1 Al-koochaat tilizz fi l-muʼyaar
wa l-bilbil tilizz fi l-duwaas.
Al-sakkaari kan yaskar daayman,
yabga naadum al-ma indah raas.
2 Khadab al-malik misil gargaraan al-duud.
Kan talʼab beyah, tumuut.
3 Al-yaaba al-machaakil yiwassif charafah
wa laakin al-munaafikh le l-huraaj yifattichah.
4 Fi wakt al-khariif, al-kaslaan ma yahrit
wa fi l-darat, yifattich natiija wa ma yalgaaha.
5 Al-fikir fi galib al-insaan
misil almi fi biir tawiile,
illa l-faahim yagdar yisillah.
6 Katiir min al-naas yistakbaro
wa yuguulu induhum kheer.
Wa laakin siid al-amaan,
ween binlagi ?
7 Al-saalih yiʼiich tamaam muddit hayaatah
wa mabruuk le iyaalah min baʼadah.
8 Wakit al-malik gaaʼid yisawwi al-chariiʼa,
hu misil yikharbil al-khalla
yaʼni yifannid al-kheer min al-charr.
9 Yaatu yagdar yuguul : «Ana tahhart galbi
wa battaan ma indi ayyi zanib ?»
10 Allah harram al-wazin wa l-mikyaal al-ma saabit,
waahid le l-chari wa waahid le l-beeʼ.
11 Hatta al-sabi yinʼarif be aʼmaalah
kan afʼaalah saafiyiin wa adiiliin.
12 Al-adaan al-tasmaʼ wa l-een al-tichiif,
humman al-itneen Allah bas khalagaahum.
13 Kan tihibb al-noom, tafgar.
Kuun waaʼi achaan tachbaʼ.
14 Fi l-suug, al-yachri yuguul :
«Da cheen, da ma sameh !»
Wa wakit yigabbil beetah,
yachkur suugah.
15 Al-dahab mawjuud wa l-marajaan katiir
wa laakin al-ziina al-jamiile marra waahid,
hu al-lisaan al-yanti al-ilim.
16 Al-yadman naadum ma maʼruuf,
chiil khalagah
wa kan yadman ajaanib,
akrub minnah damaan.
17 Al-maal al-haraam,
aklah halu le l-insaan
laakin fi l-akhiir,
yabga leyah misil hashas fi khachmah.
18 Be l-choora, al-khidme tabga gawiiye
wa guud al-harib be maʼluumaat.
19 Al-yakchif al-achiir, hu khaayin.
Wa l-gawwaal, ma tiraafigah.
20 Al-yalʼan abuuh wa ammah
nuurah yumuut fi ust al-dalaam.
21 Al-maal al-talgaah ajala
fi l-akhiir ma indah baraka.
22 Ma tilkaffa al-fasaala al-sawwooha leek,
atwakkal ale Allah wa hu yinajjiik.
23 Allah harram tisawwi mikyaal le l-beeʼ
wa mikyaal le l-chari
wa l-miizaan hana l-khachch kula,
minnah angariʼ !
24 Allah bas al-yuguud khatwaat al-insaan.
Wa Bani Adam ma yaʼarif chunu fi tariigah.
25 Wakit tisawwi muʼaahada bala fikir
maʼa Allah, da charak leek.
Achaan baʼadeen tifakkir
fi muʼaahadatak wa tandam.
26 Al-malik al-hakiim yudugg al-aasiyiin fi l-madagg
wa baʼad da, yarhakhum.
27 Fikir al-insaan,
hu faanuus al-Allah yantiih,
wa beyah al-insaan yakchif
daakhal galbah.
28 Al-kheer wa l-amaan yahmu al-malik
wa be kheerah yigawwi mulkah.
29 Al-gudra jamaal le l-chabaab
wa l-cheeb charaf le l-chiyyaab.
30 Al-farich dawa le l-fasaala
wa l-daggiin chifa le l-galib.
1 Man-nduú gə́ mḭ to njekula sul dɔ loo’g ləm,
Nékaije gə́ mḭ ar njekaiee ra ne né tar ɓəgəgə-ɓəgəgə ləm tɔ,
Nana ɓa gə́ ra ɓəree ndá kəmkàr lalee.
2 Meekḭ pu lə mbai lé to asəna gə ndu kinja miḭ lə toboḭ bèe,
Yeḛ gə́ ar mee mbai ḭ pu dəa’g lé ila tuji dɔ rəa-yeḛ’g ya .
3 Kar dəw ɔg rəa dɔ takɔlje’g lé to rɔnduba ləa,
Nɛ mbə-dəw gə́ rara kara ula rəa keneŋ mbiriri ya.
4 Njedab ndɔ-ndɔ ɓara el mbata kul gə́ o̰ lé
Naḭ kinja kó lé yeḛ ndiŋga rəa gə mba kinja ya nɛ
Yeḛ iŋga né kára kara el.
5 Néje gə́ dəw wɔji mée’g gə mba ra lé
To d’asena gə mán gə́ uru yaa̰,
Nɛ dəw gə́ njegosonégər ɓa gər loo to mán neelé .
