1 Al-miizaan al-makhchuuch,
Allah harramah
wa l-mikyaal al-aadil,
Allah yarda beyah.
2 Al-fachaar yijiib al-eeb
wa l-tawaaduʼ yijiib al-hikma.
3 Kamaal al-adiiliin,
fi l-derib al-adiil yiwaddiihum
wa laakin khachch al-khaddaariin
yidammirhum.
4 Al-maal ma yanfaʼ fi yoom khadab Allah
wa laakin al-adaala tinajji min al-moot.
5 Adaalit al-naadum al-tamaam tiʼaddil derbah
wa laakin al-aasi yagaʼ fi isyaanah.
6 Adaalit al-adiiliin tinajjiihum,
wa tamaʼ al-khaddaariin yarmiihum.
7 Wakit yumuut al-aasi, achamah yumuut
wa l-muna al-indah fi maalah kula yiwaddir.
8 Al-diige al-yanja minha al-saalih
taji tagaʼ fi raas al-aasi.
9 Be khachmah,
al-kaafir yidammir jiiraanah
wa laakin be maʼrafathum,
al-saalihiin yanjo.
10 Wakit yaji al-kheer le l-saalihiin,
al-hille tafrah
wa wakit yumuutu al-aasiyiin,
hi tizakhrit.
11 Be barakat al-adiiliin,
al-hille tittawwar
wa be kalaam al-aasiyiin,
al-hille tiddammar.
12 Al-naadum al-yiʼayyir jiiraanah
galiil fihim
wa laakin al-yalzam lisaanah
indah ilim.
13 Al-yangul al-kalaam yakchif al-achiir
wa laakin al-amiin yahfadah fi galbah.
14 Kan ma fi khiyaada, al-chaʼab yagaʼ
wa katarat al-mustachaariin tijiib al-naja.
15 Al-yadman al-ma maʼruufiin yilbachtan
wa laakin al-yaaba al-damaan yiʼiich be amaan.
16 Al-mara al-tarham talga charaf
wa siid al-unuf yalga al-maal.
17 Al-yisawwi al-kheer
yijiib al-jamiil le nafsah
wa l-yisawwi al-unuf
yijiib al-damaar fi raasah.
18 Al-aasi yalga maahiiye ma tanfaʼ
wa l-yazraʼ al-adaala, maahiiytah muʼakkada.
19 Aywa, al-adaala tiwaddi le l-haya
wa laakin al-yitaabiʼ al-fasaala yamchi le l-moot.
20 Allah harram le l-naas al-galib al-azrag
wa laakin ridi be l-derib al-adiil.
21 Akiid al-chariir ma yajʼalooh bari
wa laakin zurriiyit al-saalihiin tanja.
22 Mara jamiile wa ma indaha achiir
misil chinif dahab fi munkhar khinziir.
23 Muna al-saalihiin illa sawwiyiin al-kheer
wa chahwat al-aasiyiin jeebiin al-khadab.
24 Al-ijwaadi yanti
wa be da kula, maalah yiziid
wa l-hariis ma yanti
wa be da kula, yafgar.
25 Al-naadum al-ijwaadi yakhna
wa l-yazgi al-naas, hu kula yazguuh.
26 Al-naas yalʼano al-yakhzin al-khalla fi wakt al-juuʼ
wa laakin al-yamrugha fi l-suug, mubaarak.
27 Al-yisawwi al-kheer, yalga rida
wa l-yifattich al-charr, yalgaah.
28 Al-yintakil fi maalah, yarmi nafsah
wa laakin al-saalihiin yugummu misil gechch al-khariif.
29 Al-yijiib al-barjaal fi beetah yawris al-zoobaʼaane
wa l-munaafikh yabga abid le l-hakiim.
30 Khidmit al-saalih
misil chadara al-tanti al-haya
wa l-indah al-hikma
yajbid aleyah al-naas.
31 Aywa, al-saalih yalga ujurtah
fi l-dunya di.
Wa ziyaada min da, al-aasi wa l-muznib kula
yalgo jazaahum.
1 Nékwɔji-né gə́ ŋgɔm to né gə́ mina̰ kəm Njesigənea̰’g,
Nɛ kwɔi lə né gə́ gə goo rəbee taa kəmee rəgm.
2 Loo gə́ beelé ree ndá boo-rɔkul ree tɔ,
Nɛ kəmkàr nai gə njékula dɔ deeje.
3 Néra gə́ gə goo rəbee lé
Ɔr no̰ njéranédanasurje,
Nɛ néra kori-kori lə majikojije eljeje lé
Tel to tuji lə dee.
4 Ndɔ meekḭ jugugu lé
Nébao a tel to né gə́ kari ba,
Nɛ néra gə́ gə dɔ najee ɓa
Ɔr dəw ta yoo’g.
5 Néra gə́ gə dɔ najee lə dəw
Gə́ ra né gə goo rəbee lé
Gɔl rəw-kabee aree asəna rai-rai,
Nɛ njemeeyèr lé meeyèr ləa ɓa aree tuji ne.
6 Néra gə́ gə dɔ najee lə njera nédanasur lé
Ɔr ta dəa’g,
Nɛ deḛ gə́ to majikojije el lé
Mal néje gə́ ra dee lé tel to gum wa dee.
7 Loo gə́ njemeeyèr wəi ndá
Né meekundayel ləa tuji pugudu,
Tɔɓəi né ŋgina lə njéra nékori-korije lé
Unda naŋg ndəs tɔ.
