Khidmit Yahya al-Mukhattis
1 Di hi bichaarat Isa al-Masiih Ibn Allah. Wa l-bichaara badat 2 misil kalaam Allah al-maktuub fi kitaab al-nabi Ichaʼya. Hu gaal :
<Daahu nirassil rasuuli giddaamak
wa hu yiʼaddil leek al-derib.>
3 <Wa fi hiss gaaʼid yiʼiit fi l-khala
wa yuguul :
«Jahhuzu derib al-Rabb
wa addulu leyah al-turug !»>
4 Wa khalaas Yahya al-Mukhattis, hu bas al-naadum al-gamma fi l-khala wa bada yinaadi al-naas achaan yutuubu. Wa yikhattishum fi l-almi wa Allah yakhfir leehum zunuubhum. 5 Wa naas katiiriin min daar al-Yahuudiiya wa Madiinat al-Khudus marago wa macho le Yahya fi l-khala. Wa aʼtarafo be zunuubhum wa Yahya khattasaahum fi bahar al-Urdun.
6 Wa Yahya laabis khalag min suuf albil wa raabit sulbah be seer wa gaaʼid yaakul jaraad wa asal al-nahal. 7 Wa hu yibachchir al-naas wa yuguul : «Naadum waahid jaayi waraayi wa hu gaadir minni bilheen wa ana ma tammeet leyah khaddaam kula. 8 Wa ana khattastuku fi l-almi wa laakin hu yikhattisku be l-Ruuh al-Khudduus».
Al-Masiih khattasooh wa Ibliis jarrabah
9 Wa fi l-wakit da, Isa gamma min hillit al-Naasira al-fi daar al-Jaliil wa macha le Yahya. Wa Yahya khattasah fi bahar al-Urdun. 10 Wa tawwaali wakit Isa gamma min al-almi, hu chaaf al-samaawaat anfataho wa l-Ruuh al-Khudduus jaayi min al-sama wa nazal foogah misil hamaama. 11 Wa hiss min al-sama ansamaʼ wa gaal : «Inta bas Ibni wa ana nihibbak wa ana farhaan beek bilheen.»
12 Wa tawwaali al-Ruuh al-Khudduus gaadah le Isa wa waddaah fi lubb al-khala. 13 Wa hu gaʼad fi l-khala wa Ibliis jarrabah 40 yoom. Wa fi l-wakit da, Isa gaaʼid maʼa haywaanaat al-kadaade wa l-malaaʼika gaaʼidiin yisaaʼuduuh.
Awwal talaamiiz al-Masiih
14 Wa Yahya karabooh fi l-sijin. Wa baʼad da, Isa macha fi daar al-Jaliil wa ballakh le l-naas bichaarat Allah. 15 Wa gamma yuguul : «Al-wakit tamma wa mamlakat Allah garrabat. Tuubu min zunuubku wa aamunu be l-bichaara.»
16 Wa wakit Isa raayikh fi khachum bahar al-Jaliil, hu chaaf naadum usmah Simʼaan maʼa akhuuh usmah Andareeyas. Wa humman hawwaatiin wa gaaʼidiin yazgulu charakhum fi l-bahar achaan yakurbu huut. 17 Wa Isa gaal leehum : «Taʼaalu taabuʼuuni. Awwal intu gaaʼidiin takurbu huut wa laakin min al-yoom ana nisawwiiku takurbu al-naas le tiwassufuuhum derib Allah.» 18 Wa tawwaali khallo charakhum wa gammo taabaʼooh.
19 Wa Isa macha giddaam chiyya wa chaaf Yaakhuub maʼa akhuuh Yuuhanna awlaad Zabadi. Wa humman gaaʼidiin yiʼaddulu charakhum fi markabathum. 20 Wa tawwaali Isa naadaahum. Wa humman gammo khallo abuuhum Zabadi fi l-markaba maʼa khaddaamiinah wa taabaʼo Isa.
