SALOMON MI TAMULA
(a) ATCHOGOI D’A AVOKA
Salomon mi ve Faron goromba
1 Amulâ Salomon mi ve Faron amul ma Ezipte-na goromba. Ni kayam ndata ba, mam zlap ki Faron, mi mba katcha ndata kur Azì ma ngolâ hi David-na á djup dabid’a hi minda hazì mam ma amula ki gong nga kud’ora hi Ma didinid’a ki gulumun ma ngui Jerusalem-ma mi. 2 Suma a nga hahle suma ngat buzuna nata yima teteng ma akulo ndingâ, kayam Salomon nga bei min gong nga kud’ora hi Ma didinid’a tua. 3 Salomon tamba mi le yam Ma didina, mi nga tit yam vun ma he ma abum David mi humzina. Wani mi hahle suma ngat buzuna mAlona ki dubang ma his djivid’ina nata yima teteng ma akulo ndingâ.
Salomon mi tchen Alona ala mi hum ned’a á tamula
(Gol 2 Sun hAm 1.2-13)4 Bur tu amulâ Salomon mi i Gabawon á hahle suma ngat buzuna, kayam yi máma mi kal yima dingâ pet. Salomon mi hahle suma ngat buzu suma ngala dubu yam yima ngal ahle suma ngat buzuna ata yi máma. 5 Kid’a Salomon mi sä Gabawon tua d’a, Ma didina mi dum adïd’a andjege ala: Ang tchenen vama ang minima, an ni hangziya!
6 Salomon mi hulong dum ala: Ang le yam azong mangâ abun David ngola, mam tamba mi kak sama d’engzeng ma nda’â avorong d’ingêr memet mi. Kayam ndata, ang nga le kam tua, ang vragan an goroma ini amula blangâm wana. 7 Ki tchetchemba, Ma didina Alo mana, ni ang ba, vragan amula balum abun David. Wani an ni gogor ma gorâ tua, an ndak nga á le sun ndata d’i. 8 Ki tchetchemba, ang tinin yam suma ang manazina. Sum ndazina a kal ablaud’a heî, sana mi ndak á ndumuzi pepet ti. 9 Wani Ma didina, ang han ned’a á te yam sum mangâ á wal djivid’a adigat ki tchod’a. Kayam sana mi ndak á te yam mang suma ablau ndazina ki ne mamba tata d’i.
10 Tchenda hi Salomon ndata ti le Ma didina tam djivid’a. 11 Alona mi de mi Salomon ala: Ang tchen nga d’ala ang te tatâ yam andagad’a d’oze ang mbut sama ndjondjoîna d’oze ang tchi mang suma djangûna d’a d’i, wani ang tchen ala an hang ad’enga á te yam sum mana ki ned’a ki d’ingêra. 12 Kayam ndata, d’igi ang de na, an nga ni hang ned’a ki wad’ud’a tala sama avorong ngoze ma blogong ma kak d’igi ang na na nga d’uo d’a. 13 An nga ni hang vama ang tchenen nga kam mbuo na, nala, ndjondjoîd’a ki subura tala amul ma ding ma mba mi kak d’igi ang na kur atchogoi mangina nga d’uo d’a. 14 Wani le ang nga le min manda, ang nga ge yang kä ad’u gat manda ki vun man ma hed’a d’igi abung David na ni, an mba ni ing burung fiyaka.
15 Ata yima Salomon mi zlit akulona, mi wala ni Ma didina ba, mi dum adïd’a. Mi hulong Jerusalem, mi tak tam avok Ma didina avok zandu’â hi Ma didina mi. Ni kua ba, mi hAlona ahle suma ngat buzu suma ngala. Bugola, mi he vama ngat buzu ma zlap darigïd’a kAlonina, mi le te ma luna mazungeî mama pet mi.
Salomon mi ka sariya d’a irata
16 Kur bur tu arop suma gaulangâ mbà a mba avok amulâ Salomon. 17 D’a avoka ti dum ala: Salana, ang hum zla manda, an nga ni dangû. An katcha d’a wanda ami ni kaka kur gong nga tud’a. An vut gorâ pî ni ndat nga. 18 Bugol bur ma hindina, ndat ti vut mi. An wala ami ni mbà kur gong ndata; sama ding nga d’i. 19 Wani kur andjeged’a, gorâ hatcha ndatina mi mid’a, kayam ndat ti bur kamu. 20 Wani ti tchol andjege dangâla kid’a an wei manga ni nga senid’a, ti hle gorona avoron kä, ti djogom yam azang matna, ti vrak gorot ma matna avoron kä mi. 21 An tchol akulo ki yina kukrumuka á he gorona apona, an fumî matna. Wani an golom ir pid’aka tetet, wani nga ni gorona d’i!
