Ma tasnaʼo ilaahaat
1 «Ma tasnaʼo leeku ilaahaat wa la tukhuttu asnaam wa la tukhuzzu hujaar le l-ibaada wa la tamaasiil hana hujaar. Ma tukhuttuhum fi baladku wa tasjudu giddaamhum. Achaan ana bas Allah Ilaahku. 2 Ahfado yoomi hana l-sabt wa ahtarumu beeti al-mukhaddas. Wa ana bas Allah.
Al-baraka
3 «Wa kan taabaʼtu churuuti wa hafadtu wasiiyaati wa tabbagtuuhum, 4 ana ninazzil leeku al-matar fi waktah wa l-ard tanti intaajha wa chadar al-kadaade kula yanti fawaakihha. 5 Wa fi bakaanku, wakt al-daggiin yamchi lahaddi l-gatiʼ wa l-gatiʼ lahaddi l-teeraab. Wa taakulu min maʼaachku lahaddi tachbaʼo wa taskunu fi baladku be amaan.
6 «Wa nijiib al-salaam fi l-balad wa tunuumu wa ma fi cheyy yibarjil noomku. Wa niwaddir min al-balad al-haywaanaat al-fasliin wa l-seef ma yuchugg baladku. 7 Wa intu titaarudu udwaanku wa humman yumuutu be l-seef giddaamku. 8 Wa minku intu, 5 yaturdu 100 naas wa 100 yaturdu 10 000 naas. Wa udwaanku yumuutu be l-seef giddaamku.
9 «Wa ana niwajjih aleeku wa nisawwiiku taldo wa tiziidu wa nisabbit maʼaaku muʼaahadaati. 10 Wa taakulu min intaajku al-gadiim wakit tawiil lahaddi tamurgu intaajku al-gadiim le tudummu al-jadiid. 11 Wa ana nukhutt maskani fi usutku wa ma nakrahku. 12 Wa nuruukh fi usutku wa nabga Ilaahku wa intu tabgo chaʼabi. 13 Wa ana Allah Ilaahku al-maragtuku min balad al-Masriyiin le ma tabgo abiidhum wa ana bas al-kassart al-daami al-fi rigaabku wa khalleetku maachiin raasku marfuuʼ.
Al-laʼana
14 «Wa kan intu ma tasmaʼooni wa ma titabbugu wasiiyaati 15 wa kan taabo churuuti wa takraho gawaaniini wa ma tihtarumu wasiiyaati wa tagtaʼo muʼaahadati, 16 khalaas daahu al-nisawwi leeku. Nigawwim didduku al-sull wa l-wirde le nikhawwifku. Wa humman dool yidaʼʼufu choofku wa yaakulu hayaatku. Wa kan harattu kula, udwaanku bas yaakulu intaajku. 17 Wa ana nugumm didduku wa udwaanku yinnasru foogku wa l-yakrahooku yahkumu foogku wa tajru kan ma yitaaruduuku kula.
18 «Wa kan be da kula ma simiʼtuuni, ana niʼaakhibku sabʼa marraat be sabab zunuubku. 19 Wa ana nikassir istikbaar gudritku wa nisawwi samaaku gawi misil hadiid wa arduku misil nahaas. 20 Wa intu tiʼayyu nufuusku bala faayde. Al-ard ma tigawwim cheyy wa chadar al-balad kula ma yalda iyaal.
21 «Wa kan be da kula tugummu diddi wa ma tasmaʼooni, ana nadrubku sabʼa marraat ziyaada be sabab zunuubku. 22 Wa nigawwim didduku haywaanaat al-kadaade al-yaakulu iyaalku wa yikammulu bahaayimku wa yisawwuuku chiyya wa duruubku yabgo faadiyiin.
23 «Wa kan be da kula ma tardo be ikhaabi wa tugummu diddi, 24 ana kula nugumm didduku wa ana kula nadrubku sabʼa marraat be sabab zunuubku. 25 Wa ana nijiib leeku al-harib be sabab intu nagadtu muʼaahadati wa intu tilimmu fi mudunku. Wa ana nirassil leeku waba wa nisallimku le udwaanku. 26 Wa ana niwaggif minku al-maʼaach wa achara awiin yisawwan leeku akil fi furun waahid. Hinna yijiibannah leeku chiyya. Intu taakulu wa ma tachbaʼo.