Al-Masiih tarad cheetaan min naadum
21 Wa Isa wa talaamiizah macho fi hillit Kafar Naahuum. Wa fi yoom al-sabt hu dakhal fi beet al-sala wa gamma yiʼallim al-naas. 22 Wa l-naas alʼajjabo bilheen min taʼliimah achaan allamaahum be gudra al-Allah antaaha leyah wa ma misil kalaam al-ulama.
23 Wa tawwaali, naadum waahid muchootin gamma fi beet al-sala. Wa indah cheetaan fasil. Wa hu aat 24 wa gaal : «Ya Isa min al-Naasira ! Tidoor minnina chunu ? Jiit hini achaan tahlikna walla ? Ana naʼarfak. Inta bas al-khudduus al-Allah rassalah !» 25 Wa laakin Isa kachcha leyah wa gaal : «Askut wa amrug minnah !» 26 Wa l-cheetaan rama al-naadum wa hu gamma yifatfit wa aat be hiss haarr wa khalaas al-cheetaan marag minnah.
27 Wa kulla l-naas alʼajjabo bilheen wa assaaʼalo ambeenaathum wa gaalo : «Haay ! Da chunu ? Indah taʼliim jadiid wa sulta lahaddi yaamur al-chawaatiin wa yasmaʼo kalaamah !» 28 Wa tawwaali khabarah chatta fi kulla daar al-Jaliil.
Al-Masiih daawa naas katiiriin
29 Wa tawwaali, Isa wa talaamiizah marago min beet al-sala wa andasso fi beet Simʼaan wa Andareeyas. Wa Yaakhuub wa Yuuhanna kula maʼaahum. 30 Wa nasiibtah le Simʼaan raagde indaha wirde. Wa tawwaali ooro Isa beeha. 31 Wa Isa macha leeha wa karab iidha wa gawwamaaha. Wa tawwaali al-wirde khallatha wa hi dayyafathum.
32 Wa l-harraay wagaʼat khalaas wa l-makhrib ja. Wa jaabo le Isa ayyi naadum al-mardaan walla muchootin. 33 Wa naas al-hille kulluhum lammo fi khachum al-beet. 34 Wa hu daawa naas katiiriin al-maradhum chig chig wa tarad chawaatiin katiiriin. Wa hu amaraahum le l-chawaatiin ma yihajju achaan humman irfooh.
Al-Masiih raakh fi daar al-Jaliil
35 Wa be fajur badri gubbaal al-harraay ma tatlaʼ, Isa gamma marag wa macha fi bakaan ma indah naas. Wa hu salla hinaak. 36 Wa Simʼaan wa l-naas al-maʼaayah fattachooh. 37 Wa ligooh wa hajjo leyah wa gaalo : «Kulla l-naas gaaʼidiin yifattuchuuk.» 38 Wa hu radda leehum wa gaal : «Taʼaalu namchu fi l-hillaal al-aakhariin le niballikh leehum kalaam Allah. Achaan da bas ana jiit». 39 Wa gamma raakh fi kulla daar al-Jaliil wa gaaʼid yibachchir al-naas fi buyuut al-sala wa yatrud al-chawaatiin.
Al-Masiih daawa al-mujaddim
40 Wa raajil waahid indah jidaam ja le Isa wa barak giddaamah. Wa chahadah wa gaal : «Kan tidoor tachfiini, akiid inta tagdar wa ana nabga taahir.» 41 Wa Isa hanna foogah wa madda iidah wa limis al-raajil al-indah jidaam wa gaal : «Nidoor nachfiik. Abga taahir !» 42 Wa tawwaali, jildah biri min al-jidaam wa hu bigi taahir. 43 Wa Isa rassalah wa amarah be kalaam gawi 44 wa gaal leyah : «Asmaʼ. Ma tiʼoori naadum be l-cheyy al-bigi leek. Amchi wassif nafsak le raajil al-diin gabul. Wa gaddim dahiiye le Allah misil al-nabi Muusa amaraana beeha wa misil da, al-naas yaʼarfu kadar inta ligiit al-aafe wa bigiit taahir.»
