Ahap mi min hlazì ma Ramot-na
(Gol 2 Sun hAm 18.1-3)1 Suma Siri-na ki Israel-lâ a le bizad’a hindi bei dur ayîna aduk tazi ba. 2 Wani kur biza d’a hindid’a, Josafat amul ma Juda-na mi mba á gol amul ma Israel-lâ. 3 Wani amul ma Israel-lâ mi de mi suma sunda ala: Agi wagi tetet ala azì ma Ramot ma Galät-na ni meina. Ni kayam me ba, ei lei gigrit á hlum abo amul ma Siri-na ge? 4 Mi djop amulâ Josafat ala: Ang i dur ayîna ki sed’en á hleï azì ma Ramot ma Galät-na d’uo zu?
Josafat mi dum ala: Ang ki an ei ni tu, sum mangâ ki sum mana ni tu, akulumei mangâ kakulumei mana ni tu mi.
Suma djok vun suma a yazina a de woi yam kusa hi Ahap-pa
(Gol 2 Sun hAm 18.4-11)5 Josafat mi de mamul ma Israel-lâ ala: An nga ni tchenengû, ang djop Ma didina tua.
6 Amul ma Israel-lâ mi tok mam suma djok vun Alona, a ni go kikis fid’i, mi djobozi ala: Na ni an i dur ayîna á hleï azì ma Ramot ma Galät-na d’oze an i d’uo zu?
Azi dum ala: Ang iya. Ma didina mba mi hang azì máma abongû.
7 Wani Josafat mi djobom ala: Ma djok vun Ma didina ma ding nga ka hî tala ei djobei Ma didina atamu na nga d’uo zu?
8 Amul ma Israel-lâ mi dum ala: Ma dingâ tu mi nga ka hî, a yum ala Mise ni Jimla goroma, ni ma ndak á djop Ma didina atama. Wani an minim mbi, kayam mam nga mi djogon vun ma djivi d’i; mi djogon ni vun ma tchona burâ ki burâ.
Josafat mi dum ala: Amulâ, ar ang de hina d’i!
9 Ata yi máma amul ma Israel-lâ mi yi azong mam ma sunda tu, mi dum ala: Ang i atogo ang halanï Mise Jimla goroma.
10 Wani amul ma Israel-lâ kamul ma Juda-na a nga ki baru mazi ma amula ataziya. Nge nge pî mi nga kaka yam zlam mam mba amula yam yima nding ma avun agrek ma Samari-nina, suma djok vun Alona a nga djok vuna avorozi mi. 11 Wani sama dingâ a yum ala Sedekiyas ni Kenäna goroma, mi zle aduvei suma kaweina, mi nga mi dala: Gola! Ma didina mi dala: Aduvei ndazina ni vama simata yam ad’eng nga ang mba kus ki yam suma Siri-na gak ang dabazi ki woi d’a.
12 Suma djok vun suma dingâ pet a de ni zla ndata hina tu ala: Ang i dur ayîna kazì ma Ramot ma Galät-na; ang mba kuza, Ma didina mba mi hangzi abongû, ang mba kus kamu.
Mise mi djok vuna yam ayî ma mba mi kus yam Ahap-ma
(Gol 2 Sun hAm 18.12-27)13 Ma sun ma mi i á hal Mise-na mi mbaza, mi dum ala: Ang huma! Suma djok vun Alona pet a ndjak vunazi tu, a djok vun ma djivina mamulâ. Ang pî i djok vun ma djivina d’igi azi na mi!
14 Wani Mise mi dum ala: Ma didina ni Ma bei matna ba na. An i ni de ni vama Ma didina mba mi dandjina.
15 Ata yima mi mba gen amulîna, amulâ Ahap mi djobom ala: Mise, djivid’a ami imi dur ayîna á hlazì ma Ramot ma Galät-na d’oze ami imi d’uo zu?
Mise mi dum ala: Ang iya! Ang mba kuza, Ma didina mba mi hangzi abongû! Ang mba kus kamu!
16 Wani amulâ Ahap mi dum ala: An tcheneng tchen nda hud’a ni yan ga tua ba, ang mba dan zla d’a gagazi d’a tcholï avun Ma didinid’a ge?
