Al-Masiih naada Simʼaan wa rufgaanah
1 Wa yoom waahid, Isa gaaʼid jamb bahar al-Jaliil. Wa l-naas al-yidooru yasmaʼo kalaam Allah bigo katiiriin marra waahid lahaddi gaaʼidiin yaʼasuruuh. 2 Wa chaaf maraakib itneen gaaʼidiin fi khachum al-bahar. Al-hawwaatiin nazalo minhum le yikhassulu churukkaahum. 3 Wa Isa rikib fi markaba waahide wa hi hana Simʼaan. Wa talab min Simʼaan yilizzaha chiyya min khachum al-bahar. Wa gaʼad tihit fi l-markaba wa bada yiʼallim al-naas al-gaaʼidiin fi khachum al-bahar.
4 Wa wakit Isa kammal kalaamah, hu hajja le Simʼaan wa gaal : «Waddi al-markaba fi ust al-bahar wa oori naasak yazgulu al-charak fi l-almi le yakurbu huut.» 5 Wa Simʼaan radda leyah wa gaal : «Ya Sayyidna, tiʼibna tuul al-leel wa ma karabna cheyy. Laakin nazgul al-charak kan inta tidoorah.»
6 Wa wakit zagalo charakhum, karabo huut katiir bilheen lahaddi l-charak yidoor yingatiʼ min al-tagala. 7 Wa sawwo ichaara le rufgaanhum al-fi l-markaba al-aakhara achaan yiʼaawunuuhum. Wa jo malo al-maraakib al-itneen lahaddi l-maraakib yidooru yakhtusu.
8 Wa wakit Simʼaan Butrus chaaf al-cheyy al-bigi da, hu sajad giddaam rijileen Isa wa gaal : «Ya Rabb, kiss minni baʼiid ! Achaan ana naadum muznib.» 9 Wa hajja misil da achaan hu wa kulla jamaaʼtah fi l-markaba alʼajjabo bilheen min al-huut al-katiir al-karabooh. 10 Wa rufgaanah le Simʼaan, Yaakhuub wa Yuuhanna awlaad Zabadi, kula alʼajjabo maʼaayah.
Wa Isa gaal le Simʼaan : «Ma takhaaf. Awwal inta gaaʼid takrub al-huut wa laakin min al-yoom takrub al-naas le tijiibhum leyi.» 11 Wa min gabbalo maraakibhum fi khachum al-bahar, humman khallo kulla cheyy wa gammo taabaʼo Isa.
Al-Masiih chafa naadum indah jidaam
12 Wa yoom waahid, Isa gaaʼid fi hille waahide wa raajil waahid indah jidaam ja leyah. Wa l-raajil da indah jidaam cheen. Wa wakit chaaf Isa, hu sajad giddaamah wa gaal : «Ya sayyidna, kan tidoor tachfiini akiid inta tagdar wa ana nabga taahir.» 13 Wa Isa madda iidah wa limis al-raajil al-indah jidaam wa gaal : «Nidoor nachfiik. Abga taahir.» Wa tawwaali bigi taahir min al-jidaam. 14 Wa Isa amarah wa gaal leyah : «Ma tiʼoori naadum. Amchi wassif nafsak le raajil al-diin wa gaddim dahiiye le Allah misil al-nabi Muusa amaraana beeha. Wa misil da, al-naas yaʼarfu kadar inta ligiit al-aafe wa bigiit taahir.»
15 Laakin be da, khabarah chattat be ziyaada fi l-naas. Wa naas katiiriin marra waahid laammiin foogah achaan yidooru yasmaʼo kalaamah wa hu yachfi amraadhum. 16 Laakin Isa gamma wiheedah misil fi aadtah wa macha fi l-khala achaan yisalli.
Al-Masiih khafar le l-mukarsah
17 Wa yoom aakhar, Isa gaaʼid yiʼallim al-naas. Wa fi l-bakaan da, fi naas katiiriin gaaʼidiin maʼaayah min tariigat al-Fariiziiya wa min al-muʼallimiin fi l-Tawraat. Wa humman jo min ayyi hille al-fi daar al-Jaliil wa l-Yahuudiiya wa min Madiinat al-Khudus. Wa gudrat Allah gaaʼide foogah achaan yachfi al-mardaaniin.
