Ibliis jarrab al-Masiih
1 Wa Isa gabbal min bahar al-Urdun malaan be l-Ruuh al-Khudduus. Wa l-Ruuh al-Khudduus gaaʼid yuguudah wa waddaah fi l-khala. 2 Wa fi muddit 40 yoom, Ibliis gaaʼid yijarribah. Wa fi kulla l-mudda di, Isa ma akal cheyy. Wa fi l-akhiir hu bigi jiiʼaan.
3 Wa Ibliis hajja leyah wa gaal : «Kan sahiih inta Ibn Allah, chiil hajar min al-hujaar dool wa guul leyah yabga leek akil.» 4 Wa Isa radda leyah wa gaal : «Maktuub fi Kitaab Allah : <Al-insaan ma yiʼiich be l-akil wiheedah.>»
5 Wa Ibliis waddaah fi bakaan aali wa fi wakit gisayyir bas wassaf leyah kulla mamaalik al-dunya. 6 Wa gaal leyah : «Najʼalak haakim fooghum kulluhum wa nantiik kulla l-sulta wa l-daraja hana l-mamaalik dool. Achaan indi sulta fooghum wa nagdar nantiiha le ayyi naadum al-nidoorah. 7 Kan tasjud leyi bas, da kulla ke yabga hanaak.» 8 Wa Isa radda leyah wa gaal : «Maktuub fi l-Kitaab : <Le Allah Ilaahak bas tasjud wa leyah hu wiheedah bas taʼabudah.>»
9 Wa Ibliis waddaah fi Madiinat al-Khudus wa khattaah foog fi raas beet Allah. Wa gaal leyah : «Kan sahiih inta Ibn Allah, nutt min hini wa agaʼ tihit 10 achaan fi l-Kitaab maktuub :
<Allah yaamur malaaʼikatah
achaan yahfadook.
11 Yichiiluuk fi iideehum
achaan rijileenak ma yintaggo fi hajar.>»
12 Wa Isa radda leyah wa gaal : «Wa l-Kitaab yuguul : <Ma tijarrib Allah Ilaahak.>»
13 Wa Ibliis kammal min jarribiin Isa, hu faat khallaah achaan lahaddi yalga fursa aakhara.
14 Wa Isa gabbal fi daar al-Jaliil malaan be gudrat al-Ruuh al-Khudduus. Wa khabarah ansamaʼ fi kulla l-balad. 15 Wa Isa gaaʼid yiʼallim al-naas fi buyuut al-sala wa kulluhum chakarooh.
Al-Masiih abooh fi hillitah
16 Wa Isa ja fi hillitah al-Naasira al-rabbooh foogha. Wa macha fi beet al-sala yoom al-sabt misil fi aadtah. Wa gamma foog achaan yagri le l-naas. 17 Wa antooh kitaab al-nabi Ichaʼya. Wa hu fatah al-kitaab wa ligi al-bakaan al-maktuub foogah al-kalaam al-buguul :
18 <Ruuh Allah gaaʼid foogi
achaan Allah masahaani wa khassasaani
le nibachchir al-masaakiin.
Hu rassalaani achaan naʼlin be l-hurriiye le l-masaajiin
wa nifattih uyuun al-amyaaniin
wa niharrir al-mazluumiin
19 wa naʼlin sanit niʼmat Allah.>
20 Wa sadda al-kitaab wa gabbalah le l-khaddaam wa gaʼad tihit giddaamhum. Wa kulla l-naas al-gaaʼidiin fi beet al-sala khaattiin baalhum leyah. 21 Wa bada yiʼallimhum wa gaal : «Al-yoom bas, al-kalaam al-maktuub da tamma wakit intu gaaʼidiin tasmaʼooh.»
22 Wa kulluhum chakarooh wa alʼajjabo min kalaamah al-halu. Wa gaalo ambeenaathum : «Ha, da ma wileed Yuusuf walla ?» 23 Wa battaan hajja leehum wa gaal : «Akiid tuguulu leyi al-masal al-maʼruuf al-buguul : ‹Ya daktoor, daawi nafsak.› Simiʼna be kulla l-khidme al-sawweetha fi hillit Kafar Naahuum. Sawwi nafs al-cheyy hini fi hillitak !»
