1 Ma tachkur nafsak
fi l-tisawwiih ambaakir
achaan fi l-yoom da,
inta ma taʼarif chunu yukuun.
2 Ma tachkur nafsak,
khalli al-aakhariin yachkuruuk
wa ma tamdah nafsak,
khalli al-naas yamdahook.
3 Sahiih, al-hajar tagiil
wa chuwaal al-turaab kula tagiil
wa laakin machaakil al-munaafikh
tugaal minhum.
4 Al-zaʼal yikhawwif
wa l-khadab yaglib misil al-seel.
Wa laakin yaatu yagdar yagiif
giddaam al-husud ?
5 Akheer al-rafiig al-yuluumak
min al-yilabbid reedtah leek.
6 Juruuh al-rafiig, induhum amaan
wa laakin hubb al-adu, khachchaach.
7 Al-chabʼaan yifajjikh al-asal al-saafi
wa laakin al-jiiʼaan, al-hamdal kula halu leyah.
8 Al-raajil al-jara min beetah
misil al-teer al-khalla uchchah.
9 Al-itir wa l-bakhuur yifarruhu al-galib
wa hubb al-rafiig yinlagi fi wasiiytah al-naafiʼ.
10 Ma tikhalli rafiigak wa la rafiig abuuk
wa fi wakt al-diige ma tamchi fi beet akhuuk.
Jaar gariib akheer min akhu baʼiid.
11 Ya wileedi, abga hakiim wa farrih galbi
wa be da, nagdar nurudd le l-yuluumuuni.
12 Al-aagil yichiif al-charr wa yibaariih
wa laakin al-jaahil yagaʼ foogah wa yiʼaaziih.
13 Al-yadman naadum ma maʼruuf,
chiil khalagah
wa kan yadman ajnabiiye,
akrub minnah damaan.
14 Al-yibakkir le yisallim akhuuh be awwa,
barakatah di, yajʼalooha leyah laʼana.

15 Al-mara al-daayman mukhaalife,
khilaafha ma yagiif
misil tchaktchaak al-iine.
16 Ma tinkarib misil al-riih
wa misil al-dihin fi batun al-iid.

17 Al-hadiid yitarrig al-hadiid
wa l-insaan yitarrig al-insaan.
18 Al-yirayyis zereʼ al-tamur
yaakul min tamrah.
Wa l-khaddaam al-yifakkir fi siidah
yalga charaf.
19 Fi l-almi, yinchaaf wijh al-insaan
wa fi galbah, tinchaaf nafsah.
20 Chahwat al-insaan abadan ma tachbaʼ
misil al-moot wa l-halaak abadan ma yachbaʼo.
21 Be l-naar, al-sayyaakhi yakchif al-dahab wa l-fudda
wa laakin al-insaan yinʼarif be simʼitah.
22 Kan tudugg al-munaafikh
misil daggiin al-khalla
been al-fundug wa l-amuud kula,
abadan ma yikhalli nifaakhah.

23 Aʼarif khanamak adiil
wa rayyis door bahaaymak.
24 Achaan al-khuna ma yuduum ila l-abad
wa l-taaj ma yinhafid min zurriiye le zurriiye.
25 Wakit al-gechch al-yaabis yikammil,
agtaʼ al-haya al-akhdar
wa limm gechch al-gooz.
26 Min suuf al-khurfaan, talbas khalag
wa be taman al-tuyuus, tachri zereʼ.
27 Wa laban inzeek, yitimm le iichtak
wa le iichit beetak wa le khaddaamaatak.
1 Maji kəsta dɔ ndɔ gə́ bèlè’g el
Mbata i gər né gə́ a teḛ mee ndəa’g nee el .
2 Maji kar dəw gə́ raŋg ɓa pidi ɓó i el ləm,
Dəw gə́ raŋg ɓa ɓó tai i el ləm tɔ.
3 Kɔr mbal wɔi ləm, nagəra kara to né gə́ wɔi ləm tɔ,
Nɛ meeko̰ lə mbə-dəw lé wɔi unda dee joo bɔr.
4 Meekḭ jugugu to néra gə́ bɔsɔsɔ ləm,
Oŋg al dɔ loo sula ləm tɔ,
Nɛ see na̰ ɓa askəm kar gəs no̰ ra jaŋg’d wa.
5 Ta gə́ pa səi kəmi’g təsərə lé
Maji unda ndigi na̰ gə́ gə dɔ mundu.
6 Doo gə́ baokura iŋga mbata lə maree lé tɔji ŋgonkoji ləa,
Nɛ kil ɓɔl lə njeba̰ lé to nésukəmloo.
7 Yeḛ gə́ mée ndan tub lé tuba mban-tḛji gə gɔlee,
Nɛ yeḛ gə́ ɓó tɔlee lé né gə́ adə ya kara lel təa’g jula-jula.
8 To gə́ yel ya̰ kəiee ndəm aw əw lé
Dəw gə́ ya̰ loo-siée ndəm aw əw kara to togə́bè tɔ.
9 Ubu gə néje gə́ ə̰də sululu ar mee dəw lelee ləm,
Takwɔji-kəmkàr gə́ baokura ləi pa gə meenoji lé kul yururu ləm tɔ.
10 Maji kari uba baokura ləi gə ka̰ bɔbije ya̰ dee el ləm,
Aw kəi lə ŋgokɔḭ ndɔ néurti’g ləi el ləm tɔ,
Njeboatakəi ləi gə́ si mbɔri’g dəb lé maji unda ŋgokɔḭ gə́ si əw.

