Al-Masiih khafar le l-maʼduur zunuubah
1 Wa baʼadeen, Isa gabbal fi hillit Kafar Naahuum. Wa l-naas simʼo kadar hu gaaʼid. 2 Wa naas katiiriin jo lammo foogah wa l-beet anmala lahaddi khachum al-baab wa ma faddal bakaan le naadum yagood foogah. Wa Isa gaaʼid yikallim leehum be l-bichaara. 3 Wa arbaʼa rujaal jo leyah chaayliin naadum mukarsah. 4 Wa ma gidro yigarrubu le Isa be sabab al-naas al-katiiriin al-saddo leehum al-derib. Wa achaan da, rikbo fi raas al-beet wa gaddooh wa sawwo fatiig foog le l-bakaan al-Isa gaaʼid foogah. Wa khalaas dallo al-mukarsah be furaachah fi lubb al-beet. 5 Wa Isa chaaf iimaanhum wa hajja le l-raajil al-mukarsah wa gaal : «Ya wileedi, zunuubak ankhafaro».
6 Wa fi ulama waahidiin fi lubb al-beet. Fakkaro fi guluubhum wa gaalo : 7 «Kikkeef yihajji kalaam ma adiil misil da ? Da kalaam kufur. Al-insaan ma yagdar yakhfir zunuub al-insaan, illa Allah». 8 Wa tawwaali Isa irif fikirhum al-fi guluubhum. Wa saʼalaahum wa gaal : «Maala tifakkuru fi guluubku misil da ? 9 Weenu al-hayyin nuguulah le l-maʼduur ? Nuguul : ‹Zunuubak ankhafaro› walla nuguul : ‹Gumm chiil furaachak wa ruukh› ? 10 Wa laakin nidoor intu taʼarfu kadar ana, Ibn al-Insaan, indi sulta fi l-ard achaan nakhfir le l-naas zunuubhum». Wa gaal le l-mukarsah : 11 «Nuguul leek gumm chiil birchak wa amchi beetak».
12 Wa tawwaali al-raajil al-mukarsah gamma foog wa chaal birchah wa marag giddaamhum. Wa kulla l-naas alʼajjabo wa gammo yachkuru Allah. Wa gaalo : «Abadan ma chifna cheyy misil da».
Al-Masiih naada Laawi
13 Wa Isa marag battaan wa macha fi khachum al-bahar. Wa naas katiiriin jo leyah wa hu allamaahum. 14 Wa fi ruwaakhtah, hu chaaf naadum waahid usmah Laawi wileed Halfa al-gaaʼid yakhdim fi maktab al-daraayib. Wa Isa gaal leyah : «Taʼaal taabiʼni». Wa khalaas Laawi gamma foog wa taabaʼah.
15 Wa Isa macha fi beet Laawi wa alʼachcha maʼaayah. Wa fi naas hana daraayib katiiriin wa muznibiin aakhariin gaaʼidiin yaakulu maʼa Isa wa talaamiizah, achaan naas katiiriin minhum gaaʼidiin yitaabuʼuuh. 16 Wa ulama waahidiin min al-Fariiziyiin chaafo Isa yaakul maʼa l-muznibiin wa naas al-daraayib. Wa saʼalo talaamiizah wa gaalo : «Maala yaakul maʼa naas al-daraayib wa l-muznibiin ?»
17 Wa Isa simiʼ kalaamhum wa gaal : «Al-naas al-taybiin ma hawjaaniin daktoor, illa l-mardaaniin bas. Ana ma jiit achaan ninaadi al-saalihiin laakin jiit le ninaadi al-muznibiin le l-tooba.»
Al-Masiih saʼalooh min al-siyaam
18 Wa fi wakit talaamiiz Yahya wa l-Fariiziyiin saaymiin, naas waahidiin macho le Isa saʼalooh wa gaalo : «Talaamiiz Yahya wa talaamiiz al-Fariiziyiin yusuumu. Wa maala talaamiizak inta ma yusuumu ?» 19 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Kan naas gaaʼidiin fi iris wa l-ariis maʼaahum, humman yusuumu walla ? La ! Akiid humman ma yusuumu kan al-ariis lissaaʼ gaaʼid maʼaahum. 20 Wa laakin yaji yoom waahid al-ariis yichiiluuh minhum wa khalaas fi l-wakit daak, yusuumu.
21 «Ma fi naadum al-yargaʼ khalag gadiim be gitʼe jadiide. Kan naadum yisawwi misil da, al-rugʼa al-jadiide di ticharrit al-khalag al-gadiim wa l-gadd yabga ziyaada min awwal. 22 Wa ma fi naadum yusubb khamar jadiid fi girbe gadiime. Wa kan yisawwi misil da, al-khamar al-jadiid yuchugg al-girbe wa l-khamar yidaffig wa l-girbe tatlaf. Wa laakin al-khamar al-jadiid yusubbuuh illa fi girbe jadiide».
