Al-Masiih chafa fi yoom al-sabt
1 Wa yoom waahid, naadum min kubaaraat al-Fariiziyiin azam Isa achaan yaakul maʼaayah wa Isa macha leyah fi beetah. Wa da yoom al-sabt wa l-diifaan al-aakhariin khatto baalhum fi Isa achaan yichiifu chunu al-cheyy al-yisawwiih. 2 Wa hinaak giddaamah fi naadum muwarrim. 3 Wa Isa saʼal ulama al-Tawraat wa l-Fariiziyiin wa gaal : «Fi yoom al-sabt, halaal leena nachfu al-mardaaniin walla ?» 4 Wa ma gaalo leyah cheyy. Wa hu karab iid al-mardaan wa chafaah wa khallaah macha. 5 Wa Isa saʼalaahum battaan wa gaal : «Kan naadum minku indah wileed walla toor al-wagaʼ fi biir fi yoom al-sabt, yisawwi chunu ? Ma yamurgah ajala walla ?» 6 Wa ma gidro yuruddu leyah fi l-kalaam da.
Al-waajib fi l-aawaaziim
7 Wa Isa chaaf kadar ayyi deef dawwar yagood fi l-bakaan al-kubaaraat yagoodu foogah. Wa hajja leehum be masal wa gaal : 8 «Kan naadum yaʼazimak fi aazuumit al-iris, ma tukhutt nafsak fi bakaan al-kubaaraat. Akuun azamo deef kabiir minnak. 9 Wa l-naadum al-azamaaku yaji leek wa yuguul : ‹Khalli al-raajil da yagood fi bakaanak.› Wa khalaas al-eeb yakurbak wa tugumm tamchi fi l-bakaan al-wara.
10 «Laakin kan yaʼazumuuk, amchi agood fi l-bakaan al-wara. Wa fi l-haala di, wakit siid al-beet yaji leek, hu yuguul : ‹Ya rafiigi, taʼaal giddaam.› Wa misil da hu yicharrifak giddaam kulla l-naas al-maʼaak fi l-aazuuma. 11 Achaan ayyi naadum al-yisawwi nafsah kabiir, Allah yisawwiih sakhayyar. Wa l-naadum al-yisawwi nafsah sakhayyar, Allah yisawwiih kabiir.»
12 Wa Isa hajja le l-naadum al-azamah fi beetah wa gaal : «Kan tisawwi aazuuma walla hafla, ma taʼazim rufgaanak wa la akhwaanak wa la naas gabiiltak wa la jiiraanak siyaad al-maal. Achaan kan taʼazim al-naas dool, akuun humman yaʼazumuuk fi aazuumithum wa da bas yabga leek ajrak. 13 Laakin wakit tisawwi aazuuma, aʼazim al-masaakiin wa l-maʼduuriin wa l-uruj wa l-amyaaniin achaan yaakulu maʼaak. 14 Wa Allah yibaarikak achaan humman ma yagdaro yigabbulu leek cheyy. Wa Allah yiʼaajirak wakit buʼaas al-saalihiin.»
Masal al-aazuuma wa l-diifaan
15 Wa naadum waahid al-gaaʼid yaakul maʼaayah simiʼ al-kalaam da wa hajja le Isa wa gaal : «Mabruuk le l-naas al-yilʼachcho fi aazuuma hana mamlakat Allah !»