22 Ata yi máma atcha d’a wanda ti dala: Nga na d’i! Gor ma arina ni mana! Ma matna ni ma’â!
Wani d’a avoka ti hulong dala: Nga na d’i! Ni goro’â ba, mi mid’a! Ma arina ni mana! A nga tchi tazi tuguyod’a avok amulâ hina.
23 Ata yi máma amulâ mi dazi ala: Agi nge nge pî nga mi dala: Gor ma arina ni mana! Ma matna ni ma’â! D’a hid’a ala: Hawa! Ni ma’â ba, mid’a! Ni mana ba, mi nga karid’a! 24 Amulâ mi he vuna mi sum mama ala: Agi hlanï mbigeud’a! Azi hlumï mbigeud’a mi. 25 Amulâ mi hazi vuna ala: Agi ngad’agi gor ma arina aduk mbà, hatcha d’a hid’a arigeina, hatcha d’a hid’a didi’â mi.
26 Gor ma arina asum mbi le mandarâ kayambala á tchat ni gorotna d’a, ti er ad’ut akulo, ti dala: Salana, an nga ni dangû, ang he gor ma arina matcha ndata! Djivid’a ang tchum mbi!
Wani ndrat ta mbàd’a ti dala: Agi ngad’am mbei aduk mbà! Ndat ti kak hawa mi na, an kak hawa mi!
27 Ata yi máma amulâ mi dala: Agi tchum mbi! Agi hagizi matcha d’a ti dala: Tchum mbuo d’a, kayam ndat nasumu.
28 Israel-lâ pet a we sariya d’a Salomon mi kat ata yata, a lum mandaramu, a wala nAlona ba, mi hum ne ndata á ka sariya d’a d’ingêra.
Salomon kat yàl ne gan ge suwal Masar ne vya
1 Salomon ɓan ba̰a̰n ne Faraon, gan ge suwal Masar ne. San na vya ge gwale, mbo é na Dawda suwal diŋ, ɗiŋ a na zok ma ne zok ge Bage ɗiŋnedin ne, ne gulum ga̰l ge suwal Ursalima ne ma sinna digi.
2 Amma zaman mbe go, naa ka ke tuwaleya ge swaga sḭḭm ge naa ge suwal ma ne go, ne da pe, a be sin zok ne Bage ɗiŋnedin pe to gale. 3 Salomon laar wan Bage ɗiŋnedin ge be to, ka ke mborra eya ge na bá Dawda ne ma pal. Ɗaŋ ɗe, na sḛ ka tyare tuwaleya ma ne til dukan ma ge swaga sḭḭm ma go.
Salomon kaɗe Dok na ho̰ na zwama ge in suwal
(2Maa 1:2-13)4 Dam a̰me ɗu, gan mbo suwal Gabawon ya mbo ke tuwaleya, ne da pe, twal tuwaleya ge ga̰l ka swaga mbe go. Salomon tyare tuwaleya ge tilla uzi ma dubu ɗu ge twal tuwaleya pal. 5 Ge Gabawon go, Bage ɗiŋnedin dyan tene ya kiya̰r zi ge Salomon ta ɗaal zi, jan na go: «Ele kaŋ ge mo ne ɓyare ne mbi ta, mbi ba hon mo na.» 6 Salomon jan na go: «Mo kwa dore ge mo ne, mbi bá Dawda a̰se gḛ ge be to, ne da pe, ke mborra mo ndwara se fareba zi, ne dosol zi, ne dulwak ɗu me. Kwa a̰se ge mo ne ge ɓaŋlaŋ mbe no ge mo ne ke ne na, mo ho̰ na vya son no, ne da pe, na ka na hool gan pal dimma ne a ne kwa na ne se ma̰ no go. 7 Se no, Bage ɗiŋnedin Dok ge mbi ne, mo é mbi ge mo dore zam gan mbi bá byalam go ne, ndi mbi gale ndu jyale, bool baŋ, mbi ne kwarra a̰me ge ɗame naa to. 8 Ndi mo mo̰r ya ɓase ma, nama ge mo ne tá nama ma ndwara zḛ, ɓase ge ndu ne pool mbyat isi nama, ko wan nama pe to. 9 Ho̰ mo dore zwama ge ɗame mo ɓase ma, ne var kwaɗa ma ne sone buwal me. Kadɗa go to ɗe, a wuɗi mbya ge ɗame mo ɓase ge ɓaŋlaŋ mbe no ne ɗaa?»