24 Wa gaal leehum : «Nuguul leeku al-hagg, ma fi nabi al-yakhbalooh fi hillitah halaalah. 25 Laakin be l-sahiih nuguul leeku, taʼarfu kadar fi zaman al-nabi Iliyaas, Allah dahar al-matar ma yusubb talaata sana wa sitte chahar wa bigi juuʼ chadiid fi kulla l-balad. Wa fi Israaʼiil fiyah awiin katiiraat araamil 26 wa laakin Allah ma rassal Iliyaas le ayyi waahide min al-awiin deel. Allah rassalah fi hillit Sarafa fi balad Seeda le mara aakhara armala. 27 Wa fi zaman al-nabi Alyasaʼ, fi naas katiiriin fi balad Israaʼiil al-induhum jidaam wa naadum waahid minhum ma ligi al-aafe, illa Naʼamaan al-Suuri bas ligi al-aafe.»
28 Wa wakit simʼo al-kalaam da, kulla l-naas al-fi beet al-sala ziʼilo zaʼal chadiid. 29 Wa gammo saagooh min al-hille wa waddooh fi taraf al-hajar al-hillithum mabniiye foogah achaan yarmuuh wa yaktuluuh. 30 Wa laakin hu chaggaahum min usuthum wa faat.
Al-Masiih tarad cheetaan min naadum
31 Wa Isa macha fi Kafar Naahuum wa hi hille waahide fi daar al-Jaliil. Wa yoom al-sabt, hu gaaʼid yiʼallim al-naas. 32 Wa l-naas alʼajjabo bilheen min taʼliimah achaan hu gaaʼid yihajji be l-gudra al-Allah antaaha leyah.
33 Wa fi beet al-sala, naadum waahid gaaʼid wa hu muchootin. Indah cheetaan fasil. Wa hu aat be hiss aali wa gaal : 34 «Haay ! Ya Isa min al-Naasira, tidoor minnina chunu ? Jiit hini achaan tahlikna walla ? Ana naʼarfak. Inta bas al-Khudduus al-Allah rassalah.» 35 Laakin Isa kachcha leyah wa gaal : «Askut wa amrug minnah !» Wa l-cheetaan rama al-naadum fi ust al-naas. Wa khalaas marag minnah. Wa l-naadum da, ma ligi ayyi wajaʼ.
36 Wa kulla l-naas alʼajjabo bilheen wa gaalo ambeenaathum : «Al-muʼallim da kalaamah da kikkeef ? Indah sulta wa gudra lahaddi yaamur al-chawaatiin wa yamurgu min al-muchootiniin !» 37 Wa khabarah chattat fi kulla l-daar di.
Al-Masiih fi beet Simʼaan
38 Wa Isa marag min beet al-sala wa macha fi beet Simʼaan. Wa nasiibtah le Simʼaan indaha wirde chadiide. Wa saʼalo Isa le yachfiiha. 39 Wa hu macha wagaf fi jamb al-bakaan al-hi raagde foogah wa kachcha le l-wirde wa l-wirde khallatha. Wa tawwaali hi gammat wa dayyafathum.
Al-Masiih daawa naas katiiriin
40 Wa fi l-makhrib, kulla l-naas al-induhum naadum mardaan kan indah ayyi marad, jaabooh le Isa. Wa hu khatta iidah foog ayyi mardaan wa chafaah. 41 Wa chawaatiin marago min naas katiiriin wa aato wa gaalo : «Inta Ibn Allah.» Laakin hu kachcha leehum wa daharaahum ma yihajju achaan humman yaʼarfu kadar hu al-Masiih.
42 Wa wakit al-wata asbahat, hu marag wa macha fi bakaan ma indah naas. Wa l-naas fattachooh wa jo leyah wa dawwaro yadharooh ma yamchi yikhalliihum. 43 Laakin hu gaal leehum : «Waajib niballikh bichaarat mamlakat Allah fi hillaal aakhariin kula. Fi chaan da bas Allah rassalaani.» 44 Wa hu raayikh fi daar al-Yahuudiiya wa gaaʼid yibachchir al-naas fi buyuut al-sala.
