Jesus mi hat suma yam ahinad’a
1 Kid’a Jesus mi wablau sumid’a, mi djak akulo yam ahinad’a, mi kak kä. Mam suma hata a mba gevemu. 2 Mi nde mi had’azi ala:
Wana ni furî d’a irata
(Gol Luc 6.20-23)
3 Suma a ge yazi kä kukud’u’â a le furîd’a,
kayam leu d’a akulod’a ni mazid’a.
4 Suma a nga kur hur ma wuranina a le furîd’a,
kayam Alona mba mi b’lengêzi huruziya.
5 Suma lulumana a le furîd’a,
kayam a mba tandagad’a djona.
Jésus Christ - le modèle parfait
6 Suma a nga djib’er á le minda hAlonid’a memetna a le furîd’a,
kayam Alona mba mi hoboziya.
7 Suma a nga we hohowa sumina a le furîd’a,
kayam Alona mba mi wazi hohowoziya.
8 Suma huruzi yed’etna a le furîd’a,
kayam a mba wAlona.
07 versets Bibliques sur la paix
9 Suma a nga zlap suma darigïd’ina a le furîd’a,
kayam Alona mba mi yazi ala Groma.
10 Suma a nga djobozi vunazi yam minda hAlonid’ina a le furîd’a,
kayam leu d’a akulod’a ni mazid’a.
11 Le suma a nga ngulugi a nga djobogi vunagiya, le a nga de zla d’a tcho d’a teteng nga kad’a kagi kayambala agi ni man suma hata d’a ni, agi lagi furîd’a. 12 Agi lagi hur ma hapma, agi kagagi ki furîd’a ngola, kayam wurak magid’a ngola sä d’i djubugi akulo. Kayam a djop vun suma djok vun Alona suma a mba avorogina ni hina mi.
Hat ta yam ndjuvuna ki b’od’id’a
(Gol Mar 9.50Luc 14.34-35)
13 Jesus mi had’azi kua ala: Agi ni d’igi ndjuvuna hi suma yam andagad’ina na. Le ndjuvuna ayâm pat teyo ni, a mba minim ni ki me ge? Mi ndak á le va d’i, wani a komzi ni woyo; suma a mba mired’em kä kaseziya.
14 Agi ni d’igi b’od’a hi suma yam andagad’ina na. Azì ma ngol ma a minim yam ahinad’ina, mi ndak á vit ti. 15 Sa nga mi do lalamba akud’a á kulubut kä ad’u angotna d’i, wani mi tinit nakulo yam agu lalamba á b’o yina mi suma a nga kur gongina pet. 16 Ar b’o magid’a ti b’o woi avok suma, kayam a we sun magi d’a djivi d’a led’a, a subur Abugi ma sä akulona mi.
Hat ta yam gatid’a
17 Jesus mi had’azi kua ala: Ar agi djib’eregi ala an mba ná b’lak gata hi Moise-sa ki hata hi suma djok vun Alonid’a woyo na d’i. An mba ná b’lagazi d’i, wani á ndagazi vunaziya. 18 Gagazi, an nga ni dagiya, akulod’a kandagad’a a mba kal leyo, wani b’ir ra klera d’oze ta ndeb’eka hi gatid’a ti mba d’i kal lei d’i, gak ahle ndazina pet a ndak tua. 19 Kayam ndata, sama lara ge ma tchila yam vun ma he ma ngiyeû ma aduk ma wanina, nga mi hat ki suma dingâ mi ni, a mba mbud’um gogorâ kur leu d’a akulod’a. Wani sama ngom vun ma he máma, mi hat suma dingâ mi ni, a mba mbud’um ma ngolâ kur leu d’a akulod’a. 20 Kayam ndata, an nga ni dagiya, le d’ingêr magid’a kal nga d’a hi suma hat gata ki d’a hi Fariziyênid’a d’uo ni, agi mba kalagi kur leu d’a akulod’a d’i.
