Al-hadaaya le buna beet Allah
1 Wa l-malik Dawuud gaal le kulla l-chaʼab al-lammiin : «Al-Rabb azal wileedi Suleymaan bas wa laakin hu lissaaʼ sabi wa ma indah irfe. Wa l-khidme di, hi kabiire achaan al-beet al-mukhaddas da, ma yabnuuh le insaani bas laakin le Allah al-Rabb. 2 Wa ana gammeet be kulla gudurti wa jahhazt le buna beet Ilaahi dahab le ayyi cheyy al-yasnaʼooh be dahab wa fudda le ayyi cheyy al-yasnaʼooh be fudda wa nahaas le ayyi cheyy al-yasnaʼooh be nahaas wa hadiid le ayyi cheyy al-yasnaʼooh be hadiid wa hatab le ayyi cheyy al-yisawwuuh be hatab. Wa ana jahhazt hajar khaali al-usmah agiig wa nafar aakhariin min al-hujaar al-khaaliyiin le yijammulu beehum. Wa hujaar khaaliyiin al-loonhum zurug wa khudur wa battaan jahhazt rukhaam be katara. 3 Wa da achaan ana nihibb beet Ilaahi, nanti min al-dahab wa l-fudda al-haggi halaali le beet Ilaahi. Wa da ziyaada fi l-cheyy al-jahhaztah le l-beet al-mukhaddas. 4 Ana nanti 100 000 kiilo hana dahab saafi wa 240 000 kiilo hana fudda saafi le yikhattu beyah daraadir al-beet. 5 Wa kulla l-dahab da le l-achya al-be dahab wa l-fudda le l-achya al-be fudda al-yisawwuuhum al-sinaaʼiyiin le beet Allah. Wa yaatu minku al-yoom be niiytah yijiib hadiiye le Allah ?»
6 Wa khalaas, kubaaraat al-aayilaat wa kubaaraat gabaayil Bani Israaʼiil wa khuyyaad al-aalaaf wa khuyyaad al-miyaat wa masaaʼiil al-malik jaabo hadaayaahum. 7 Wa humman anto le khidmit beet Allah 170 000 kiilo hana dahab wa 10 000 jineeh hana dahab wa 340 000 kiilo hana fudda wa gariib 600 000 kiilo hana nahaas wa ziyaada min 3 malyuun kiilo hana hadiid. 8 Wa humman al-induhum fi buyuuthum hujaar khaaliyiin jaaboohum le makhazan hana beet Allah wa ammanoohum fi iid Yahiyiil al-min gabiilat Girchuun. 9 Wa l-chaʼab firho be l-hadaaya dool achaan humman gaddamoohum be galib mukhlis le Allah. Wa l-malik Dawuud kula firih farha chadiide.
Dawuud chakar Allah
10 Wa Dawuud chakar Allah giddaam kulla l-chaʼab wa gaal : «Ya Allah Ilaah jiddina Israaʼiil khalli yibaaruku daayman wa ila l-abad. 11 Wa leek inta, ya Allah, al-azama wa l-gudra wa l-jalaal wa l-majd wa l-nuur achaan kulla cheyy al-fi l-sama wa fi l-ard, hanaak inta. Wa ya Allah, inta bas maalik fi kulla l-makhluugiin. 12 Al-khuna wa l-majd yaju minnak wa inta bas al-maalik fi kulla cheyy. Wa indak gudra wa izz wa inta bas al-tikabbir wa tigawwi. 13 Wa hassaʼ, ya Ilaahna, nachkuruuk wa nahmudu usmak al-Jaliil.
14 «Laakin ana ke yaatu ? Wa chaʼabi yisaawi chunu ? Wa kikkeef ligiina gudra le nigaddumu hadaaya misil dool ? Ayyi cheyy al-indina jaayi minnak inta wa kulla cheyy al-gaddamnaah leek, inta bas anteetna. 15 Wa aniina niʼiichu misil ajaanib wa diifaan giddaamak misil kulla juduudna. Wa hayaatna fi l-dunya di misil dull al-daha al-zawwaal. Hal al-dull indah acham yagood walla ?