18 Wa rujaal waahidiin jo wa humman chaayliin naadum mukarsah fi furaachah. Wa dawwaro yadkhulu beyah daakhal wa yukhuttuuh giddaam Isa. 19 Laakin ma irfo kikkeef yidakhkhulu al-naadum da le Isa, be sabab al-naas al-katiiriin al-saddo leehum al-derib. Wa achaan da, rikbo fi raas al-beet wa gaddooh be foog. Wa dallo al-mukarsah be furaachah fi ust al-naas wa khattooh giddaam Isa. 20 Wakit Isa chaaf iimaanhum, hajja le l-raajil al-mukarsah wa gaal : «Ya akhuuyi, zunuubak ankhafaro.»
21 Wa l-ulama wa l-Fariiziyiin bado yihajju fi guluubhum wa yuguulu : «Haay ! Da yaatu al-gaaʼid yihajji be kalaam kufur da ? Al-insaan ma yagdar yakhfir zunuub al-insaan, illa Allah !» 22 Wa Isa irif al-kalaam al-fi guluubhum. Wa radda leehum wa gaal : «Maala tifakkuru fi guluubku ? 23 Weenu al-hayyin nuguulah ? Nuguul : ‹Zunuubak ankhafaro›, walla nuguul : ‹Gumm wa ruukh› ? 24 Wa laakin nidoor intu taʼarfu kadar ana, Ibn al-Insaan, indi sulta fi l-ard achaan nakhfir le l-naas zunuubhum.»
Wa gaal le l-mukarsah : «Nuguul leek, gumm ! Chiil furaachak wa amchi beetak !» 25 Wa tawwaali al-mukarsah gamma giddaamhum wa chaal furaachah al-raagid foogah wa macha beetah. Wa fi l-derib, hu gaaʼid yachkur Allah. 26 Wa kulluhum alʼajjabo marra waahid wa gammo yachkuru Allah. Wa l-khoof karabaahum wa gaalo : «Al-yoom chifna cheyy ajiib !»
Al-Masiih naada Laawi
27 Wa baʼad da, Isa marag. Wa chaaf naadum waahid usmah Laawi al-yilimm al-daraayib. Wa gaaʼid yakhdim fi maktab al-daraayib. Wa Isa gaal leyah : «Taʼaal taabiʼni.» 28 Wa khalaas Laawi khalla kulla cheyy wa gamma taabaʼah.
29 Wa Laawi sawwa leyah aazuuma kabiire fi beetah. Wa fi naas katiiriin al-yilimmu al-daraayib wa naas aakhariin jo wa gaaʼidiin yaakulu maʼaayah. 30 Wa l-Fariiziyiin wa ulamaahum harajo talaamiiz Isa wa gaalo : «Maala taakulu wa tacharbo maʼa naas al-daraayib wa l-muznibiin ?» 31 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Al-naas al-taybiin ma hawjaaniin daktoor, illa l-mardaaniin bas. 32 Ana ma jiit achaan ninaadi al-saalihiin, laakin jiit le ninaadi al-muznibiin le l-tooba.»
Al-Masiih saʼalooh fi l-siyaam
33 Wa gaalo leyah : «Talaamiiz Yahya wa talaamiiz al-Fariiziyiin yusuumu wa yisallu katiir. Laakin talaamiizak inta gaaʼidiin yaakulu wa yacharbo.» 34 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Kan naas gaaʼidiin fi iris wa l-ariis maʼaahum, tidooru humman yusuumu walla ? 35 Wa laakin yoom waahid yaji, al-ariis yichiiluuh minhum wa khalaas fi l-wakit daak, yusuumu.»
36 Wa battaan hu hajja leehum be masal wa gaal : «Ma fi naadum al-yachrut gitʼe min khalag jadiid achaan yargaʼ beeha khalag gadiim. Achaan kan yisawwi misil da, hu yitallif al-khalag al-jadiid wa l-gitʼe al-chaalaaha min al-jadiid ma tiwaafig maʼa l-gadiim.