Hat ta yam ayî ma led’id’a
21 Jesus mi had’azi kua ala: Agi humugi zla d’a a dat mi suma adjeuna ala: Ang tchi sa d’i. Sama tchi sanina, sariyad’a mba d’i vumu d’a. 22 Wani an nga ni dagiya, sama layîna ki wiyemina, sariyad’a mba d’i vumu. Sama de mi wiyema ala: Ang ma yang nga kang nguo na, a im avok suma bak zlad’a. Wani sama de mi wiyema ala: Angî lilid’a na, mi ndak á kal kur aku d’a Jahanama. 23 Ata yima ang i ki he d’a hawa manga ata yima ngal ahle suma ngat buzunina, le ang djib’er ala zlad’a nga aduk tang ki wiyengâ ni, 24 ang ar sä he d’a hawa manga ata yi máma djang, ang i min aduk tang ki wiyengâ tua, bugola, ang i he he d’a hawa manga mAlona tua.
25 Ang min zlad’a ki mang ma djangûna atogo, ata yima agi nga glovot tua na. Le d’uo ni, mang ma djangûna mba mi hang abo ma ka sariyad’a, ma ka sariyad’a mba mi hang abo ma ngom dangeina, ma ngom dangeina mba mi gang dangeina mi. 26 Gagazi, an nga ni dangû, ang mba nde woi ata yi máma d’i, gak ang mba wurak bal mangâ pet tua.
Hat ta yam mizeunid’a
Que dit la Bible sur le mariage
27 Jesus mi had’azi kua ala: Agi humugi zla d’a a dat mi suma adjeuna ala: Ang le mizeuna d’uo d’a. 28 Wani an nga ni dagiya, sama gol atchad’a hi sama dingîd’a mi le d’od’oka katna, mi le wa mizeuna ki sed’et kurum da’. 29 Le irang nga ndjufa nga d’i ing kur tchod’a ni, ang pad’at gat tei dei. Djivid’a kang tala ir hliwing ma tuna mi b’lak keyo, kal la a gang aduk Jahanama ki tang ped’u. 30 Labong ma ndjufâ nga mi ing kur tchod’a ni, ang kam gum mbei dei. Djivid’a kang tala ir hliwing ma tuna b’lak keyo, kala a ing aduk Jahanama ki tang ped’u.
Hat ta yam zla d’a dik atchad’id’a
(Gol Mat 19.9Mar 10.11-12Luc 16.18)
31 Jesus mi had’azi kua ala: A de mi suma adjeuna ala: Sama dik amambina, mi hat mbaktum mba dika. 32 Wani an nga ni dagiya, sama dik amambina, le nga ni yam mizeuna d’uo ni, ni mam ba, mi tinit á le mizeuna. Sama vatcha d’a digit teid’ina, mi le ni mizeuna mi.
Hat ta yam gun tad’id’a
33 Jesus mi had’azi kua ala: Agi humugi a de kua mi suma adjeuna ala: Ang gun tang ir aboina d’i, wani ang ndak vun vama ang gun tang kam avok Ma didinina. 34 Wani an nga ni dagiya, agi gunugi tagi ki va tu d’i. Agi gunugi tagi kakulod’a d’i, kayam ndat ni zlam mba amula hAlonid’a, 35 d’oze kandagad’a d’i, kayam ndat ni vama mi tin asem kama, d’oze ki Jerusalem mbi, kayam ndat nazì ma ngolâ hamul ma ngolîna. 36 Ang gun tang ki yang ngi, kayam ang ndak á mbut tumus sa kangâ tu hapa d’oze wurad’a d’i. 37 Ar zla magid’a ti ka’î Â ni ni Â, d’oze Hawa ni ni Hawa mi. Sama le de kal yam zla ndata ni, ti tcholï nata Ma lemba.