11 Ŋgonəm, unda kəmkàr dɔ rɔi’g ar rɔm lelm ne,
Bèe ɓa m’a kaskəm kila ta’g lə yeḛ gə́ ila boo-rɔkul dɔm’g lé.
12 Dəw gə́ unda kəmkàr dɔ rəa’g lé
Oo né gə́ majel ndá iya rəa,
Deḛ gə́ négər na meḛ dee tas lé
D’ur keneŋ ndá bo̰ néra dee ɔs ta dee’g.
13 Yeḛ gə́ ɔs né naŋg mbata lə maree lé
Maji kari taa kubu ləa
Maji kari wá kəgəgə-kəgəgə
Taa mia-koo-ta jia’g mbata lə dené gə́ raŋg tɔ.
14 Tɔr gə́ dəw tɔr ndia dɔ maree’g gə ndia gə́ ɓar wəl teḛ gə ndɔ rad lé
Dəwje d’oo gə́ ta ndɔl ɓa.
15 Dené gə́ njekunda tar ləm
Gə kəi gə́ ndəi əw el ləm tɔ lé d’asəna.
16 Dəw ndigi kɔg dené gə́ njetar tar lé
To gə́ lel gə́ yeḛ ndigi kɔgee loo kula,
Esé ubu gə́ yeḛ ndigi kwa gə jia tɔ.
17 To gə́ larndul ɔl larndul aree adə lé
Dəw kara ɔs gel oŋg lə maree togə́bè tɔ.
18 Yeḛ gə́ tɔs kəmee bao-bao dɔ kag-kodé’g ndá a sɔ ka̰dee ləm,
Yeḛ gə́ aa dɔ ɓéeje kər-kər ndá a kiŋga riɓar ləm tɔ.
19 To gə́ dəw oo ne kəmee dan mán’g bèe lé
Mee dəw kara unda néra dəw kəmee’g bèe tɔ.
20 Ɓee lə njé gə́ d’wəi ləm gə bwa-wəl gə́ suna godo ləm tɔ lé né as dee nda̰ el,
Kəm dəw kara né asee nda̰ el tɔ.
21 Bai-kɔr wɔji dɔ larnda ləm,
Bwa-bṵda wɔji dɔ larlɔr ləm tɔ,
Nɛ dəw lé deḛ neán gə goo riɓar ləa.
22 Lée i ila mbə-dəw mee biri’g dan kandə né’g uree gə gwɔi kara
Némbə ləa a kɔr rəa’g el.

23 Maji kari gər badje ləi kára-kára lai ləm,
Tɔs kəmi dɔ koso-nékulje’g ləi bao-bao ləm tɔ,
24 Mbata nébao a to gə no̰ el ləm,
Dɔgugu-mbai kara a to saar-saar gə no̰ el ləm tɔ.
25 Moré godo ɓa mu gə́ təb idi ɓəi,
Ndá mbo̰ mu nékulje gə́ dɔdḭje’g tɔ.
26 Ŋgan badje to mba kṵji ne kubu kula rɔi’g ləm,
Bàl bya̰je to mba ndəi ne ndɔ ləm tɔ,
27 Mbà bya̰je ləi lé as kul rɔi, gə kul njémeekəije ləi ləm,
As kar ŋganjélookisije ləi gə́ dené d’isi ne kəmba ləm tɔ.