27 «Wa kan be da kula ma simiʼtuuni wa gammeetu diddi, 28 ana kula nugumm didduku be khadab chadiid wa ana zaati niʼaakhibku sabʼa marraat be sabab zunuubku. 29 Wa taakulu laham awlaadku wa banaatku. 30 Wa ana nidammir bakaanaatku al-aaliyiin wa nikassir makhaabirku hana l-bakhuur. Wa nuruss janaazaatku maʼa janaazaat asnaamku wa nakrahku. 31 Wa nisawwi mudunku kharaab wa bakaanaat al-mukhaddasiin faadiyiin wa ma nuchumm al-riihe al-tiharruguuha le ridaayi. 32 Wa ana zaati nijiib al-hizin fi l-balad wa udwaanku al-yaskunuuha yinbahtu. 33 Wa kan leeku intu, nijiib leeku al-harib wa nichattitku fi lubb al-umam. Wa baladku tabga kharaab wa mudunku yilhaddamo.
34 «Wa kulla l-wakit al-intu gaaʼidiin foogah fi balad udwaanku, baladku al-kharbaane tinjamma. Wa da yibaddil ayyaam al-sabt al-intu ma ahtaramtuuhum. 35 Wa fi muddit kulla ayyaam kharaabha, hi tinjamma wa tilkaffa ayyaam al-sabt al-hi ma anjammat fooghum wakit intu saakniin foogha.
36 «Wa kan le l-yifaddulu minku fi balad udwaanku, ana nagtaʼ achamhum. Wa haraka hana warchaalaay al-chaayleeha al-riih kula tatrudhum wa humman yiʼarrudu misil al-muʼarrid min al-harib wa yagaʼo kan ma yitaaruduuhum kula. 37 Wa humman yittartaʼo al-waahid fi l-aakhar misil fi l-harib, kan ma yitaaruduuhum kula. Wa intu ma tagdaro tigabbulu udwaanku 38 wa tumuutu fi lubb al-umam wa balad udwaanku tazrutku. 39 Wa l-yifaddulu minku yumuutu be sabab khataahum fi buldaan udwaanku. Wa battaan be sabab khata abbahaathum al-zaad fi khataahum, humman yumuutu.
Allah jaddad muʼaahadatah
40 «Wa laakin yiʼtarufu be khataahum wa khata abbahaathum wa yuguulu humman sawwo khiyaana lahaddi gammo diddi. 41 Wa ana kula nugumm didduhum wa niwaddiihum fi balad udwaanhum. Wa be da, guluubhum al-ma taahiriin yiʼayyubuuhum wa ikhaabhum yilhaggag. 42 Wa ana nisawwi hasab muʼaahadati maʼa Yaakhuub wa hasab muʼaahadati maʼa Ishaakh wa hasab muʼaahadati maʼa Ibraahiim wa nifakkir fi l-balad. 43 Wa be da wakit al-balad tabga kharbaane wa faadiye minhum, hi tinjamma misil fi yoom al-sabt. Wa khalaas, yiʼtarufu be ikhaabhum achaan humman abo gawaaniini wa kirho churuuti.
44 «Wa fi chaan da wakit yukuunu fi balad udwaanhum, ana ma naabaahum wa la nakrahhum lahaddi nikammilhum wa nagtaʼ muʼaahadati maʼaahum achaan ana Allah Ilaahhum. 45 Wa fi chaanhum, ana nitimm al-muʼaahada al-awwal sawweetha maʼa juduudhum al-maragtuhum min balad Masir giddaam kulla l-umam achaan nabga Ilaahhum. Wa ana bas Allah.»
46 Wa dool al-wasaaya wa l-gawaaniin wa l-churuut al-khataahum Allah beenah hu wa been Bani Israaʼiil fi jabal Siinaaʼ be waasitat Muusa.
Ndutɔr gə́ wɔji dɔ njékilakojije
1 Seḭ a ndajije magəje nda̰ el ləm, seḭ a tɔlje magəje gə́ to ər əsé a kuruje mbal tar ndaŋgje né keneŋ el ləma, seḭ a tɔlje mbal gə́ ndaji né keneŋ kára kara mee ɓee’g lə sí gə mba kunda barmba nea̰’g el ləm tɔ, mbata ma m’to Njesigənea̰, Ala lə sí ya .