Suʼaal fi churuut yoom al-sabt
23 Wa yoom waahid, Isa raayikh fi ust al-ziraaʼa maʼa talaamiizah. Wa da yoom al-sabt wa talaamiizah gammo yagtaʼo min ganaadiil al-gameh. 24 Wa l-Fariiziyiin chaafoohum wa saʼalo Isa wa gaalo leyah : «Maala humman gaaʼidiin yisawwu al-khidme al-ma halaala fi yoom al-sabt ?»
25 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Ma gareetu fi l-Kitaab al-cheyy al-Dawuud sawwaah wakit hu wa jamaaʼtah jiiʼaaniin wa hawjaaniin walla ? 26 Wa fi wakit Abiyaatar kabiir rujaal al-diin, Dawuud dakhal fi beet Allah. Wa akal al-khubza al-gaddamooha al-naas le Allah. Wa da ma halaal le ayyi naadum illa le rujaal al-diin. Wa Dawuud anta minha le jamaaʼtah wa humman kula akalo».
27 Wa Isa gaal leehum : «Allah khalag yoom al-sabt le l-insaan. Wa ma khalag al-insaan le yoom al-sabt. 28 Wa Ibn al-Insaan hu Rabb yoom al-sabt wa ana bas hu».
Jeju aji dəw gə́ dəb rəa wəi wɔ
Mat 9.1-8, Lug 5.17-261 Ndɔje dəs bula lam ndá Jeju tel aw Kapernawum. D’oo to gə́ yeḛ si mee kəi’g 2 ndá boo-dəwje gə́ bula digi-digi d’wa dɔ na̰ gir-gir ar loo gə́ takəi’g na dee tas. Yeḛ un kudu kula dee ta. 3 Yen ɓa diŋgamje sɔ d’un dəw gə́ dəb rəa wəi wɔ ree səa rəa’g. 4 Nɛ d’oo kəm loo mba kandə kaw ne səa rɔ Jeju’g el mbata dəwje rusu loo tub-tub. Togə́bè ɓa deḛ d’al tar dɔ kəi’g, d’ɔr kəm loo gə́ wɔji dɔ loo gə́ Jeju si keneŋ lé. Loo gə́ deḛ woḭ kəm loo mba̰ ndá deḛ d’unee gə tira ləa gə́ yeḛ to keneŋ lé bura risi səa naŋg rɔ Jeju’g tɔ. 5 Loo gə́ Jeju oo meekun lə dee al dɔ loo sula ndá yeḛ ula njerɔko̰ lé pana: Ŋgonəm, kaiya ləi ɔr dɔi’g mba̰.
6 Njéndaji-maktubje gə́ na̰je d’isi keneŋ ndá deḛ d’ə̰ji ta meḛ dee’g pana: 7 See gə mba ri ɓa dəw neelé pa bèe gə mbəa wa. Yeḛ ila ndɔl dɔ loo’g. See na̰ ɓa askəm kɔr kaiya dɔ dəw’g wa. See Ala nja kára ba ɓa askəm ra togə́bè el wa. 8 Léegəneeya ta gə́ deḛ d’isi pa meḛ dee’g lé Jeju gər mée’g gao ndá yeḛ ila dee keneŋ pana: See ban ɓa seḭ ə̰jije taje gə́ togə́bè meḛ sí’g wa. 9 See ta gə́ ra ɓa gə́ ta gə́ kəm pa kula dəw gə́ dəb rəa wəi wɔ lé ɓəi wa. See kəm pa: Kaiya ɔr dɔi’g əsé ḭta un tira ləi ɔd aw lé ɓa kəm pa ɓəi wa. 10 Nɛ ma m’ndigi kar sí gərje gao to gə́ Ŋgon-dəw lé askəm kɔr kaiya dɔ dəwje gə́ dɔ naŋg nee ya. 11 Yen ɓa yeḛ tel təa ula dəw gə́ dəb rəa wəi wɔ lé pana: Ma nja m’un ndum m’ari, ḭta ɓó gə un tira tooi ɔd aw ne kəi ləi.
12 Léegəneeya dəw neelé ḭta un nétée ɔd aw ne raga kəm dee’g təsərə ndá kaar dee wa dee paḭ ar dee tel pidi Ala pana: Jeḛ j’ooje né gə́ togə́bè kédé gɔl kára nda̰ el ɓəi.
Jeju ɓar Ləbi
Mat 9.9-13, Lug 5.27-3213 Jeju tel aw ta koŋgo baa-boo’g ya tɔɓəi. Boo-dəwje d’ḭ kəmlə-kəmlə d’aw rəa’g ndá yeḛ ndoo dee ta. 14 Ləbi, ŋgon Alpe si loo taa lar-gədɓee’g ndá Jeju ulá pana: Un rəw goom’g.