Hat ta yam zla d’a sä atchugulid’a
(Gol Luc 6.29-30)
38 Jesus mi had’azi kua ala: Agi humugi zla d’a a data ala: Le sana mi tcho ir sana ni, a tchom mamba mi; le sana mi kus si sana ni, kuzum mama mi d’a. 39 Wani an nga ni dagiya, agi sagi atchugulugi ki sama nga mi lagi tchod’ina d’i, wani kala, le sana mi mbereng agozlong ma ndjufâ ni, ang mbud’um ma gulana mi. 40 Le sana mi min ing ata yima ka sariyad’a á yo gumandje manga ni, ang aram baru mang nga ngola mi. 41 Le sana nga mi lang kad’enga á i ki sed’em kilometred’a tu ni, ang djagamzi sä mbà. 42 Le sana mi tcheneng va ni, ang humu. Ang mbut azigang mi sama hal nde va abongâ d’i.
Agi lagi od’a yam magi suma djangûna
(Gol Luc 6.27-28Luc 32-36)
43 Jesus mi had’azi kua ala: Agi humugi zla d’a a dat ala: Ang le yam ndrangâ, ang noî mang ma djangûna d’a. 44 Wani an nga ni dagiya, agi lagi od’a yam magi suma djangûna, agi b’agi vuna yam suma a nga gagi vunina, agi lagi djivid’a mi suma a nga noyôgina, agi tchenegi Alona yam suma a nga lagi tchod’ina, yam suma a nga djobogi vunagina mi. 45 Hina wani, agi mba mbud’ugi nAbugi ma sä akulona groma, kayam nga mi deî afata yam suma tchona, yam suma djivina mi, nga mi se alona yam suma djivina, yam suma tchona mi. 46 Le agi lagi ni yam suma a le kagina holu ni, agi mba fagi ni wuraga me abo Alona ge? Suma ve lombod’a a nga le hina mi d’uo zu? 47 Le agi gagi ni b’oziyogina depa holu ni, agi kalagi suma hiuna ni ki me ge? Andjaf suma bei wAlona pî a nga le hina mi d’uo zu? 48 Kayam ndata, ar agi lagi ahlena memet d’igi Abugi ma sä akulona nga mi lahlena memet na mi.
Hateya ge njal pala digi
(Mat 5—7)
1 Swaga ge ne kwa naa tabeya, ndé njal pala digi, kat na pe se, na naa ge ame hateya ma mbo ya na ta. 2 Her fare janna, ɗage hate nama go:
Tuli ge fareba
(Kmb 37, Luk 6:20-23)
3 Naa ge ne ndil ta a̰se ma a da ne laar saal,
ago muluk ge digi zi ya da ne nama pe.
4 Naa ge ne kḭḭmi zi ma a da ne laar saal,
ago a mbo iyal nama laar.
5 Naa ge suul ma a da ne laar saal,
ago a mbo ame suwar joo.
6 Naa ge ne kyamal, ne mam njuwal ne dosol pe ma a da ne laar saal,
ago a mbo huri.
7 Naa ge ne dulwak kwa naa a̰se ma a da ne laar saal,
ago a mbo kwa nama a̰se.
8 Naa ge dulwak harcal ma a da ne laar saal,
ago a mbo kwa Dok.
9 Naa ge ne e naa kat swaga halas ma a da ne laar saal,
ago a mbo tol nama Dok vya ma.
10 Naa ge a ne ke nama yál ne dosol pe ma a da ne laar saal,
ago muluk ge digi ya da ne nama pe.
11 Aŋ da ne laar saal kadɗa naa kadɗa ka sal aŋ, a ka ker aŋ yál, a ka kun fare hir ge daage aŋ pal ne mbi pe. 12 Ke me laar saal, ke me tuli, ne da pe tok-koyom ge aŋ ne mbo kat ɓaŋlaŋ digi zi ya. Ago a ke ne anabi ge aŋ ndwara zḛ ma yál mbe go no .