8 Njemeekarabasur lé teḛ ta nékəmndoo’g
Ndá njemeeyèr ɓa taa toree oso keneŋ.
9 Dəw gə́ mée joo lé təa tuji njeboatakəi ləa,
Nɛ njémeekarabasurje lé gər gin né lə dee ɓa ɔr ta dɔ dee’g.
10 Loo gə́ njémeekarabasurje d’isi dan rɔlel’g ndá
Ɓee-boo al ne rəa,
Nɛ loo gə́ njémeeyèrje tuji ndá
Dəwje d’ɔr ndu dee gə́ tar wəl gə rɔlel,
11 Ndutɔr lə dəwje gə́ danasur lé
Un ɓee-boo lé undá tar,
Nɛ ta njémeeyèrje lé aree oso gə́ koso.
12 Yeḛ gə́ ə̰ji njeboatakəi ləa bəḭ-bəḭ lé
Kəmkàr na mée tas,
Nɛ dəw gə́ to njegosonégər lé
Si gə təa gə́ mundu.
13 Yeḛ gə́ təd ta unda ta maree’g lé
Riba ne dɔ taje gə́ to loo-kiya’g,
Nɛ yeḛ gə́ to baokura gə́ gəd lé
Ŋgəm taje nee mée’g.
14 Loo gə́ njekɔrno̰ dəwje gə goo rəbee godo ndá
Koso-dəwje d’oso,
Tɔɓəi mbɔl dɔ bula lə njékwɔji ta kəmkàrje ɓa
Meelɔm to ne.
15 Yeḛ gə́ ɔs né naŋg taa ne mba lé
Iŋga némeeko̰,
Nɛ yeḛ gə́ ɓəl kɔs né naŋg bèe lé
A si ne lɔm.
16 Dené gə́ njemeemaji lé
Iŋga rɔnduba ləm,
Deḛ gə́ siŋga dee to lé
D’iŋga nébao ləm tɔ.
17 Dəw gə́ njemeemaji lé
Ra gə rəa-yeḛ ya meemaji,
Nɛ dəw gə́ njera né gə́ bɔsɔsɔ lé
Ula kəm rəa-yeḛ ya ndòo.
18 Njemeeyèr lé iŋga nédɔjia gə́ ŋgɔm,
Nɛ yeḛ gə́ dubu néra gə́ gə dɔ najee ndá
Yeḛ iŋga nékoga dɔ jia gə́ gəd.
19 Togə́bè ɓa néra gə́ gə dɔ najee
Teḛ səi dɔ kəmə’g,
Nɛ yeḛ gə́ ndolè goo majel ndá
A teḛ ne dɔ yoo’g.
20 Deḛ gə́ meḛ dee to kori-kori lé
To kḛji kəm Njesigənea̰’g,
Nɛ deḛ gə́ rəw-kaw dee to gə goo rəbee lé
Taa kəmee rəgm.
21 Tɔgərɔ ya, njemeeyèr lé
Si lal kar bo̰ nérea ɔs təa’g el,
Nɛ ŋgaka njémeekarabasurje lé
D’a kɔr ta dɔ dee’g.
22 Dené gə́ ma̰də yaa̰ gə́ kəmkàr na mée tas lé
To asəna gə ŋgama larlɔr gə́ to əm bər’g bèe.
23 Né gə́ njémeekarabasurje ndiŋga lé
To némaji ya kára ba,
Nḛ́gina lə njémeeyèrje lé
To gə́ meekḭ jugugu ɓa.
24 Dəw gə́ naa gə́ un né ar pə-pə
To gə́ mée ndigi lé
Tel to bao unda nje gə́ kédé.
Dəw gə́ naa gə́ jia tɔ gaa-gaa lé
Ndoo ya ɓa gə́ né kea̰ tɔ.
25 Dəw gə́ njera meemaji gə́ kédé-kédé lé
Né a kasee nag-nag,
Tɔɓəi yeḛ gə́ tɔl kṵdaman gə́ ra maree lé
D’a tɔl kṵdaman ləa-yeḛ tɔ.
26 Yeḛ gə́ ɔg kó lé
Koso-dəwje d’ila ndɔl dəa’g,
Nɛ ndutɔr nai gə yeḛ gə́ ar dee ndogo səa.
27 Yeḛ gə́ saŋg loo ra né gə́ maji lé
Maji ɓa tel iŋga ya,
Nɛ yeḛ gə́ ndolè goo majel ndá
Majel ɓa teḛ dəa’g tɔ.
28 Yeḛ gə́ ɔm mée dɔ nébaoje’g ləa ndá
A koso,
Nɛ njémeekarabasurje lé
D’a kidi to gə́ kam gə́ idi bèe.
29 Dəw gə́ ula njémeekəije ləa ndubu ndá
Lel ɓa to nénduba ləa,
Tɔɓəi mbə-dəw tel to ɓər lə njekəmkàr tɔ.
30 Kandə njemeekarabasur lé
To kag-kəmə ləm,
Njekəmkàr lé
Taa dɔ dəwje gə́ taa ləm tɔ.
31 Aa oo, njemeekarabasur lé
Iŋga nékoga-dɔ-jia dɔ naŋg nee ya,
Njemeeyèr gə njekaiya lé kara
D’a kiŋga ka̰ dee-deḛ gə́ wɔji dɔ dee ya tɔ .