45 Laakin al-naadum da macha wa bada yihajji beyah le kulla l-naas wa chattat al-khabar. Wa achaan da, Isa ma gidir yadkhul fi ayyi hille kan al-naas yaʼarfu hu jaayi. Wa laakin hu gaʼad fi l-kadaade wa naas katiiriin macho leyah min kulli bakaan.
Mber kila lə Ja̰ Njera-batɛm
Mat 3.1-12, Lug 3.1-18, Ja̰ 1.19-28
1 Ta neelé to gin tagə́maji lə Jeju Kristi, Ŋgon-Ala lé. 2 To gə goo ta gə́ deḛ ndaŋg mee maktub’g lə Esai, njetegginta lé pana:
Aa oo, ma m’ula njekaḭkula ləm nɔḭ’g
Ndá yeḛ ɓa a gɔl rəw ləi .
3 To ndu yeḛ gə́ njekilamber gə dɔdilaloo lé pana:
Gɔlje rəw lə Mbaidɔmbaije lé
Gɔlje ŋgan rəwje ləa ar deeje d’asəna rai-rai .
4 Ja̰ ɓa ree ra dəwje batɛm dɔdilaloo’g. Yeḛ ila mber ta gə́ wɔji dɔ batɛm ka̰ kwa ndòo rɔ dɔ kaiya’g mba kar mee Ala lé ti mbidi dɔ’g.
5 Ndəa neelé dəwje gə́ Jude ləm, gə njé gə́ Jerusalem ləm tɔ d’aw rəa’g riba dɔ kaiya ra dee təsərə gə́ raga ɓa yeḛ ra dee batɛm ta baa gə́ Jurdɛ̰’g ɓəi.
6 Ja̰ lé ula kubu gə́ d’ṵji gə bḭ jambal ɓa rəa’g ləm, yeḛ wa mée gə ndar ləm tɔ. Gabəraje gə ubu tə̰ji ɓa gə́ nésəa tɔ . 7 Yeḛ ila mber ula dəwje taje nee pana: Dəw gə́ a gə ree goom’g lé debee neelé siŋgá ur dɔm’g ləm, m’as kula dɔm naŋg tudu ndar markob ləa gə dɔrɔm el ləm tɔ. 8 Ma lé mán ɓa m’ra sí ne batɛm nɛ yeḛ lé Ndilmeenda ɓa yeḛ a ra sí ne batɛm.
Ja̰ ra Jeju batɛm
Mat 3.13-17, Lug 3.21-22
9 Mee ndəa’g neelé Jeju ḭ Najaret gə́ wɔji dɔ ɓeeko̰ gə́ Galile aw rɔ Ja̰’g aree rəa batɛm mán baa gə́ Jurdɛ̰. 10 Loo gə́ Jeju ḭ mán unda loo teḛ raga ndá léegəneeya yeḛ oo kəm dara teḛ yərərə, ndá Ndilmeenda ḭ dara nar asəna gə dərnda ree sí dəa’g. 11 Tɔɓəi ndu ɓar dara wəl pana: I lé to ŋgonəm gə́ gəd-gəd gə́ m’undai dan kəm’g, i taa kəm rəgm ya .
Njekurai aḭ mee Jeju
Mat 4.1-11, Lug 4.1-13
12 Léegəneeya Ndil ɔsee ɓɔḭ-ɓɔḭ aw səa dɔdilaloo’g. 13 Yeḛ si keneŋ ndəa rɔ-sɔ ndá Njekurai aw rəa’g mba kaḭ mée. Yeḛ si dan daje gə́ yèr gə́ mee wala’g ndá kuraje lə Ala gə́ dara ɓa ree rəa’g ra né d’aree.
