1 Ata yi máma Salomon mi dala: Ma didina, ang min kak ata yima nduvunda, 2 wani an mining gong nga ngol la kud’ora, ni yima ang mba kak kur gak didina!
Wal la a tchat á tin gong nga kud’ora irat vata
(Gol 1 Amul 8.14-21)3 Israel-lâ pet suma a nga toka ata yi mámina a tchol akulo. Amulâ Salomon mi mbut iram irazi mi b’e vunam kaziya. 4 Bugola, mi dala: An le mersi mi Ma didina Alona hi Israel-lîna, mi ndak wa ini vun zla d’a mi dat mabun David ala: 5 Dedei d’a an buzugï sum mana woi yam ambas sa Ezipte-d’a, an man nga azì ma ngol tu aduk andjafâ hi Israel-lîna á min gong nga simiyên mba mi yi kuad’a d’i, an man nga sa á tak lovota mi man suma Israel-lâ d’uo mi. 6 Wani an man Jerusalem kayambala simiyên mi yi kuad’a, an manang ang David á tamula yam man suma Israel-lâ mi.
7 Abun David mi nga hurum á min gonga mi Ma didina Alona hi Israel-lîna irat vad’u. 8 Wani Ma didina mi de mabun David ala: Ang nga hurung á minin gonga gagazi. 9 Wani ni ang ba, mba min gong ndata d’i. Ni gorong ma kurungâ ba, mba mi minin gong ndata. 10 Ma didina mi tchol yam zla d’a mam data. An vrak balum abun David, an kak yam zlam mba amula aduk Israel-lâ d’igi Ma didina mi de na, an min wa gonga mi Ma didina Alona hi Israel-lîna. 11 An tin wa zanduk ma vun ma djinda hi Ma didina ma mi djinim ki Israel-lîna kä kur gong ndata mi.
Tchenda hi Salomon-nda
(Gol 1 Amul 8.22-53)12 Salomon mi tchol akulo avok yima ngal ahle suma ngat buzuna hi Ma didinina avok ablaud’a hi Israel-lîd’a pet, mi yo abom akulo. 13 Avok bur máma, Salomon mi min yima tchola ki kawei ma hleuna, mi tinim krovo kur gulumuna. Fiyagamî metred’a mbà ki nusa, bubuwamî metred’a mbà ki nusa, fiyagam mba akulod’a ni metred’a tu ki nusa mi. Mi tchol akulo kamu, mi grif kä avok ablaud’a hi Israel-lîd’a pet, mi yo abom akulo mi tchen Alona ala:
14 Ma didina Alona hi Israel-lîna, alo ma hle tam d’igi ang na ma sä kur akulod’a d’oze ma ka hî yam andagad’ina nga d’i. Ang nga ngom vun mang ma djinda, ang mba le o d’a bei dabid’a kazungeî mang suma a nga tit avorong ki hur ma tunina. 15 Ang ngom zla mang nga ang dat mazong mangâ abun David-ta ki vama ang dum ki vunangâ, ang ndagam wa vunam ini kad’eng manga.
16 Ki tchetchemba, Ma didina Alona hi Israel-lîna, ang ngom zla d’a ang dat mabun David-ta ala: Le andjavang nga mi ngom tam ped’et yam tit mamba, le nga mi tit yam gat manda d’igi ang nga tit avoron na ni, adigazi a mba ba bei fe sama kak yam zlam mba amula aduk Israel-lâ teteuna d’uo d’a.
17 Ki tchetchemba, Ma didina Alona hi Israel-lîna, ar ang ndak vun vun ma hle ma ang hlum mazong mangâ David-na!
18 Gagazi, na ni ang Alona ndak á kak zlapa ki suma yam andagad’a ka hina zu? Akulod’a ki ngolot pet pî, ti ndak nga kang nguo d’ou d’a d’igi gong nga an minit ngiyeû wanda ba mba d’i ndagang zu? 19 Wani Ma didina Alo mana, ang mbud’ï irang kanu, ang hum tchen nda an azong mangâ nga ni tchenenga, ang hum yi d’a an nga ni yanga mi. 20 Ang mal irang ngei ang gol gong ndata ki djivid’a andjege ki faleya. Ni yima ang de kam ala ni yima ang mba kak kuana na. Ang hum tchen nda an azong mangâ nga ni tcheneng ata yi mámid’a. 21 Ang hum yi d’a teteng nga an azong mangâ nga ni yanga; yi d’a mang suma Israel-lâ a nga yang ini ata yi mámid’a, ang humumi mi. Ma didin ma sä akulona, ata yima ang nga kaka kuana, ang humumiya, ang vat hurung ngei kami mi.