16 Wa Isa radda leyah wa gaal : «Yoom min al-ayyaam, fi naadum waahid sawwa aazuuma kabiire bilheen wa azam foogha naas katiiriin. 17 Wa wakit al-aazuuma tamma, hu rassal abdah le l-naas al-maʼzuumiin achaan yuguul : ‹Khalaas, taʼaalu ! Kulla cheyy jaahiz leeku.› 18 Wa laakin kulluhum talabo minnah yisaamihhum achaan ma yaju. Al-naadum al-awwal gaal : ‹Hassaʼ bas biʼt zereʼ wa waajib namchi nichiifah. Natlub minnak tisaamihni. Ana ma naji.› 19 Wa naadum aakhar gaal : ‹Ana biʼt achara tiiraan achaan yakhdumu be harraataati wa ana maachi nijarribhum. Achaan da, natlub minnak tisaamihni. Ana ma naji.› 20 Wa naadum aakhar gaal : ‹Akhadt mara wa achaan da ma nagdar naji.›
21 «Wa l-abid gabbal le siidah wa ooraah be kalaamhum. Wa siid al-beet da ziʼil zaʼal chadiid wa gaal le abdah : ‹Yalla, amchi ajala ajala fi chawaariʼ al-madiina wa fi kulla duruubha wa jiib fi beeti al-masaakiin wa l-maʼduuriin wa l-amyaaniin wa l-uruj.› 22 Wa baʼad chiyya, al-abid gaal leyah : ‹Ya siidi, ana sawweet misil inta amartini beyah wa l-bakaan lissaaʼ faddal.› 23 Wa siidah radda leyah wa gaal : ‹Amchi barra min al-madiina fi duruub al-kadaade wa aʼasirhum le l-naas achaan yaju fi l-aazuuma lahaddi beeti yinmali. 24 Wa nuguul leeku ma fi naadum waahid min al-naas al-awwal azamtuhum yaakul cheyy min aazuumti.›»
Tabiʼiin al-Masiih ma hayyin
25 Wa naas katiiriin bilheen maachiin maʼa Isa. Wa hu anlafat leehum wa gaal : 26 «Kan naadum yidoor yabga tilmiizi, waajib yiriidni ziyaada min abuuh wa ammah wa martah wa iyaalah wa akhwaanah wa akhwaatah. Waajib yiriidni ziyaada min nafsah kula. 27 Wa kan naadum aba ma yilhammal taʼab al-saliib wa ma yitaabiʼni le l-moot, ma yagdar yabga tilmiizi.
28 «Kan naadum minku yidoor yabni gasir, yisawwi chunu ? Awwal cheyy, hu yagood tihit wa yisawwi al-hisaab achaan yaʼarif kan indah gurus al-waajib le yikammil al-buna. 29 Hu ma yidoor yukhutt asaas al-gasir kan ma yagdar yikammilah achaan kulla l-naas al-yichiifuuh, yichchammato leyah. 30 Yuguulu : ‹Al-naadum da bada yabni laakin ma gidir yikammilah.›
31 «Wa kan naadum malik wa yidoor yidaawis malik aakhar, yisawwi chunu ? Awwal cheyy, hu yifakkir adiil. Hu yidoor yaʼarif kan be askarah al-achara alif hu yagdar yidaawis al-malik al-indah ichriin alif askar. 32 Wa kan ma yagdar, hu yirassil naadum achaan yimassilah wakit al-adu lissaaʼ gaaʼid baʼiid achaan yisawwi maʼaayah suluh. 33 Wa be misil da, kan ayyi naadum minku ma yikhalli minnah kulla cheyy al-indah, hu ma yagdar yabga tilmiizi.
34 «Taʼarfu kadar al-mileh adiil. Laakin kan taʼaamah bigi ma fiih, chunu yigabbilah ? 35 Al-mileh al-misil da ma indah faayde wa la le l-turaab wa la le l-baʼar. Wa khalaas, al-naas yidaffuguuh barra. Ayyi naadum al-indah adaan le l-samaʼ, khalli yasmaʼ !»
Jeju aji njerɔko̰ gə ndɔ-kwa-rɔ
1 Jeju andə aw mee kəi lə mbai lə Parisiḛje kára bèe gə ndɔ-kwa-rɔ mba sɔ səa né ndá Parisiḛje d’unda kəm dee lér-lér gée’g. 2 Aa oo, dəw kára gə́ rɔko̰ mee-ti rəa lé si naŋg nea̰’g. 3 Jeju un ta dəji njéteggin godnduje gə Parisiḛje pana: See kɔr rɔko̰ rɔ dəwje’g gə ndɔ-kwa-rɔ lé see to né gə́ kəm ra əsé to né gə́ kəm ra el wa.
4 Deḛ d’aar dɔ na̰’d gə ta dee mudu. Yen ŋga Jeju ula jia ɔrɔ ne rɔ njerɔko̰ ar rəa to kari ɓa ulá aree ɔd aw ɓəi. 5 Tɔɓəi yeḛ ula dee pana: See na̰ ɓa mbuna sí’g, ɓó lé ŋgonee əsé bɔ maŋg ləa oso bwa-mán’g ndá see yeḛ a kɔree gə́ lé gən ya gə ndɔ-kwa-rɔ el wa .