6 Dəwje bula d’ila mber néra maji lə dee-deḛ ya,
Nɛ dəw gə́ to gə́ ŋgonkoji lé see na̰ ɓa askəm kiŋgá wa.
7 Njemeekarabasur lé njaa gə goo rəbee,
Rɔlel nai gə ŋganeeje gə́ gée’d gogo.
8 Mbai gə́ si dɔ kalimbai gaŋg rəwta’g lé ndá
Kəmee gə́ aa ne loo lé ɓa ɔs ne néraje gə́ majel lai rəw.
9 See na̰ ɓa a kaskəm pana:
Ma m’ar məəm àr ŋgad-ŋgad
Ɓó kaiya kára kara godo məəm’g, a pa bèe wa .
10 Kwɔi lə néje ɓəd-ɓəd gə́ joo ləm,
Gə némbudu-néje ɓəd-ɓəd gə́ joo ləm tɔ lé
Deḛ joo bɔr to néje gə́ mina̰ kəm Njesigənea̰’g.
11 Ŋgon lé ɓó lé panjaa ləa a to gə goo rəbee ləm, gə àr ŋgad-ŋgad ləm tɔ ndá
Yeḛ ari gəree gə goo néreaje mba̰.
12 Mbi gə́ oo ta gə kəm gə́ oo loo lé
Njesigənea̰ ɓa gə́ njera dee joo bɔr.
13 Maji kari ndigi ɓi el nà i a tel to njendoo,
Teḛ kəmi ndá muru a kasi nag.
14 Njendogo né pana: Majel! Majel!
Tɔɓəi loo gə́ yeḛ ɔd aw ndá yeḛ pidi rəa dɔ’g.
15 Larlɔr to keneŋ ləm, mərkwɔji to keneŋ ya ləm tɔ
Nɛ tapa bao-gosonégər lé to né gə́ gadee to yaa̰.
16 Maji kari taa kubu ləa jia’g
Mbata yeḛ ɔs né naŋg gə ri dəw gə́ yeḛ gəree el,
Maji kari wá kɔgərɔ-kɔgərɔ taa nékɔs naŋg jia’g
Mbata lə dəwje gə́ raŋg tɔ.
17 Muru tər-kəm-loo lé lel ta dəw’g jula-jula
Nɛ gée gə́ gogo ndá yeḛ a to̰ naŋg keneŋ.
18 Néje gə́ dəw wɔji-kwɔji ra lé aw lée’g béréré gə goo takwɔji-kəmkàr,
Maji kari wa dɔ gɔl rɔ jəb ɓa rɔ ɓəi.
19 Yeḛ gə́ təd ta unda ta maree’g lé
Riba dɔ taje gə́ to loo kiya’g,
Maji kari wa kura gə njetaɓar el.
20 Ɓó lé dəw ila ndɔl dɔ bɔbeeje’g əsé dɔ kea̰je’g ndá
Pərndɔ ləa a kwəi misi dan loondul gə́ ndul njudu-njudu’g.
21 Nénduba gə́ ḭ kalaŋ taa lé
D’a tɔr ndu dee dɔ’g ndɔ gə́ raŋg’d el.
22 Maji kari pana:
M’a ra səa majel godə maree’g bèe el,
Unda məəi yel dɔ Njesigənea̰’g ndá
Yeḛ nja a kilai tar ɓəi.
23 Kwɔi lə néje gə́ ɓəd-ɓəd gə́ joo lé
Njesigənea̰ oo dee gə́ né gə́ mina̰ ləm,
Nékwɔji-né gə́ ŋgɔm lé to né gə́ majel ləm tɔ.
24 Dəw lé Njesigənea̰ ɓa to njekwɔji rəw gə́ yeḛ aw gə́ keneŋ,
Dəw lé see askəm gər rəw-kabee gə dɔrea to gə́ ban wa.
25 Kḭ kalaŋ kun ndu gə́ mḭdé dɔ né gə́ to gə kəmee’g lé
To gum kwa njeaje ləm,
Manrɔ ɓad ɓa tel kḛji gée ɓəi lé kara to togə́bè ya ləm tɔ.
26 Mbai gə́ to njekəmkàr lé
Sané njémeeyèrje kad-kad
Ar gɔl pusuje nduburu dɔ dee’g.
27 Kəmə lə dəw lé to pərndɔ gə́ Njesigənea̰ ɓa aree
Mba karee ndogó mée’g kəi kɔrɔg.
28 Meemaji gə ŋgonkoji ɓa d’aa dɔ mbai kər-kər ləm,
Yeḛ kara gəd kalimbai ləa gə meemaji ləm tɔ.
29 Siŋgamoŋ lé to nérɔnduba lə basaje ləm,
Yiŋga dɔ gə́ pudu ndá kələw-kələw lé to nékura lə ɓugaje ləm tɔ.
30 Kunda njemeeyèr karee doo ɓa togo majel gə́ rəa’g ləm,
Kundá karee oso rəa’g pal kara to togə́bè ləm tɔ.