22 Le sana mi tchuk zlad’a yam ndrama ala mi le ndrama tchod’a, le a tinim gunda yam tcho ndata, le mi mbeï á gun tam ata yi mang ma ngal ahle suma ngat buzuna kur gong nga wanda ni, 23 ang Ma didin ma sä akulona, ang huma, ang ka sariyad’a yam sama tchona yam tcho mam mba mi lata, ang ar sama d’ingêrâ mi wala mam mi sama bei zlad’a kam ba na mi.
24 Le Israel-lâ a tchila yam zla manga, mazi suma djangûna a kus kazi ba, le azi mba tcheneng ala ang vat hurung ngei kaziya, a gilengû, a tcheneng tchen nda hud’a kur gong nga wanda mi ni, 25 ang Ma didin ma sä akulona, ang humuziya, ang vat hurung ngei yam tcho mazid’a, ang hulongôzi andaga d’a ang hazizi kabuyozi ngolod’a mi.
26 Fata Israel-lâ a tchila wa yam zla manga, le ang nga salona kazi d’uo, le azi mbut irazi yam yima wana, a tchenengû, a gilengû, a ge yazi kä ad’ungû, a ar tcho mazid’a woi yam ngop pa ang ngobozid’a ni, 27 ang Ma didin ma sä akulona, ang huma, ang vat hurung ngei yam tcho mazid’a, kayam azi nazungeî mangâ, ni sum mangâ mi. Kal pet, ang had’azi ni lovot ta tit ta djivid’a. Bugola, ang salona yam andaga mang nga ang hazizi djonid’a mi.
28 Fata baktarad’a ti nde yam andaga ndata, d’oze tugud’ei d’a tcho d’a tchi matna ti nde, d’oze ahlena a nga so abo huwaka akulo kaseziya, d’oze teb’rezena ki djera a mba adesâ adesâ, d’oze suma djangûna a nga djop vun Israel-lâ, a nga lazazi gak kur aziyazi ma ad’eng ma ngunguna, d’oze le b’lak ka lara ti mba, d’oze tugud’ei d’a lara pî, 29 le sama lara d’oze Israel-lâ pet, nge nge pî, mi we tugud’ei d’a tcho d’a mba kamba ki ndak ka mam nga kuruta ba, mi yo abom akulo, abo ma ir gong nga wandina mi tcheneng tchen nda hud’a ni, 30 ang Ma didin ma sä akulona, ata yima ang nga kaka kuana, ang huma, ang vat hurung ngei kaziya, ang le ki nge nge pî yam sun mam mba mi lata, kayam ang wum hurumu, kayam ang tu ni ma we hur suma petna mi. 31 Hina wani, azi mba lang mandarang kur burâ pet, a mba tit kur lovot manga ata yima lara ge ma azi nga kaka ki irazi yam ambas sa ang hat mabuyomi ngolod’ina.
32 Wani le angei ma nga nandjaf mang suma Israel-lâ d’uo na, mi tcholï yam ambas sa deid’a yam simiyêng ma kal papana, yam abong ma ad’engâ, yam bigang nga nga zid’a kang akulo zid’a, á tcheneng kur gong nga wanda ni, 33 ang Ma didin ma sä akulona, ata yima ang nga kaka kuana, ang huma, ang hangei máma vama mi tcheneng kama. Hina wani, suma yam andagad’ina pet a mba wangû, a mba hat á lang mandarang d’igi Israel-lâ a nga lang mandarang na mi. Ar azi wala azi tchenengî kur gong nga an minit wanda.
34 Fata Israel-lâ a buzuk á i dur ayîna ki mazi suma djangûna yam vun ma he ma ang hazizinid’a, le azi mbut irazi yam azì ma ngol ma ang manam an mining gonga kuana á tchenengû ni, 35 ang humuzï akulo, ang hum tchen mazi d’a hud’a, ang le ki sed’ezi ata lovot ta d’ingêra mi.