6 Deḛ d’oo loo teḛ ta dee kila keneŋ el nja saar.
Nḛ́dooje gə́ wɔji dɔ koso kul lé
7 Yeḛ un gosota nee ula deḛ gə́ ɓar dee ɓar nésɔ mbata yeḛ oo to gə́ deḛ nar loo-si gə mba sí keneŋ kédé lé pana: 8 Loo gə́ ɓari ɓar nésɔ loo naḭ kunda dené kəi-ŋgaw’g ndá wa loo-si loo gə́ kédé el nà banelə dəw kára mbuna deḛ gə́ ɓar dee ɓar nésɔ lé yeḛ gə́ ur dɔi’g aw keneŋ, 9 ɓa yeḛ gə́ njeɓar sí ɓar nésɔ lé a ree keneŋ ndá a kulai pana: Ya̰ loo gə́ nee ar dəw gə́ nee. Bèe ɓa i a kḭ gə rɔkul kaw loo-si gə́ gir dee’g gogo. 10 Nɛ loo gə́ ɓari ɓar nésɔ ndá wa loo-si rudu loo’g. Bèe ɓa loo gə́ yeḛ gə́ njeɓari ɓar nésɔ lé ree ndá a kulai pana: Kuramarm, al gə́ kédé nee. Yee ɓa to kula gə́ yeḛ ula rɔnduba dɔi’g no̰ deḛ lai gə́ d’isi səi loo-nésɔ’g lé ya . 11 Mbata nana ɓa gə́ unda dəa gə́ tar ndá d’a karee ula dəa ya, nɛ nana ɓa gə́ ula dəa lé ndá d’a karee unda dəa gə́ tar tɔ .
12 Tɔɓəi Jeju ula yeḛ gə́ njeɓaree ɓar nésɔ lé pana: Loo gə́ i ɓar-ɓar nésɔ dan kàrá əsé gə loondul’g lé ndá maji kari ɓar baokuraje ləi el ləm, əsé ŋgakɔḭje el ləm, əsé njénojije ləi el ləma, əsé njé gə́ to bao marije el ləm tɔ, nà banelə d’a tel ɓari ɓar nésɔ godə maree’g ləi ya ɓəi tɔ. 13 Nɛ loo gə́ i ra naḭ lé ndá maji kari ɓar njéndooje ləm, gə njé gə́ dəb rɔ dee wəi wɔ-wɔ ləm, gə njémədje ləma, gə njékəmtɔje ləm tɔ. 14 Yen ɓa rɔi a leli ne ɓəi mbata deḛje neelé d’askəm kwa səi noji godə maree’g el, nɛ ndɔ gə́ njémeekarabasurje d’a teḛ bwa-yoo’g ɓa d’a kwa səi noji godə maree’g ɓəi.
Gosɔta gə́ wɔji dɔ muru-gad lé
Mat 22.1-1015 Dəw kára mbuna deḛ gə́ d’isi səa ta nésɔ’g lé loo gə́ yeḛ oo tapa Jeju lé ndá ulá pana: Yeḛ gə́ si ta ka-nésɔ mee ɓeeko̰’g lə Ala lé ndá rəa a lelee yaa̰.