37 «Wa ma fi naadum yusubb khamar jadiid fi girbe gadiime. Kan yisawwi misil da, al-khamar al-jadiid yuchugg al-girbe wa l-khamar yidaffig wa l-girbe tatlaf. 38 Laakin waajib yusubbu khamar jadiid fi girbe jadiide. 39 Wa baʼad naadum chirib al-khamar al-gadiim hu ma yidoor yachrab al-jadiid, achaan hu yuguul al-khamar al-gadiim bas adiil.»
Jeju ɓar njékwakiláje gə́ dɔtar lé
Mat 4.18-22, Mar 1.16-201 Loo gə́ Jeju aar ta mán baa-boo gə́ ria lə Genesaret ar boo-dəwje d’aw dɔ na̰’d wur-wur rəa’g mba koo ta lə Ala lé 2 ndá yeḛ aa loo oo toje joo gə́ d’aar ta koŋgo nɛ njeaje-je d’ɔd d’aw gə mba sugu buraje lə dee. 3 Yeḛ ɔd al uru mee to’g kára gə́ to gə́ ka̰ Simo̰ ulá gə mba karee ɔs to bəl gə́ kédé gə mba kya̰ ta koŋgo. Yeḛ təd loo-si keneŋ si ndoo koso-dəwje neelé ta .Jeju si mee to’g aw ndoo koso-dəwje ta (5.3)
4 Loo gə́ gin ta ləa gaŋg ŋgaji ndá yeḛ ula Simo̰ pana: Ɔs to wɔr gə́ ta ŋguru mán’g ulaje buraje lə sí mán ɔsje ne mán ooje.
5 Simo̰ tel ilá keneŋ pana: Mbai, jeḛ lé j’ɔs ka̰ji loondul’g ya saar j’ar loo àr dɔ sí’g təsərə, j’wa ka̰ji gə́ rḛdeŋ el, nɛ ɓó lé i nja ulam bèe ndá m’a kula bura mán pá koo ya .
6 Loo gə́ deḛ d’ila bura mán mba̰ ndá ka̰jije rusu bura lə dee njḭ-njḭ ar bura lə dee til . 7 Yen ŋga deḛ kəb ji dee ɓar ne njéboando̰je lə dee gə́ d’aw gə to gə́ raŋg mba kar dee ree la sə dee tɔ. Deḛje neelé ree d’iŋga dee ndá d’odo ka̰jije rusu toje lé joo bɔr ar ta toje kai mán pɔ-pɔ. 8 Loo gə́ Simo̰ Piɛrə oo togə́bè ndá yeḛ rəm bəbərə oso naŋg no̰ Jeju’g ulá pana: Mbaidɔmbaije, ɔr rɔi rɔm’g gə́ gogo mbata ma m’to njekaiya.
9 Yeḛ gə deḛ lai gə́ d’aar səa lé ɓəl unda dee badə gaŋg dee mbata bura gə d’ila mán-njum nja ɓəi ndá teḛ ne gə ka̰jije ɓagəsa lé tɔ. 10 Jak gə Ja̰, ŋgalə Jebede gə́ to njéboando̰je lə Simo̰ lé kara né neelé dum dɔ dee təs tɔ. Yen ŋga Jeju ula Simo̰ pana: Ɓəl el, un ginee ɓogənè lé i a to njendo̰-dəwje to ŋga.
11 Togə́bè loo gə́ deḛ ndɔr toje lé d’unda dee tudu ndá deḛ tal turu raga d’ya̰ néje lə dee bura d’ɔm na̰ gée’g tɔ.
Jeju aji njeba̰ji
Mat 8.1-4, Mar 1.40-4512 Loo gə́ Jeju sí mee ɓee-boo gə́ kára bèe ndá diŋgam kára gə́ ba̰ji ila bina rəa’g mbə̰gərə-mbə̰gərə aa loo ée ndá rəm oso naŋg bəbərə dəb kəmee naŋg nea̰’g, un ta ulá oso ne ndòo pana: Mbaidɔmbaije, ɓó lé məəi ndigi ndá i askəm kar rɔm ɔr ɓə̰dərə-ɓə̰dərə ya.
