Apsalom mi tchol ki zlad’a á hlamula
1 Bugol ahle ndazina Apsalom mi hle pusâ kakulumeina. Suma dok vahl a nga ring avoromu. 2 Mi nde yorogo tcholol, mi tchol abu avun lovot ta i avun agrek ma i Jerusalem-mid’a. Kur burâ pet sama nga mi i gen amulâ á b’ak sariya mambina, Apsalom nga mi yum mi djobom ala: Ang tcholï ni kur azì ma ngol ma larina ge? Le mi hulongôm ded’a ala: An azong mangâ ni tcholï nad’u andjofâ hi Israel ma hina ni, Apsalom mi hulong dum ala: 3 Gola! Zla manga ti djivid’a, ti d’ingêr mi. Wani sama avo hamulâ ma humung zla mangina nga d’i.
4 Apsalom nga mi dala: Sa mi tinin an amula yam ambasa ni nge ni ta ge? Suma a nga ki zlad’a aduk tazi d’oze sariya mazi d’a b’akina, a mba mbat avoronu, an mba ni kazizi d’ingêr. 5 Le sana mi mba avok Apsalom á grif kä avoromu ni, mi mat abom mi vumu, mi bed’em kok. 6 Apsalom nga mi le hina ki Israel-lâ pet suma a nga i gen amulâ á b’ak sariya mazid’ina. Ni hina ba, Apsalom mi tok Israel-lâ ad’umu.
7 Avun dabid’a hi biza d’a fid’id’id’a, Apsalom mi de mamulâ ala: Ang aran lovota an i Hebron á ndak vun vun ma hle ma an hlum mi Ma didinina. 8 Kayam an azong mangâ, kid’a an sä kaka Gesur yam ambas sa Siri-d’id’a, ni hle vunan ala le Ma didina mi hulongônï ka hî Jerusalem-mu ni, an mba ni kud’urom sä Hebron.
9 Amulâ mi dum ala: Ang i lafiya!
Ata yi máma Apsalom mi tchol mi i Hebron. 10 Apsalom mi tchuk suma d’u yina ad’u andjafâ hi Israel-lîna, mi dazi ala: Le agi humugi adifa tchina ni, agi dagi ala: Apsalom sä tamula avo Hebron. 11 Suma Jerusalem suma kikis mbà suma Apsalom mi yazina, a i ki sed’emu, a i ni ki hur ma tuna bei wäd’u zla ndata ba. 12 Kid’a Apsalom nga mi he he d’a hawa d’a ngat buzunid’a, mi ge sunda hur azì ma ngol ma Gilo-na, mi yï Ahitofel ma de d’alâ mi David-na. Ndjak vun mazi ma gumun máma mbut ngola; suma ablaud’a a i ad’u Apsalom.
David mi ringâ
13 Sana mba mi de mi David ala: Israel-lâ a tok wa vunazi ad’u Apsalom!
14 David mi de mazungeî mam suma avo Jerusalem-ma pet ala: Agi tchologiya! Ei ringîya! Kayam lovot ta ding nga ei sud’ei tei abo Apsalom-mba nga d’i. Agi bad’agi atogo ïgiya! Le d’uo ni, mam mba mi mba atogo zak á feya, mba mi mba ki ndaka keya, mba mi dur suma kur azì ma ngolîna, mba mi tchazi woyo.
15 Azungeî mama a dum ala: Salamina, amul mamina, ami nga lami vama ang nga hurung kama.
16 Amulâ mi nde woi abu hur aziyam ki sum mama pet, mi ar arop suma gureina kä dogo á ngom vun azì ma amula.
17 Amulâ mi nde woyo; suma pet a i ad’umu, a tcholza woi kel azina. 18 Azungeî mama pet, suma Keret-na pet ki suma Pelet-na pet, a i gevemu. Suma kikis karagaya suma a tcholï Gat ki sed’ema a kal avoromu. 19 Amulâ mi de mi Itai ma Gat-na ala: Ni kayam me ba, ang i ki sed’emi ge? Ang hulong avo gen amulâ Apsalom, kayam angî akoina, a digingî ni diga yam ambazang mi. 20 Ang mbeï ni kama kama, an i ki sed’eng ini, abo hî, abo hî, ata yima an wum nga ala an i ni yi hî d’uo na zu? Ang hulong ki b’oziyongâ avo. Ar Ma didina mi wang hohowong mi lang djivid’a.