Njekurai aḭ mee Jeju Kristi lé
Mat 4.1-11, Mar 1.12-131 Ndilmeenda taa mee Jeju pəl-pəl loo gə́ yeḛ ḭ ta baa gə́ Jurdɛ̰ tel ree lé ndá Ndil lé ɔsee aw səa dɔdilaloo’g 2 ar njekurai aḭ mée keneŋ ndəa rɔ-sɔ. Mee ndəaje’g neelé yeḛ sɔ né keneŋ njagm el ndá loo gə́ rudu ndəa gə́ rɔ-sɔ lé un ɗiao ndá lab ɔree həgəm, 3 Yen ŋga njekurai lé ulá pana: Ɓó lé i to ŋgon-Ala ndá un ndui ar kɔr mbal neelé tel muru ko̰.
4 Jeju tel ilá keneŋ pana: Deḛ ndaŋg taree mee maktub’g pana: Muru nja kára ba ɓa dəw a si ne kəmba el .
5 Njekurai lé aw səa tɔjee ɓeeko̰je gə́ dɔ naŋg nee njal aree oo gə́ léegəneeya asəna gə néje gə́ teḛ goo na̰’g ɗəŋ-ɗeŋ 6 ndá ulá pana: M’a kari siŋgamoŋ neelé lai ləm, gə rɔnduba lə ɓeeko̰je lé ləm tɔ, mbata d’arm gə́ kama ya ndá dəw gə́ rara ɓa ma m’ndigi karee ndá m’a karee to gə́ məəm-ma ya ndigi. 7 Ɓó lé i a kunda barmba dəb kəmi naŋg nɔm’g ndá néje neelé lai d’a to gə́ kaḭ nja bura.
8 Jeju tel ilá keneŋ pana: Deḛ ndaŋg mee maktub’g pana: Mbaidɔmbaije Ala ləi lé yeḛ ya kára ba ɓa i a kunda barmba nea̰’g ləm, gə yeḛ nja kára ba kiao ɓa i a ra né karee ləm tɔ .
9 Tɔɓəi njekurai lé ɔree aw səa Jerusalem dɔ kəi-Ala’g tar ndá ulá pana: Ɓó lé i to Ŋgon-Ala ya ndá mbad rɔi piriŋ al oso naŋg ar sí j’oo: mbata deḛ ndaŋg mee maktub’g pana: 10 Yeḛ a kun ndia kar kuraje ləa gə́ dara kwɔji ne dɔi gə mba kar dee tɔs kəm dee dɔi’g , 11 tɔɓəi d’a kuni gə ji dee nà banelə i a tuga gɔli dɔ kɔr mbal’g .
12 Jeju tel ilá keneŋ pana: Deḛ ndaŋg mee maktub’g pana: Mbaidɔmbaije, Ala ləi lé i a kaḭ mée nda̰ el .
13 Loo gə́ njekurai lé aḭ mée gə goso néje ɓəd-ɓəd togə́bè ndá yeḛ ubá yá̰ sa rəa aw saar mba kiŋga loo gə́ kəm kaḭ mée ɓəi tɔ.
Jeju un kudu ra kula ləa Galile
Mat 4.12-17, Mar 1.14-1514 Siŋgamoŋ lə Ndil lé dəb dɔ Jeju’g rigim aree ɔs badm tel aw Galile, nea̰ oso gə loo-loo mee ɓeeje gə́ gugu dəa lé tɔ. 15 Yeḛ ndoo dee né mee kəi-kwa-dɔ-na̰je’g ndá deḛ lai d’ula rɔnduba dəa’g tɔ.