13 Jeju ula jia par wa ne rəa peb ulá pana: Ma m’ndigi bèe ya, maji kar ba̰ji ɔr rɔi’g ndɔs-ndɔs.
Léegəneeya ba̰ji lé ɔr rəa’g ndɔs-ndɔs ya tɔ. 14 Jeju tɔ təa ká mba kar taree teḛ təa’g ar dəw oo el ɓəi. Nɛ yeḛ ulá pana: Maji kari ɔd aw ɓee lə njekinjanéməs aw unda rɔi aree oo ndá un nékinjaməs gə́ godndu Moyis wɔji mba kɔr won rɔi lé mba karee to gə́ nékɔrkəmta ləi kəm dəwje’g .
15 No̰ néra lə Jeju lé taree oso gə loo mbidi-mbidi ar koso-dəwje bula digi-digi buŋga na̰ bura ree mba koo ta ləa ləm, gə mba kar rɔko̰ lə dee ḭ dɔ dee’g kə̰geŋ ləm tɔ. 16 Nɛ yeḛ ḭ sa rəa ur dɔdilaloo’g aw gə mba ra tamaji lé.
Jeju aji dəw gə́ dəb rəa wəi wɔ
Mat 9.1-8, Mar 2.1-1217 Ndɔ kára bèe Jeju si ndoo dee ta ndá Parisiḛje gə njéteggin godnduje gə́ d’ḭ ŋgan-ɓeeje gə́ Galile ləm, gə Jude ləma, gə Jerusalem ləm tɔ lé d’isi keneŋ tɔ. Siŋgamoŋ lə Mbaidɔmbaije nai səa aree ɔr rɔko̰ gə́ rɔ njérɔko̰je’g. 18 Aa ooje, dəwje d’un dəw kára gə́ dəb rəa wəi wɔ gə tira-tée bura ɓəgəgə saŋg ne loo mba kandə səa kaw kundá no̰ Jeju’g. 19 Nɛ deḛ d’oo kəm loo gə́ kára bèe gə mba kandə kaw səa kaw teḛ ne rɔ Jeju’g lé el mbata boo-dəwje rusu loo tub-tub ndá d’unee bura d’al səa dɔ kəi’g tar, d’ɔr kəm loo d’ulá keneŋ gə tira ləa bura risi səa d’unda naŋg no̰ Jeju’g mbuna koso-dəwje’g neelé. 20 Loo gə́ Jeju oo meekun lə dee al dɔ loo ndá yeḛ pana: Kuramarm, kaiya ləi ɔr dɔi’g mba̰.
21 Njéndaji-maktubje gə Parisiḛje d’un kudu kḛji ta meḛ dee’g pana: See dəw neelé to gə́ na̰ ɓa yeḛ ila ndɔl dɔ loo’g togə́bè wa. See na̰ ɓa askəm kɔr kaiya dɔ dəwje’g wa. See Ala lé nja kára ba el wa.
22 Jeju gər takə̰ji lə dee gə́ meḛ dee’g gao, bèe ɓa yeḛ un ta ula dee ne pana: See ta ɗi ɓa seḭ ə̰jije meḛ sí’g nḛ wa. 23 See yee gə́ ra ɓa a to kəm pa ɓəi wa, kaiya ləi ɔr dɔi’g əsé ḭta njaa ɓa kəm pa ɓəi wa. 24 Nɛ gə mba kar sí gərje gao, Ŋgon-dəw lé siŋgamoŋ ləa askəm kɔr kaiya dɔ dəwje gə́ dɔ naŋg nee ya ndá yeḛ tel təa ula dəw gə́ dəb rəa wəi wɔ lé pana: Ma nja m’un ndum m’ari, uba naŋg ḭta, un nétoi ɔd aw ne kəi ləi.