Aŋ yuwam, ne kwaya̰l ge dunya ne
(Mar 9:50, Luk 14:34-35)
13 Aŋ yuwam ge dunya ne, amma kadɗa yuwam ban na camam ya, a mbo gwan nṵsi na da ne da ɗaa? Ne gá ne zḛ no, a kan na zum uzi ya, naa mbo viya̰ na pal. 14 Aŋ kwaya̰l ge dunya ne. Suwal ge ne sḭ́ ne njal pala digi, ne pool ge kat woyya to. 15 A e ɗuli ol go a kubi na puwa̰l ga̰l zi to, amma a e na ɗuli kal digi, ne da pe, na ho̰ kwaya̰l naa ge ne zok zi ma ta pet. 16 Go no me, kwaya̰l ge aŋ ne na zḛ́ naa ta pet, ne da pe nama kwa aŋ temel ge kwaɗa ma, nama uware aŋ Bá ge ne digi zi ya.
Hateya eya ma pal
17 Dwá me go mbi mbo ya burmi eya ge Musa ne ma, ne hateya ge anabi ma ne to. Mbi mbo ya da burmi ya pe to, amma ne wak wiya pe. 18 Fareba mbi jan aŋ: Tek ge go pḭr ma ne suwar be kale to, ko iyota , ko kaŋ vya ge jyale cecḛ mbo gul ne eya ge Musa ne zi uzi to bat, ɗiŋ kaŋ ma wak wi pet. 19 Ne pe no, ndu ge ne mbo yele wak honna ge ne waɗe jyale cecḛ pala ya, hate naa nama ke go me, a mbo tol na jyale cecḛ ge muluk ge digi zi ya. Amma ndu ge ne ke mborra ya nama pal, hate naa nama ke go me, a mbo tol na ndu ga̰l ge muluk ge digi zi ya. 20 Mbi jan aŋ go, kadɗa dosol ge aŋ ne be waɗe ge naa ge njaŋgeya ma ne Farisi ma ne to, aŋ mbo wat muluk ge digi zi ya zi to bat.
Hateya ne pore kerra pe
21 Aŋ za̰, a jya̰ naa ge zaŋgal ma go: Mo gale hun siya ɓaca . Ndu ge ne hun siya ya, a mbo gene na ya naa ge kun sarya ma ndwara se. 22 Amma mbi, mbi jan aŋ go: Ndu ge ne saŋge pore ya na ná vya pal, a mbo gene na ya naa ge kun sarya ma ndwara se. Ndu ge ne sal na ná vya ya: «Daal», a mbo gene na ya Yuda ma naa ga̰l ge kun sarya ma ndwara se. Ndu ge ne sal na ná vya ya dale, mbya a dol na ol jahanama zi. 23 Kadɗa mo mbo ja twal tuwaleya wak go tyare mo tuwaleya, mo dwat ne huur ge aŋ ne mo ná vya buwal zi, 24 ya̰ mo tuwaleya twal tuwaleya wak go, mo gwan mbo pore tene ne mo ná vya gale ɓya, mo ba ɗage gwan’a tyare mo tuwaleya gale.
25 Há tene avun cap za̰ tene ne mo kon ge ho̰l tek ge aŋ ne na gale ne viya̰ go mborra, ne da pe, na kaage na gene mo mbo naa ge kun sarya ma ta, naa ge kun sarya ma ho̰ mo naa ge koy daŋgay ma tok go ɗo, nama sḛ ma dó mo daŋgay zi to. 26 Fareba, mbi jan mo: Mo mbo ndage ne swaga mbe zi ya zum to, kadɗa mo be á bware ge ne mo pal potɗa mwaɗak to.
Hateya ne voɗom kerra pe
27 Aŋ za̰ go a jya̰ go: Mo gale fi ne mo kon gwale ɓaca . 28 Amma mbi, mbi jan aŋ go: Ndu ge daage pet ge ne ndil ndu gwale ya ɗiŋ ke ene ne na pe, na sḛ fi ne na ya fi zo na dulwak zi. 29 Kadɗa mo ndwara fa̰ ge matoson é mo ke sone, zwagle na, mo dol na uzi ya ne mo ta, a golgo mo ban kaŋ vya ŋgeɗo ne mo duur ta, ge a te ya dol mo sḛ duur gijim Jahanama zi. 30 Kadɗa mo tok matoson é mo ke sone, kṵ na, mo dol na uzi ya ne mo ta, a golgo mo ban kaŋ vya ŋgeɗo ne mo duur ta, ge a te ya dol mo sḛ duur gijim Jahanama zi.