2 Seḭ a kaaje dɔ ndɔ-kwa-rɔje ləm ləm, seḭ a ɓəlje kəi ləm gə́ to gə kəmee ləm tɔ. Ma m’to Njesigənea̰.
3 Ɓó lé seḭ ilaje koji dɔ godndumje’g ləm, lé seḭ aaje dɔ godndumje kər-kər raje née ləm tɔ ndá 4 m’a kar sí mán ndi gə naḭyee-naḭyee ləm, naŋg a kinja gə néje ləa ɓagəsa ləma, kagje gə́ mee ndɔje’g kara d’a kandə njim-njim ləm tɔ. 5 Bèe ɓa, seḭ a kundaje kó lə sí saar teḛje ne kula kinja kandə nduú’g ləm, kula kinja kandə nduú lé a kaw saar teḛ naḭ dubu né’g ləm tɔ, seḭ a ko̰je muru karje meḛ sí ndan ləm, seḭ a síje lɔm mee ɓee’g lə sí ləm tɔ. 6 M’a kar meekulɔm to mee ɓee’g ləm, dəw kára kara a jɔg sí dɔ ɓi’g lə sí el ləm tɔ, m’a kar daje gə́ majel godo mee ɓee’g ləm, dəw a dəs gə kiambas mee ɓee’g lə sí el ləm tɔ. 7 Seḭ a tubaje njéba̰je lə sí kar dee d’wəi yoo-kiambas no̰ sí’g. 8 Dəwje mi mbuna sí’g d’a korə njéba̰je lə sí gə́ tɔl ləm, deḛ gə́ tɔl mbuna sí’g d’a tuba deḛ gə́ tɔl-dɔg-loo-dɔg ləm tɔ ndá njéba̰je lə sí d’a kwəi yoo-kiambas no̰ sí’g ya. 9 M’a ra sə sí meemaji kar sí ojije ŋganje bula ləm, kar bula lə sí ḭ ne dɔ maree’g gə́ kédé-kédé ləma, m’a kar manrɔ ləm tɔ njaŋg gə mbata lə sí ləm tɔ. 10 Seḭ a sɔje koje gə́ kal ndá seḭ a kɔrje njé’g ləw gə́ nai mba taa toree gə njé gə́ sigi. 11 M’a kar kəi-sim to mbuna sí’g ləm, m’a tel girm kila kar sí el ləm tɔ. 12 M’a njaa sə sí ləm, m’a to Ala lə sí ləma, seḭ a toje dəwje ləm ləm tɔ . 13 Ma m’to Njesigənea̰, Ala lə sí gə́ m’ar sí undaje loo mee ɓee gə́ Ejiptə teḛje ləm, m’ɔr sí kula ɓər’g ləm tɔ, ma m’gaŋg kúla néməməna̰ gə́ to gwɔb sí’g m’ar sí undaje dɔ sí tar njaaje ne ya.
Ta ndɔlje gə́ a kwa dɔ njékaltaje
14 Nɛ ɓó lé seḭ ooje ta ləm el ləm, godndumje lai neelé seḭ raje née el ləm, 15 seḭ ə̰jije godndumje bəḭ-bəḭ ləma, seḭ ooje ndukunje ləm gə́ né gə́ ram kəm sí’g gə mba ra ne godndumje lai el ɓa gaŋgje ne kúla manrɔ ləm gə́ ma man ne rɔm m’ar sí lé ləm tɔ ndá 16 aa ooje, né gə́ m’a gə ra sə sí ɓa nee:
M’a kula gə néɓəlje, gə rɔko̰ gə́ sɔ siŋga dəw, gə rɔnuŋga dɔ sí’g ndá kəm sí a to ne ndòo ləm, seḭ a síje dan némeeko̰’g ləm tɔ, seḭ a dubuje né ya nɛ a kiŋgaje née el mbata njéba̰je lə sí d’a sɔ lai. 17 M’a tel girm kar sí ndá njéba̰je lə sí d’a dum dɔ sí, deḛ gə́ d’wa sí gə meḛ dee d’a ko̰ɓee dɔ sí’g ləm, lé tuba sí el kara seḭ a kaḭje gə́ kaḭ ləm tɔ.