17 Ata yi máma Mise mi dum ala: An we Israel-lâ pet a b’rau woi yam ahinad’a d’igi tumiyô suma bei salazi ma pola ba na na. Ma didina mi dala: Azi nga kamul li. Ar nge nge pî mi hulong avo hatam ki halasa!
18 Amul ma Israel-lâ mi de mi Josafat ala: An dangâ na ge? Mi nga mi djogon vun ma djivi d’i, mi djogon ni vun ma tchona burâ ki burâ!
19 Wani Mise mi dum ala: Ang hum zla d’a Ma didina mi data. An we Ma didina mi nga kaka yam zlam mam mba amula, azungeî mam suma sä akulona pet a nga tchola gevem yam bigam mba ndjufa ki d’a gulad’a. 20 Ma didina mi djop ala: Ni nge ba, mba mi lop sa vun Ahap á i dur ayîna ata azì ma Ramot ma Galät-na ni lop ba, á tchumza woi ge? Ma hina mi de zla mamba ni vad’u, ma hina mi de zla mamba ni vat mi.
21 Ata yi máma, muzuk ma mi de zlad’a mi suma djok vun ndazinina, mi ndeï mi tchol avok Ma didina, mi dum ala: An i ni lobom mi i dur ayîna.
Ma didina mi djobom ala: ang i lobomî nana ge?
22 Mi dum ala: An i ni de zla d’a kad’a avun suma djok vuna hamulîna pet.
Ma didina mi dum ala: Ang i lobomu, ang i le hina!
23 Mise mi de kua ala: Djiviya! Ki tchetchemba, Ma didina mi tin wa zla d’a kad’a avun mang suma djok vuna pet suma a nga ka hina. Gagazi, Ma didina mi nga hurum á mbang ndaka kangû.
24 Ata yi máma na wat, Sedekiyas Kenäna goroma mi hut gen Mise, mi tumum agozlom ping, mi dum ala: Muzu’â hi Ma didinina mi nde kurun ndeï ni mindja ba, mi dang zlad’a ge?
25 Mise mi dum ala: Ang tang mba wad’ud’a kur bur ma ang mba ring kur gong hî, kur gong hî á ngeid’ina.
26 Ata yi máma amul ma Israel-lâ mi he vuna mazongâ tu ala: Ang ve Mise, ang im mi Amon ma ngol ma hur azinina ki Jowas amulâ goroma. 27 Ang dazi ala: Amulâ mi he vuna ala: Agi gagi sama wana dangeina, agi hum tena ngol luo mi na, agi hum mbina ngol luo mi, gak an hulongî avo ki halasa tua.
28 Mise mi dum ala: Ang le hulongî avo ki halasa ni, Ma didina mi dan nga zlad’a ni mam mbuo. Mi de kua ala: Agi suma pet, agi humugiya!
A tchi Ahap kur ayî ma durâ
(Gol 2 Sun hAm 18.28-34)29 Amul ma Israel-lâ azi ki Josafat amul ma Juda-na a i dur ayîna kazì ma Ramot ma Galät-na. 30 Amul ma Israel-lâ mi de mi Josafat ala: An i ni mbut tan d’igi sama dingâ na á i durâ. Wani ang tchuk baru mang nga amula atangû. Hina amul ma Israel-lâ mi mbut tam d’igi sama dingâ na á i dur ayîna.
31 Wani amul ma Siri-na mi he vuna mi suma nglo suma dok hindi yam mbà suma yam pus ma dur ayînina ala: Agi durugi azigar suma gureina d’oze azigar suma nglona d’i. Wani agi durugi namul ma Israel-lâ tamba. 32 Kayam ndata, ata yima suma nglo suma yam pus ma dur ayînina a we Josafat-na, a dala: Gagazi, namul ma Israel-lâ, a mbut irazi atam á durâ. Wani Josafat mi yi suma á ndjunumu. 33 Ata yima suma nglo suma yam pus ma dur ayînina a we d’ala nga namul ma Israel-lâ d’uo d’a na, a aram bei dika.
34 Wani azigar ma Siri-na mi pat yeû mamba, mi yed’et tcha hawa na. Ti ndeza ata kongrong ma didik amul ma Israel-lîna d’ad’ar. Amul ma Israel-lâ mi de mi sa mam ma djangâm pusîna ala: Ang hulong bugolo, ang ndan ndei ata yima dur ayîna! Kayam an daga!