36 Fata Israel-lâ a le wa tchod’a avorongû, kayam sama bei le tchod’a mi nga d’uo d’a ni, le ang hurung zal kaziya, ang hazi abo mazi suma djangûna a yozi magomba a izi yam andaga d’a deid’a, d’oze yam andaga d’a god’a, 37 le azi djib’er wa kuruzi yam andaga d’a a izi magomba kuad’a, le a tcheneng wa ala: Ami tchilami yam zla manga, ami lami tchod’a, ami lami ni sun nda ata yat tuo d’a, 38 le azi hulongî geveng ki hur ma tuna ki muzugazi tu kur andaga d’a a izi magomba kura ala ang vat hurung ngei kaziya, le azi mbut irazi yam andaga d’a ang hat mabuyozi ngolo kazì ma ngol ma ang manam ma an mining gonga kuana á tchenengû ni, 39 ang ma sä kaka akulo ata yima ang nga kaka kuana, ang hum tchen mazi d’a hud’a, ang le ki sed’ezi ata lovot ta d’ingêra, ang vat hurung ngei kazi yam tcho d’a azi langzid’a.
40 Ki tchetchemba, Ma didina Alo mana, ang mal irang ngeyo, ang tin humang ang hum tchen nda an nga ni tcheneng ata yima wanid’a.
41 Ma didina Alona, ang tchol akulo,
ang mbeï ata yang ma tuk tad’a
ata yima zanduk mang ma ad’eng manga nga kuana.
Ma didina Alona, ar mang suma ngat buzuna a mbut suma d’ingêrâ,
ar mang suma d’engzengâ a er ad’uzi akulo ki furîd’a mi.
42 Ma didina Alona, ang zut mang ma ang tinim amulina woi d’i,
ang djib’er yam o d’a ang lat yam azong mangâ David-ta mi.
Salomon uware Bage ɗiŋnedin
(1Gan 8:14-21)1 Salomon ndage na ka̰l janna go: «Bage ɗiŋnedin jya̰ go na swaga katɗa ya swaga sebeya zi! 2 Mbi me, mbi sḭ mo zok ge na ba ga mo swaga katɗa mo ba ga kat na zi ɗiŋnedin!»
Fare janna ge Salomon ne ne zok wak hageya pe
(1Gan 8:14-21)3 Uwale, gan saŋge tene se, é wak busu Israyela vya ma ge ne kote ya ma pal. Ɓase ma pet, a mḛ́ digi ne koo cim. 4 Salomon gwan jan go: «Uwareya hon Bage ɗiŋnedin Dok ge Israyela ne, na ge ne jya̰ mbi bá Dawda fare ne na wak zi, na ge ne wi wak tuli ge na ne ke ne na. Jya̰ na dḛ go : 5 ‹Ne dam ge mbi ne abe mbi ɓase ma ne suwal Masar diŋ ya zum go day, mbi be tal suwal a̰me ɗu ne suwal ge Israyela vya ma ne ma buwal zi go, nama sḭ zok ne mbi pe go to, uwale, mbi be tal ndu a̰me ɗu go, na ka ga̰l mbi ɓase ma ndwara zḛ to. 6 Amma, mbi tá Ursalima ne mbi sḛ pe, mbi tá Dawda no, na ka ga̰l mbi ɓase Israyela vya ndwara zḛ me›. 7 Mbi bá Dawda é na laar zi go, na sin zok ne Bage ɗiŋnedin Dok ge Israyela ne pe. 8 Amma Bage ɗiŋnedin jya̰ mbi bá Dawda go: ‹Mo é mo laar zi go, mo sin zok ne mbi pe, mo dwatɗa mbe kwaɗa. 9 Amma a be mo, ge mo mbo sin mbi zok ne to, a mo vya, na ge ne ndage ne mo zi mbo sin zok ne mbi pe ne›. 10 Bage ɗiŋnedin koy na wak tuli. Se no, mbi er mbi bá Dawda ya go, mbi ka ya hool gan ge Israyela ne pal dimma ne Bage ɗiŋnedin ne jya̰ go, mbi sin zok ne Bage ɗiŋnedin Dok ge Israyela ne pe ya go. 11 Uwale, mbi he sandu, na ge gwal wak tuli ge Bage ɗiŋnedin ne ke ne Israyela vya ma, ne kan ne na zi, mbi é na ya zok mbe zi me.»