Hateya ne saa ta yàl katɗa zi pe
(Mat 19:9, Mar 10:11-12, Luk 16:18)
31 Uwale, a jan go: Ndu ge ne yan na gwale, na ho̰ na maktub yanna na tok go . 32 Amma mbi, mbi jan aŋ go: Ndu ge daage pet ge ne yan na gwale ya, ɗeŋgo kadɗa da ne zina kerra pe to, é na mbo ke zina, uwale ndu ge ne san gwale ge a ne yá̰ na, ke zina.
Hateya guni ta pal
33 Aŋ za̰ uwale go, a jya̰ aŋ naa ge zaŋgal ma go: Mo gale yele wak tuli ge mo ne ke pala ɓaca. Amma wi wak tuli ge mo ne ke na ne guniya Bageyal ndwara se wak . 34 Amma mbi, mbi jan aŋ go: Guni me ta to bat, ko ne pḭr ne digi, ago a swaga katɗa ge Dok ne ne, 35 ko ne suwar ne se, ago a na swaga e koo ne, ko ne Ursalima, ago a suwal ge gan ga̰l ne ne. 36 Guni tene ne mo pala to bat, ago susu myalam ɗu kikit puy, mo ne pool ge saŋge na saal ko pisil to bat. 37 Fare janna ge aŋ ne ma ka «O̰, ne o̰», «to, ne to», kaŋ ge ne kan’a pal mbo da ne bage sone ta ya.
Hateya geleya pal
(Luk 6:29-30)
38 Aŋ za̰ go a jya̰ go: Ndwara fa̰ ne ndwara fa̰ byalam go, kiya̰r ne kiya̰r byalam go . 39 Amma mbi, mbi jan aŋ go: Pili me ta ne ndu ge sone to bat. Amma kadɗa ndu yar mo ya mo gasa le matoson go, saŋge na le ge may me. 40 Kadɗa ndu a̰me ɓyare gene mo swaga sarya go na ba ame mo ba̰r ge pul zi ge, ho̰ na mo ba̰r ga̰l me. 41 Kadɗa ndu a̰me ke mo ya ne pool go mo mbo kilometer ɗu, ke azi poseya ne na. 42 Ho̰ ndu ge ne kaɗe mo, ndu ge ne ɓyare kaŋ gobeya ne mo tok go, kaage mo kuri na to.
Hateya laar wanna pal
(Luk 6:27-28Luk 32-36)
43 Aŋ za̰ go a jya̰ go: Mo laar na wa̰ mo kon, mo kwane mo ndu ge ho̰l . 44 Amma mbi, mbi jan aŋ go: Aŋ laar na wa̰ aŋ naa ge ho̰l ma, kaɗe me ne naa ge ne ke aŋ yál ma pe. 45 Go no, aŋ mbo kat aŋ Bá ge ne digi zi ya vya ma. Ago na sḛ é na gyala ndwarra naa ge sone ma ne naa ge kwaɗa ma pal, ka swar mam ya naa ge dosol ma ne naa ge dosol to ma pal. 46 Ago kadɗa aŋ laar wan nama ge nama laar ne wa̰ aŋ ma ɗeŋgo, aŋ mbo ɓol ma tok-koyom ɗaa? Naa ge tyare kaŋ ma te ke go me to’a? 47 Kadɗa aŋ san aŋ ná vya ma wak ɗeŋgo ɗe, aŋ ke ma kaŋ ge ne waɗe ajab ɗaa? Naa ge dunya ma te ke go me to’a? 48 Ka me ɗeŋger dimma ne aŋ Bá ge ne digi zi ya ne ka ɗeŋger go .