35 Wani kur bur máma ayîna mi dur dur ma tchona, a ar nga amulâ denga akulo kur pus mama, iram abo ma azigar suma Siri-na a nga kuana. Tcha fladege mam mid’a; buzuna hi mbil mamina mi djang gak i kä ad’u pusâ. 36 Kid’a afata ar go a nikid’a, a nga er ad’uzi akulo kur kangâ ala: Nge nge pî mi hulong avo hatamu, nge nge pî mi i kur aziyamu.
37 Kayam amulâ mi mit wa, a im Samari, a tozomu. 38 Azi a mbus pusâ woi kur apo d’a Samari-d’a; adureina a mba a trâm buzuwamu, arop suma gaulangâ a nga mbus tazi ata yi máma d’igi Ma didina mi de na.
39 Sunda hi Ahap pa ara kahle suma mi lazina pet ki gong nga mi minit mi d’udjot ki sï ahlo’îd’a kazì ma mi minima, a b’irizi nga kä kur Mbaktum mba de zlad’a yam Sunda hAmulei suma Israel-lîd’a.
40 Ahap mi mit mi i azulei kä ad’u abuyom ngolo. Goroma Ahaziya mi vrak tamula blangâmu.
(e) JOSAFAT AMUL MA JUDA-NA
AZI KI AHAZIYA AMUL MA ISRAEL-LÂ
Josafat tamula yam suma Juda-na
(Gol 2 Sun hAm 20.31—21.1)41 Kur biza d’a fid’i d’a Ahap nga mi tamula yam Israel-lîd’a, Josafat Asa goroma mi kak amula yam suma Juda-na. 42 Kid’a Josafat mi kak amulid’a, bizamî dok hindi yam vahl. Mi tamula avo Jerusalem bizad’a dok mbà yam vahl. Asum a yat ala Azuba, ni Sili goromba. 43 Mi le sun nda d’ingêra d’igi abum Asa na, mi lahle suma djivina avok Ma didina mi. 44 Wani mi to nga yima nding ma a tinim iram vam ma suma a nga hahle suma ngat buzuna ki dubang ma his djivid’a kuana kä woi d’i. 45 Josafat mi kak kamul ma Israel-lâ hawa halas.
46 Sunda hi Josafat ta ara kad’eng mam mba dur ayîna, a b’irizi nga kä kur Mbaktum mba de zlad’a yam Sunda hAmulei suma Juda-nid’a. 47 Mi dik andjuvei suma gaulangâ karop suma gaulang suma a ar kur ambasa kur atchogoid’a habum Asa-d’ina woi mi. 48 Wani kur biza ndata amul nga avo Edom mbi, wani ni ma ngol ma te yam ma amul ma Juda-na mi tinima hol. 49 Josafat mi min bato d’a nglod’a teteng avo Esiyon-Geber á i hal lora kur ambas sa Ofir-ra. Wani azi i d’i, kayam batod’a pet ti kus sei avo Esiyon-Geber. 50 Wani Ahaziya Ahap goroma mi de mi Josafat ala: Man suma djang batod’a a i ki sum mangâ zu? Wani Josafat mi min ndi.
51 Josafat mi mit mi i azulei kä ad’u abuyom ngolo. A tozom gevezi kur Azì ma ngolâ habum ngolo David-na. Goroma Joram mi vrak tamula blangâmu.
Ahaziya tamula yam Israel-lâ
52 Kur biza d’a dogo yam kid’iziya d’a Josafat nga mi tamula yam suma Juda-nid’a, Ahaziya Ahap goroma mi kak amula avo Samari yam Israel-lâ. Mi tamula bizad’a mbà. 53 Mi lahle suma tchona avok Ma didina. Tit mamba ni tchod’a d’igi abum azi kasum na, d’igi Jerobowam Nebat gorom ma mi zut Israel-lâ á le tchod’ina na mi. 54 Mi le sunda malo ma a yum ala Bäl-lâ, mi grif kä avorom mi, mi zal hur Ma didina Alona hi Israel-lîna d’igi abum mi le na mi.