18 Ɓó lé seḭ ooje ta ləm el ya ɓəi ndá m’a kar bo̰ néra sí ɔs ta sí’g unda nje gə́ kédé as gɔl siri mbata lə kaiyaje lə sí. 19 M’a təd siŋgamoŋ ti-rɔ lə sí ləm, m’a kar kəm dara lə sí tel kədərə asəna gə lar ləma, m’a kar dɔ-naŋg lə sí kara tel to asəna gə larkas ləm tɔ. 20 Seḭ a saneje siŋga sí kari ba ləm, dɔ naŋg lə sí a kinja gə né el ləma, kagje gə́ dɔ naŋg ɓee’g lə sí kara d’a kandə el ləm tɔ.
21 Ɓó lé seḭ ɔsmje rəw ləm ndigije kooje ta ləm el ləm tɔ ndá m’a kar bo̰ néra sí ɔs ta sí’g unda nje gə́ kédé as gɔl siri gə goo kaiyaje lə sí. 22 M’a kula daje gə́ majel mbuna sí’g kar dee tɔl ŋgan síje ji sí’g ləm, d’a tuji nékulje lə sí ləma, d’a kar bula lə sí nai lam ba bèe ləm tɔ, rəwje lə sí kara d’a kwa ŋgɔ njag-njag ya.
23 Ɓó lé bo̰ néra sí gə́ ɔs ta sí’g togə́bè lé gɔl sí ne el ləm, seḭ ɔsmje ne rəw ɓəi ləm tɔ ndá ma kara m’a kɔs sí rəw ləm, 24 m’a kar bo̰ néra sí ɔs ta sí’g unda nje gə́ kédé as gɔl siri mbata kaiyaje lə sí ləm tɔ. 25 M’a kar dee ree rɔ sə sí gə kiambas mba dal ne ba̰ manrɔ ləm gə́ ma man ne rɔm m’ar sí lé, loo gə́ seḭ a mbo̰je dɔ na̰ mee ɓee-booje’g lə sí ndá m’a kula gə yoo-koso mbuna sí’g, tɔɓəi m’a kya̰ sí ji njéba̰je’g lə sí tɔ. 26 Loo gə́ m’a kar nésɔ sí rəm gogo mba̰ ndá denéje dɔg d’a kɔré muru mee pil gə́ kára ba ndá d’a kaw ne kar sí nɛ muru lé a keḭ el ləm, seḭ a ko̰je kara a koso loo ɓó’g lə sí el ləm tɔ.
27 Ɓó lé seḭ ooje ta ləm el ya ɓəi ləm, seḭ ɔsmje rəw ɓəi ləm tɔ ndá 28 m’a kɔs sí rəw gə oŋg gə́ to ɓəl kədm-kədm, tɔɓəi m’a kar bo̰ néra sí ɔs ta sí’g unda nje gə́ kédé as gɔl siri mbata kaiyaje lə sí ləm tɔ. 29 Seḭ a sɔje dakasrɔ ŋgan síje gə́ diŋgam gə njé gə́ dené ya. 30 M’a tuji loo-pole-magje lə sí ləm, m’a təd loo-suu néje lə sí gə́ ə̰də sululu lé njigi-njigi ləm, m’a kɔm nin sí dɔ gaila magəje’g lə sí ləma, m’a koo sí gə́ néje gə́ ram kəm’g ləm tɔ. 31 M’a kar ɓee-booje lə sí tel to dɔ nduba ləm, m’a tuji looje lə sí gə́ to gə kəmee ləma, néje lə sí gə́ d’ə̰də sululu lé kara m’a taa baḭ dee el ləm tɔ. 32 M’a kar ɓee lə sí tel to dɔ nduba mba kar njéba̰je lə sí gə́ d’a ree sí keneŋ lé kara kaar dee a kwa dee ne paḭ kar dee d’isi ne jim tɔ. 33 M’a sané sí mbuna ginkoji dəwje gə raŋg’g, tɔɓəi m’a kar dee d’orè goo sí ndəŋ gə kiambas tɔ. Ɓee lə sí a to nduba ləm, ɓee-booje lə sí kara d’a tel to dɔdilalooje ləm tɔ.