21 Itai mi hulong de mamulâ ala: Ma didina ni Ma bei matna. Salana, ang nga ki irang mi. Ata yima ang salana amul mana i kuana, le nda’î á matna d’oze á kak karid’a, an azong mangâ ni i kua mi.
22 David mi de mi Itai ala: Ang kal ïya! Itai ma Gat-na mi kal ki sum mama pet ki sum mazina pet mi. 23 Suma kur azì ma ngol mámina pet a tchi ki delezi akulo yam kala hamulâ ki sum mama peta. Amulâ ki sum mama pet a djak toliyon nda Kedron-nda, a hle navun lovot ta i hur fulîd’a d’ar.
24 Sadok mi nga zlapa ki suma hi Levi suma a nga zi zandu’â hAlonina. A tin zandu’â hAlonina kä; Abiyatar mi ar tchola ki sed’ezi gak suma a dap buzuka woi kur azì ma ngolâ pet. 25 Amulâ mi de mi Sadok ala: Ang hulong ki zandu’â avo hur azì ma ngolâ. Le Ma didina mi wan hohowonu ni, mba mi hulongôn ni ka hî, an mba ni we zandu’â ki yi mam ma tinda tua. 26 Wani le Ma didina mi dala: An hurun vang nga d’uo d’angû ni, an wana. Ar mi le vama mi lum tam djivid’ina.
27 Amulâ mi de mi ma ngat buzuna Sadok ala: Angî ma nga wahle suma a nga mbana d’uo zu? Agi ki Abiyatar agi hulongôgi avo ki halasa ki grogi suma mbàna, nala, Ahimas azi ki Jonatan. 28 Gola! An mba ni djup hur fulâ ata yima suma a djak mbina kuana gak vunagi fan tua. 29 Ni hina ba, Sadok azi ki Abiyatar a zi zandu’â hAlonina, a im Jerusalem, a ar kaka kua.
David mi sun Husai á d’u yima Apsalom mi nga kuana
30 David mi hle lovot ta yam ahina d’a Olif-fa, mi zlup barud’a kamu, nga mi tchiya, nga mi tit bei atuguruna asemu. Suma pet suma a nga ki sed’ema a zlup barud’a kaziya, a nga tchi mi.
31 A mba de mi David ala: Ahitofel mi nga aduk suma a ndjak vunazi tu ki Apsalom-ma.
David mi dala: Ma didina, an nga ni tchenengû, ar ang b’lak d’alâ hi Ahitofel-lâ woyo.
32 Ata yima David mi mbaza yam ahinad’a ata yima a kud’or Alona kuana, gol wani, Husai ma Ara’â mi ngavam ki baru d’a ngola haûd’a woi atam kandagad’a tchuka kam mi.
33 David mi dum ala: Le ang i ki sed’enu ni, ang mba tchan aneka. 34 Wani ang hulong avo kur azì ma ngolâ, ang de mi Apsalom ala: Salana, amul mana, avoka an nazongâ habungâ, wani ki tchetchemba, an arî azong mangâ. Hina wani, ang mba pleî d’alâ hi Ahitofel-lâ woi kanu. 35 Suma ngat buzuna Sadok azi ki Abiyatar a sä ki sed’eng sä hî d’uo zu? Ahlena pet suma ang mba humuzi kur azina hamulina, ang mba dazi mi suma ngat buzuna Sadok azi ki Abiyatar. 36 Gola! Grozina a nga ki sed’ezi mbà, Ahimas Sadok goroma ki Jonatan Abiyatar goroma. Natazi azi ba, ang mba dan zla d’a ang mba humuta.