Achab ɓyare ame suwal Ramot
(2Maa 18:1-3)1 Del ataa, Israyela vya ma ne Siriya ma be mbal ta pore to. 2 Del ge ataa go, Yosafat, gan ge Yuda ne mbo ndil gan ge Israyela ne. 3 Gan ge Israyela ne jan na naa go: «Aŋ da kwarra tyatyat go, Ramot ge ne suwal Galaad go, a nee ne ne ya’a? Nee ke a̰me ne go ge gwan ame na ne Siriya ma gan tok go to.» 4 Jan Yosafat go: «Mo ma̰ kat ne viya̰ ge mbo mbal pore ne mbi dagre ame Ramot ge ne suwal Galaad go’a?» Yosafat jan gan ge Israyela ne go: «Mbi ma̰ mbo mbal pore ne mo, mbi naa poseya ne mo naa, mbi tisi ma poseya ne mo tisi ma me.» 5 Uwale, Yosafat gwan jan na go: «Mbi kaɗe mo, ele fare ne Bage ɗiŋnedin ta gale ɓya.»
Anabi Mika ma ne anabi ge hale ma
(2Maa 18:4-11)6 Gan ge Israyela ne kote anabi ma ya se naa kikis anda, ele nama go: «Mbi da ne pool mbo det suwal Ramot ge ne Galaad go, ko mbi mbo to’a?» A jan na go: «Mbo, Bageyal ɓyan na ya mo tok go.» 7 Yosafat gwan ele na go: «Anabi a̰me ge Bage ɗiŋnedin ne be ga ne go go ɗu ge nee ba ele na fare to’a?» 8 Gan ge Israyela ne gwan ne Yosafat janna go: «Ndu a̰me ga ya go ɗu, ge nee ba ele Bage ɗiŋnedin fare ne na ta. Amma mbi ɓyare na fare to. Ago waage mbi fare ge kwaɗa to, waage mbi ɗeŋgo fare ge sone. A Mika ge Yimla vya.» Yosafat jan na go: «Kaage mo jan fare ge go to.» 9 Gan ge Israyela ne tol na ajibaŋ a̰me ɗu, jan na go: «Mbo tol mbi Mika ge Yimla vya ya avun cap.» 10 Gan ge Israyela ne poseya ne Yosafat, gan ge Yuda ne, ne bama ba̰r gan ma bama ta, a kat bama hool gan ma pal, a kat tandal viya̰ wak ge suwal Samariya ne go. Anabi ma mwaɗak, a ka waage fare ma nama ndwara se me. 11 Sedekiyas ge Kenaana vya, sol kaŋ kḭḭm ma ne walam, ka janna go: «Bage ɗiŋnedin jan go: ‹Ne kaŋ kḭḭm mbe ma no, mo mbo hun Siriya ma, ɗiŋ mo burmi nama pe›.» 12 Anabi ma mwaɗak, a ka jan mbe go me: «Mbo det suwal Ramot ge ne Galaad go, mo mbo hál na. Bage ɗiŋnedin ɓyan na ya mo tok go.»