10 Kaŋ ge Salomon ne kaɗe, ke Bageyal sḛ tuli ge be to. 11 Dok jan na go: «Ne jo̰ mo kaɗe mbi kaŋ mbe no, mo be kaɗe kat ne ndwara kaal dunya zi to, mo be kaɗe kaŋ ɓolla to, ko siya ge mo naa ge ho̰l ma ne to me, amma mo kaɗe zwama ge kun sarya dosol pal. 12 Ago mbi mbo hon mo dulwak ge kwar fare ne zwama, ge go zaman ge ne kale ma zi ya, ko doŋ pe ge ne mbo mbo ya ma buwal zi, ndu a̰me ge mbyat ne mo mbo kat to bat. 13 Uwale, mbi mbo hon mo kaŋ ge mo ne kaɗe na to, ndwara go, kaŋ ɓolla ma ne hormo, ge go katɗa ge mo ne dunya zi, gan a̰me ge mbyat ne mo mbo kat to bat. 14 Kadɗa mo Koy mbi eya ma ne mbi wak honna ma ya, dimma ne mo bá Dawda ne ke go, mbi mbo hon mo táál twala dunya zi.» 15 Swaga ge Salomon ne kore digi, kwa go na Dok jya̰ na fare kiya̰r zi ne. Gwan’a suwal Ursalima diŋ, mbo mḛ sandu wak tuli ge Bageyal ne ndwara se, tyare tuwaleya ge tilla uzi ma ne tuwaleya ge ba̰a̰n ne ma. Ke vḛso ge ɓaŋlaŋ ne na naa ge temel ma pet me.
Sarya kunna ge gan Salomon ne
16 Dam a̰me ɗu, naa zaab ge kaya ma azi a mbo ya gan ndwara se. 17 Gwale ge ɗu jan na go: «Mbi bageyal, i ne gwale mbe no, i ka ya zok ge ɗu zi, mbi tó na ta zok mbe zi. 18 Go̰r dam ataa mbi tolla go, na sḛ tó no me. I ne na azi, ndu a̰me ge ɗogle ne i ta yàl mbe diŋ to. 19 Ɗaal zi, gwale mbe vya su no, ne da pe, fí na pal. 20 Ɗage digi ɗaal zi no jyan, he mbi vya ne mbi ndwara zi no, swaga ge mo kale ne dam zi, mbo dol na na ndwara zi no, he na vya ge siya ya no, mbo ya dol na mbi ndwara zi no me. 21 Cya̰wak pala, mbi ɗage no ndwara hon mbi vya pam, ndi mbi ɓó na suya no. Swaga ge swaga ne ko̰y ya uzi yaɗat, mbi ndi na no tyatyat, mbi kwa no go na be mbi vya ge mbi ne tó na ne to.»
22 Swaga jan fare go gale, gwale ge may pal fare, jan go: «Mo hale! A mbi vya ne ndwara ne, mo vya su ne.» Gwale ge zḛ gwan ne janna go: «Ago to! A mo vya su ne, mbi vya ne ndwara ne.» 23 Gan jan nama go: «Ne se no, ndu ge ɗu jan go vya ge ne ndwara no, a ge mbi ne, ge ne su a ge mbi kon ne, ge may ka janna go, ago to, vya ge ne su a mo ne, ge ne ndwara a mbi ne ne.» 24 Gan gwan jan go: «Ho̰ me mbi kasagar ya.» A gene kasagar ya hon gan. 25 Gan jan go: «Kṵ me vya ge ne ndwara mbe se pe azi, ho̰ me bage no le ɗu, aŋ hon bage may le ɗu me.» 26 Swaga mbe go, gwale ge na vya ne ndwara na duur do̰me na ne na vya pe, jan gan go: «Mbi kaɗe mo, mbi bageyal, ho̰ me na vya mbe ne na ndwara, kaage aŋ hun na to.» Gwale ge may mbe jan go: «Kṵ me na se, na ka ge mbi ne to, ge na ne to me.» 27 Gan gwan he fare, jan go: «Aŋ ho̰ gwale ge zḛ mbe vya ge ne ndwara mbe, kaage aŋ hun na to, a na ná ge tolla ne.»
28 Israyela vya ma pet, a za̰ sarya ge gan ne kṵ, a ga hon na hormo ge be to, ne da pe, a kwa go Dok ho̰ na ɗalla ndwara kun sarya ne.
