu ligi al-aafe, gabbal le Isa wa gamma yachkur Allah be hiss aali. 16 Wa sajad giddaam Isa wa chakarah. Wa l-naadum al-gabbal da, hu Saamiri. 17 Wa Isa gaal : «Al-naas al-ligo al-aafe ma achara walla ? Ween al-tisʼa ? 18 Ma fi naadum aakhar al-yidoor yachkur Allah, illa l-ajnabi da walla ?» 19 Wa gaal le l-Saamiri : «Gumm foog wa amchi fi derbak. Ligiit al-aafe be sabab iimaanak.»
Jayyit mamlakat Allah
20 Wa yoom waahid, al-Fariiziyiin saʼalo Isa fi jayyit mamlakat Allah. Wa hu radda leehum wa gaal : «Mamlakat Allah ma taji be alaamaat al-tichiifuuhum. 21 Wa l-naas ma yuguulu : ‹Chiifu, hi gammat hini› walla ‹Hi hinaak›. Nuguul leeku mamlakat Allah gaaʼide ambeenaatku khalaas.»
22 Wa Isa hajja le talaamiizah wa gaal : «Yaji wakit tabgo garmaaniin le tichiifu yoom waahid min ayyaam Ibn al-Insaan wa laakin ma tichiifuuh. 23 Wa yuguulu leeku : ‹Chiifu hu hini› walla ‹Chiifu hu hinaak› laakin ma tamchu maʼaahum. Ma titaabuʼuuhum. 24 Akiid al-barraaga tabrug fi l-sama min al-nuss al-waahid wa tinchaaf lahaddi fi l-nuss al-aakhar wa jayyit Ibn al-Insaan kula tabga misil da wakit yigabbil. 25 Laakin awwal mukhaddar le Ibn al-Insaan yatʼab taʼab chadiid wa l-naas al-fi wakitna da yaabooh.
26 «Wa haalat al-naas fi yoom jayyit Ibn al-Insaan tabga sawa sawa misil haalat al-naas fi zaman Nooh. 27 Humman gaaʼidiin yaakulu wa yacharbo wa l-rujaal yaakhudu awiin wa l-awiin yaakhudan rujaal lahaddi l-yoom al-Nooh dakhal fi l-safiina. Wa khalaas al-almi ja wa akal kulla l-naas.
28 «Wa bigi misil da fi zaman Luut kula. Al-naas gaaʼidiin yaakulu wa yacharbo wa yibiiʼu wa yachru wa yimaggunu chadar wa yabnu buyuut. 29 Laakin yoom al-Luut marag min hillit Saduum, Allah nazzal fooghum naar wa kibriit wa dammaraahum marra waahid. 30 Wa yabga misil da wakit Allah yibayyin Ibn al-Insaan.
31 «Fi l-yoom da, ayyi naadum al-gaaʼid yinjamma fi raas beetah wa khumaamah daakhal fi l-beet, khalli yajri, ma yidalli yichiilah. Wa battaan ayyi naadum al-yakhdim fi l-zereʼ, khalli yajri, ma yigabbil beetah. 32 Fakkuru fi marit Luut. 33 Ayyi naadum al-yifattich yinajji nafsah, yiwaddirha. Laakin al-naadum al-ma yifakkir fi nafsah, yanja. 34 Nuguul leeku kadar fi l-leele diik, fi naaseen fi sariir waahid, al-waahid yinrafiʼ wa l-aakhar ma yinrafiʼ. 35 Wa fi awiin itneen gaaʼidaat sawa yarhakan khalla, al-waahide tinrafiʼ wa l-aakhara ma tinrafiʼ. 36 Wa fi rujaal itneen gaaʼidiin yakhdumu fi nafs al-zereʼ, al-waahid yinrafiʼ wa l-aakhar ma yinrafiʼ.»
37 Wa talaamiizah saʼalooh wa gaalo : «Ya sayyidna, da yabga ween ?» Wa radda leehum wa gaal : «Al-rimme tinaadi al-suguura.»
Kaiya gə némeekosolemsé
Mat 18.6-7Mat 21-22, Mar 9.421 Yeḛ ula njékwakiláje pana: Lé riri kara némeekɔsgelje lé d’a ree ya ɓó d’a lal ree el, nɛ meekea̰ a ndər di-di dɔ njékṵda gin dee’g lé ya! 2 Kun biri mbal tɔ gwɔsee’g kundá ne kilá dan baa-boo’g ɓa to maji unda karee sula ŋgon gə́ nai gɔ mbuna mareeje’g karee oso dan kaiya’g lé tɔ. 3 Meḛ sí dɔ rɔ sí’g.