34 Togə́bè ɓa dɔ naŋg lé a kal rəa mee ləb-kwa-rɔje’g ləa lai gə́ yee a to ne dɔ nduba loo gə́ seḭ a síje ne mee ɓee’g lə njéba̰je lə sí, bèe ɓa dɔ naŋg lé a kwa ne rəa ləm, a kal ne rəa mee ləb-kwa-rɔje’g ləa ləm tɔ. 35 Mee ləbje lai gə́ yee a to ne gə́ dɔ nduba lé yee a kwa rəa mbata lə mee ləb-kwa-rɔje gə́ yee iŋga el loo gə́ seḭ síje keneŋ lé.
36 Deḛ gə́ mbuna sí’d gə́ d’a si kəmba mee ɓee’g lə njéba̰je lə dee lé m’a kar meḛ dee təd mán, kaa kamje gə́ lel ula ne lé a ɓar goo dee’g kar dee d’aḭ, tɔɓəi d’a kaḭ ne gə́ kaḭ to gə́ dəw aḭ ne no̰ kiambas’g bèe ləm, lé dəw tuba dee el kara d’a toso kwəi ləm tɔ. 37 D’a dar na̰ yo gə́ nee to gə́ d’aar no̰ kiambas’g bèe, lal kar dəw korə dee. Seḭ a kiŋgaje siŋga sí mba kaar ne naŋg gəs no̰ njéba̰je’g lə sí el. 38 Seḭ a kwəije mbuna ginkoji dəwje gə raŋg’g, tɔɓəi njéba̰je lə sí d’a tuji sí tɔ. 39 Deḛ gə́ mbuna sí’d gə́ d’isi kəmba ɓəi lé d’a kunda ndolé mbata lə néra kori-korije lə dee-deḛ ləm, gə ka̰ bɔ deeje-je ləm tɔ.
Njesigənea̰ a kar mée olé dɔ manrɔ’g ləa
40 Nɛ d’a teggin néra kori-korije lə dee-deḛ gə ka̰ bɔ deeje-je gə́ raga ləm, gə kuba gə́ d’ubam d’ya̰’m lé ləma, gə kɔs gə́ deḛ d’ɔsm rəw lé ləm tɔ, 41 kaiya ra dee gə́ togə́bè ɓa a karm ma nja kara m’a kɔs dee ne rəw ləm, m’a ndɔr dee ne kɔm dee ne ɓee’g lə njéba̰je lə dee ləm tɔ. Yen ɓa deḛ gə́ meḛ dee tɔ kujita el lé d’a tel kula ne dɔ dee ləm, d’a kuga ne ɓaŋg néra kori-korije lə dee ləm tɔ. 42 M’a kar məəm olé dɔ manrɔ’g ləm gə́ ma man ne rɔm m’ar Jakob, gə Isaak, gə Abrakam ləma, m’a kar məəm olé dɔ ɓee’g ləm tɔ . 43 D’a kuba ɓee lə dee kya̰, tɔɓəi dɔ naŋg a kal rəa mee ləb-kwa-rɔje’g ləa loo gə́ yee a nai ne gə́ dɔ nduba gə́ əw sə dee, d’a kuga ɓaŋg néra gə́ kori-korije lə dee mbata deḛ d’ə̰ji ndukunje ləm bəḭ-bəḭ ləm, d’oo godndumje gə́ né gə́ ram kəm dee’g ləm tɔ. 44 Nɛ loo gə́ d’a si mee ɓee’g lə njéba̰je lə dee kara m’a mbad dee gə no̰ el ləm, m’a tel ginkoji lə dee kar dee to gə́ né gə́ d’a tuji dee pugudu el ləma, ma gaŋg kúla manrɔ ləm rɔ sə dee el ləm tɔ, mbata ma m’to Njesigənea̰, Ala lə dee ya. 45 M’a kar məəm olé dɔ kaji’g lə dee gə ndu manrɔ lé, yee gə́ bèe ɓa m’ar dee d’unda ne loo mee ɓee gə́ Ejiptə teḛ kəm ginkoji dəwje gə raŋg’g gə mba to ne Ala lə dee. Ma m’to Njesigənea̰.
46 Yee ɓa to gə́ tornduje, gə ndukunje, gə godnduje, gə́ Njesigənea̰ aree to mbuna’g gə Israɛlje dɔ mbal gə́ Sinai gə ndu Moyis lé tɔ.