D’ɔs Jeju rəw mee ɓee gə́ Najaret
Mat 13.53-5816 Jeju ḭ keneŋ aw Najaret, ɓee gə́ yeḛ tɔg keneŋ ndá yeḛ andə aw mee kəi-kwa-dɔ-na̰’g gə ndɔ-kwa-rɔ gə goo nérea gə́ yeḛ ra ta-ta. Yeḛ uba naŋg ḭta gə mba tura maktub 17 ndá deḛ d’un maktub lə Esai, njetegginta ɓa d’aree. Loo gə́ yeḛ tudu wərərə ndá yeḛ teḛ dɔ ta gə́ deḛ ndaŋg keneŋ loo kára pana:
18 Ndil Mbaidɔmbaije dəb dɔm’g
Mbata yeḛ nja wa dɔm gə ubu
Mba karm m’ila mber tagə́maji lé m’ar njéndooje ya.
Yeḛ ulam gə mba karm m’ila mber ta kɔr ɓər dɔ deḛ gə́ d’wa dee ɓər ləm,
Mba karm m’ula njékəmtɔje ta kəm deḛ gə́ a gə kinja kar dee d’oo ne loo ləm,
Mba kar deḛ gə́ d’udu dee kəi lé d’a kila rɔ dee ləma,
19 Mba kila mber ləb noji lə Mbaidɔmbaije lé ləm tɔ .
20 Tɔɓəi yeḛ tel kə́ maktub lé na̰’d gogo, rəm ne ar njeŋgəm kəi-kwa-dɔ-na̰ lé ndá tel sí naŋg. Deḛ lai gə́ d’isi mee kəi-kwa-dɔ-na̰’g lé mbo̰ kəm dee dəa’g sɔmɔmo̰. 21 Yen ŋga yeḛ un ta ula dee pana: Ɓogənè ɓa ta gə́ to mee maktub gə́ to gə kəmee gə́ seḭ ooje lé née teḛ kəm sí’g təsərə mba̰.
22 Deḛ lai d’ɔr ta ləa maji, boo-ta gə́ kul yururu gə́ kinja təa’g lé ar kaar dee wa dee dɔ’g paḭ-paḭ ar dee d’ula na̰ ta d’wɔji ne dəa pana: See yeḛ neelé to gə́ ŋgolə Jisəb el wa.
23 Jeju ila dee keneŋ pana: Seḭ a kawje saar a kɔrje gosota nee gə́ pana: I njekuma̰-kaji lé aji darɔi-i nja ar sí j’oo səi. Seḭ a kɔrje kwɔjije ne dɔm paje ne səm pana: Néje lai gə́ m’ra Kapernawum gə́ seḭ ooje taree lé maji karm m’ra mee ɓee-kojim’g nee m’ar sí ooje səm tɔ. 24 Ma nja m’ula sí təsərə, njetegginta gə́ rara kara d’a kée gə́ dəw mee ɓee-kojee’g el . 25 Ma m’ula sí təsərə, njékəisiŋgaje bula bəl jərərə d’isi Israɛl’g mee ləb gə́ Eli si ne kəmba ɓəi loo gə́ ta dara udu jigi ar ndi ər el as ləb munda gə naḭ misa̰ ar ɓoo-boo oso bib ɔn dɔ naŋg lai . 26 Lé bèe kara Ala ula Eli rɔ dee’g el nɛ njekəisiŋga kára gə́ si Sarepta dɔ naŋg gə́ Sido̰ lé ɓa yeḛ ulá Eli rəa’g . 27 Njéba̰jije bula bəl jərərə d’isi Israɛl’g, ləbee gə́ Elije, njetegginta si ne kəmba ɓəi nɛ ba̰ji ɔr rɔ dəw kára kara mbuna dee’g el nɛ Naaman, dəw gə́ Siri nja gə karee ba ɓa ba̰ji ɔr rəa’g ndɔs-ndɔs ya .
28 Deḛ lai gə́ d’isi mee kəi-kwa-dɔ-na̰’g lé loo gə́ deḛ d’oo taje neelé ndá meḛ dee ḭ sə dee pu. 29 Deḛ d’uba naŋg d’ḭ səa tubá mee ɓee’g d’aw səa saar d’uba səa dɔ sém mbal gə́ ɓee lə dee to kaaree’g lé gə mba kɔsee kilá godə mbal gə́ naŋg. 30 Nɛ Jeju sa rəa ta̰ mbuna dee uru teḛ aw.