16 «Ya Allah Ilaahna ! Kulla l-achya dool lammeenaahum be katara wa jahhaznaahum le nabnu leek beet le usmak al-mukhaddas. Wa laakin kulla l-achya dool jaayiin minnak wa hineeyak. 17 Wa ana naʼarif, ya Ilaahi, kadar inta takchif al-fi l-galib wa tihibb al-adaala. Wa be niiye waahide, ana gaddamt leek kulla l-achya dool. Wa hassaʼ, daahu chaʼabak lammo be farha wa gaaʼidiin yigaddumu leek be niiye waahide al-hadaaya dool.
18 «Ya Allah Rabb juduudna Ibraahiim wa Ishaakh wa Yaakhuub ! Ahfad daayman al-fikra hana gaddimiin al-hadaaya di fi guluub chaʼabak. Wa sabbit guluubhum foogak. 19 Wa le wileedi Suleymaan da, antiih galib mukhlis le yahfad wasiiyaatak wa taʼliimak wa churuutak wa yitabbighum wa yabni al-beet al-mukhaddas al-ana jahhazt leyah.»
20 Wa baʼad da, Dawuud gaal le kulla l-chaʼab : «Baaruku Allah Ilaahku.» Wa kulla l-chaʼab baarako Allah Rabb juduudhum. Wa dangaro wa sajado le Allah wa le l-malik.
Suleymaan darrajooh malik
21 Wa fi l-yoom al-taani min al-yoom da, humman dabaho dahaaya wa gaddamo dahaaya muharragiin le Allah. Wa humman gaddamo 1 000 toor wa 1 000 kabich wa 1 000 hamal be hadaayaahum hana l-charaab. Wa l-dahaaya al-gaddamoohum katiiriin lihgo le kulla Bani Israaʼiil. 22 Wa fi l-yoom da, humman akalo wa chirbo giddaam Allah be farha kabiire.
Wa le taani marra, humman chaalo Suleymaan wileed Dawuud wa masahooh wa darrajooh malik wa khassaso le Allah. Wa masaho Saduukh raajil diin kabiir. 23 Wa Suleymaan gaʼad fi kursi al-muluk hana Allah wa bigi malik fi badal abuuh Dawuud. Wa hu gaaʼid yanjah wa kulla Bani Israaʼiil yikarrumuuh. 24 Wa kulla l-kubaaraat wa l-rujaal al-fahaliin wa kulla l-iyaal al-aakhariin hana l-malik Dawuud gaʼado tihit hukum Suleymaan. 25 Wa Allah sawwaah le Suleymaan aali marra waahid fi uyuun kulla Bani Israaʼiil wa anta azama le mamlakatah al-abadan ma antaaha le ayyi malik al-gablah fi balad Israaʼiil.
Moot Dawuud
26 Wa Dawuud wileed Yassa hakam fi kulla balad Israaʼiil. 27 Wa muddit hukmah fi kulla balad Israaʼiil 40 sana. Hu hakam 7 sana fi Hibruun wa 33 sana fi Uruchaliim. 28 Wa maat wakit chayyab marra waahid wa chibiʼ min al-dunya. Wa gabul mootah, hu aach fi khuna wa charaf. Wa khalaas, wileedah Suleymaan hakam fi badalah.
29 Wa kulla amal al-malik Dawuud min al-bidaaya le l-nihaaya maktuub fi kutub al-binaaduuhum Aʼmaal al-nabi Samuwiil wa Aʼmaal al-nabi Naataan wa Aʼmaal al-nabi Gaad. 30 Wa l-kutub dool, maktuub fooghum kulla taariikh mulkah wa faraasiiytah wa kulla cheyy al-kaan foogah hu wa foog Bani Israaʼiil wa foog kulla mamaalik hana buldaan aakhariin.