Anabi Mika waage detɗa ge Achab ne
(2Maa 18:12-27)13 Swaga ge ndu ge a ne dó na mbo tol Mika ne dé ya Mika ta, jan na go: «Anabi ma ka̰l jan ne ya̰ fare ge ɗu, a jan ne ya fare ge kwaɗa ne gan pe. Mo me, jya̰ dimma ne nama ne jan go, jya̰ fare ge kwaɗa ne gan pe.» 14 Mika jan na go: «Ne dḭl ge Bage ɗiŋnedin, Bage ndwara ne, mbi jan ɗeŋgo fare ge Bage ɗiŋnedin ma̰ jan mbi ya go mbi jya̰.» 15 Swaga ge ne dé ya gan ta, gan ele na go: «Mika, i mbo det suwal Ramot ge ne Galaad go pore, ko i mbo to’a?» Mika jan na go: «Mbo ɗaŋ, mo mbo hál na, Bage ɗiŋnedin ɓyan na ya mo tok go!» 16 Amma gan jan na go: «Mbi é mo guni tene ndwara gyana ga ɗo mo ba jan mbi fare ge fareba ne dḭl ge Bage ɗiŋnedin ne ɗaa!» 17 Mika jan na go: «Mbi kwa Israyela vya ma ɓarseya se sasar njal ma pala digi dimma ne tame ge be bage koyya go. Bage ɗiŋnedin jan go: ‹Naa mbe ma a ne bageyal to. Ago ndu ge daage na gwa̰ na yadiŋ halas zi› .» 18 Gan ge Israyela ne jan Yosafat go: «Mbi te be jan mo to’a? Waage mbi fare ge kwaɗa to, waage mbi ɗeŋgo fare ge sone ma.» 19 Mika gwan jan na go: «A kwaɗa, za̰ fare ge Bage ɗiŋnedin ne jya̰! Mbi kwa Bage ɗiŋnedin katɗa na hool gan pal, na naa ga̰l ge temel ge ne digi digi zi ya ma mḛya na ziyar go, na tok matoson ma ne na tok magul pal. 20 Bage ɗiŋnedin ele swaga go: A wuɗi mbo lase Achab ne go, na mbo det suwal Ramot ge ne Galaad go pore ɗo, na ba su pore zi ɗaa? A ka jan ta fare ta buwal zi. 21 O̰yom a̰me zut ya zum mḛya Bage ɗiŋnedin ndwara se, jan na go: A mbi mbo lase na ne. Bage ɗiŋnedin ele na go: Mo lase na gyana gyana ɗaa? 22 Jan na go: Mbi mbo mbo, mbi mbo par o̰yom ge hale na anabi ma wak zi. Bage ɗiŋnedin jan na go: A fareba, mo mbo lase na, ke na mbe go. 23 Se no, a Bage ɗiŋnedin pá o̰yom ge hale mo anabi mbe ma no mwaɗak wak zi ne, a Bage ɗiŋnedin vḭ tene ne go, yál na dé mo pal.» 24 Sedekiyas ge Kenaana vya mbo ya yar Mika na gasa zi, jan na go: «O̰yom ge Bage ɗiŋnedin ne ndage ne mbi zi ma swaga go ba jan mo fare ɗaa?» 25 Mika jan na go: «Mo mbo kwar na tyatyat dam ge mo ne mbo ɗage ya so zok ma pul zi woy tene go.» 26 Gan ge Israyela ne hon na dore a̰me wak go: «Wa̰ Mika, gene na mbo hon Amon, ga̰l ge suwal ne ma ne mbi vya Yowas. 27 Jya̰ nama go, gan jan go: ‹Dó me ndu mbe no daŋgay zi, aŋ ka hon na kaŋzam ma ne mam ŋgeŋgeɗo, ɗiŋ mbi gwan ne pore zi ya halas ɓya›.» 28 Mika jan na go: «Kadɗa mo gwan ja halas ɗe, a Bage ɗiŋnedin jya̰ mbi fare mbe ne to.» Gwan jan uwale, ɓase ma pet, aŋ za̰ me.
Siya ge gan Achab ne
(2Maa 18:28-34)29 Achab gan ge Israyela ne ma ne Yosafat gan ge Yuda ne, a mbo det suwal Ramot ge ne Galaad go. 30 Gan ge Israyela ne jan Yosafat go: «Mbi er tene mbo pore, mo ɗe, ka̰ mo ba̰r gan ma mo ta.» A go no, gan ge Israyela ne e tene no, a zú pore no me. 31 Gan ge Siriya ne ho̰ na ga̰l ge pus pore ma ne, ge tapolɗu para azi ma na wak go: «Lwage me ta ne asagar ge zaaso ma, ne ge ga̰l ma pe to, e me aŋ haŋgal ɗeŋgo gan ge Israyela ne pal.» 32 Swaga ge ga̰l ge pus pore ma ne ne