Dəw gə́ ndil gə́ yèr ula kəmee ndòo lé
Mar 1.21-2831 Yeḛ ɔd keneŋ aw Kapernawum dɔ naŋg gə́ Galile ndoo dee ta keneŋ gə ndɔ-kwa-rɔ. 32 Ta gə́ yeḛ ndoo dee lé dum dɔ dee təs, mbata yeḛ ndoo dee asəna gə njedɔmoŋ . 33 Dəw kára gə́ ndil gə́ yèr to mée’g lé si kəi-kwa-dɔ-na̰’g ndá yeḛ pata ɓəgəgə pana: 34 Wai, Jeju gə́ Najaret! See ɗi ləi to rɔ sí’g wa. See i ree rɔ sí’g mba tuji sí kɔ to ŋga wa. Ma m’gər gao, i to Njemeenda ka̰ Ala lé nja.
35 Jeju ɔs təa’g rəw pana: Wa tai gə́ raŋg ndá unda loo ɓad ya teḛ mee dəw’g neelé gə́ gogo.
Ndil gə́ yèr lé biri dəw neelé widi ilá naŋg dan koso-dəwje gə́ d’wa dɔ na̰ lé ɓa unda loo teḛ mée’g ɓəi ɓó ra səa né gə́ majel kára kara el. 36 Deḛ lai gə́ d’aar keneŋ lé ta igi dee sel ar dee d’ula na̰ pana: See ta neelé to ban ɓa bèe wa. Yeḛ wa ta ndilje gə́ yèr daŋ’d ndá deḛ d’unda loo teḛ ya tɔ.
37 No̰ Jeju oso gə loo mbidi-mbidi gə mee ɓeeje gə́ gugu dɔ ɓee neelé sub tɔ.
Jeju aji njérɔko̰je bula
Mat 8.14-17, Mar 1.29-3438 Loo gə́ yeḛ ḭ kəi-kwa-dɔ-na̰’g lé unda loo teḛ ndá yeḛ ɔd keneŋ aw kəi lə Simo̰. Məm Simo̰je gə́ dené oso gə rɔko̰ boo ar rəa taa pər lam-lam, deḛ ra mbai ta Jeju’g mbata ləa. 39 Jeju aar dəa’g, rugu naŋg ndaŋg rɔko̰ neelé ndá rɔko̰ lé ḭ dəa’g kə̰geŋ. Léegəneeya məəm Simo̰je gə́ dené lé uba naŋg ḭta ndá ra né ar dee d’usɔ.
40 Loo gə́ kàr uru naŋg sɔrɔg mba̰ ndá deḛ lai gə́ njé’g lə dee d’oso gə rɔko̰je gə́ ban-ban kara d’odo dee ɗṵga-ɗṵga ree sə dee rəa’g. Yeḛ ila jia dɔ dee’g kára-kára lai aji dee ne. 41 Ndilje gə́ yèr d’unda loo teḛ meḛ dəwje’g bula gə kii ta dee’g wəl-wəl pana: I to Ŋgon-Ala lé nja. Nɛ yeḛ ɔs ta dee’g rəw, ɔg dee loo pea’g mbata deḛ gər gao yeḛ to Kristi lé nja.
Jeju aw ila mber tagə́maji lé
Mar 1.35-3942 Loo gə́ loo àr yərərə mba̰ ndá yeḛ unda loo teḛ aw dɔdilaloo’g. Boo-dəwje d’un loo yéŋgé-yéŋgé ndolee, d’aw saar teḛ rəa’g, deḛ ndigi kwá naŋg ɓó gə mba karee ya̰ dee el ŋga. 43 Nɛ yeḛ ula dee pana: Wai, lé riri kara dɔ ɓeeje gə́ raŋg lé m’a kila mber tagə́maji gə́ wɔji dɔ ɓeeko̰ lə Ala keneŋ ya tɔ, mbata yeḛ nee nja ɓa d’ulam ne gə mbəa.
44 Togə́bè ɓa yeḛ ɔr ne goo ta mee kəi-kwa-dɔ-na̰je gə́ to Galile lé ya.