16 Jeju tel ilá keneŋ pana: Dəw kára bèe ɓar dee ɓar nésɔ gə́ loondul’g, ɓar dəwje bula. 17 Loo gə́ kàree as mba̰ ndá yeḛ ula kura ləa mba karee aw ɓar dee ula dee pana: Reeje mbata nésɔ to naŋg jəb-jəb mba̰, 18 Nɛ deḛ lai tɔ ta lə dee nəg-nəg. Yeḛ gə́ kára pana: Ma m’ndogo loo-ndɔ ndá m’isi m’aw tar gə́ keneŋ gə mba koo, bèe ndá ila məəi dɔm’g po̰ ɓa. 19 Tɔɓəi yeḛ gə́ raŋg pana: Ma m’ndogo bɔ maŋgje joo-joo loo mi ndá m’isi m’aw gə mba naa dee koo, bèe ndá ila məəi dɔm’g po̰ ɓa. 20 Yeḛ gə́ raŋg pana: M’taa dené sigi ɓəi ndá ma m’askəm kaw ne el gə mbəa. 21 Kura lé tel ndaji taree lai ar ɓéeje. Yen ŋga mee njekəi lé ḭ səa pu aree ula kura ləa lé pana: Ɔd rad gə tɔgi aw ndaa-looje’g gə mba̰-rəwje gə́ mee ɓee’g, ɓar njéndooje ləm, gə njé gə́ dəb rɔ dee wəi wɔ-wɔ lé ləm, gə njékəmtɔje ləma, gə njémədje ləm tɔ, ree sə dee rɔm’g nee. 22 Kura lé ula ɓéeje pana: Mbai, né gə́ i un ne ndui am lé m’ra mba̰, nɛ ges loo nai bura ɓəi. 23 Yen ŋga mbai lé ula kura ləa lé pana: Aw gə rəw gə́ mee kag’dje ləm, gə kila-rəwje gə́ teḛ mee ndɔje’g lé ləm tɔ ndá deḛ lai gə́ i a kiŋga dee keneŋ lé ɔs dee ree sə dee gə mba kar dee rusu mee kəi ləm njḭ-njḭ ɓa. 24 Mbata ma m’ula sí təsərə, deḛ gə́ m’ɓar dee ɓar nésɔ kédé gə́ mbad lé dəw kára kara mbuna dee’g a naa nésɔ neelé təa’g njagm el nja saar.
Néje gə́ kəm ra mba to ne njekwakila Jeju lé
Mat 10.37-3825 Boo-dəwje bula digi-digi d’orè rəw gə Jeju na̰’d. Ndá yeḛ kel gée ula dee pana: 26 Ɓó lé nana ɓa gə́ ree rɔm’g ɓa yeḛ oo bɔbeeje gə kea̰je gə dené ləa gə ŋganeeje gə ŋgakea̰je gə́ diŋgam gə njé gə́ dené gə rəa-yeḛ nja kara oo dee gə́ né gə́ to kḛji el ndá yeḛ a kaskəm to njekwakilam el tɔ . 27 Tɔɓəi nana ɓa gə́ un kag-dəs ləa un ne rəw goom’g el ndá yeḛ askəm to njekwakilam el tɔ . 28 See na̰ ɓa mbuna sí’g loo gə́ a gə ra kəi gə́ duu dɔ loo ndá see a rəm si naŋg gə mba tura goo laree gə́ a kudu keneŋ koo see a kaskəm rəa tɔlee bém ya wa, 29 nà banelə loo gə́ yeḛ tum gin kəi gə mba ra mba̰ ɓa lar rəa na tas aree oo loo rəa tɔlee bém el ndá dəwje d’a kogee pana: 30 Dəw neelé tum gin kəi gə mba ra, nɛ lé dumee təs. 31 Esé see mbai gə́ ra ɓa ɓó lé yeḛ a gə tuga rɔ gə mba kaw rɔ gə mbai maree ndá see yeḛ a rəm si naŋg gə mba kwa dɔ gɔl rəa koo, see yeḛ a kaskəm kaw gə njérɔje tɔl-dɔg-loo-dɔg ɓa mba rɔ ne gə maree gə́ si ree gə njérɔje gə́ d’as tɔl-dɔg-loo-rɔ-joo lé el wa. 32 Ɓó lé yeḛ as el ndá loo gə́ mbai maree nai əw ɓəi lé ndá yeḛ a kula njékaḭkulaje rəa’g mba kar dee d’ɔm ta lə dee na̰’d. 33 Togə́bè ɓa nana ɓa mbuna sí’g gə́ uba néje ləa lai ya̰ el ndá yeḛ askəm to njekwakilam el tɔ.
Kad gə́ rii el lé
Mat 5.13, Mar 9.5034 Kad lé to né gə́ maji ya, nɛ ɓó lé kad lé tel to dədələ ndá ŋga see ɗi ɓa d’a ra ne karee tel rii gogo ɓəi wa. 35 Lée d’ɔm dɔ naŋg’d loo kára ba ndá naŋgee a majel ləm, əsé dɔ ɓiri-ɓisi’g kara majel ləm tɔ, nɛ d’a kunda gə mee loo pə-pə ɓa. Nana ɓa gə́ mbia to gən ndá maji karee ur mbia oo ne ta nee ya.