Bobo honna ne zok ge Dok ne sinna pe
1 Uwale, gan Dawda jan ɓase ma ge ne kote ya swaga mbe go ma go: «Se no, mbi vya Salomon ge Dok ne tá na ɗu kikit, gale bool baŋ, ne kwarra gḛ to, amma temel kerra mbe ɓaŋlaŋ, ago sin be zok ge ndu ne to, sin zok ge Bage ɗiŋnedin Dok ne. 2 Mbi á tene nṵsi kaŋ ma ne zok ge mbi Dok ne pe sinna. Mbi kote dinar ne kaŋ ge ne mbya kerra ne dinar ma pe, ne fool kaal, ne kaŋ ge ne mbya kerra ne fool kaal pe, ne fool ŋgirma ne kaŋ ge ne mbya kerra ne fool ŋgirma pe, ne uwara ne kaŋ ge ne mbya kerra ne uwara pe. Mbi kote njal sergeleŋ ma, ne njal ge cerra ma, ne njal ge serra cicim ma pe hini hini, mbi kote njal ge siŋli ma pe hini hini, ne njal albatre ma gḛ ge be to. 3 Uwale, ne eya ge mbi ne é mbi dulwak zi ne zok ge mbi Dok ne pe, mbi gwan hon mbi dinar ma, ne mbi fool kaal ma ne zok ge mbegeya pe sinna. 4 Mbi hon dinar ge suwal Ofir ne kilo dudubu kis, ne fool kaal ge siŋli kilo dudubu kikis para wara anda, ne tal zok pul pe. 5 Mbi ho̰ dinar ne kaŋ ge ne ke ne dinar pe, fool kaal ne kaŋ ge ne ke ne fool kaal ma pe me, kaŋ ge naa ge suwa ma ne mbya ɗeere nama. Se no ɗe, a wuɗi ne aŋ buwal zi ɓyare ke bobo hon Bage ɗiŋnedin ne ɗaa?»
6 Swaga mbe go, ga̰l ge vuwal pe ma ne ma, ne ga̰l ge pehir ge Israyela vya ma ne ma, ne ga̰l ge asagar ma ne ma, ne naa ga̰l ge temel ge gan ne ma, a hon bobo ma ne laar ɓyareya. 7 A hon dinar kilo dudubu kis para wara ɓyalar, ne dinar sile dudubu wol, ne fool kaal kilo dudubu kikis ataa, ne fool ŋgirma kilo dudubu kikis myanaŋgal, ne walam kilo dudubu ataa ne zok ge Bage ɗiŋnedin ne temel kerra pe. 8 Naa ge ne njal ge siŋli ma, a abe nama, a hon nama ge Yehiyel ge ne vuwal pe ge Gerson ne zi tok go, ne da pe, na ka̰ nama zok koy kaŋ ge Bage ɗiŋnedin ne zi. 9 Ɓase ma pet, a ke laar saal gḛ ge be to ne bobo ge bama ne ke hon Bage ɗiŋnedin pe, ne da pe, a ke na da ne dulwak ɗu. Gan Dawda ke laar saal gḛ ge be to me.
Kaɗeya ge Dawda ne
10 Dawda ndage na ka̰l uware Bage ɗiŋnedin ɓase ma ndwara se pet, jan go: «Uwareya hon mo, O Bage ɗiŋnedin, Dok ge i bá Israyela ne, zaman ma ne zaman ma. 11 Ga̰l ma, ne pool ma, ne serra cicim ma, ne hormo, ne pateya a mo ne, o Bage ɗiŋnedin. Kaŋ ge ne digi digi zi ya ma pet, ko ge ne suwar se ma pet, a mo ne ma ne, o Bage ɗiŋnedin, mo gan ne, mo ya kaŋ ma pala digi pet. 12 Kaŋ ɓolla ma, ne hormo ma pet a mbo da ne mo ta ya, mo ya kaŋ ma pala digi pet. Pool ma ne ndaar ma pet a ya mo tok pul zi. Mo da ne pool her ndu ge mo laar ne ɓyare na pala digi, mo hon na pool. 13 Ne pe no, i Dok, i uware mo, i hon mo ga̰l. 14 Mbi wuɗi ɗaa? Mbi ɓase ma sḛ gyana ga, ge i ba hon mo bobo mbe no hir? Kaŋ mbe ma no pet, a ge mo ne ma ne, i ɓo nama da ne mo ta, i gwan ne nama hon mo no. 15 I ne mo ndwara se