Ɓó lé ŋgokɔḭ ra kaiya ndá ḭ səa dɔ’g, nɛ ɓó lé yeḛ wa ndòo rəa dɔ’g ndá ar məəi oso lemsé dəa’g . 4 Ɓó lé yeḛ ra kaiya ɔsi ne gel gɔl siri mee ndɔ gə́ kára’g ya ɓa tel ree rɔi’g gɔl siri ya to pana: N’wa ndòo rɔ neḛ dɔ’g ya tɔ ndá i a kar məəi oso lemsé dəa’g ya tɔ.
Meekun lé
5 Njékaḭkulaje lé d’ula Mbaidɔmbaije pana: Ar meekun lə sí ḭ dɔ maree’g gə́ kédé-kédé ya. 6 Mbaidɔmbaije ula dee pana: Ɓó lé meekun lə sí to asəna gə kandə kamnaḭ gə́ ɓaree senebe ndá seḭ a kulaje kag-ɓɔl neelé pana: Ɔr rɔi gə ŋgirai bura njɔd aw ma̰a dan mán baa-boo’g ndá a ra torndu sí bèe ya tɔ.
7 See na̰ ɓa mbuna sí’g ɓa ɓó lé kuraje ləa ndɔ ndɔ əsé on nékulje ləa ɓa ḭ keneŋ ree ndá see a kulá pana: Ɔd kalaŋ gə́ rɔm’g nee si ta ka-nésɔ’g lé see a pa bèe wa. 8 Wah! a pa bèe el nɛ a kulá pana: Wa dɔ gɔl nésɔm, tɔ kubu ləi reŋgi’d njim-njim ra ne né am saar m’a sɔ gə kai ɓa i a kɔd kaw sɔ gə kai kaḭ ɓəi. 9 See loo gə́ kura ləa ra né gə́ yeḛ un ndia gə mba karee ra lé ndá see to né gə́ kəm rəa ne oiyo ya wa. 10 Seḭje kara loo gə́ seḭ raje néje lai gə́ d’un ndu dee gə mba kar sí raje lé ndá maji kar sí pajena: Jeḛ n’to kuraje gə́ kari ba, né gə́ jeḛ n’ra lé to né gə́ wɔji dɔ sí ɓa.
Jeju aji njéba̰jije gə́ dɔg lé
11 Jeju si aw gə́ Jerusalem ndá yeḛ unda mbuna loo gə́ Samari gə Galile dana gaŋg. 12 Yeḛ teḛ ɓee gə́ kára bèe ndá njéba̰je dɔg d’ḭ tila kəmee. Deḛ d’aar ŋgərəŋ d’ila boo-ndu dee naŋg pana: 13 Mbai, Jeju, oo kəmtondoo lə sí ya kari!
14 Loo gə́ yeḛ oo dee ndá yeḛ ula dee pana: Awje aw undaje rɔ sí arje njékinjanéməsje d’oo.
Nɛ loo gə́ d’ɔd d’isi d’aw lé ndá ba̰ji ɔr rɔ dee’g ndɔs-ndɔs . 15 Yeḛ gə́ kára mbuna dee’g loo gə́ yeḛ oo to gə́ ba̰ji ɔr rəa’g ndá yeḛ tel dɔ gɔlee’g pidi ne Ala gə ndia gə́ boi wəl. 16 Yeḛ ti oso naŋg bəbərə no̰ Jeju’g dəb kəmee naŋg rəa ne oiyo tɔ. Dəw neelé to dəw gə́ Samari. 17 Jeju un ta dəjee pana: See ba̰ji ɔr rɔ dee’g gə loo gə́ deḛ gə́ dɔg lai el wa. See njé gə́ jinaikara d’əd ra ɓəi wa. 18 See dəw gə́ dɔɓee’g nee gə karee ba ɓa ree mba kula rɔnduba dɔ Ala’g ɓó dəw gə́ raŋg el wa.