Ləbi ḭ un rəw gée’g tɔ.
15 Loo gə́ Jeju si ta ka-nésɔ’g mee kəi’g lə Ləbi ndá njétaa lar-gədɓeeje gə kaiya-dəwje d’isi səa na̰’d ta ka-nésɔ’g gə njékwakiláje to mbata deḛ bula ndolè gée. 16 Njéndaji-maktubje gə Parisiḛje d’oo to gə́ Jeju si ta nésɔ’g gə njétaa lar-gədɓeeje gə kaiya-dəwje ndá deḛ dəji njékwakiláje pana: See ban ɓa yeḛ o̰ gə ai gə njétaa lar-gədɓeeje gə njékaiyaje wa.
17 Loo gə́ Jeju oo taree ndá yeḛ ila dee keneŋ pana: Dəwje gə́ to njérɔko̰je ɓa meḛ dee a ndiŋga njekuma̰ ɓó dəwje gə́ rɔ dee to kɔgərɔ ɓəi lé ndá d’a ndiŋga njekuma̰ el tɔ. Ma lé m’ree gə mba ɓar njémeekarabasurje ɓa el, nɛ m’ree gə mba ɓar kaiya-dəwje ɓa.
Ta dəji gə́ wɔji dɔ kɔg-mee-ɓoo
Mat 9.14-17, Lug 5.33-3918 Ndɔ kára bèe njékwakila Ja̰je gə ka̰ Parisiḛje d’ɔg meḛ dee ɓoo. Yen ɓa deḛ ree rɔ Jeju’g dəjee pana: See gelee ban ɓa njékwakila Ja̰je gə Parisiḛje d’ɔg meḛ dee ɓoo ŋga njé’g ləi lé see d’ɔg meḛ dee ɓoo el gə mba ɗi wa.
19 Jeju ila dee keneŋ pana: See loo gə́ njedené-sigi nja si gə kuramareeje na̰’d ɓəi lé see d’a kun kəm dee rəw dɔ nésɔ’g wa. Wah! d’a kun kəm dee rəw dɔ’g el mbata yeḛ nja si sə dee na̰’d ɓəi. 20 Ndɔ gə́ d’a kɔr njedené-sigi mbuna dee’g kigi səa ndá ndəa neelé ɓa gə́ ndɔ gə́ d’a gə kɔg meḛ dee ɓoo keneŋ ɓəi tɔ.
21 Dəw kára kara a kun mbida ta kubu gə́ sigi kɔr ne kəm ŋgisi kubu el, mbata yee gə́ sigi neelé siŋga a kur dɔ nje gə́ ləw gə́ neelé ndá a kunda bərəŋ-bərəŋ til karee dum nje gə́ kédé ŋga. 22 Dəw kára kara a kɔm mán-nduú gə́ sigi mee ɓɔl-ndar gə́ ləw’g el mbata loo gə́ mán-nduú neelé a kḭ njem-njem ndá a kar ɓɔl-ndar gə́ ləw lé inja uguju kar mán-nduú lé ən naŋg səd ləm, ɓɔl-ndar kara a tuji ləm tɔ. Bèe ndá maji kar dee d’ɔm mán-nduú gə́ sigi mee ɓɔl-ndar gə́ sigi.
Ta gə́ wɔji dɔ ndɔ-kwa-rɔ lé
Mat 12.1-8, Lug 6.1-523 Ndɔ kára bèe gə́ to ndɔ-kwa-rɔ lé Jeju tal mee ndɔ’g ndá njékwakiláje riba barkəm kó rii gə ji dee d’usɔ . 24 Parisiḛje d’oo bèe ndá d’ulá pana: Aa loo oo, see ban ɓa deḛ ra né gə́ d’ɔg dee dɔ’g gə ndɔ-kwa-rɔ lé wa.
25 Jeju tel ila dee keneŋ pana: See seḭ turaje maktub sorta néraje lə Dabid ooje el nja ɓəi wa. To ndɔ gə́ Abiatar to ne ŋgɔ-njekinjanéməs lé ndá Dabid gə deḛ gə́ d’aw səa lé lab ɔr dee . 26 Yen ɓa d’andə mee kəi-Ala’g ndá muru gə́ d’unda gə kəmee doi d’wɔji ne dɔ njékinjanéməsje ya gə kar dee ba lé Dabid aw un o̰ ɓa ya̰ ar deḛ gə́ d’aw səa lé kara d’o̰ tɔ .
27 Tɔɓəi Jeju ula dee pana: D’unda ndɔ-kwa-rɔ mbata lə dəw ɓó d’unda dəw mbata lə ndɔ-kwa-rɔ ɓa el. 28 Gelee gə́ nee ɓa Ŋgon-dəw lé to mbai dɔ ndɔ-kwa-rɔ lé tɔ.