25 Léegəneeya, yeḛ uba naŋg ḭta kəm dee’g nee ya un tira-tée gə́ yeḛ to keneŋ kédé lé ɔd aw ne kəi ləa ləm, yeḛ ula ne rɔnduba dɔ Ala’g ləm tɔ. 26 Deḛ lai gə́ d’aar keneŋ lé kaar dee wa dee paḭ-paḭ ar dee pidi Ala lé tɔ. Ɓəl unda dee badə gaŋg dee ar dee pana: Ɓogənè lé jeḛ j’oo né gə́ dum loo gə́ doŋgɔ ya to ŋga.
Jeju ɓar Lébi
Mat 9.9-13, Mar 2.13-1727 Gée gə́ gogo Jeju teḛ raga ndá aa loo oo dəw kára gə́ ria lə Lébi gə́ njetaa lar-gədɓee. Yeḛ ulá pana: Gə́ ree un rəw goom’g.
28 Lébi uba néje ləa bura ya̰, un rəw gée’g ya tɔ.
29 Lébi ra naḭ gə́ boo mee kəi’g ləa mbata lə Jeju ndá njétaa lar-gədɓeeje gə dəwje gə́ raŋg bula d’isi sə dee keneŋ na̰’d ta nésɔ’g. 30 Parisiḛje gə njéndaji-maktubje jém ta gə ŋgan gwɔs dee dəji ne njékwakila Jejuje pana: See ban ɓa seḭ sɔje gə aije né gə njétaa lar-gədɓee gə kaiya-dəwje togə́bè wa .
31 Jeju un ta ula dee pana: Njé gə́ rɔ dee to kari lé deḛ ndiŋga njekuma̰ el nɛ njérɔko̰je ɓa d’a ndiŋga njekuma̰ ya. 32 Ma m’ree gə mba ɓar njékaiyaje gə mba kar dee d’wa ndòo rɔ dee dɔ kaiya’g lə dee ɓó gə mba ɓar njémeekarabasurje ɓa el.
Jeju teggin kɔg-mee-ɓoo
Mat 9.14-17, Mar 2.18-2233 Deḛ d’ulá pana: Njékwakila Ja̰je gə ka̰ Parisiḛje lé d’ɔg meḛ dee ɓoo ta-ta ɓa d’oso ne ndòo nɛ njékaḭje lé d’usɔ né gə́ sɔ ləm, d’ai né gə́ kai ləm tɔ.
34 Jeju tel ila dee keneŋ pana: Baokuraje lə njedené-sigi lé loo gə́ yeḛ si sə dee na̰’d ɓəi lé see seḭ a kasjekəm kar deeje d’ɔg meḛ dee ɓoo wa. 35 Ndɔ gə́ kàree a gə teḛ gə́ d’a gə kɔr njedené-sigi lé mbuna dee’g ndá yen ɓa deḛ d’a kɔg meḛ dee ɓoo keneŋ ɓəi.
36 Yeḛ ula dee ta kára gə gosota pana: Dəw a kwa ta kubu-kula-rəa’g sigi ɓa til kya̰ kila ne kəm ŋgisi kubu el, ɓó lé yeḛ ra togə́bè ndá kubu gə́ sigi gə́ yeḛ goré kəmee ɔr lé a tuji ləm, ta kubu gə́ sigi gə́ yeḛ uru ne kəm ŋgisi kubu lé ndaji dee a kaw na̰’d el ləm tɔ. 37 Dəw kára kara a kɔm mán-nduú gə́ sigi mee ɓɔl-ndarje gə́ ləw el, ɓó lé a ra togə́bè ndá mán-nduú gə́ sigi lé a kḭ kar barɓɔlje lé ndubu kum kar mán-nduú gə́ sigi lé ula naŋg kəŋgəŋ-kəŋgəŋ ləm, ɓɔl-ndarje lé kara d’a tuji ləm tɔ. 38 Nɛ mán-nduú gə́ sigi ɓəi lé maji kɔm mee ɓɔl-ndarje gə́ sigi’g ya tɔ. 39 Dəw gə́ to njekai mán-nduú gə́ kal ɓa aw ai ɓəi ndá yeḛ a dəji goo yee gə́ sigi el ŋga mbata yeḛ lé pana: Yee gə́ kal lé ɓa maji.