dimma ne gwasal ma go, nama ge ne kale ne bama koo digi ma go, dimma ne i báŋ ma go me. Katɗa ge i ne dunya zi a helo baŋ dimma ne kḭḭm ne kale avun cap be jobreya a̰me go. 16 O Bage ɗiŋnedin Dok ge i ne, kaŋ kwaɗa mbe ma no pet, a mbo da ne mo ta ya. I kote kaŋ mbe ma no da ne mo zok sinna pe, ne dḭl ge mo ne ge mbegeya pe. A no mwaɗak a mo ne ma ne. 17 O Dok ge mbi ne, mbi kwa kwa go mo hale dulwak, mo laar wa̰ kaŋ kerra ge be ndwara mbuɗiya. A go no, mbi ho̰ mo bobo mbe ma no pet be ndwara mbuɗiya. Ndi ne se no uwale, mbi kwa mo ɓase ma ho̰ mo bobo da ne laar saal. 18 O Bage ɗiŋnedin, Dok ge i bá Abraham ne, ge Isaku ne, ne ge Yakub ne, é dwatɗa ge siŋli mbe no mo ɓase ma zi, ɗiŋnedin, saŋge nama haŋgal ma ya mo ta. 19 Ho̰ mbi vya Salomon haŋgal ge jwap, ne da pe, na koy mo eya ma, mo wak honna ma, ne mo njaŋgeya ma, na ka ke mborra nama pal, na sḭ zok ge mbi ne nṵsi kaŋ ma ne na pe sinna digi me.»
20 Go̰r go, Dawda jan ɓase ma pet go: «Uware me Bage ɗiŋnedin Dok ge aŋ ne.» Ɓase ma pet, a uware Bage ɗiŋnedin Dok ge bama báŋ ma ne. A hugi se, a gur bama koo Bage ɗiŋnedin ndwara se, ne gan ndwara se.
Eya ge Salomon ne hool gan pal
21 Dam ge kwap ge go, a tyare tuwaleya ge tilla uzi ma ne tuwaleya ge ba̰a̰n ne ma hon Bage ɗiŋnedin. Dam mbe go, a tyare nday pool digli dubu ɗu, ne gamla dubu ɗu, ne tame vya ma dubu ɗu, poseya ne tuwaleya ge njotɗa ma me. Nama tuwaleya ge a ne tyare ma ka gḛ ndwara mbyat Israyela vya ma pet. 22 Dam mbe go uwale, a zam kaŋzam ne njotɗa Bage ɗiŋnedin ndwara se, a ke laar saal ge ɓaŋlaŋ. A gwan par Salomon ge Dawda vya gan zi ge ndwara azi. A son na num ndwara e na gan Bage ɗiŋnedin ndwara se, a son Sadok num me ndwara e na kep tuwaleya. 23 Salomon er na bá Dawda byalam, kat hool gan ge Bage ɗiŋnedin ne pal. Salomon ka zam zḛ zḛ na gan zi, Israyela vya ma pet a gwan ne bama pala na pe se. 24 Ga̰l ma pet, ne asagar ma mwaɗak, ko Dawda vya ge may ma puy, a gwan ne bama pala na pe se. 25 Bage ɗiŋnedin her Salomon pala digi vew waɗeya Israyela vya ma ndwara se pet. E na ɓol hormo waɗe naa ge ne zá gan Israyela pal na ndwara zḛ ma mwaɗak.
Sya ge Dawda ne
26 Ago Dawda ge Isay vya za gan Israyela vya ma pal pet.
27 Za gan suwal Israyela pal del wara anda. Ke del ɓyalar suwal Hebron go, ke del tapolɗu para ataa ge suwal Ursalima go me. 28 Su sabar ge na zi ne laar saal. Sabe sabe gwagwa, ɓó kaŋ gḛ, ne hormo gḛ me. Na vya Salomon è na hool gan pal ne. 29 Kaŋ ge Dawda ne ke ma, ne pe eya go ɗiŋ mbo wak aya, a njaŋge nama ya maktub ge Temel kerra ge bage ɓol daalam Samiyel ne zi, ne anabi Natan ne zi, ne bage kwa ɗimil Gad ne zi me. 30 Maktub mbe ma jan fare ge na gan ne, ne pateya ge na ne, fare ge ne ɓo na ma, ko suwal Israyela go, ko suwal ge ɗogle ma go pet.