37 Husai David banama mi hulong avo kur azì ma ngolâ; ata yi máma Apsalom mi kal avo Jerusalem mi.
Absalom kugi maŋge gan ne na bá tok go
1 Go̰r go ɗe, Absalom ɓol pus pore ɗu ne na sḛ pe, ne tisi ma, ne naa ge ɗame na ma wara anuwa̰y me. 2 Absalom ka ɗage digi cya̰wak vḛ, ka mbo mḛya viya̰ ge ne mbo suwal diŋ go. Swaga ge ndu a̰me ne ɗage mbo ɓol gan na kṵ na fare buwal ɗe, Absalom ka kun na pala, ka ele na go: «Mo te mbo da ne suwal ge da ya ɗaa?» Swaga ge ne jan na go na da ne pehir ge Israyela ge no zi ya ɗe, 3 Absalom ka jan na go: «Mo fare dosol, amma ndu a̰me ge za̰ mo ne gan ta ya to.» 4 Ka gwan janna go: «Te go mbi ka bage kun sarya suwal mbe pal go ne mwaɗak ɗe, naa ge ne mbo ya ne bama fare ma mbi ta, mbi te ya kun nama fare buwal ne na viya̰ go!» 5 Swaga ge ndu ne mbo ya gur na koo na ndwara se ɗe, ka par na tok wan na digi, ka abe na na sḛ zi. 6 Absalom ka ke naa ge ne mbo ya ɓol gan ne fare buwal kunna pe ma mbe go no. A go no, Absalom saŋge Israyela vya ma dulwak ya na pal no.
7 Del anda go̰r go, Absalom jan gan go: «Ya̰ mbi, mbi mbo suwal Hebron, mbo wi wak tuli ge mbi ne ke Bage ɗiŋnedin ndwara se nde. 8 Swaga ge mo dore ne ka Gechur ya, suwal Aram go, mbi ke wak tuli go, kadɗa Bage ɗiŋnedin gwan ne mbi ja Ursalima go, mbi ma̰ ke tuwaleya hon na.» 9 Gan jan na go: «Mbo kwaɗa.» Absalom ɗage, mbo suwal Hebron.
10 Absalom teme naa ge pehir ge Israyela ne ma pal pet ne fare janna go: «Swaga ge aŋ ma̰ za̰ tṵ sunna ya, oy me digi go: ‹Absalom, gan ge Hebron ne!›.» 11 Naa kikis azi ge Absalom ne tó nama ne Ursalima ya ma a mbo na pe ya be tumriya, be ge wan fare mbe pe to.
12 Swaga ge Absalom ne ka ke tuwaleya go gale ɗe, dol temel tol Ahitofel, ndu ge suwal Gilo ne, bage yuwaleya ge Dawda ne, ne suwal Gilo ya. Naa ge ne mbo Absalom pe ya ma hat ɓase gḛ ge be to, nama za̰ ta mbe saŋge haŋle ge be to.
Dawda syat na pe so ne Ursalima go
13 Ndu a̰me mbo jan Dawda go: «Israyela vya ma gḛ a mbo ya Absalom pe ya.» 14 Dawda jan na naa ga̰l ge temel ma ge ne gá na ta Ursalima go ma go: «So me nee, kadɗa to, Absalom ma̰ mbo ya hun nee. Sya me nee avun cap, ma̰ hat mbo ya det nee, ma̰ zwal yál ya nee suwal pal, ma̰ hun naa ne suwal diŋ ma uzi kakaɗak.» 15 Gan naa ga̰l ge temel ma jan na go: «O gan, fare ge mo ma̰ janna mwaɗak, i ya mo pe go!» 16 Gan wat ne suwal diŋ zum, na yàl mbo na pe ya me. Gan ya̰ na gwale ge wanna digi ma wol koy yàl. 17 Swaga ge gan ma ne naa ge ne na pe go ma ne ɗage wat ne suwal diŋ zum ɗe, a mbo mḛ yàl ge ne suwal go̰r zum ya go. 18 Dawda naa ma pet, keretiya ma, ne peletiya ma, ndwara go naa ge koy gan ma, ne pehir ge Gat ne ma, naa kikis myanaŋgal, ge ne mbo ne suwal Gat ya ma, a kale na ndwara go.