Kaɗeya ge Salomon ne
(1Gan 8:22-53)12 Go̰r go, Salomon mḛ́ twal tuwaleya ge Bage ɗiŋnedin ne wak go, ɓase ge Israyela vya ma ne ma ndwara zi, her na tok ma digi ke kaɗeya. 13 Ago Salomon nṵsi tandal a̰me ne fool ŋgirma eya ge zok ge Dok ne yapul go ŋga. Na ziyar ma twala da ne kil ɗu ne tok pyaso ɗu, na haal ne tok pyaso ŋgayya ataa me. Salomon ndé na pala digi, gur na koo ma se ɓase ge Israyela vya ma ndwara go pet, abe na tok ma digi ke kaɗeya. 14 Jan go: «O Bage ɗiŋnedin, Dok ge Israyela ne, dok a̰me ge dimma ne mo go to, digi zi ya, ko suwar se. Mo koy wak tuli, ne kwar a̰se ge mo ne ne mo mo̰r ma, nama ge ne ke mborra mo ndwara se ne dulwak ɗu ma. 15 Ago mo koy wak tuli ge mo ne ke ne mo dore, mbi bá Dawda, fare ge mo jya̰ na, mo wi na wak ma̰ no. 16 Se no ɗe, o Bage ɗiŋnedin, Dok ge Israyela ne, mo ke wak tuli ne mo dore mbi bá Dawda go: ‹Kadɗa na hir ma ke mborra ge jwap ya, nama koy mo eya ma dimma ne na sḛ ne koy nama go, mo mbo ka er nama katɗa hool gan ge Israyela ne pal ɗaɗak›. Wi wak tuli mbe no! 17 Se no ɗe, o Bage ɗiŋnedin, Dok ge Israyela ne, wi wak tuli ge mo ne ke ne mo dore mbi bá Dawda.
18 A fareba go, Dok da ne pool kat naa dasana ma buwal zi suwar se ɗaa? Ndi pḭr ne pḭr digi zi ya no puy ɗe, day mbyat na to. Kat ma gyana ne zok ge mbi ne sḭ na mbe no ɗaa? 19 Go no puy ɗe, Bage ɗiŋnedin Dok ge mbi ne, e mo haŋgal ya mo dore pal, za̰ kaɗeya ge mo dore ne, za̰ fyaso á tene ge mo dore ne mo ta. 20 Dó mo ndwara ya zok mbe pal ɗaal ne gyala, ne jo̰ a swaga ge mo ne ke wak tuli go mo dḭl mbo ka tolla na zi ne. Za̰ kaɗeya ge mo dore ne swaga mbe no go . 21 Za̰ mbi kaɗeya ma ne mbi fyaso ma poseya ne ge mo ɓase Israyela vya ma ne ma. Swaga ge i ne mbo ja kaɗe mo swaga mbe no go go. Ne swaga katɗa ge mo ne digi zi ya, za̰ i kaɗeya ma, pore i. 22 Kadɗa a det ndu a̰me tamay ya go na ke na kon ya̰l, kadɗa a e ndu mbe ya go na guni tene mo twal tuwaleya wak go, zok mbe no zi go, 23 O! Bage ɗiŋnedin, so mo togor ne digi digi zi ya, mo za̰, kṵ sarya mo dore ma pal, ne da pe, ndu ge ya̰l a mḛre na ne na ya̰l pe, ndu ge dosol me, a ka̰ na digi ne na dosol pe me.
24 Kadɗa Israyela vya ma naa ge ho̰l ma hal nama ya pore zi ne sone ge a ne ke mo ndwara se pe, kadɗa a gwan ja mo ta, a uware mo, a ke kaɗeya mo ndwara se zok mbe no zi, 25 O! Bage ɗiŋnedin so mo togor ne digi digi zi ya, mo pore mo ɓase Israyela vya ma, mo gwan ne nama ya katɗa ge suwal ge mo ne ho̰ nama ne nama báŋ ma na go.
26 Kadɗa pḭr kuri ya be swar mam suwar pal ne sone ge Israyela vya ma ne ke mo ndwara se pe, kadɗa a saŋge bama ndwara ya zok mbe no pal ya ke kaɗeya, a uware mo, a ɓyare poreya mo ta ne sone ge bama ne ke pe, ne mo ne gwa̰ ne bama pala se pe, 27 O! Bage ɗiŋnedin, so mo togor ne digi digi zi ya, mo pore sone ge mo dore Israyela vya ma ne, hate nama nama he koo pul ge kwaɗa, swa mam ya mo suwal pal, na ge mo ne ho̰ mo ɓase ma na joo.