Jeju ɓar njékwakiláje gə́ dɔtar sɔ
Mat 4.12-22, Lug 4.14-15, Lug 5.1-11
14 Loo gə́ d’wa Ja̰ d’ilá daŋgai’g mba̰ ndá Jeju aw Galile tɔji dee tagə́maji lə Ala lé. 15 Yeḛ ula dee pana: Rudee un ɗiao mba̰ ndá ɓeeko̰ lə Ala lé si aw gə́ nee dəb ŋga. Bèe ndá waje ndòo rɔ sí dɔ kaiya’g lə sí ɓó gə ɔmje meḛ sí dɔ tagə́maji’g lé jəb-jəb tɔ .
16 Jeju njaa dɔ koŋgo baa-boo gə́ Galile, tɔɓəi yeḛ oo Simo̰ gə Andre, ŋgoko̰ Simo̰ lé d’aar d’ila bura mán baa’g neelé mbata deḛ lé to gə́ njékaw ndo̰ ka̰jije ya doŋgɔ doi. 17 Jeju ula dee pana: Unje rəw goom’g ndá m’a tel sí gə́ njḛ́do̰-dəwje.
18 Léegəneeya deḛ d’ya̰ buraje lə dee d’ɔm na̰ gée’g tɔ.
19 Loo gə́ yeḛ ɔd gə kuree ɗegəse ba ndá yeḛ oo Jak ŋgon Jebede, deḛ gə́ ŋgokea̰ gə́ Ja̰. D’isi mee to’g d’isi gɔl kəm buraje lə dee. 20 Léegəneeya, yeḛ ɓar dee ndá deḛ d’ya̰ bɔ deeje Jebede mee to’g gə njéboakulaje lé ndá d’ḭ d’aw gée’g tɔ.
Jeju tuba ndil gə́ yèr
Lug 4.31-37
21 Deḛ d’ɔd d’aw ɓee gə́ Kapernawum. Ndɔ-kwa-rɔ lé Jeju andə aw mee kəi-kwa-dɔ-na̰’g ndá yeḛ ndoo dəwje ta keneŋ. 22 Loo gə́ d’oo ta ləa gə́ yeḛ tɔji dee neelé ndá kaar dee wa dee paḭ mbata yeḛ ndoo dee asəna gə njedɔmoŋ ɓó asəna gə njéndaji-maktubje el .
23 Dəw kára gə́ ndil gə́ yèr uru kəi mée’g lé si sə dee na̰’d mee kəi-kwa-dɔ-na̰’g lə dee neelé tɔ ndá yeḛ pata gə ndia gə́ boi wəl pana: 24 Jeju gə́ Najaret, see ta lə síjeḛ səi aw na̰’d ra wa. See i ree mba tuji síjeḛ wa. Ma m’gəri gao, i lé to Njemeenda lə Ala ya.
25 Jeju ndaŋg ndil gə́ yèr neelé ɓəgəgə ulá pana: Wa tai! ndá teḛ mee dəw’g neelé gə́ raga.
26 Ndil gə́ yèr lé teḛ mee dəw’g neelé ndá yeḛ oree lərərə-lərərə aree no̰ wəl-wəl ɓa unda loo teḛ mée’g ɓəi. 27 Deḛ gə́ d’aar keneŋ lé ta igi dee sel, d’aar jim. Tɔɓəi d’ula ta dee dəji na̰ mbuna na̰’d pana: See né neelé to gə́ ri ɓa bèe wa. See to ta gə́ sigi wa. Yeḛ nja ɓa wa ta ndilje gə́ yèr kara ar dee tel rɔ dee goo ta’g ləa.
28 Léegəneeya no̰ néra Jeju oso gə loo mbidi-mbidi dɔ naŋg ɓeeko̰ gə́ Galile lai.
Jeju aji njérɔko̰je bula
Mat 8.14-17, Lug 4.38-41
29 Loo gə́ deḛ d’unda loo mee kəi-kwa-dɔ-na̰’d teḛ raga mba̰ ndá deḛ d’aw gə Jak gə Ja̰ na̰’d mee kəi’g lə Simo̰ gə Andre. 30 Məm Simo̰je gə́ dené to naŋg gə rɔko̰ rɔnuŋga kəd-kəd, nɛ waga ɓa d’ula Jeju taree ɓəi. 31 Jeju rəm pər gə́ rəa’g ndá yeḛ wa jia unee ne uree tar ar rɔko̰ lé ḭ dəa’g kə̰geŋ ndá yeḛ ḭ ra né ar dee d’usɔ.