19 Tɔɓəi Jeju tel ulá pana: Uba naŋg ḭta ɔd aw loo ləi mbata meekun ləi taa né ari aji ne mba̰.
Ɓeeko̰ lə Ala lé to dan sí’g
Mat 24.23-28Mat 37-4120 Parisiḛje dəji Jeju pana: See ndɔ gə́ ra ɓa ɓeeko̰ lə Ala lé a ree ɓəi wa. Nɛ yeḛ tel ndigi ta dee’g pana: Ɓeeko̰ lə Ala lé a ree gə́ nérab rɔ kəm dəwje’g el. 21 D’a pana: Yee teḛ nu əsé yee teḛ nee lé d’a pa bèe pai godo. Mbata aa ooje, ɓeeko̰ lə Ala lé to dan sí’g mba̰.
22 Yeḛ ula njékwakiláje pana: Ndəaje a gə teḛ loo gə́ seḭ a ndiŋgaje rɔ sí gə mba kooje ndəa gə́ ka̰ Ŋgon-dəw lé nɛ seḭ a kooje pai godo. 23 D’a kula sí pana: Yee teḛ nee əsé yeḛ teḛ nu ndá ɔd awje keneŋ el ləm, aḭjḛgwɔd goo’g el ləm tɔ. 24 Mbata to gə́ ndi gə́ tel lé ḭ bər ndogó wərərə ɔr ne dɔ-gó njal lé ndɔ ka̰ Ŋgon-dəw lé kara a to togə́bè nja tɔ. 25 Nɛ lé riri kara néurti a rəa yaa̰ kédé ləm, ginka dəwje gə́ nee d’a mbadee ləm tɔ. 26 Né gə́ teḛ mee ndəa gə́ ka̰ Noe lé a teḛ togə́bè ndəa gə́ ka̰ Ŋgon-dəw’g lé nja tɔ . 27 Dəwje d’usɔ gə d’ai ləm, diŋgam gə denéje taa na̰ tɔɓəi d’ar ŋgan deeje kara taa na̰ ləm tɔ saar Noe ḭ kág uru mee kəi-kag’d ndá mán bélm ḭ unda dee ne naŋg rə̰dəŋ-rə̰dəŋ ar dee d’udu ne bo̰ . 28 Né gə́ teḛ mee ndəa gə́ ka̰ Lɔt lé a teḛ togə́bè tɔ. Dəwje d’usɔ gə d’ai ləm, deḛ ndogo néje gə rab néje lə dee ləm, deḛ dubu néje ləma, deḛ ra kəije lə dee ləm tɔ. 29 Nɛ ndəa gə́ Lɔt unda loo Sɔdɔm’g teḛ ndá kṵji pər gə́ o̰ bilim-bilim, gə sa pər gə́ uba ŋgɔg-ŋgɔg ḭ dara ur dɔ dee’g ar dee d’udu ne bo̰ . 30 Ndɔ kunda loo teḛ lə Ŋgon-dəw lé kara a to togə́bè ya tɔ.
31 Mee ndəa’g neelé yeḛ gə́ si dɔ kəi’g tar nɛ néje ləa nai kəi’g ɓəi lé maji karee uru naŋg gə mba kaw kodo nda̰ bèe el ləm, əsé yeḛ gə́ sí mee ndɔ’g kara maji karee tel rəm kaw kəi ləa el tɔ . 32 Arje meḛ sí olé dɔ dené’g lə Lɔt . 33 Yeḛ gə́ a saŋg loo mba kaji rəa ndá a kila rəa kɔ tɔɓəi yeḛ gə́ ila rəa kɔ ndá a tel kiŋga gogo ɓəi tɔ . 34 Ma m’ula sí təsərə, mee tilee gən lé dəwje joo d’a to na̰’d dɔ tira-ɓi’g kára ndá a kɔs yeḛ gə́ kára rɔd kun ndá a kya̰ yeḛ gə́ kára njḛ. 35 Denéje joo d’a kaar kuru ne biri ndá a kɔs yeḛ gə́ kára rɔd kun kya̰ yeḛ gə́ kára jen tɔ. 36 Diŋgamje joo d’a kaar ra kula ndɔ lə deḛ ndá a kɔs yeḛ gə́ kára rɔd kun kya̰ yeḛ gə́ kára jen ləm tɔ .
37 Njékwakiláje dəjee pana: Mbai, see loo gə́ ra ɓa né neelé a teḛ keneŋ togə́bè ɓəi wa.
Yeḛ tel ila dee keneŋ pana: Loo gə́ nin a to keneŋ ndá lée neelé malje d’a mbo̰ dɔ mbo̰ keneŋ ya.