kwa Yosafat, a jan ta go: «A Israyela ma gan mbe ne!» A ɗage ya na ta mballa. Yosafat tol tew. 33 Swaga ge ga̰l ge pus pore ma ne ma ne kwa go na be gan ge Israyela ne ne to ɗe, a kan bama pala ne na ta uzi. 34 Asagar ge Siriya ne a̰me ɗu mbal na kajamle be ge wan pe to, na kajamle mbe mbo ya mbal gan ge Israyela ne na galam-wak zi, na goŋroŋ pe se. Gan jan na ndu ge ne wa̰ na tisi wak go: «Saŋge mbi pus se, wá mbi ne pore wak zi ya zum, ago mbi ɓol jwaŋ go.» 35 Dam mbe go, pore mbe ká ndaar ge be to, a ya̰ gan mḛya na pus pore digi Siriya ma ndwara zi, ɗiŋ mbo gasamal, gan su. Na swama ga ɓulla na pus pore pul go. 36 Swaga ge gyala ne dḭ, a ka oyya swaga pore go go: «Ndu ge daage na gwa̰ na suwal diŋ ya, ne na yadiŋ ya.» 37 Gan su, a gwan ne na ya suwal Samariya diŋ, a mbul na suwal diŋ. 38 Swaga ge a ne ka usi Achab pus pore ge baal ge Samariya ne wak go, gú ma mbo ya ɗar na swama, naa ge kaya ma ka son ta baal mbe se me, dimma ne fare ge Bage ɗiŋnedin ne jya̰ go. 39 Kaŋ ge Achab ne ke ma, na zok ge ne pé na ne andalam kiya̰r ma, na suwal ge ne sḭ ma, na kaŋ ge ne ke ma pet, a njaŋge nama ya Maktub Maana ge Gan ge Israyela ma ne zi. 40 Achab su na bá ma pe ya, na vya Ahaziya er na byalam hool gan pal.
Yosafat, gan ge Yuda ne
(2Maa 20:31—21:1)41 Yosafat ge Asa vya ame gan ge suwal Yuda pal swaga ge gan ge Israyela ne ne ke del wol para anda na gan zi go. 42 Yosafat ame gan, da ne del tapolɗu para anuwa̰y, za gan Ursalima go del wara azi para anuwa̰y. Na ná dḭl Azuba, a Chilhi vya ne. 43 He na bá Asa koo-pul go tetem, be ge sele uzi go ŋgeɗo to bat, ka ke kaŋ ge dosol Bage ɗiŋnedin ndwara se. 44 Go no puy ɗe, swaga sḭḭm ma be gul uzi to. Ɓase ma ka mbo ke tuwaleya ne til dukan ma ge swaga sḭḭm mbe ma go. 45 Yosafat ma ne gan ge Israyela ne buwal ka halas. 46 Yosafat kaŋ ge ne ke ma, na pateya ma, ne na pore mballa ma, a njaŋge nama ya Maktub Maana ge Gan ge Yuda ma ne zi. 47 A na á naa ge ne ka ke kaya ne sḭḭm pe, ne zaman ge na bá Asa ne zi ya day ma pe uzi ne.
48 Na zaman go, gan a̰me be kat suwal Edom go to, amma na sḛ é ɗeŋgo ndu ge ndil suwal . 49 Yosafat cer fak ga̰l ge Tarsisa ne ma, ndwara mbo suwal Ofir mbo ɓyare dinar. Amma a day det ya to, ne da pe, fak ga̰l mbe ma ha uzi ge suwal Esiyon-Geber go. 50 Ahaziya ge Achab vya jan Yosafat go: «Ya̰ mbi dore ma poseya ne ge mo ne ma ɓa̰ fak go dagre mborra.» Amma Yosafat kuri uzi bat.
51 Yosafat jyat na bá ma pe ya, a mbul na ge Dawda suwal go. Na vya Yoram zam gan na byalam go.
Ahaziya, gan ge Israyela ne
52 Ahaziya ge Achab vya ame gan ge Israyela go, suwal Samariya diŋ, swaga ge Yosafat, gan ge Yuda ne ne ke del wol para ɓyalar na gan zi go. Ke na gan zi del azi. 53 Ke kaŋ ge sone Bage ɗiŋnedin ndwara se, he koo-pul ge na bá, ma ne na ná, ma ne Yerobowam ge Nebat vya ma ne, nama ge a ne é Israyela vya ma wat sone zi ma. 54 Ka mbo ke uwareya hon Baal, ne mbo gur na koo na ndwara se. E Bage ɗiŋnedin, Dok ge Israyela ne laar hotɗa dimma ne na bá ne ke go me.