32 Loo gə́ kàr andə mba̰ ndá d’odo njérɔko̰je gə deḛ gə́ ndilje gə́ yèr d’ula kəm dee ndòo ree sə dee rəa’g, 33 Dəwje gə́ mee ɓee-boo’g neelé bula d’wa dɔ na̰ ko̰-ko̰ takəi’g. 34 Yen ɓa yeḛ ɔr rɔko̰ gə́ gə ria-ria rɔ dəwje’g bula ləm, ndilje gə́ yèr kara yeḛ tuba dee meḛ dəwje’g ləm tɔ ndá yeḛ un ndia ar ndilje gə́ yèr neelé ɔg dee dɔ pa taree mbata deḛ gəree gao.
Jeju aw ila mber gə loo-loo mee ɓee gə́ Galile
Lug 4.42-44
35 Taginloo gə́ loo àr el nja ɓəi ndá Jeju teḛ aw dɔdilaloo’g mba ra tamaji keneŋ. 36 Simo̰ gə deḛ gə́ d’aar səa, d’ɔd d’aw ndolee. 37 Loo gə́ d’iŋgá mba̰ ndá d’ula pana: Aa oo, dəwje lai neelé d’aw ndoli.
38 Yeḛ tel ila dee keneŋ pana: Reeje ar sí j’ḭje j’awje dəb loo gə́ wɔji dɔ ɓeeje gə́ raŋg mba karm m’ndoo dee ta keneŋ tɔ mbata yee ɓa ma m’ree naŋg nee gə mbəa ya.
39 Togə́bè yeḛ ɔd aw mee kəi-kwa-dɔ-na̰’dje lə deḛ gə́ wɔji dɔ ɓeeko̰ gə́ Galile bura. Yeḛ ndoo dee ta keneŋ ləm, yeḛ tuba ndilje gə́ yèr lé ləm tɔ .
Jeju aji njeba̰ji
Mat 8.1-4, Lug 5.12-16
40 Dəw kára gə́ to njeba̰ji aw rɔ Jeju’g, unda barmba naŋg nea̰’g to ne təa’g pəgə-pəgə pana: Ɓó lé məəi ndigi ndá i askəm kar ba̰ji neelé godo rɔm’g péd-péd ya.
41 Mee Jeju aw taḭ-taḭ ndá yeḛ ula jia ɔrɔ ne rɔ dəw neelé pana: Ma m’ndigi səi ya, maji kar rɔi tel ɔr ɓə̰dərə-ɓə̰dərə ya.
42 Léegəneeya ba̰ji lé ɔr rɔ dəw’g lé ɓə̰dərə-ɓə̰dərə, ar rəa to kari péd-péd tɔ. 43 Léegəneeya Jeju ula dəw neelé aree ɔd aw ndá yeḛ ndəjee bər-bər pana: 44 Yen, i lé maji kari tɔs kəmi dɔ rɔi’g ɓó ar tai gə́ ja̰ kara teḛ ar dəw oo el. Nɛ aw gə darɔi aw tɔji njekinjanéməs ndá un né gə́ godndu Moyis wɔji lé mba karee to ne nékɔrkəmta mbata lə dee .
45 Nɛ loo gə́ diŋgam neelé ɔd aw ndá yeḛ un kudu tɔs taree mbi dəwje’d gə́ kédé-kédé, ar Jeju oo loo kila rəa mee ɓee’g neelé el nja saar. Togə́bè ɓa yeḛ aw si dɔdilaloo’g walá ndá dəwje d’ḭ gə ɓee-ɓee ree rəa’g.