19 Gan jan Ittay, ndu ge suwal Gat ne go: «Mo te mbo ya i pe go gyana ɗaa? Gwa̰ mbo kat gan ta ya, mo ne ka ne go go no puy ɗe, mo yá̰ ya mo suwal, mo ka ne go mbay baŋ. 20 Mo gale mbo ya mbo no, mbi ma̰ é mo gondoŋgeya i pe go gyana ɗaa? Mbi wan swaga ge mbi ne ɓyare mbo go pe to gale. Gwa̰ ne mo ná vya ma. Bage ɗiŋnedin na kwa aŋ a̰se na ke aŋ kwaɗa!» 21 Ittay gwan ne gan janna go: «Ne jo̰ Bage ɗiŋnedin da ne ndwara, mbi bageyal gan da ne ndwara me, swaga ge mo ne mbo katɗa go, mbi mbo kat go, mbi mbo su dagre ne mo me.» 22 Dawda jan Ittay go: «Kale zḛ.» Ittay, ndu ge suwal Gat ne kale poseya ne na naa ma, ne bama vya ma pet.
23 Swaga ge ɓase ma ne ɗage kaleya ɗe, suwal pet abe fyaso digi ɓuu. Gan kale ne mam so̰o̰l ge Sedron ne, a ne ɓase ma pet a her viya̰ mbo babur pul zi ya. 24 Bage tuwaleya Sadok ma ne Levi vya ma, naa ge in sandu wak tuli ge Dok ne ma ka dagre ne nama. A é sandu wak tuli ge Dok ne se, Abiyatar ka ke tuwaleya, ɗiŋ ɓase ma á wat ne suwal diŋ zum. 25 Gan jan Sadok go: «Gwa̰ ne sandu wak tuli ge Dok ne suwal diŋ. Kadɗa Bage ɗiŋnedin kwa mbi a̰se ya, mbo gwan ne mbi ya, mbo é mbi gwan kwa na ne na swaga katɗa. 26 Amma kadɗa na janna go, na gwan ɓyare mbi to, na ke ne mbi kaŋ ge na laar ne ɓyare.» 27 Gan gwan jan bage tuwaleya Sadok go: «Aŋ ne mo vya Ahimaas ma ne Abiyatar ma ne na vya Yonatan, gwa̰ me suwal diŋ. 28 Mbi ɗe, mbi mbo kat babur pul zi ya, le ge maŋgaɗam Urdun ne ya, ɗiŋ mbi za̰ fare a̰me ɗu ne aŋ ta ya ɓya.» 29 A go no, Sadok ma ne Abiyatar gwa̰ ne sandu wak tuli ge Dok ne Ursalima diŋ no, a gá katɗa suwal diŋ no me.
Dawda dol Huchay mbo ndil Absalom
30 Dawda ndé mbo njal olive pala digi ya ne fyaso, pala kulbiya se, koo suli ndwara ke kḭḭmi. Naa ge ne ka na pe ma pet nama pala ma ka kulbiya, a ka ndé njal pala digi ne fyaso me. 31 A mbo ya waage Dawda go: «Ahitofel ya Absalom pe ya, ge nama ge a ne ɗage ne fare digi ma buwal zi ya.» Dawda jan go: «O! Bage ɗiŋnedin saŋge yuwaleya ge Ahitofel ne ma yuwaleya ge dale ma.» 32 Swaga ge Dawda ne dé ya njal pala digi, swaga ge naa ne uware Dok go, kwa Huchay ge ne hir ge Arkiya ma ne zi yanna ya, ne ba̰r taabeya, na pala kat bugiya ne suwar me. 33 Dawda jan na go: «Kadɗa mo mbo da ne mbi ɗe, mo ma̰ neŋge mbi. 34 Amma kadɗa mo ma̰ gwan’a suwal diŋ ya, mo mbo jan Absalom go: ‹O gan, zaŋgal mbi ka mo bá dore, se no, mbi gá mo dore›. Go mbe no, mo ma̰ ka gage Ahitofel yuwaleya ma. 35 Bage tuwaleya Sadok ma ne Abiyatar ya go dagre ne mo. Fare ge daage pet ge mo ne za̰ ya ne gan yadiŋ ya, mbo ya waage nama. 36 Ne jo̰ Ahimaas ge Sadok vya ma ne Yonatan ge Abiyatar vya ma ya go jwak ne aŋ ɗe, fare ge aŋ ne ɓol ya, aŋ da ne pool dol nama ya waage mbi.» 37 Huchay ge Dawda kondore, gwan’a suwal diŋ swaga ge Absalom ne ka wat ya Ursalima diŋ go.