28 Kadɗa baktar detɗa suwar pal, ko mbogom ma, ko swara ma fya̰ a vḛne uzi, ko kadɗa tere baktar ma ɗage ja, ko kadɗa naa ge ho̰l ma ver mo ɓase ma ya nama suwal ma ɗiŋ, a ka ke nama yál, kadɗa yál ge daage, ko mbogom ge daage ɓol mo ɓase ma ya, 29 kadɗa ndu a̰me ko Israyela vya ma pet, a kwa yál njotɗa ge bama ne ya, a saŋge bama ndwara le zok mbe no pal, a tyare bama tok digi kaɗeya, 30 O! Bage ɗiŋnedin so mo togor ne mo swaga katɗa ge ne digi digi zi ya, mo pore sone ge nama ne, pó ndu ge daage na kaŋ kerra pal, ne jo̰ a mo ɗu kikit ge ne hale dulwak ge naa dasana ma ne ne. 31 Go mbe no, a mbo ka sya mo vo, a ka ke mborra laar ɓyare ge mo ne ma pal dam ne dam, dam ma ge a ne mbo katɗa suwal ge mo ne ho̰ i báŋ ma na go pet.
32 Kadɗa ndu ge pe ɗogle a̰me, na ge ne pehir ge mo ɓase, Israyela ne zi to, kadɗa na mbo ja ne suwal ge kaal ya kaɗe mo zok mbe no zi, ne mo dḭl ge ɓaŋlaŋ pe, ne kaŋ ge mo ne ke ge ajab ma pe me, 33 O! Bage ɗiŋnedin, so mo togor ne mo swaga katɗa ge ne digi digi zi ya, ho̰ ndu ge pe ɗogle mbe kaŋ ge ne kaɗe mo ma pet. Go no naa ge ne suwar pal ma pet a ba ga kwar mo, a ba ga hon mo ga̰l me dimma ne mo ɓase Israyela vya ma go. A mbo kwar go zok ge mbi ne sḭ mo na mbe no, mo dḭl tol ya na zi.
34 Kadɗa mo ɓase ma, wak honna ge mo ne pal, a zut pore ya mbo det bama naa ge ho̰l ma, kadɗa a saŋge bama ndwara ja suwal ge mo ne tá na mbe no pal, ge zok ge mbi ne sḭ na ne mo pe mbe no pal, a kaɗe mo, 35 O! Bage ɗiŋnedin so mo togor ne digi digi zi ya, mo za̰ nama kaɗeya, ne nama fyaso ma, mo so nama ko̰r.
36 Kadɗa a ke sone ya mo ndwara se, ago ndu a̰me ge be ke sone to to, mo laar hot nama pal, mo ɓyan nama nama naa ge ho̰l ma tok go, nama naa ge ho̰l mbe ma abe nama mbo mo̰r zi bama suwal ma ya, ko na ka suwal ge gwa, ko suwal ge kaal, 37 ge suwal ge a ne pá nama mbe go ya, kadɗa a janna go: ‹I ke sone, i naa ge ya̰l ma ne›, 38 kadɗa a gwan ja mo ta ne dulwak ɗu, ne bama sḛ ma mwaɗak, ge suwal ge a ne gene nama mbo mo̰r zi mbe ya, kadɗa a saŋge bama ndwara ja ge suwal ge mo ne ho̰ nama báŋ ma na mbe no pal, suwal ge mo ne tá na mbe no, ne zok ge mbi ne sḭ na ne mo pe mbe no pal, a kaɗe mo, 39 O! Bage ɗiŋnedin, so mo togor ne mo swaga katɗa ge digi digi zi ya, mo za̰ nama kaɗeya ma, ne nama fyaso ma, mo so nama ko̰r, mo pore nama sone ge a ne ke mo ndwara se ma.
40 O Dok ge mbi ne, se no, dó mo ndwara ya se, só mo togor za̰ kaɗeya ge ne ke ne swaga mbe no go.
41 Se no, O! Dok Bage ɗiŋnedin,
ɗage ya digi,
mbo ya katɗa mo swaga ɗigli tene go.
Mbo ya dagre ne mo sandu wak tuli,
na ge ne ŋgay pool ge mo ne.
O! Dok, Bage ɗiŋnedin,
ya̰ mo naa ge ke tuwaleya ma nama ka̰ máya nama ta,
dimma ne nama ne kan nama ba̰r ma go.
Mo naa ge fareba ma nama ke laar saal,
ne kwaɗa ge mo ne ke ne bama pe.
42 O! Dok, Bage ɗiŋnedin,
dó gan ge mo ne naŋge na uzi to.
Dwa ne kaŋ kwaɗa ma pet ge mo ne ke ne mo dore Dawda.»
